Albert Einstein
Albert Einstein, (14 maart 1879, Ulm (Koninkrijk Wurttemberg, Duitsland) - 18 april 1955, Princeton (New Jersey, Verenigde Staten)), was een belangrijke Duits-Zwitserse-Amerikaanse theoretisch natuurkundige en wordt gezien als één van de belangrijkste natuurkundigen van zijn tijd (en aller tijden). Je kunt Einstein vergelijken met Isaac Newton, ook al zo'n genie. Einstein is vooral bekend door zijn ontdekking van de zogenoemde relativiteitstheorie en het foto-elektrisch effect. De ouders van Einstein zijn Hermann Einstein en Pauline Koch
Zijn jeugd
Toen hij 2 1/2 was zei hij "Waar zitten de wieltjes?", toen zijn ouders hem vertelden dat hij later met zijn pas geboren zusje kon spelen. Veel mensen denken dat Einstein pas op zijn vierde kon praten. Dat is dus niet waar. Hij was ook heel rustig. Zijn moeder verwachtte erg veel van hem en dacht al een tijd dat hij achterlijk was, maar gelukkig bleek dat niet zo te zijn. Albert Einstein moest niets van drukte, lawaai of geweld hebben. Hij zat het liefst de hele dag achter elkaar met zijn mond dicht muziek te luisteren of te lezen. Albert was echt dol op muziek. Zijn moeder speelde goed piano. Hij vond het fijn om ernaar te luisteren en leerde het zelf ook een beetje van zijn moeder. Hij ging later ook op vioolles. Dat vond hij leuker dan aan sport te doen.
Albert Einstein speelde zijn hele leven lang viool. Hij hield niet van school. Van zijn klasgenoten moest hij ook al niets hebben. Ze noemden hem een stom kind. Albert wilde nooit met hun spelletjes meedoen, hij zat het liefst alleen. Hij leerde niet goed en lette niet goed op. Dat was eigenlijk ook niet nodig, want hij haalde steeds de hoogste cijfers. Hij was vooral hartstikke goed in rekenen. Hij vond het een geweldig vak. Toen hij nog maar 10 jaar was, ging hij na schooltijd al wiskunde leren. Soms denkt men dat Einstein als kind meerdere aandoeningen had: dyslexie of autisme. Maar daar zijn geen bewijzen voor, hij kon goed lezen en schrijven en was niet asociaal. Hij kon zich goed concentreren.
De ouders van Albert Einstein waren joods. Hij kreeg les van Joodse godsdienstleraren. In het begin vond hij het allemaal heel leuk, maar toen hij ouder werd vond hij dat de leraren zich wel heel precies aan de godsdienstige voorschriften hielden. Bij hem thuis hielden ze zich er niet precies aan.
Wat heeft Einstein bedacht?
- De speciale relativiteitstheorie in in 1905: Licht heeft altijd dezelfde snelheid. Licht hoeft niet door lucht te gaan,het kan ook door het heelal gaan. Sneller dan het licht kan helemaal niet. Wat gebeurt er in een supersnelle raket? De klok loopt achter en dingen zoals een liniaal worden korter.De lichtsnelheid is 300.000 km per seconde (7 keer om de aarde in 1 seconde). Ongeveer 1 miljard km per uur. Het licht van de zon doet er 8 minuten over om van de zon naar de aarde te gaan. Als je bijna zo snel als het licht gaat gaat de tijd langzamer en worden voorwerpen zwaarder. Dat is de speciale relativiteitstheorie.
- E=mc²: Bij een kernreactie kan massa(voorwerpen) energie worden verandert. E is de energie in joule. M is massa. C is de lichtsnelheid. c² is c keer c. Bij een atoombom verdwijnt een heel klein beetje massa en daardoor ontstaat er heel veel energie.in de eerste atoombom;werd een gram uranium -235 omgezet.dus E=90.000.000.000.000.dat is net zo veel elektrische energie als 5000 huishoudens in een jaar verbruiken.
- De algemene relativiteitstheorie in 1915.
- Foto-elektrisch effect, als je licht op metaal schijnt, geeft het elektronen af.
- De Brownse beweging:de vaststelling van het bestaan van atomen en moleculen.
- Ook heeft hij een andere soort koelkast en anderen dingen uitgevonden.
