Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog was een oorlog tussen de Geallieerden (o.a. Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten) en de Asmogendheden (o.a. Duitsland, Japan en Italië), die duurde van 1939 t/m 1945. De Tweede Wereldoorlog werd op verschillende plekken in de wereld gevoerd: in Europa, maar ook in Afrika, het Midden-Oosten en in de Stille Oceaan. Nooit eerder eiste een oorlog zoveel slachtoffers als de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog werd gewonnen door de Geallieerden.
Het begin
Adolf Hitler sloot zich al vroeg aan bij nazipartij. Hitler was in 1933 de rijkskanselier in Duitsland geworden. Een jaar later ging de rijkspresident Paul von Hindenburg dood. Hitler volgde ook hem op en maakte van de functies rijkskanselier en rijkspresident één functie: "Führer und Reichskanzler" (leider en rijkskanselier). Nadat de nazi's de baas werden in Duitsland, werden veel mensen die tegen deze partij waren, opgepakt. Hij vertelde dat de Duitsers supermensen ("Übermenschen") waren. De zogenaamde "Untermenschen" (Joden, zigeuners) wilde hij uit Duitsland zetten. Hij liet ze opsluiten in zogenaamde concentratiekampen. De meesten kwamen daar niet meer levend uit..
Hij liet ook autowegen aanleggen (Hitler zelf was een fanatiek autoliefhebber) en fabrieken bouwen. Op 1 september 1939 viel hij met een groot modern leger Polen binnen. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk verklaarden daarop de oorlog aan Duitsland. In 1940 viel Hitler nog veel meer landen aan zoals Denemarken en Noorwegen, Frankrijk, Nederland, Luxemburg en België.
In de zomer van 1941 viel Duitsland ook Rusland aan en in december 1941 viel Duitslands bondgenoot (vriend) Japan de Verenigde Staten aan in Pearl Harbor op Hawai, omdat de Japanners de hele Stille Oceaan wilden overnemen. Duitsland kreeg als bondgenoot van Japan ook oorlog met de Verenigde Staten. Later zouden de Amerikanen ook meehelpen met de bevrijding van Europa.
Ook Nederland werd in Nederlands-Indië (tegenwoordig Indonesië) aangevallen door de Japanners. Een vloot van Britse, Australische en Nederlandse schepen vocht zeeslagen tegen de Japanse vloot uit. De westerse vloot onder leiding van de dappere Nederlandse admiraal Karel Doorman werd verslagen. Doorman is met zijn schip ten onder gegaan.
Nederland 1940-1945
Hitler viel op 10 mei 1940 Nederland binnen. Nederland verzette zich, maar na vijf dagen moest het zich toch overgeven. Door steun van Frankrijk bleef Zeeland nog vier dagen langer uit Duitse handen. De koninklijke familie vluchtte snel naar Engeland. Ze kwamen pas in 1945 terug toen de oorlog was afgelopen en alle gevaar was geweken. De Nederlanders, die vijf jaar lang hadden gezucht onder de Duitse terreur en honger hadden geleden, stonden met ingevallen wangen langs de weg met vlaggetjes te zwaaien toen de koningin terugkeerde in Nederland. Ze zag er gelukkig heel wat beter uit dan al die magere landgenoten, die ze al die jaren zo vreselijk had gemist. "Leve de koningin!" en "Oranje boven!" riepen die. De koningin was zichtbaar ontroerd. Een dikke traan biggelde over haar wang."Mijn volk!" mompelde ze.
De Jodenvervolging
De Duitse soldaten waren in het begin nog redelijk vriendelijk. Ze stalen niet uit winkels en plunderden geen lege huizen. Maar het werd anders toen de Jodenvervolging in Nederland begon. Joden en ook zigeuners (Roma & Sinti) werden apart gezet. Een tijdje later werden er joden en zigeuners van de straat geplukt en naar kamp Westerbork gebracht. Hier werden ze afgevoerd naar grotere concentratiekampen in Duitsland en Polen, zoals Auschwitz of Bergen-Belsen. Daar werden ze slecht behandeld of vermoord.
Hetzelfde gebeurde met homofielen, maar die worden minder vaak genoemd. Het is ook de vraag of die serieus vervolgd werden. Homoseksuelen keken natuurlijk wel uit om zich als zodanig bekend te maken. Ook communisten hadden het zwaar. Communisme was volgens Hitler een Joodse uitvinding.
In de laatste jaren van de oorlog haalden de Duitsers sterke jonge mannen uit Nederland, België, Polen, Duitsland en Italië om gedwongen in Duitse fabrieken te werken.
De Holocaust, zoals de massamoord op de Joden werd genoemd, kostte bijna zes miljoen mensen het leven. In de hele oorlog, dus in Europa en Azië, zijn ongeveer 50 miljoen mensen om het leven gekomen, waaronder veel burgers. In de Eerste Wereldoorlog waren het vooral soldaten die omkwamen. Een bekend slachtoffer van de Holocaust is Anne Frank. er is zelfs een Anne Frank stichting opgezet haar vader Otto Frank stierf in 1980 hij was de enige van de familie Frank die de oorlog had overleeft. later is hij nog wel hertrouwd
D-Day
Op 6 juni 1944 vielen de geallieerden de Duitsers aan op de stranden van Normandië in Frankrijk. "D-Day" (spreek uit: díédee) wordt die dag genoemd. Dat is Engels voor Decision Day, de dag van de beslissing. Dit was het begin van de bevrijding van West-Europa. Eerst wilde Eisenhower, de bevelhebber van de geallieerden, de invasie op 5 juni houden, maar toen woedde er voor de kust een hevige storm. Eerst landden 's nachts parachutisten om een gat in de Duitse linies te maken. En daarna landden er infanteristen op het strand. Je hebt ook verschillende spellen en films over D-Day.
De parachutisten (paratroepers) moesten in het donker uit een vliegtuig springen om tegen de vijand te vechten. Dit gaf grote problemen. Ze moesten elkaar eerst allemaal zoeken, maar dat ging niet zo snel. Tegen de tijd dat ze elkaar gevonden hadden was een groot deel al gesneuveld. Maar na verloop van tijd braken ze door de Duitse linies heen en drongen steeds verder op. Toch duurde het nog een jaar, voordat heel Europa was bevrijd (8 mei 1945). En in het verre oosten capituleerden de Japanners nog later, pas in augustus 1945.
Videolinks
- Adolf Hitler
- De opkomst van Hitler
- Hitler aan de macht
- Nederland in oorlog
- Bommen op Rotterdam
- Luchtalarm, 14 mei 1940
- Februaristaking
- Februaristaking 2
- Een brug te ver, slag om Arnhem
- Arnhem, september 1944, een ooggetuige
- Honger in de winter 1944-1945
- Een koude hongerige winter
- Een onderduiker is iemand die zich verbergt.