Koninklijke Landmacht

Koninklijke Landmacht
logo Koninklijke Landmacht (KL)
Officiële naam
Oprichting	9 januari 1814
Ontbinding
Land	Nederland
Motto
Opperbevelhebber(s)
Opperbevelhebbers van leger	minister van Defensie Kajsa Ollongren
Namen Commandanten	Commandant Landstrijdkrachten: Luitenant-generaal Jan Swillens
Aantallen
Troepensterkte	23.517 (juli 2023): 16.186 militairen 4.023 reservisten 3.308 burgers
Jaarbudget
Eenheden	11 Luchtmobiele Brigade 13 Lichte Brigade 43 Gemechaniseerde Brigade Korps Commandotroepen Operationeel Ondersteuningscommando Land Opleidings- en Trainingscommando
Veldslagen	Slag bij Quatre-Bras Slag bij Waterloo Tiendaagse Veldtocht Tweede Wereldoorlog Politionele acties Koreaoorlog Libanonoorlog Bosnische Burgeroorlog Afghanistanoorlog Irakoorlog Slag bij Chora Internationale coalitie tegen IS
Website https://www.defensie.nl/organisatie/landmacht
Portaal Geschiedenis of Politiek

De Koninklijke Landmacht is een onderdeel van het Nederlandse leger, of beter gezegd de Nederlandse Krijgsmacht.

Inleiding

Een leger is een organisatie van een land, die bestaat uit militairen (soldaten), vliegtuigen, schepen en voertuigen (bijvoorbeeld tanks en ander geschut).

Het leger kan verschillende doelen hebben:

• Het land verdedigen tijdens een oorlog.
• Een ander land aanvallen tijdens een oorlog.
• Bij rampen en grote ongelukken de brandweer en politie helpen.

Tot de jaren '90 van de twintigste eeuw, hadden we in Nederland nog de actieve dienstplicht.

Niet iedereen in het leger is een soldaat. Er zijn ook korporaals, sergeanten, kapiteins en kolonels. Sergeant is de baas van de soldaten. Kapitein is de baas van de sergeant. Generaal is de allerhoogste baas (zie verderop bij rangen)

Soldaat zijn is een beroep. Je werkt in het leger om soldaat te worden. Om soldaat te worden hoef je niet sterk te zijn. Maar wel fit. Je moet het niet erg vinden om vies te worden. En je moet kunnen gehoorzamen en je aan de regels houden. Soldaten moeten samenwerken, want dat is ook belangrijk voor elkaars veiligheid.

Als je iemand aanspreekt, noem je eerst de rang dan de achternaam. Het woord dat je gebruikt als je iedereen in de landmacht bedoeld is: militair. Al die militairen hebben meestal een groen gevlekt pak (gevechtstenue) aan als ze in het veld zijn. Daarnaast hebben de militairen een net pak (tenue) die bij officiële gelegenheden worden gedragen (bijvoorbeeld bij de dodenherdenking op 4 mei). De koninklijke landmacht heeft een groen tenue, de Luchtmacht een blauw, de marine een zwart en de marechaussee een blauw/zwart tenue. Militairen dragen verschillende sterren en strepen op hun jas om te kunnen zien welke rang hij of zij heeft.

Geschiedenis

Heel lang geleden vochten soldaten met handen en voeten. En met stokken en stenen. Wie het sterkst was won. Later kregen ze wapens zoals pijlen en bogen. Nu hebben ze geweren en kanonnen. Wie de beste wapens had won.

De Koninklijke Landmacht werd op 9 januari 1814 opgericht, maar de geschiedenis van het leger gaat terug tot het jaar 1572. Toen werd het Staatse leger opgericht van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, in de beginjaren van de Tachtigjarige Oorlog. Onder leiding van stadhouder Willem van Oranje werd het Staatse leger sterk geprofessionaliseerd. Hiermee is de landmacht een van de oudste staande ofwel permanente legers ter wereld. De landmacht vocht in vele oorlogen, bijvoorbeeld tegen Napoleon. Na de landing van prins Willem Frederik van Oranje te Scheveningen in 1813, (het begin van het Koninkrijk der Nederlanden), sloten verschillende milities en veteranen uit het Staatse leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich bij de prins aan. Op 9 januari 1814 werd door de prins - de latere Koning Willem I - de Staande Armée opgericht. Dit leger vocht later ook in de begindagen van de Tweede Wereldoorlog, voerde de Politionele acties in Nederlands Indië (later werd dat Indonesië), vocht in de Koreaoorlog en bewaakte met NAVO-bondgenoten de West-Duitse grens tijdens de Koude Oorlog. Ook vocht de landmacht in de Irakoorlog en Afghanistan, en werd er bijgedragen aan meerdere VN-vredesmissies (blauwhelmen) als UNIFIL in Libanon, UNPROFOR in Bosnië-Herzegovina en MINUSMA in Mali.