De grootste blunder
Einstein geloofde dat het universum altijd dezelfde grootte heeft gehad. Toen priester Georges Lemaitre beweerde dat het heelal een beginpunt moet hebben gehad, toen verwierp Einstein dit idee. Volgens Lemaitre zou het universum uitzetten, een berekening die hij maakte op grond van metingen van de astronoom Hubble. Toch zouden de berekeningen van Lemaitre moeten kloppen, maar daarom voerde Einstein een kosmologische constante in. Later bleek dat deze blunder ook briljant was, alleen was de grootte van deze constante wat anders. Einstein heeft toen toegegeven dat het heelal een begin heeft gehad, hoe religieus dat ook mocht lijken.
Weg uit Duitsland
De vader en de oom van Albert Einstein hadden een elektriciteitsbedrijf. Het liep niet meer zo goed, en daarom verhuisde de familie in 1894 naar Pavia in Italië. Daar wilden ze een nieuw bedrijf beginnen. Albert ging niet mee, hij bleef in Duitsland om zijn schooljaar af te maken. Hij wilde eigenlijk niet alleen in Duitsland blijven. Dan zou hij als soldaat in het leger moeten. Dat was wel het laatste wat hij wilde, want oorlog vond hij het ergste wat er bestond. Albert Einstein ging zelf stiekem weer terug naar zijn familie in Italië. Eerst waren zijn ouders boos omdat hij zijn schooljaar niet had afgemaakt, maar Albert beloofde dat hij in Zwitserland zou gaan studeren en daar heel goed zijn best te gaan doen. Eerst maakte hij zijn middelbare school af in Aarau in Zwitserland, waar hij in huis woonde bij zijn natuurkundeleraar.
In 1896 was Albert net 17 jaar. Hij deed een toelatingsexamen voor de technische hogeschool in Zürich, en hij slaagde met heel goede cijfers, vooral voor natuurkunde en wiskunde. Hij ging 4 jaar studeren, en toen mocht hij erin lesgeven. Albert ontmoette in Zwitserland tijdens zijn studie natuurkunde ook een meisje. Haar naam was Mileva Maric. Zij studeerde ook natuurkunde. Mileva steunde Albert bij zijn studie en moedigde hem aan om goed zijn best te blijven doen en te blijven studeren. Ze heeft Albert veel geholpen. Later werden Albert en Mileva verliefd, en trouwden ze samen.
Na zijn studie bracht Albert Einstein een proefschrift uit over natuurkunde. Een proefschrift is een wetenschappelijk boek dat moet worden geschreven om de titel doctor te halen. Het was Albert gelukt. In datzelfde jaar maakte hij voor het eerst zijn ideeën bekend over het meten van tijd en afstand. Hoe lang iets duurt en hoe ver een afstand is, hing volgens hem af hoe je het bekijkt. Je kunt niet sneller gaan dan het licht. Als je met de lichtsnelheid gaat, wordt je massa oneindig groot en staat de tijd voor je stil. Men noemt deze ideeën van Einstein de relativiteitstheorie. In 1920 verscheen Einsteins boek over relativiteit. Als je bijvoorbeeld zwaartekracht en zwarte gaten wilt begrijpen, heb je deze theorie nodig.
De Eerste Wereldoorlog
Op 28 juni 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. Einstein woonde toen in Zwitserland, en hij was ondertussen officieel een Zwitser geworden. Hij was erg blij dat hij daardoor niets met de oorlog te maken had. Maar Albert werd bijna ziek van afschuw, zo vreselijk vond hij het dat er talloze slachtoffers vielen. Hij wist niet waar het allemaal voor nodig was en hij zou het ook nooit te weten komen. In 1915 schreef Einstein mee aan een brief, genaamd het Manifest voor Europeanen. De brief was voor alle regeringen van Europa. Einstein wilde met die brief zorgen dat er een vereniging zou komen tussen de landen van Europa, waarin er over de problemen zou worden gepraat in plaats van gevochten. Albert Einstein heeft zich heel zijn leven ingezet voor vrede. Hij was een pacifist, dus iemand die tegen alle soorten geweld is.
Latere leven
Albert Einstein was na de Eerste Wereldoorlog weer in Duitsland gaan wonen, maar emigreerde in 1933 naar de Verenigde Staten. In Duitsland was in dat jaar Adolf Hitler aan de macht gekomen en Einstein vreesde als jood voor vervolging door het nieuwe regime.
Op 18 april 1955 overleed Albert Einstein aan een aneurysma. In het ziekenhuis in Princeton. Veel mensen waren erg verdrietig. Einstein werd overleefd door zijn drie kinderen en vijf kleinkinderen.