Victor Hugo
Victor Hugo | |
Victor Hugo in 1884 | |
Algemene informatie | |
Naam voluit | Victor Marie Hugo |
Geboren | 26 februari 1802 |
Geboorteplaats | Besançon |
Overleden | 22 mei 1885 |
Nationaliteit | Frankrijk |
Beroep | Schrijver, dichter, essayist |
Werk | |
Jaren actief | 1823-1885 |
Genre(s) | Romans, theater, poëzie en essays |
Stroming | Romantiek |
Bekende werken | De klokkenluider van de Notre Dame Les Misèrables |
Handtekening | |
Portaal Literatuur |
Victor Hugo was een Franse schrijver van het romantische tijdperk die behoort tot de wereldliteratuur. Hij is geboren op 26 februari 1802 in Besançon, Frankrijk en overleed op 22 mei 1885 (83 jaar) in Parijs, Frankrijk. Hij schreef onder andere romans zoals: De klokkenluider van de Notre Dame, Les Misèrables en Les Travailleurs de la mer. Daarnaast schreef hij bijvoorbeeld ook toneelstukken en gedichten en was hij een begaafd tekenaar.
Daarnaast hield Victor Hugo zich erg met politieke onderwerpen bezig. Hij was bijvoorbeeld tegen de doodstraf en hij heeft grote politieke toespraken gehouden. Hugo stond bekend als een tegenstander van keizer Napoleon III. Toen Napoleon III in 1851 de macht greep, vluchtte Hugo naar België. Hier publiceerde hij in 1852 een kritisch pamflet en werd hierdoor verbannen uit Frankrijk. Een groot deel van zijn ballingschap bracht Hugo door op de Kanaaleilanden. Pas in 1870 keerde hij terug naar Frankrijk.
Levensloop
Jeugd en opleiding
Hugo werd geboren op 26 februari 1802 in het plaatsje Besançon in het oosten van Frankrijk. Hij was de zoon van de Franse generaal Joseph Léopold Sigisbert Hugo en zijn vrouw Sophie Trébuchet. Het gezin verhuisde vaak tijdens Hugo's jeugd. Zijn vader was namelijk generaal in het leger van Napoleon Bonaparte Hierdoor woonde het gezin onder andere in Parijs, Napels en Spanje. In Spanje bestuurde zijn vader ook drie provincies namens Napoleon. Hugo's vader en moeder hadden een slecht huwelijk. Ze hadden vaak ruzie vanwege hun verschillen in religie en politiek. Hugo's moeder was katholiek en voorstander van de monarchie. Zijn vader was juist een atheïst en voorstander van de republiek en Napoleon.
Vanaf 1813 leefden zijn ouders apart. Hugo ging met zijn moeder mee naar Parijs. Hij was erg onder de indruk van de Franse schrijver François René de Chateaubriand. Hierdoor wilde Victor Hugo ook schrijver worden. Chateaubriand was een van de grondleggers van de Romantiek in Frankrijk. De Romantiek was een belangrijke literaire periode tijdens de vroeger 19e eeuw. Victor Hugo zou deel uitmaken van deze stroming en zelfs een van haar belangrijkste vertegenwoordigers worden.
Eerste literaire werken
Hugo schreef op zijn 15e al enkele gedichten. Deze gedichten werden goed ontvangen door de Académie française. In 1820 richtte hij samen met zijn broer het tijdschrift Le Conservateur littéraire op. Ondertussen studeerde hij wiskunde, maar gaf dit op om aan zijn literaire carrière te werken. In 1822 verscheen zijn eerste dichtbundel; Odes. In deze periode werd Hugo ook een stuk liberaler.
In 1822 trouwde Hugo met Adèle Foucher. Het paar kreeg samen vijf kinderen. Toch wekte het huwelijk ook jaloezie bij zijn broer, Eugène, op. In 1823 publiceerde Hugo zijn eerste roman, Han d’Islande.
Hugo en de romantiek
Aan het einde van de jaren 1820 was Victor Hugo de leider van de Romantiek in Frankrijk geworden. Hugo was soms erg omstreden. Hij werd aangevallen door de academici en kreeg te maken met censuur. Zo werd Madame de Lorme (1829) eerst verboden, aangezien Hugo de monarchie aanviel. Ook het toneelstuk Le roi s’amuse (1832) werd verboden, omdat hij de Franse adel belachelijk maakte. Zijn toneelstuk Hernani uit 1830 veroorzaakte de grootste ophef. Hugo moest het toneelstuk namelijk vers voor vers verdedigen om censuur te voorkomen. Hoewel zijn literaire vrienden het een goed toneelstuk vonden, werd het afgekraakt door de pers en Hugo werd er zelfs belachelijk meegemaakt.