Groepen of gevechtseenheden

Hier is het NAVO symbool voor infanterie gebruikt (diagonaal kruis)

Symbool	Tekst
	Commando Landstrijdkrachten (CLAS); (Voorheen Legerkorps). Deze wordt geleidt door de commandant Landstrijdkrachten en die heeft de rang luitenant-generaal. Het CLAS is onder andere de voortzetting van het Operationeel Commando (OpCo) zoals dat bestond voor september 2005 maar verzorgd ook een groot deel van de taken van de Landmachtstaf zodat ook de bedrijfsvoering, de plancyclus, het onderhouden van internationale contacten en projecten tot vijf miljoen euro. De huidige commandant Landstrijdkrachten is luitenant-generaal Martin Wijnen (28 augustus 2019 - heden). Hij valt direct onder de commandant der Nederlandse Strijdkrachten. Zie ook hoofdkwartier landmacht.
	Divisie; Dit is bij de landmacht een organisatie van 10.000 - 25.000 mensen, samengesteld uit 2 - 4 brigades en vaak ook specifieke divisietroepen, waaronder zelfstandige verkenningseenheden en artillerie-afdelingen. De commandant van een divisie is meestal een generaal-majoor (2-sterren rang).
	Brigade; Dit kan zowel een onderdeel van een divisie zijn alsook een zelfstandige gevechtseenheid. Het is de kleinste eenheid van verbonden wapens. Het is een gevechtseenheid van 2000 – 5000 militairen. In het Nederlandse leger telt een brigade ca. 3000 tot 4000 militairen (exclusief reservemilitairen). Een brigade bestaat uit enkele bataljons (afdelingen in het geval van de artillerie) en allerlei ondersteunende eenheden. De commandant van een brigade is een brigadegeneraal (1-ster rang), ook wel brigadier genoemd
	Regiment; In het Nederlandse leger is dit de administratieve organisatie en niet zozeer een gevechtseenheid. Een regiment kan bestaan uit één of meer bataljons. Het regiment bestaat van oudsher uit eenheden van dezelfde aard (infanterie, cavalerie, etc.) met enkele ondersteunende eenheden. Een regiment staat onder leiding van een kolonel. Bataljons van verschillende regimenten kunnen samengevoegd worden in gevechtseenheden zoals brigades of divisies.
	Bataljon of Afdeling; deze kan zelfstandig opereren. Het bestaat uit 400 tot 2000 militairen, afhankelijk van de taak. Elk bataljon heeft een eigen taak: infanterie, cavalerie, genie, artillerie, verbindingstroepen of logistiek. Een bataljon bestaat uit meerdere compagnieën. Iedere compagnie is verder onderverdeeld in pelotons. Aan het hoofd van een bataljon staat gewoonlijk een kolonel of luitenant-kolonel. Een bataljon maakt zelf deel uit van een regiment, een brigade of een divisie.
	Compagnie; Dit werd vroeger een vendel genoemd. Het is een legeronderdeel van 100 tot 150 militairen. Vier of meer compagnieën, samen met een stafcompagnie, vormen een bataljon. Een compagnie is onderverdeeld in verschillende pelotons. Aan het hoofd van een compagnie staat meestal een majoor of kapitein.
	Peloton; In het Nederlandse leger is het een onderdeel van een compagnie en bestaat, afhankelijk van de taak, uit 20 tot 50 militairen, waarin de laagste rang soldaat 2 kan zijn. Aan het hoofd van een peloton staat een officier; meestal een kapitein of luitenant. De plaatsvervangend commandant is vaak eveneens een officier, in de praktijk meestal een luitenant.
	Groep; Een geweergroep of tirailleurgroep of gewoon groep binnen het Nederlandse leger is een onderdeel van een peloton en bestaat doorgaans uit 10 personen. Aan het hoofd van een geweergroep staat een onderofficier, meestal een sergeant. Dit is de groepscommandant (GPC). De groepscommandant wordt geassisteerd door de plaatsvervangend groepscommandant (plv GPC), meestal een korporaal.

