Bondsdag

Het logo van de Bondsdag.

De Bondsdag, of in het Duits Bundestag, is het parlement van Duitsland. De Bondsdag zetelt in de Duitse hoofdstad Berlijn, in het Rijksdaggebouw. De Bondsdag telt maar liefst 631 leden. Het heeft dezelfde functie als de Tweede Kamer in Nederland en de Kamer van Volksvertegenwoordigers in België.

De Bondsdag bestaat sinds 1949, maar al voor die tijd was er een ander parlement (de Rijksdag). Dit parlement bestond van 1867 tot en met de Tweede Wereldoorlog. In 1949 ontstond de Bondsdag, als parlement van het toenmalige West-Duitsland. Pas na de Duitse Hereniging in 1990 werd de Bondsdag het parlement van heel Duitsland. Tot aan 1999 zat de Bondsdag in Bonn, maar sinds 1990 zit het parlement weer in het Rijksdaggebouw (wat toen helemaal verbouwd werd).

Naast de Bondsdag is er ook nog de Bondsraad. Dit is een soort van vergadering tussen de deelstaten van Duitsland. Het is vergelijkbaar met de Eerste Kamer in Nederland en de Senaat in België.

Bevoegdheden

Het Rijksdaggebouw aan de Platz der Republiek.

De Bondsdag heeft een aantal bevoegdheden, maar ook een aantal plichten. Als eerste mag de Bondsdag een voorstel doen voor een nieuwe wet. Als eerste moet bij zo'n wetsvoorstel minimaal 5% achter deze nieuwe wet staan, voordat er überhaupt over die wet gestemd mag worden. Als dit is gedaan, word de wet voorgesteld aan de Bondsdag. Voordat het wetsvoorstel en echte wet wordt, moet minimaal de helft plus 1 zetel (of meer) voor de wet zijn. Bij wijzigingen in de grondwet ligt het anders, dan moet minimaal twee derde voor de wijziging zijn (en dat moet ook zo zijn de in de Bondsraad)! Naast wetsvoorstellen van de Bondsdag, mogen ook de Bondsraad en de regering een voorstel doen. Hierbij hoeft er geen 5% steun te zijn. Als conflicten zijn tussen de Bondsraad en de Bondsdag, komt er een Vermittlungsausschuss (oftewel bemiddelingscommissie) om deze conflicten op te lossen.

Daarnaast kiest de Bondsdag de Bondskanselier. Dit is het hoofd van de regering. De Bondspresident zoekt kandidaten en de Bondsdag stemt hier dan over. De kandidaat moet minimaal de helft plus 1 stemmen hebben, wil hij/zij bondskanselier worden. Het kan ook zijn dat de Bondsdag een voorstel doet voor een Bondskanselier. Als er een Bondskanselier gekozen is, kiest hij/zij vervolgens de regering uit. Ook is de Bondsdag betrokken bij het kiezen van de Bondspresident. Dit wordt gedaan door de Bondsvergadering, de Bondsdag en de Bondsraad samen.

Een andere belangrijke taak van de Bondsdag is het controleren van de regering. Elk lid van de Bondsdag mag vragen stellen aan leden van de regering. Als er iets, waar de regering verantwoordelijk voor is, mis gaat (bijvoorbeeld er ontploft een kerncentrale waar de regering verantwoordelijk voor is), dan komt er een enquêtecommissie. Deze wordt samengesteld door de Bondsdag. Ook stelt de Bondsdag commissies samen voor het in de gaten houden van de geheime diensten. Ook moet de beslist de Bondsdag over het inzetten van het Duitse leger buiten de landen van de NAVO. Voor het leger is zelfs een speciaal persoon, de Wehrbeauftragter des Bundestages. Deze praat met de soldaten over hoe ze behandeld worden, ect. Hij of zij wordt gekozen voor vijf jaar door de Bondsdag.

De kamer waarin de Bondsdag in vergaderd heet de Plenarsaal.

De enige die de Bondsdag mag ontbinden (naar huis mag sturen) is de Bondspresident. De Bondskanselier mag dit wel vragen aan de Bondspresident. Hierna beslist hij/zij of hij/zij dit ook echt doet. Dit is pas drie keer gebeurt, in 1972, in 1982 en in 2005.

In de Bondsdag

De leden van de Bondsdag worden gekozen. Bij verkiezingen stemt men niet alleen op de politieke partij, maar ook op het lid. Als zo'n lid uit de partij stapt, mag hij/zij gewoon in de Bondsdag blijven zitten. Als zo'n lid ook besluit om uit de Bondsdag te stappen, komt er een nieuw lid van de partij waarbij het vorige lid hoort of heeft gehoord. Elk Bondsdaglid krijgt een bedrag om zijn te leven en de uitgaven van zijn of haar werk te betalen. Een lid kan niet veroordeeld worden voor uitspraken in de Bondsdag, behalve als de Bondsdag vindt van wel. Bijna ieder lid hoort bij een partij. De voorzitter van Bondsdag, heet de Bondsdagpresident. Hij zorgt voor het personeel, de orde in de zaal en de politie van de Bondsdag. De huidige Bondsdagpresident is Norbert Lammert. Daarnaast is er nog de Ouderenraad, deze plant de de agenda in. De ouderenraad bestaat niet echt uit de oudste Bondsdagleden, maar wel uit de meest ervaren (en dat zijn meestal de oudste).

Samenstelling

Voor 1999 vergaderde de Bondsdag in het Bundeshaus in Bonn.

De verkiezingen voor de Bondsdag zijn er om de vier jaar. Als de Bondsdag wordt ontbonden (ontslagen) dan kunnen de verkiezingen eerder zijn. De laatste verkiezingen waren in 2017 en de volgende verkiezingen vinden plaats in 2022. Hieronder zie de samenstelling van de Bondsdag.

Politieke partij	Aantal zetels	Partijleider
Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)	152	Andrea Nahles
Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU)	200	Angela Merkel
Christlich-Soziale Union (CSU)	46	Horst Seehofer
Bündnis 90/Die Grünen	67	Katrin Göring-Eckardt en Anton Hofreiter
Die Linke	69	Sahra Wagenknecht en Dietmar Bartsch
Alternative für Deutschland (AfD)	91	Alice Weidel en Alexander Gauland
Freie Demokratische Partei (FDP)	80	Christian Lindner
Zonder partij	4	Verschillende

Het CDU en het CSU werken samen onder de naam Union en vormen de meerderheid. Het CSU is namelijk alleen actief in de deelstaat Beieren en het CDU in de rest van Duitsland.