Oudheid: verschil tussen versies
k |
(Kreta en Myceense cultuur intern gelinkt.) |
||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
De '''oudheid''' begint in elke cultuur met de uitvinding van het [[schrift]]. De periode ervoor wordt de [[prehistorie]] genoemd. Na de prehistorie is er het ontstaan van het schrift zoals de [[Hiëroglief|hiërogliefen]] van de [[Egyptische oudheid]] en het [[spijkerschrift]] in [[Mesopotamië (Irak)|Mesopotamië]]. Deze periode wordt de [[protohistorie]] genoemd. Daarna krijg je de [[Griekse oudheid]] en de [[Romeinse Rijk|Romeinse oudheid]] die ook wel de '''klassieke oudheid''' van rondom de oude [[Middellandse Zee|Middellandse zee]] worden genoemd. Deze laatste liep van ongeveer 750 v.Chr. tot 400 n.Chr. |
De '''oudheid''' begint in elke cultuur met de uitvinding van het [[schrift]]. De periode ervoor wordt de [[prehistorie]] genoemd. Na de prehistorie is er het ontstaan van het schrift zoals de [[Hiëroglief|hiërogliefen]] van de [[Egyptische oudheid]] en het [[spijkerschrift]] in [[Mesopotamië (Irak)|Mesopotamië]]. Deze periode wordt de [[protohistorie]] genoemd. Daarna krijg je de [[Griekse oudheid]] en de [[Romeinse Rijk|Romeinse oudheid]] die ook wel de '''klassieke oudheid''' van rondom de oude [[Middellandse Zee|Middellandse zee]] worden genoemd. Deze laatste liep van ongeveer 750 v.Chr. tot 400 n.Chr. |
||
| − | Ruim 1500 jaar voor Christus bloeiden er de [[Egyptische oudheid|Egyptische]], de Kretenzische of [[Minoïsche beschaving|Minoïsche]] en de Myceense cultuur rond de middellandse zee. De zeevolken, waaronder waarschijnlijk de [[Filistijnen]], vestigden zich op de oostelijke kusten. Aangenomen wordt dat de eerste echte zeelieden die de Middellandse Zee bevoeren zich in het oostelijk bekken begaven en afkomstig waren uit het [[Oude Egypte]] en de Minoïsche beschaving. Later werden zij gevolgd door de [[Feniciërs]] en de [[Oude Grieken|oude Grieken]]. De Feniciërs bevoeren vanuit [[Tyrus]] en [[Sidon]] de Middellandse Zee in westelijke richting. Daar stichtten zij koloniën als [[Carthago]] en verbreidden het [[alfabet]]. De oude Grieken waren vooral uit op het stichten van handelskolonies langs de kusten van de Middellandse zee. |
+ | Ruim 1500 jaar voor Christus bloeiden er de [[Egyptische oudheid|Egyptische]], de [[Kreta|Kretenzische]] of [[Minoïsche beschaving|Minoïsche]] en de Myceense cultuur ([[Late bronstijd]]) rond de middellandse zee. De zeevolken, waaronder waarschijnlijk de [[Filistijnen]], vestigden zich op de oostelijke kusten. Aangenomen wordt dat de eerste echte zeelieden die de Middellandse Zee bevoeren zich in het oostelijk bekken begaven en afkomstig waren uit het [[Oude Egypte]] en de Minoïsche beschaving. Later werden zij gevolgd door de [[Feniciërs]] en de [[Oude Grieken|oude Grieken]]. De Feniciërs bevoeren vanuit [[Tyrus]] en [[Sidon]] de Middellandse Zee in westelijke richting. Daar stichtten zij koloniën als [[Carthago]] en verbreidden het [[alfabet]]. De oude Grieken waren vooral uit op het stichten van handelskolonies langs de kusten van de Middellandse zee. |
In de '''klassieke periode''' (600-300 v Chr.) bevoeren de Grieken (naast de Atheners ook de koloniën in [[Klein-Azië]] en [[Italië]]) o.a. de [[Egeïsche Zee]] en versloegen er hun [[Perzië|Perzische]] vijand. [[Alexander de Grote]] verspreidde de Griekse cultuur over het gehele gebied. Zo'n 300 jaar voor Christus kwam de [[Romeinse Republiek]] op. Nadat in de [[Punische oorlogen]] (241-146 v Chr.) Carthago was verslagen en vernietigd kwam de gehele kust rondom de Middellandse Zee in Romeinse handen. De [[Romeinen]] noemden de Middellandse zee ''Mare Nostrum''; onze zee. Buiten de kustgebieden aan de Middellandse Zee waren er nauwelijks handels- en communicatiemogelijkheden; ten zuiden van de zuidkuststrook en het [[Atlasgebergte]] is er de [[Sahara (woestijn)|Sahara]] woestijn. Pas na de Arabische veroveringen ontstonden de [[Sahel]]-koninkrijken die met kamelen handelsroutes onderhielden door het woestijn met de Middellandse Zee. Ook het noorden van de Middellandse zee is begrensd door weinig doordringbare bergen (de [[Alpen]], Dinarische Alpen, [[Balkan]] gebergte). Daarachter woonde nog weinig ontwikkelde bevolkingen. De enige echte uitzondering erop is de [[Rhône|Rhônevallei]] die diep in [[Gallië]] doordrong. Dit was dan ook de eerste grote uitbraak van de Romeinen uit het Middellandse Zeegebied met de Gallische Oorlog van 58 tot 51 voor Christus. |