In de kazerne

Poortgebouw Kromhoutkazerne Utrecht

Militairen wonen en werken in kazernes of op een legerplaats. Die kun je vergelijken met een soort dorp waar een heleboel gebouwen van de landmacht bij elkaar staan rond een groot plein. Dat plein is de appèlplaats. Het is het centrum van de kazerne. Daar verzamelen de militairen zich aan het begin en het einde van een werkdag. Op dit plein wordt ook het marcheren geoefend. In de verschillende gebouwen van de kazerne vind je van alles: woon- en werkruimten, sportzalen, garages voor het onderhoud van alle voertuigen en wapens. Op de meeste kazernes vindt je ook een survivalrunbaan of stormbaan met klimtoestellen, evenwichtsbalken, kruipbanen en dergelijke.

Onderdelen van de landmacht

De militairen van de landmacht zijn verdeeld over verschillende onderdelen. Er kan een divisie worden samengesteld om in het buitenland te helpen de vrede te bewaren. Dit gebeurt meestal in opdracht van de NAVO en wordt ook wel een vredesmissies genoemd (de blauwhelmen en blauwe baretten). De genie behoort ook tot zo'n divisie. Dat is een groep militairen die heel handig is in bouwen en slopen, noodbruggen aanleggen en dergelijke. Andere onderdelen van de landmacht zijn het Operationeel Ondersteunings-commando Land (OOCL) en Materieellogistiek Commando Land (MCL). Daar verzorgen militairen en burgers de militairen. Ze zorgen voor eten, vrachtwagens, bedden, zeep en pleisters. Er werken monteurs, computerdeskundigen, koks, dokters en verplegers. Bij het OOCL hoort ook het Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD). Dat zijn speciaal opgeleide militairen die komen als er ergens een bom is gevonden die onschadelijk moet worden gemaakt. Zij halen de ontsteker eruit, zodat er geen ontploffing meer kan komen. Meestal wordt de bom ergens anders op een veilige plek tot ontploffing gebracht. Verder heeft de landmacht het Opleidings- en Trainings Commando. Zij geven (nieuwe) militairen les in alles wat een soldaat of officier moet weten en kunnen en daarnaast zijn er de gespecialiseerde opleidingen.

Zowel op de baret (hoofddeksel) of op het uniform staan de logo's van de onderdelen afgebeeld:

• Hoofdkwartier landmacht - Kromhoutkazerne in Utrecht

De Koninklijke Landmacht wordt bestuurd vanuit het hoofdkwartier op de Kromhoutkazerne in Utrecht. De Commandant Landstrijdkrachten heeft de leiding, ondersteund door een plaatsvervanger en de Staf Commando Landstrijdkrachten (CLAS). Verder vind je in het hoofdkwartier het zogeheten Kabinet (niet te verwarren met die van de regering), de Stafgroep, de afdeling Financiën en Control en de Landmachtraad. Je kunt dit vergelijken met de directie van een bedrijf. Ze werken nauw samen met het ministerie van Defensie dat in Den Haag zit. Bij het CLAS hoort ook de Ondersteuningsgroep Commando Landstrijdkrachten, deze bestaat uit eenheden met elk specifieke taken, die niet direct met het gevecht of logistiek te maken hebben. Denk aan muziek, traditiehandhaving, militaire rechtspraak en ondersteuning van individuele uitzendingen.

• 11 Luchtmobiele Brigade - Oranjekazerne in Schaarsbergen en Johan Willem Frisokazerne in Assen

De 11 Luchtmobiele Brigade is een snel inzetbare lichte infanterie gevechtseenheid waarvan de militairen zich te voet, met lichte voertuigen of met helikopters verplaatsen. De brigade telt ongeveer 4500 militairen. Luchtmobiele militairen zijn te herkennen aan hun rode baret. Deze rode baret is het internationale herkenningsteken voor parachutisten en luchtlandingstroepen, die zij pas mogen dragen na het afmaken van de zware luchtmobiele infanterie-opleiding, de Algemene Militaire Opleiding Luchtmobiel (AMOL). Verder heeft elk infanterie-bataljon van de brigade een parachutisten-compagnie. Ook beschikt de brigade over een verkenningseskadron bestaande uit onder andere 2 verkenningspelotons en een pathfinderpeloton dat is gespecialiseerd in het verkennen en uitzetten van landingsplaatsen voor helikopters en dropzones voor parachutisten. Sinds 2014 is de brigade geïntegreerd in de Division Schnelle Kräfte van de Duitse landmacht. De brigade telt circa 4500 militairen.