Ondertussen schreef hij ook romans met een politieke ondertoon. In 1829 verscheen het boek De laatste dag van een veroordeelde (Le dernier jour d'un condamné), waarin hij zich voor het afschaffen van de doodsstraf uitsprak. In 1831 verscheen De klokkenluider van de Notre Dame (Notre-Dame de Paris), waarmee Hugo internationale lof kreeg. Het boek vindt grotendeels plaats in de Notre-Dame van Parijs die toentertijd in zeer slechte staat was. Mede door het boek kwam er nieuwe belangstelling voor het Franse culturele erfgoed. De kathedraal onderging een jarenlange restauratie en werd gered.
In de politiek
Tijdens de jaren 1840 was Hugo benoemd tot de Acadèmie française. Hij was niet alleen op literair gebied, maar ook op politiek gebied invloedrijk. In 1845 werd hij door koning Lodewijk Filips I tot lid van het Franse parlement benoemd. Hier riep hij op om de doodstraf af te schaffen en de persvrijheid in te voeren.
In 1848 werd de monarchie in Frankrijk afgeschaft, waardoor de Tweede Franse Republiek ontstond. Hugo werd opnieuw afgevaardigde in het Franse parlement, maar ditmaal gekozen. Hugo sprak zich opnieuw uit voor de persvrijheid, de vrijheid van meningsuiting en de rechten van het volk. Ook steunde hij Lodewijk Napoleon (het neefje van Napoleon Bonaparte) om president van de Tweede Republiek te worden.
In dezelfde periode kreeg Hugo met veel familiedrama’s te maken. Zo werd zijn broer krankzinnig, ging zijn vrouw vreemd en verdronk zijn dochter in de Seine. Tussen 1843 en 1851 publiceerde hij daarom niets meer.
Ballingschap
President Lodewijk Napoleon greep steeds meer macht naar zich toe. Op 2 december 1851 greep hij de macht tijdens een staatsgreep. Uiteindelijk zo Lodewijk Napoleon zich tot keizer Napoleon III kronen één jaar later. Hierdoor ontstond het Tweede Franse Keizerrijk, waarin Napoleon III de absolute macht had. Hugo sprak zich uit tegen keizer Napoleon III. Hij noemde hem een landverrader en wilde een volksopstand opzetten. Napoleon III bedreigde hem met een arrestatie.
Hugo vluchtte hierdoor naar België en ging in ballingschap. In België schreef hij enkele pamfletten tegen Napoleon III, waaronder Napoléon le Petit (1852). Datzelfde jaar werd hij dan ook officieel verbannen uit Frankrijk. In 1859 vergaf Napoleon III Victor Hugo, waardoor hij weer mocht terugkeren. Toch bleef Hugo in ballingschap tot het einde van het Tweede Franse Keizerrijk in 1870. In 1852 vertrok hij naar Londen, waar hij andere bannelingen ontmoette, zoals Alexandre Dumas père. Hierna vertrok hij naar Jersey en vervolgens naar Guernsey.
Tijdens zijn ballingschap schreef Hugo veel kritische werken, waaronder zijn meest ambitieuze werk; Les Misèrables (1862). Hugo deed 20 jaar erover om deze roman te schrijven en werd direct populair. Het boek gaat grotendeels over het sociaal onrecht en de meedogenloze wetten in het 19e eeuwse Frankrijk, afgewisseld met een sterke moraal en filosofische uitweidingen.
Terugkeer naar Frankrijk
In 1870 keerde Hugo terug naar Frankrijk tijdens de Frans-Duitse Oorlog. Napoleon III werd kort daarvoor opgepakt en de Derde Franse Republiek was uitgeroepen. Hugo werd als nationale held in Parijs onthaald en tot het parlement verkozen.
Toch was Hugo teleurgesteld met de Derde Republiek. Hij besloot zich terug te trekken uit de politiek, maar bleef zich uitspreken voor zijn ideeën. Zo wilde hij de gearresteerden van de Commune van Parijs beschermen en schreef nog enkele romans.
Uiteindelijk overleed Victor Hugo op 22 mei 1885. Hij werd 83 jaar oud. Zijn kist werd opgesteld onder de Arc de Triomphe. Vervolgens werd hij begraven in het Panthéon, waar veel belangrijke Fransen begraven liggen. Zo’n 3 miljoen mensen bewezen hun laatste eer aan Hugo.
