Tweede Wereldoorlog: verschil tussen versies

Versie van 4 jun 2012 21:11

De Tweede Wereldoorlog was een oorlog tussen de Geallieerden (o.a. Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten) en de Asmogendheden (o.a. Duitsland, Japan en Italië), die duurde van 1939 t/m 1945. De Tweede Wereldoorlog werd op verschillende plekken in de wereld gevoerd: in Europa, maar ook in Afrika, het Midden-Oosten en in de Stille Oceaan. Nooit eerder eiste een oorlog zoveel slachtoffers als de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog werd gewonnen door de Geallieerden.

Het begin

Adolf Hitler sloot zich al vroeg aan bij nazipartij. Hitler was in 1933 de rijkskanselier in Duitsland geworden. Een jaar later ging de rijkspresident Paul von Hindenburg dood. Hitler volgde ook hem op en maakte van de functies rijkskanselier en rijkspresident één functie: "Führer und Reichskanzler" (leider en rijkskanselier). Nadat de nazi's de baas werden in Duitsland, werden veel mensen die tegen deze partij waren, opgepakt. Hij vertelde dat de Duitsers supermensen ("Übermenschen") waren. De zogenaamde "Untermenschen" (Joden, zigeuners) wilde hij uit Duitsland zetten. Hij liet ze opsluiten in zogenaamde concentratiekampen. De meesten kwamen daar niet meer levend uit..

Hij liet ook wegen aanleggen (Hitler zelf was een fanatiek autoliefhebber) en fabrieken bouwen. Op 1 september 1939 viel hij met een groot modern leger Polen binnen. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk verklaarden daarop de oorlog aan Duitsland. In 1940 viel Hitler nog veel meer landen aan zoals Denemarken en Noorwegen, Frankrijk, Nederland, Luxemburg en België.

In de zomer van 1941 viel Duitsland ook Rusland aan en in december 1941 viel Duitslands bondgenoot (vriend) Japan de Verenigde Staten aan in Pearl Harbor op Haswai, omdat de Japanners de hele Stille Oceaan wilden overnemen. Duitsland kreeg als bondgenoot van Japan ook oorlog met de Verenigde Staten. Later zouden de Amerikanen ook meehelpen met de bevrijding van Europa.

Ook Nederland werd in Nederlands-Indië (tegenwoordig Indonesië) aangevallen door de Japanners. Een vloot van Britse, Australische en Nederlandse schepen vocht zeeslagen tegen de Japanse vloot uit. De westerse vloot onder leiding van de dappere Nederlandse admiraal Karel Doorman werd verslagen. Doorman is met zijn schip ten onder gegaan.

Oorlog in Europa. De landen met een blauwe kleur werden bezet door Duitsland en zijn bondgenoten. De rode kleur laat zien waar de geallieerden weer controle kregen. De Sovjet-Unie heeft een groene kleur. Zij sluiten zich in 1941 aan bij de geallieerden.

Nederland 1940-1945

Hitler viel op 10 mei 1940 Nederland binnen. Nederland verzette zich, maar na vijf dagen moest het zich toch overgeven. Door steun van Frankrijk bleef Zeeland nog vier dagen langer uit Duitse handen. De koninklijke familie vluchtte snel naar Engeland. Ze kwamen pas in 1945 terug toen de oorlog was afgelopen en alle gevaar was geweken. De Nederlanders, die vijf jaar lang hadden gezucht onder de Duitse terreur en honger hadden geleden, stonden met ingevallen wangen langs de weg met vlaggetjes te zwaaien toen de koningin terugkeerde in Nederland. Ze zag er gelukkig heel wat beter uit dan al die magere landgenoten, die ze al die jaren zo vreselijk had gemist. "Leve de koningin!" en "Oranje boven!" riepen die. De koningin was zichtbaar ontroerd. Een dikke traan biggelde over haar wangen."Mijn volk!" mompelde ze.

De Jodenvervolging

Bestand:Jodenster.gif

Een Jodenster die joden moesten dragen

De Duitse soldaten waren in het begin nog redelijk vriendelijk. Ze stalen niet uit winkels en plunderden geen lege huizen. Maar het werd anders toen de Jodenvervolging in Nederland begon. Joden en ook zigeuners (Roma & Sinti) werden apart gezet. Een tijdje later werden er joden en zigeuners van de straat geplukt en naar kamp Westerbork gebracht. Hier werden ze afgevoerd naar grotere concentratiekampen in Duitsland en Polen, zoals Auschwitz of Bergen-Belsen. Daar werden ze slecht behandeld of vermoord.

