Limburg (Nederland)

Limburg
Hoofdstad	Maastricht
Eigenschappen
Oppervlakte	2.209,22 km²
Hoeveelheid inwoners	1.115.805 (in 2015)
Bevolkingsdichtheid	519 inw./km²
Commissaris van de Koning	Theo Bovens ( CDA )
Gemeenten	31
Volkslied	Limburg mijn vaderland
Website	www.limburg.nl
Portaal Nederland

Limburg is een van de twaalf provincies van Nederland en ligt in het zuidoosten van het land. In het noorden grenst Limburg aan Gelderland. In het westen aan Noord-Brabant. In het zuiden grenst Limburg aan de Belgische provincies Luik en Belgisch-Limburg. In het oosten grenst Limburg aan de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. De hoofdstad van Limburg is Maastricht.

Naam

Sinds 1815 wordt de naam Limburg gebruikt om Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg aan te duiden. Toen waren de Limburg in Nederland en in België nog één Limburg. De naam Limburg is afkomstig van het Hertogdom Limburg. Deze naam stamt weer af van het Kasteel Limburg in het plaatsje Limbourg in Luik. In Duitsland is er ook een plaats die Limburg heet Limburg an der Lahn en in bij Sittard ligt het plaatsje Limbricht. Waar de naam Limburg precies vandaan komt is onbekend. Veel bronnen melden dat het woordje lim lint betekent. Maar er zijn ook andere bronnen, die zeggen dat het moeras betekent.

Geschiedenis

De eerste bewoners van Limburg waren de neanderthalers. Zij zouden in het zuiden van Limburg hebben gewoond. De Romeinen zijn in Limburg geweest. Zij hebben de steden Maastricht en Heerlen gesticht. Ook zorgde de Romeinen ervoor dat het Christendom in Limburg kwam. Toen de Romeinen weggingen uit Limburg, kwamen de Franken er. Limburg werd toen onderdeel van het Frankische Rijk. Later werd Limburg onderdeel van het Heilige Roomse Rijk. In de Middeleeuwen werd Limburg verdeeld onder een paar landen. Hertogdom Brabant, Hertogdom Gelre, Hertogdom Gulik, Prinsbisdom Luik en Prinsbisdom Keulen kregen allemaal een stukje grondgebied. In de Renaissance was Limburg verdeeld onder Pruisen, Spanje, Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Prinsbisdom Luik en nog een paar kleine landjes. In 1749 werd Limburg bezet door de Fransen. Zo werd Limburg weer verenigd. De Fransen zorgden ervoor dat Limburg behoorde tot het Departement Beneden-Maas. Na de Franse Tijd hoorde Limburg bij het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. In 1830 sloot Limburg zich aan bij de Belgische Revolutie. Limburg kreeg als hoofdstad Hasselt. In 1831 werd de grens tussen Nederland en België in Limburg bepaald. Het Oostelijke deel van Limburg ging naar Nederland en werd ook onderdeel van de Duitse Bond. Westelijk Limburg werd bij België toegevoegd. In 1848 brak de maartrevolutie uit. Sindsdien hoort Limburg bij Nederland. Na de Eerste Wereldoorlog ging het goed met de economie in Limburg. Dit kwam onder meer door de winning van Steenkool. Na de Tweede Wereldoorlog werden alle mijnen in Limburg gesloten. De laatste mijn ging dicht in 1974. Hierdoor was er een hoge werkloosheid in Limburg.

Geologie

Open mijnbouw in Limburg

Limburg kun je in drie landstreken verdelen:

• Noord-Limburg
• Midden-Limburg
• Zuid-Limburg

In Noord- en Midden-Limburg vindt je vooral zand. In Zuid-Limburg vindt vooral löss en Mergel. In Noord-Limburg werd vroeger veel turf gewonnen en in Midden- en Zuid-Limburg werd veel bruinkool en steenkool gewonnen. Door de hele provincie heen stroomt de rivier de Maas. In het Zuiden vindt je de meeste heuvels. Ook staat hier het hoogste punt van Nederland, de Vaalserberg. Maar ook de Sint Pietersberg is een grote berg.

Cultuur

Limburgse dialect

In Limburg hebben ze een eigen dialect: het Limburgs. In 1997 is dit officieel erkend als streektaal. Hier staan negen Limburgse gezegden (schuingedrukt):

• 't is niet waar!; det leeg se!, det is neet wòar! of det luugse!
• Ben eens stil; Bön es sjtil.
• Dat hoor ik niet; Dat huur ich neet/nit.
• Een dag niet gepost is een dag niet geleefd; eine, inne daag neet gepos eine, inne daag neet gelaef.
• Ik hou van jou; ik hald van dich.
• Niet leuk; neet leuk.
• O, nee toch. Sjiek is mich dat.
• Soms is het beter iets moois te verliezen, beter verliezen dan dat je het nooit heb gehad; Soms is 't beater iets moeis te verleeze. Beater verleeze dan dat ge 't noeit het gehad.
• Weet je wat we doen?; We gaan witse wat fur dunt? Fur gunt.

Kastelen

In Limburg zijn er een heleboel kastelen. Van alle provincies in Nederland heeft Limburg er de meeste. Al die kastelen komen er omdat er een heleboel besturingsvormen in Limburg waren. Veel kastelen kun je nog steeds bezoeken. Andere kastelen zijn afgebroken. Bij sommige afgebroken kastelen kun je de ruïnes nog steeds bezoeken. In en Rondom Venlo staan er een heleboel kastelen. Maar ook in Maastricht en Heerlen zijn er een hoop kastelen te vinden.

Culinair

Erg zijn een paar gerechten en die zijn typisch Limburgs. Denk maar aan de Limburgse vlaai. Maar ook de Huzarensalade, het Roggebrood, Appelstroop en Mosterd komen oorspronkelijk uit Limburg.

Feesten

Veel Limburgers zijn dol op fanfares, harmonieorkesten, schutterijen. De schutterijen (Nederlandse en Belgische) houden elk jaar een wedstrijd: het Oud Limburgs Schuttersfeest. Ook carnaval (vastelaovendj in het Limburgs) is populair in Limburg.

Religie

In Limburg is driekwart van de bevolking rooms-katholiek. Limburg heeft daarom ook een eigen bisdom, het Bisdom Roermond. Dit bisdom is net zo groot als Limburg zelf. 2% van de Limburgse bevolking is protestants en 5% is moslim. Dat zijn meestal immigranten. 15% hangt geen godsdienst aan.

Politiek

Gemeenten

Zie Lijst van gemeenten in Nederlands-Limburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Per 1 januari 2019 telt Limburg 31 gemeenten:

• Beek
• Beekdaelen.
• Beesel
• Bergen
• Brunssum
• Echt-Susteren
• Eijsden-Margraten
• Gennep
• Gulpen-Wittem
• Heerlen

• Horst aan de Maas
• Kerkrade
• Landgraaf
• Leudal
• Maasgouw
• Maastricht
• Meerssen
• Mook en Middelaar
• Nederweert

• Peel en Maas
• Roerdalen
• Roermond
• Simpelveld
• Sittard-Geleen

• Stein
• Vaals
• Valkenburg aan de Geul
• Venlo
• Venray
• Voerendaal
• Weert

Zie ook

• Belgisch-Limburg

Klik hier voor een lijst van Limburgse steden, dorpen en buurtschappen met een verwijzing naar de gemeente waaronder ze vallen.

	Koninkrijk der Nederlanden
Landen: Aruba · Curaçao · Nederland · Sint Maarten Provincies in Nederland: Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland Bijzondere gemeenten in Nederland: Bonaire · Saba · Sint Eustatius