• 13 Lichte Brigade - Generaal Majoor de Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot

De 13 Lichte Brigade is een lichte gemotoriseerde brigade (pantser-infanterie) die met pantservoertuigen, zoals de Bushmaster en de Boxer, over grotere afstanden snel inzetbaar is. De brigade kan worden ingezet voor wereldwijde gevechts- en vredesoperaties en inzet bij rampen en calamiteiten in Nederland. De brigade telt circa 3000 militairen.

• 43 Gemechaniseerde Brigade - Johannes Postkazerne in Havelte.

De 43 Gemechaniseerde Brigade is een gemechaniseerde brigade waarvan gepantserde gevechtsvoertuigen de kern vormen (pantser-infanterie en artillerie zoals tanks). Het infanterie gevechtsvoertuig CV90, de Leopard 2A6 tank en het Fennek verkenningsvoertuig zorgen ervoor dat de brigade in staat is om in alle soorten terrein en over grote afstand te kunnen werken. Sinds 2016 is de brigade gekoppeld aan de 1. Panzerdivision van de Duitse landmacht. Ook staat het Duits-Nederlandse 414 Tankbataljon, bestaande uit 4 tankeskadrons waarvan 3 Duits en 1 Nederlands, onder Nederlands commando. Hiermee heeft de Koninklijke Landmacht de beschikking over de Leopard 2-gevechtstank. De brigade telt circa 3000 militairen.

• Korps Commandotroepen - Engelbrecht van Nassaukazerne in Roosendaal

Het Korps Commandotroepen (KCT) is de speciale eenheid, ook bekend als Special Operations Forces (SOF), van de Koninklijke Landmacht. Het KCT verzorgt de speciale operaties. Het korps bestaat uit vier commandotroepencompagnieën, een opleidingscompagnie en een SOF Support-compagnie. Sommigen werken in waterrijke gebieden, bergachtig terrein of parachutespringen. Een commandoploeg bestaat vaak uit 8 man (2 gewondenverzorgers, 2 sluipschutters, 2 springstof- en 2 communicatie specialisten).

• Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps - Münster, Eibergen en Garderen

Het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps is een NAVO-hoofdkwartier met een omvang van 400 militairen voor landoperaties, samen aangestuurd door Duitsland en Nederland. Het hoofdkwartier van het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps staat in Münster en heeft ook vestigingen in Eibergen en Garderen. Het korps zorgt ervoor dat in een crisisgebied een internationale troepenmacht van ruim 50.000 militairen wordt aangestuurd. Het korps kan binnen 20 dagen binnen of buiten het NAVO-gebied een commando-post opzetten.

• Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando - Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel

Het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC) is een joint (samenwerkings) commando dat vanaf de grond belangrijke objecten (TV torens, kazernes, munitiedepot, havens, vliegvelden etc.), eenheden en gebieden tegen vijandige vliegtuigen, helikopters, kruisvluchtwapens en ballistische raketten van Nederland en dat van bevriende landen beschermt. Het luchtverdedigingscommando is een samenwerkingsverband van land- en luchtmacht personeel dat de Patriot-, NASAMS- en Stinger-luchtverdedigingssystemen bedient. De eenheid bestaat uit ongeveer 900 land- en luchtmachtmilitairen.

• Operationeel Ondersteuningscommando Land - Frank van Bijnenkazerne en Koning Willem III-kazerne in Apeldoorn

Het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL) is het commando waarin verschillende operationele ondersteuningstaken zijn samengebracht. Met een sterkte van circa 5000 militairen is het OOCL de grootste eenheid binnen de landmacht. Door heel het land zijn er 22 plekken waar ze werken. Ze zorgen onder andere voor transport bij evacuatie, opzetten van mobiele hospitaals, bouw van noodbruggen (genie) en andere ondersteuning op het gebied van logistiek, verbindingen (radio, internet e.d), gezondheid, explosieven opruimen (EODD) en techniek. Onder dit commando vallen:

• • 400 Geneeskundig Bataljon
  • Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht (BIDKL)
  • 101 Geniebataljon
  • VuursteunCommando (VustCo) - artillerie
  • Joint ISTAR Commando (JISTARC) - inlichtingendienst
  • Command & Control Ondersteuningscommando (C2OstCo)
  • Explosieven Opruimings Dienst Defensie (EODD)
  • Bevoorrading- en Transportcommando (B&TCo)
  • 1 Civiel en Militaire Interactiecommando (1CMICo)
  • Ondersteuningsgroep CLAS
  • Hoofdkwartier OOCL

• Materieellogistiek Commando Land - Kromhoutkazerne in Utrecht.