Hetzelfde gebeurde met homofielen, maar die worden minder vaak genoemd. Het is ook de vraag of die serieus vervolgd werden. Homoseksuelen keken natuurlijk wel uit om zich als zodanig bekend te maken. Ook communisten hadden het zwaar. Communisme was volgens Hitler een Joodse uitvinding.

In de laatste jaren van de oorlog haalden de Duitsers sterke jonge mannen uit Nederland, België, Polen, Duitsland en Italië om gedwongen in Duitse fabrieken te werken.

De Holocaust, zoals de massamoord op de Joden werd genoemd, kostte bijna zes miljoen mensen het leven. In de hele oorlog, dus in Europa en Azië, zijn ongeveer 50 miljoen mensen om het leven gekomen, waaronder veel burgers. In de Eerste Wereldoorlog waren het vooral soldaten die omkwamen. Een bekend slachtoffer van de Holocaust is Anne Frank.

D-Day

Op 6 juni 1944 vielen de geallieerden de Duitsers aan op de stranden van Normandië in Frankrijk. "D-Day" (spreek uit: díédee) wordt die dag genoemd. Dat is Engels voor Decision Day, de dag van de beslissing. Dit was het begin van de bevrijding van West-Europa. Eerst wilde Eisenhower, de bevelhebber van de geallieerden, de invasie op 5 juni houden, maar toen woedde er voor de kust een hevige storm. Eerst landden 's nachts parachutisten om een gat in de Duitse linies te maken. En daarna landden er infanteristen op het strand. Je hebt ook verschillende spellen en films over D-Day.

De parachutisten (paratroepers) moesten in het donker uit een vliegtuig springen om tegen de vijand te vechten. Dit gaf grote problemen. Ze moesten elkaar eerst allemaal zoeken, maar dat ging niet zo snel. Tegen de tijd dat ze elkaar gevonden hadden was een groot deel al gesneuveld. Maar na verloop van tijd braken ze door de Duitse linies heen en drongen steeds verder op. Toch duurde het nog een jaar, voordat heel Europa was bevrijd (8 mei 1945). En in het verre oosten capituleerden de Japanners nog later, pas in augustus 1945.

