Spoorlijn Arnhem - Elst - Tiel

Spoorlijn Arnhem - Elst - Tiel Oostelijke Betuwelijn
Opening	Elst - Geldermalsen: 1 november 1882
Sluiting
Land	Nederland
Deelgebied(en)	Midden Nederland
Van naar	Station Arnhem Station Tiel
Aantal huidige stations
Status	In gebruik door Arriva
Portaal Openbaar vervoer

De Spoorlijn Arnhem - Elst - Tiel is het oostelijke deel van de oorspronkelijke spoorlijn Elst – Dordrecht die tussen de plaatsen Elst in het oosten van het land en Dordrecht in de Randstad. Het loopt grotendeels door de Betuwe en is 92,8 kilometer lang. Daarom wordt het in de volksmond ook de Oostelijke Betuwelijn genoemd, niet te verwarren met de Betuweroute, wat een aparte goederenlijn is. Dit deel werd ook wel het oostelijke deel van de "Merwe- en Waalspoorweg" genoemd.

Geschiedenis

De oorspronkelijke lijn Elst – Dordrecht werd in fasen aangelegd; Elst - Geldermalsen: 1 november 1882, Geldermalsen - Gorinchem: 1 december 1883 en Gorinchem - Dordrecht: 16 juli 1885. Deze lijn werd aangelegd door de Staat der Nederlanden heette volgens de wet van 10 november 1875 de "Merwe- en Waalspoorweg". Ook werd het het baanvak Amersfoort - Kesteren in gebruik genomen. Door de ingebruikname van deze spoorlijnen ontstonden alternatieve verbindingen van Amsterdam naar Duitsland via Amersfoort - Kesteren - Nijmegen - Kleef en van Rotterdam naar Duitsland via Dordrecht - Geldermalsen - Nijmegen - Kleef. Deze lijn was enorm belangrijk voor de ontwikkeling van de economie in de Betuwe. Door de snelle verbindingen kon de regionale fruitteelt opbloeien en ontstonden fruit verwerkende industrieën zoals de bekende jamfabriek van Flipje in Tiel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de spoorbrug bij Rhenen vernield, waardoor de lijn Amersfoort - Kesteren in onbruik raakte (nu weer deel van Spoorlijn Amersfoort - Ede-Wageningen ofwel de Valleilijn). Het goederenvervoer over de spoorlijn Elst - Dordrecht werd na de oorlog steeds intensiever, wat protesten gaf van de omwonenden. Dit leidde tot het idee van de Betuweroute.

Het baanvak Elst - Tiel - Geldermalsen wordt aangeduid als de 'Oostelijke Betuwelijn' en het baanvak Geldermalsen - Gorinchem - Dordrecht wordt aangeduid als de 'Westelijke Betuwelijn'. Omdat de verwarring met de Betuweroute groot was, heeft men de treindienst op de Westelijke Betuwelijn de naam 'MerwedeLingelijn' gegeven.

Sinds 31 mei 1992 rijden er elektrische treinen tussen Geldermalsen en Dordrecht. Alleen Arnhem - Elst - Tiel wordt gereden met dieseltreinen, Keolis - Syntus verzorgde met de LINT van 1 april 2005 tot 9 december 2012 de treindienst op dit baanvak. Vanaf 9 december 2012 rijdt Arriva tussen Arnhem en Tiel met de Spurt (stoptrein RS33) Vanaf 10 december 2006 werd de spoorlijn Geldermalsen - Dordrecht nog geëxploiteerd door Arriva. Dit is in december 2018 overgenomen door Qbuzz. Tussen Tiel, Geldermalsen en Utrecht rijdt de Sprinter Lighttrain van NS. Deze maakt gedeeltelijk gebruik van de Spoorlijn Utrecht - Boxtel.

Stations

• Station Arnhem
• Station Elst
• Station Zetten-Andelst
• Station Hemmen-Dodewaard
• Station Opheusden
• Station Kesteren
• Station Tiel (van hieruit vertrekt ook de Qbuzz naar Dordrecht en de NS Sprinter Lighttrain naar Utrecht)