Gedachtegoed
Hugo was oorspronkelijk een voorstander van de monarchie, maar werd later liberaal en omarmde de democratie en republiek. Hij kwam op de armen en arbeiders in de samenwerking. In Hugo's werken spelen armoede, ellende en sociale ongelijkheid een grote rol. Hij was voorstander van het algemeen kiesrecht en een verbetering van de rechten van arbeiders. In zijn werken viel Hugo vaak de rijke bovenklasse (bourgeoisie) aan. Volgens hem was de bourgeoisie alleen maar met zichzelf en het maken van winst bezig.
Hij was daardoor op politiek vlak links voor zijn tijd. Desondanks was hij geen socialist, maar eerder een linkse republikein of linkse liberaal. Volgens Hugo moest de verandering op democratische manier gebeuren en niet via een revolutie. Hugo was het eens met de revolutionairen tijdens de commune van Parijs. Ook hij was voorstander van sociale maatregelen, democratie en de scheiding tussen kerk en staat. Toch steunde hij de commune niet, aangezien hij geen vertrouwen had in de leiders en het als schadelijk zag. Hugo ontvluchtte Parijs toen de commune de macht greep.
Daarnaast sprak hij zich op internationaal vlak vaak uit voor vrede. In Hugo's tijd waren er veel conflicten tussen de Europese landen, waaronder tussen Frankrijk en Duitsland. Volgens Victor Hugo moesten de Europese landen zich verenigen in één land; de Verenigde Staten van Europa. Op 1 maart 1871 pleitte hij hier zelfs voor in een speech voor het Franse parlement:
Ook heeft hij een oorlog tussen Europeanen een burgeroorlog gezien, aangezien de Europeanen volgens hem één volk waren. Zijn idee voor de Verenigde Staten van Europa werd destijds als absurd en onmogelijk gezien.
Werken
Romans
Franse naam | Nederlandse naam | Jaar |
---|---|---|
Han d'Islande | Han van IJsland | 1823 |
Bug-Jargal ou l'esclave genereux | Bug-Jargal, een verhaal uit den negeropstand op San Domingo | 1826 |
Le Dernier Jour d'un condamné | De laatste dag van een veroordeelde | 1829 |
Notre-Dame de Paris | De klokkenluider van de Notre Dame | 1831 |
Claude Gueux | Claude Gueux | 1834 |
Les Misèrables | De ellendigen/Les Misèrables | 1862 |
Les Travailleurs de la mer | De kampioenen van de zee | 1866 |
L'Homme qui rit | De man die lacht | 1869 |
Quatrevingt-treize | Drie en negentig | 1874 |
Toneelstukken
Franse naam | Nederlandse naam | Jaar |
---|---|---|
Cromwell, drame | 1827 | |
Hernani | Hernani, drama in vijf bedrijven | 1830 |
Marion de Lorme | Drama Marion de Lorme | 1831 |
Le Roi s'amuse, drame | 1832 | |
Lucrèce Borgia | 1833 | |
Marie Tudor. Drame | 1833 | |
Angelo, tyran de Padoue | Angelo, tyran van Padua | 1835 |
Ruy Blas, drame en cinq actes | Ruy Blas, drama in 5 bedrijven | 1838 |
Les Burgraves trilogie | 1843 | |
Torquemada, drame | 1883 | |
Théâtre en liberté | 1886 | |
Amy Robsart | 1889 |
Poëzie
Tekeningen
Victor Hugo had ook een groot talent voor tekenen. In zijn leven maakte hij zo'n 4.000 tekeningen. Oorspronkelijk was dit een hobby, maar later werden zijn tekeningen een stuk professioneler. Hij maakte zelfs tekeningen voor enkele van zijn eigen boeken, zoals Les Travailleurs de la Mer. Toch heeft Hugo nooit zijn tekeningen op zichzelf uitgebracht. Wel maakte hij tekeningen voor vrienden en familieleden, bijvoorbeeld als postkaartje. Ook bekende kunstenaars waren positief over Hugo's talent, zoals Vincent van Gogh en Charles Baudelaire.
Hij maakte zijn tekeningen altijd op papier en gebruikte vrijwel nooit kleur. De meeste tekeningen zijn hierdoor in zwart-wit of in het bruin. Hugo gebruikte allerlei materialen om te tekeningen, zoals stencils en houtskool. In het begin probeerde hij vooral realistische tekeningen te maken, maar later maakte hij meer gebruik van fantasie