Videolinks

Informatie links

Spelletje

bordspel Een brug te ver

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-De '''Tweede Wereldoorlog''' was een [[oorlog]] tussen de [[Geallieerden]] (o.a. [[Engeland]], [[Frankrijk]] en de [[Verenigde Staten]]) en de [[Asmogendheden]] (o.a. [[Duitsland]], [[Japan]] en [[Italië]]), die duurde van 1939 t/m 1945. Nooit eerder eiste een oorlog zoveel slachtoffers als de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog werd gewonnen door de Geallieerden.
+De '''Tweede Wereldoorlog''' was een [[oorlog]] tussen de [[Geallieerden]] (o.a. [[Engeland]], [[Frankrijk]] en de [[Verenigde Staten]]) en de [[Asmogendheden]] (o.a. [[Duitsland]], [[Japan]] en [[Italië]]), die duurde van 1939 t/m 1945. De Tweede Wereldoorlog werd op verschillende plekken in de wereld gevoerd: in [[Europa]], maar ook in [[Afrika]], het Midden-Oosten en in de Stille Oceaan. Nooit eerder eiste een oorlog zoveel slachtoffers als de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog werd gewonnen door de Geallieerden.
-== Het begin van de Tweede Wereldoorlog ==
+== Het begin ==
-[[Adolf Hitler]] sloot zich al vroeg aan bij [[nazi]]partij. Hitler was in 1933 de [[rijkskanselier]] in [[Duitsland]] geworden. Een jaar later ging de rijkspresident Paul von Hindenburg dood. Hitler volgde ook hem op en maakte van de functies rijkskanselier en rijkspresident één functie: Führer. Nadat de nazi's de baas werden in Duitsland, werden veel mensen die tegen deze partij waren, opgepakt. Hij beloofde de Duitsers een land met supermensen (übermenschen). De zogenaamde "untermenschen" ([[zigeuners]], Joden, Polen en homoseksuelen) wilde hij uit Duitsland zetten. Later ging hij deze mensen vermoorden.
+[[Adolf Hitler]] sloot zich al vroeg aan bij [[nazi]]partij. Hitler was in 1933 de [[rijkskanselier]] in [[Duitsland]] geworden. Een jaar later ging de rijkspresident Paul von Hindenburg dood. Hitler volgde ook hem op en maakte van de functies rijkskanselier en rijkspresident één functie: "Führer und Reichskanzler" (leider en rijkskanselier). Nadat de nazi's de baas werden in Duitsland, werden veel mensen die tegen deze partij waren, opgepakt. Hij vertelde dat de Duitsers supermensen ("Übermenschen") waren. De zogenaamde "Untermenschen" (Joden, [[zigeuners]]) wilde hij uit Duitsland zetten. Hij liet ze opsluiten in zogenaamde concentratiekampen. De meesten kwamen daar niet meer levend uit..
-Hij liet ook wegen en fabrieken aanleggen en bouwen. Op 1 september 1939 viel hij met een groot modern leger [[Polen]] binnen. Ook [[Frankrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk]] kregen oorlog met Duitsland. In 1940 viel Hitler nog veel meer landen aan zoals Frankrijk, [[Nederland]], [[Luxemburg]], [[België]], [[Denemarken]] en [[Noorwegen]].
+Hij liet ook wegen aanleggen (Hitler zelf was een fanatiek autoliefhebber) en fabrieken bouwen. Op 1 september 1939 viel hij met een groot modern leger [[Polen]] binnen. [[Frankrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk]] verklaarden daarop de oorlog aan Duitsland. In 1940 viel Hitler nog veel meer landen aan zoals [[Denemarken]] en [[Noorwegen]], Frankrijk, [[Nederland]], [[Luxemburg]] en [[België]].
-In de zomer van 1941 viel Duitsland ook [[Rusland]] aan en, in [[december]] 1941, viel [[Japan]] de Verenigde Staten aan bij [[Pearl Harbor]]. Omdat de Japanners de hele [[Stille Oceaan]] wilden overnemen en ze niet meer veel te vrezen hadden van de Europese landen, want die waren al aangevallen door Hitler, vielen ze de Amerikanen aan bij Pearl Harbor, dat bij [[Hawaï]] ligt. Duitsland kreeg, als bondgenoot (vriend) van Japan, ook oorlog met de Verenigde Staten. Later zouden de Amerikanen ook meehelpen met de bevrijding van Europa.
+In de zomer van 1941 viel Duitsland ook [[Rusland]] aan en in [[december]] 1941 viel [[Duitsland]]s bondgenoot (vriend) [[Japan]] de Verenigde Staten aan in [[Pearl Harbor]] op [[Haswai]], omdat de Japanners de hele [[Stille Oceaan]] wilden overnemen. Duitsland kreeg als bondgenoot van Japan ook oorlog met de Verenigde Staten. Later zouden de Amerikanen ook meehelpen met de bevrijding van Europa.