In de '''klassieke periode''' (600-300 v Chr.) bevoeren de Grieken (naast de Atheners ook de koloniën in [[Klein-Azië]] en [[Italië]]) o.a. de [[Egeïsche Zee]] en versloegen er hun [[Perzië|Perzische]] vijand. [[Alexander de Grote]] verspreidde de Griekse cultuur over het gehele gebied. Zo'n 300 jaar voor Christus kwam de [[Romeinse Republiek]] op. Nadat in de [[Punische oorlogen]] (241-146 v Chr.) Carthago was verslagen en vernietigd kwam de gehele kust rondom de Middellandse Zee in Romeinse handen. De [[Romeinen]] noemden de Middellandse zee ''Mare Nostrum''; onze zee. Buiten de kustgebieden aan de Middellandse Zee waren er nauwelijks handels- en communicatiemogelijkheden; ten zuiden van de zuidkuststrook en het [[Atlasgebergte]] is er de [[Sahara (woestijn)|Sahara]] woestijn. Pas na de Arabische veroveringen ontstonden de [[Sahel]]-koninkrijken die met kamelen handelsroutes onderhielden door het woestijn met de Middellandse Zee. Ook het noorden van de Middellandse zee is begrensd door weinig doordringbare bergen (de [[Alpen]], Dinarische Alpen, [[Balkan]] gebergte). Daarachter woonde nog weinig ontwikkelde bevolkingen. De enige echte uitzondering erop is de [[Rhône|Rhônevallei]] die diep in [[Gallië]] doordrong. Dit was dan ook de eerste grote uitbraak van de Romeinen uit het Middellandse Zeegebied met de Gallische Oorlog van 58 tot 51 voor Christus. |
||
Versie van 14 jun 2023 16:58
De oudheid begint in elke cultuur met de uitvinding van het schrift. De periode ervoor wordt de prehistorie genoemd. Na de prehistorie is er het ontstaan van het schrift zoals de hiërogliefen van de Egyptische oudheid en het spijkerschrift in Mesopotamië. Deze periode wordt de protohistorie genoemd. Daarna krijg je de Griekse oudheid en de Romeinse oudheid die ook wel de klassieke oudheid van rondom de oude Middellandse zee worden genoemd. Deze laatste liep van ongeveer 750 v.Chr. tot 400 n.Chr.
Ruim 1500 jaar voor Christus bloeiden er de Egyptische, de Kretenzische of Minoïsche en de Myceense cultuur (Late bronstijd) rond de middellandse zee. De zeevolken, waaronder waarschijnlijk de Filistijnen, vestigden zich op de oostelijke kusten. Aangenomen wordt dat de eerste echte zeelieden die de Middellandse Zee bevoeren zich in het oostelijk bekken begaven en afkomstig waren uit het Oude Egypte en de Minoïsche beschaving. Later werden zij gevolgd door de Feniciërs en de oude Grieken. De Feniciërs bevoeren vanuit Tyrus en Sidon de Middellandse Zee in westelijke richting. Daar stichtten zij koloniën als Carthago en verbreidden het alfabet. De oude Grieken waren vooral uit op het stichten van handelskolonies langs de kusten van de Middellandse zee.
In de klassieke periode (600-300 v Chr.) bevoeren de Grieken (naast de Atheners ook de koloniën in Klein-Azië en Italië) o.a. de Egeïsche Zee en versloegen er hun Perzische vijand. Alexander de Grote verspreidde de Griekse cultuur over het gehele gebied. Zo'n 300 jaar voor Christus kwam de Romeinse Republiek op. Nadat in de Punische oorlogen (241-146 v Chr.) Carthago was verslagen en vernietigd kwam de gehele kust rondom de Middellandse Zee in Romeinse handen. De Romeinen noemden de Middellandse zee Mare Nostrum; onze zee. Buiten de kustgebieden aan de Middellandse Zee waren er nauwelijks handels- en communicatiemogelijkheden; ten zuiden van de zuidkuststrook en het Atlasgebergte is er de Sahara woestijn. Pas na de Arabische veroveringen ontstonden de Sahel-koninkrijken die met kamelen handelsroutes onderhielden door het woestijn met de Middellandse Zee. Ook het noorden van de Middellandse zee is begrensd door weinig doordringbare bergen (de Alpen, Dinarische Alpen, Balkan gebergte). Daarachter woonde nog weinig ontwikkelde bevolkingen. De enige echte uitzondering erop is de Rhônevallei die diep in Gallië doordrong. Dit was dan ook de eerste grote uitbraak van de Romeinen uit het Middellandse Zeegebied met de Gallische Oorlog van 58 tot 51 voor Christus.
Omdat niet bij elk volk ('cultuur') het schrift in dezelfde periode wordt 'ontdekt', begint de oudheid bij verschillende volkeren ook niet op hetzelfde moment.
Na de val van het Romeinse rijk beginnen de middeleeuwen.
Beroemde personen uit de klassieke oudheid
- Jezus Christus, stichter van het christendom
- Keizer Augustus, eerste keizer van het Romeinse Rijk en zijn echte naam: Octavianus.
- Publius Cornelius Tacitus, bekende Romeinse geschiedschrijver.
- Ramses II, machtigste farao van het oude Egypte.
- Spartacus, beroemde Romeinse slaaf en gladiator.
- Julius Caesar, een beroemde dictator en eerste echtgenoot van Cleopatra.
- Sulla, Julius Caesar's oom en ook dictator.
- Mithridates van Pontus, koning van het land Pontus en verslagen door Sulla en Pompeius Magnus.
- Cleopatra, farao van Egypte.
- Alexander de Grote, een machtige veldheer en Macedonische koning.