Het Materieellogistiek Commando Land (MatlogCo) verzorgt het onderhoud en werkend houden van alle grondgebonden systemen (zoals wapens en voertuigen) van de krijgsmacht en adviseert bij de aanschaf van nieuw materieel en het verbeteren van bestaande landsystemen. Tevens fungeert de eenheid als kenniscentrum voor specialistisch onderhoud aan deze systemen. De personele sterkte van het MatlogCo bedraagt circa 1300 medewerkers.

• Opleidings- en Trainingscommando - Bernhardkazerne in Amersfoort

Het Opleidings- en Trainingscommando (OTCo) verzorgt het grootste deel van de opleidingen binnen de Nederlandse landmacht. Ook verzorgt het commando bepaalde opleidingen voor de overige krijgsmachtdelen. De opleidingen variëren van individuele opleidingen tot de ondersteuning van eenheden bij trainingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van simulatiesystemen en observers/trainers. Het OTCo heeft opleidingscentra in onder meer Amersfoort, Eindhoven, Soesterberg en Vught.

• Korps Nationale Reserve

Het Korps Nationale Reserve, opgericht 4 augustus 1914, maakt sinds 1948 deel uit van de Nederlandse Koninklijke Landmacht als een onderdeel van het Commando Landstrijdkrachten (CLAS)

Galerij

• 

  Genie aan het werk

• 

  Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht (BIDKL)

• 

  PzH2000 houwitser

• 

  Een vrachtwagen van de 812th Transportation Group

• 

  Bushmaster APV

• 

  Parachutist in verdekte opstelling

• 

  Geneeskundig bataljon

• 

  EODD in actie

Rangen Koninklijke Landmacht Nederland

Er zijn een heleboel rangen in het leger. Soldaat derde klasse is de laagste en generaal is het hoogste.

NAVO Schaal	Koninklijke Landmacht (KL)
Opper- of vlagofficieren			Afkorting
OF-9		Generaal Generaal	Gen
OF-8		Luitenant-generaal Generaal	LGen
OF-7		Generaal-majoor Generaal	GenM
OF-6		Brigadegeneraal Generaal	BGen
Hoofdofficieren			Afkorting
OF-5		Kolonel Kolonel	Kol
OF-4		Luitenant-kolonel Overste	LKol
OF-3		Majoor Majoor	Maj
Subalterne officieren			Afkorting
OF-2		Kapitein Kapitein Ritmeester	Kap
OF-1		Eerste luitenant Luitenant	Elnt
		Tweede luitenant Luitenant	Tlnt
		Vaandrig Vaandrig * Kornet Kapelmeester
Onderofficieren			Afkorting
OR-9 OR-8		Adjudant-onderofficier Adjudant	Aoo
OR-7		Sergeant-majoor Sergeant-majoor Opper	Sm
OR-6		Sergeant der 1e klasse Sergeant Wachtmeester	Sgt1
OR-5		Sergeant Sergeant Wachtmeester	Sgt
Korporaals			Afkorting
OR-4		Korporaal der 1e klasse Korporaal	Kpl1
OR-3		Korporaal Korporaal	Kpl
Manschappen			Afkorting
OR-2		Soldaat der 1e klasse Soldaat Huzaar/Kanonnier	Sld1
		Soldaat der 2e klasse Soldaat Huzaar/Kanonnier	Sld2
OR-1		Soldaat der 3e klasse Soldaat Huzaar/Kanonnier	Sld3

De aanspreektitel is in cursief

Voor een volledig overzicht: Zie Lijst van militaire rangen van de Nederlandse krijgsmacht (Wikipedia)

Zie ook

• Kaliber
• Granaat
• Munitie
• Bommen
• Bombardement
• Tank
• Pantsertrein
• Brigade
• Divisie

Links

• De officiële site van de Koninklijke Landmacht

	Ministerie van Defensie (Def)
Minister: Ruben Brekelmans (VVD) Staatssecretaris: Gijs Tuinman (BBB) Secretaris-generaal: Maarten Schurink Plv. secretaris-generaal: Marc Gazenbeek Commandant der Strijdkrachten: Onno Eichelsheim Inspecteur-generaal: Frank van Sprang Nederlandse krijgsmacht: Koninklijke Landmacht · Koninklijke Luchtmacht · Koninklijke Marechaussee · Koninklijke Marine Organisaties: Het Militaire Huis van de Dienst van het Koninklijk Huis · Inspectie Militaire Gezondheidszorg · Inspectie Veiligheid Defensie · Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst · Militaire Luchtvaartautoriteit