-Ook Nederland werd in Nederlands-Indië (tegenwoordig Indonesië) aangevallen door de Japanners. Een vloot van Britse, Australische en Nederlandse schepen vocht zeeslagen tegen de Japanse vloot. De westerse vloot onder leiding van de dappere Nederlandse admiraal Karel Doorman werd verslagen. Doorman is met zijn schip ten onder gegaan.
+Ook Nederland werd in Nederlands-Indië (tegenwoordig Indonesië) aangevallen door de Japanners. Een vloot van Britse, Australische en Nederlandse schepen vocht zeeslagen tegen de Japanse vloot uit. De westerse vloot onder leiding van de dappere Nederlandse admiraal Karel Doorman werd verslagen. Doorman is met zijn schip ten onder gegaan.
-== Wereldoorlog ==
 [[Afbeelding:Second_world_war_europe_animation_small.gif|right|frame|Oorlog in Europa. De landen met een blauwe kleur werden bezet door Duitsland en zijn bondgenoten. De rode kleur laat zien waar de geallieerden weer controle kregen. De Sovjet-Unie heeft een groene kleur. Zij sluiten zich in 1941 aan bij de geallieerden.]]
-De Tweede Wereldoorlog werd op verschillende plekken in de wereld gevoerd. De oorlog werd in [[Europa]] gevoerd maar ook in [[Afrika]], het Midden-Oosten, [[Verenigde Staten van Amerika|Verenigde Staten]] en [[Japan]].
+== Nederland 1940-1945 ==
+[[Hitler]] viel op 10 [[mei]] 1940 [[Nederland]] binnen. Nederland verzette zich, maar na vijf dagen moest het zich toch overgeven. Door steun van Frankrijk bleef [[Zeeland]] nog vier dagen langer uit Duitse handen. De koninklijke familie vluchtte snel naar [[Engeland]]. Ze kwamen pas in 1945 terug toen de oorlog was afgelopen en alle gevaar was geweken. De Nederlanders, die vijf jaar lang hadden gezucht onder de Duitse terreur en honger hadden geleden, stonden met ingevallen wangen langs de weg met vlaggetjes te zwaaien toen de koningin terugkeerde in Nederland. Ze zag er gelukkig heel wat beter uit dan al die magere landgenoten, die ze al die jaren zo vreselijk had gemist. "Leve de koningin!" en "Oranje boven!" riepen die. De koningin was zichtbaar ontroerd. Een dikke traan biggelde over haar wangen."Mijn volk!" mompelde ze.
-=== Volkerenmoord ===
+==De Jodenvervolging==
-[[Hitler]] viel op 10 [[mei]] 1940 [[Nederland]] binnen. Nederland verzette zich, maar na vijf dagen moest het zich toch overgeven. Door steun van Frankrijk en Engeland bleef [[Zeeland]] nog twee dagen langer uit Duitse handen. De Koninklijke familie vluchtte snel naar [[Engeland]]. De [[Duitsland|Duitse]] soldaten waren in het begin nog redelijk vriendelijk. Ze stalen niet uit winkels en plunderden geen lege huizen.
+[[Afbeelding:Jodenster.gif|left|thumb|Een Jodenster die joden moesten dragen]]
+De [[Duitsland|Duitse]] soldaten waren in het begin nog redelijk vriendelijk. Ze stalen niet uit winkels en plunderden geen lege huizen. Maar het werd anders toen de [[Jodenvervolging]] in Nederland begon. Joden en ook [[zigeuners]] (Roma & Sinti) werden apart gezet. Een tijdje later werden er joden en zigeuners van de straat geplukt en naar kamp [[Westerbork]] gebracht. Hier werden ze afgevoerd naar grotere concentratiekampen in Duitsland en [[Polen]], zoals [[Auschwitz]] of [[Bergen-Belsen]]. Daar werden ze slecht behandeld of vermoord.
-[[Afbeelding:Jodenster.gif|left|thumb|Een Jodenster die joden gedwongen werden te dragen]]
+Hetzelfde gebeurde met homofielen, maar die worden minder vaak genoemd. Het is ook de vraag of die serieus vervolgd werden. Homoseksuelen keken natuurlijk wel uit om zich als zodanig bekend te maken. Ook communisten hadden het zwaar. Communisme was volgens Hitler een Joodse uitvinding.
-Maar het werd erger toen de [[Jodenvervolging]] in Nederland begon. Joden en [[zigeuners]] (Roma & Sinti) werden apart gezet. Een tijdje later werden er joden en zigeuners van de straat afgeplukt en naar kamp [[Westerbork]] gebracht. Hier werden ze afgevoerd naar grotere concentratiekampen in Duitsland en [[Polen]], zoals [[Auschwitz]] of [[Bergen-Belsen]]. Daar werden ze slecht behandelt en vermoord.
+In de laatste jaren van de oorlog haalden de Duitsers sterke jonge mannen uit [[Nederland]], [[België]], [[Polen]], [[Duitsland]] en [[Italië]] om gedwongen in Duitse fabrieken te werken.
-Hetzelfde gebeurde met homofielen, maar die worden minder vaak genoemd. Homoseksuelen werden gedwongen een roze driehoek te dragen, ze werden mishandelt, gemarteld, vermoord en in kampen tewerk gesteld. Dat overkwam ook communisten en Nederlanders die de vlag uithingen of hun steun betuigden voor het koningshuis.
+De Holocaust, zoals de massamoord op de Joden werd genoemd, kostte bijna zes miljoen mensen het leven. In de hele oorlog, dus in Europa en Azië, zijn ongeveer 50 miljoen mensen om het leven gekomen, waaronder veel burgers. In de Eerste Wereldoorlog waren het vooral soldaten die omkwamen. Een bekend slachtoffer van de Holocaust is [[Anne Frank]].
-In de laatste jaren van de oorlog, toen de Holocaust steeds meer mensen doodden, haalden de Duitsers sterke jonge mannen uit [[Nederland]], [[België]], [[Polen]], [[Duitsland]], en [[Italië]] om gedwongen in Duitse fabrieken te werken.
+== [[D-day|D-Day]] ==
+Op 6 [[juni]] 1944 vielen de geallieerden de Duitsers aan op de stranden van Normandië in [[Frankrijk]]. "D-Day" (spreek uit: díédee) wordt die dag genoemd. Dat is Engels voor Decision Day, de dag van de beslissing. Dit was het begin van de bevrijding van [[Europa|West-Europa]]. Eerst wilde Eisenhower, de bevelhebber van de geallieerden, de invasie op 5 [[juni]] houden, maar toen woedde er voor de kust een hevige storm. Eerst landden 's nachts parachutisten om een gat in de Duitse linies te maken. En daarna landden er [[infanteristen]] op het [[strand]]. Je hebt ook verschillende spellen en films over D-Day.
-Tijdens de Holocaust, zoals de moord op die mensen werd genoemd, stierven bijna zes miljoen Joden en er nog een paar miljoen andere mensen om het leven, zoals homoseksuelen, zigeuners en gehandicapten. In de hele oorlog, dus Europa en Azië, zijn ongeveer 50 miljoen mensen om het leven gekomen, waaronder veel burgers. In de Eerste Wereldoorlog waren het vooral soldaten die dood gingen. Een bekend slachtoffer van de Holocaust is [[Anne Frank]].
+De parachutisten (paratroepers) moesten in het donker uit een [[vliegtuig]] springen om tegen de vijand te vechten. Dit gaf grote problemen. Ze moesten elkaar eerst allemaal zoeken, maar dat ging niet zo snel. Tegen de tijd dat ze elkaar gevonden hadden was een groot deel al gesneuveld. Maar na verloop van tijd braken ze door de Duitse linies heen en drongen steeds verder op. Toch duurde het nog een jaar, voordat heel Europa was bevrijd (8 mei 1945). En in het verre oosten capituleerden de Japanners nog later, pas in augustus 1945.
-=== [[D-day|D-Day]] ===
-Op 6 [[juni]] 1944 vielen de geallieerden de Duitsers aan op de standen van Normandië, [[Frankrijk]]. Dit was het begin van de bevrijding van [[Europa|West-Europa]]. Eerst wilde Eisenhower, de bevelhebber van de geallieerden, de invasie op 5 [[juni]] houden, maar toen woedde er voor de kust een hevige storm. Eerst landden 's nachts parachutisten om een gat in de Duitse linies te maken. En daarna landden er [[infanteristen]] op het [[strand]].
-De parachutisten (paratroepers) moesten in het donker uit een [[vliegtuig]] springen om tegen de vijand te vechten. Ze hadden nette droppingzones, al waren ze daar niet erg netjes in gedropt.
-Dit gaf grote problemen. Ze moesten elkaar eerst allemaal zoeken, maar dat ging niet zo snel. Tegen de tijd dat ze elkaar gevonden hadden was een groot deel al gesneuveld. Toen de Duitsers zagen dat de invasie aan de gang was, maakten ze een soort waterlinie.
-Ze lieten een stuk achter de duinen vollopen met water zodat de geallieerden op het strand moeilijk landinwaarts konden trekken. Ook voor de paratroepers was dit ook onhandig want daardoor landde een groot deel van de paratroepers in het water. Daar verdronken ze, landden in een Duitse patrouille en er gebeurden veel meer nare dingen. Je hebt ook verschillende spellen en films over D-Day.
 ==Videolinks==