Lijst van winnaars van de Nobelprijs voor Scheikunde

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Werk in uitvoering Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.

Hieronder vindt je een overzicht van alle winnaars van de Nobelprijs voor Scheikunde. De prijs wordt sinds 1901 uitgereikt door de Zweedse Academie van Wetenschappen. De Nobelprijs wordt uitgegeven aan een scheikundige die een belangrijke ontdekking gedaan heeft of belangrijk onderzoek verricht heeft. De prijs kan ook aan meerdere scheikundigen tegelijkertijd worden gegeven. In dat geval werkten zij vaak samen aan hetzelfde onderzoek of deden vergelijkbaar onderzoek.

Winnaars

1901-1909

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1901		Jacobus Henricus van 't Hoff	Nederland	"Voor zijn ontdekking van de wetten van chemische evenwichten en osmotische waarde in oplossingen."
1902		Hermann Emil Fischer	Duitsland	"Voor zijn werk op het gebied van de synthese van suiker en purine."
1903		Svante August Arrhenius	Zweden	"Voor zijn elektrolytische dissociatietheorie."
1904		William Ramsay	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn ontdekking van de edelgassen in lucht."
1905		Adolf von Baeyer	Duitsland	"Voor zijn werk op het gebied van organische verven en aromatische verbindingen."
1906		Henri Moissan	Frankrijk	"Voor zijn onderzoek naar en isolatie van het element fluor en voor zijn introductie van de naar hem genoemde elektrische oven."
1907		Eduard Buchner	Duitsland	"Voor zijn verdiensten in de gisttechnologie."
1908		Ernest Rutherford	Nieuw-Zeeland	"Voor zijn onderzoek naar het uiteenvallen van elementen en de chemie van radioactieve stoffen."
1909		Wilhelm Ostwald	Duitsland (geboren in Letland)	"Voor zijn verdiensten in de katalyse en voor zijn onderzoek naar chemische evenwichten en reactiesnelheden."

1910-1919

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1910		Otto Wallach	Duitsland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van alicyclische verbindingen."
1911		Marie Curie	Frankrijk Polen	"Voor haar ontdekking van radium en polonium en voor haar studie naar de aard en samenstelling van deze opmerkelijke elementen."
1912		Victor Grignard	Frankrijk	"Voor zijn ontdekking van het Grignard-reagens en de bijbehorende Grignard-reactie."
		Paul Sabatier		"Voor zijn methode voor het hydrogeneren van organische verbindingen."
1913		Alfred Werner	Zwitserland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de verbinding tussen atomen in moleculen."
1914		Theodore William Richards	Verenigde Staten	"Voor zijn bepaling van de atoommassa van een groot aantal elementen."
1915		Richard Willstätter	Duitsland	"Voor zijn onderzoek naar pigmenten in planten, in het bijzonder bladgroenkorrels."
1916	Niet uitgereikt.
1917
1918		Fritz Haber	Duitsland	"Voor zijn synthese van ammoniak."
1919	Niet uitgereikt.

1920-1929

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1920		Walther Hermann Nernst	Duitsland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de thermochemie."
1921		Frederick Soddy	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de chemie van radioactieve stoffen en zijn onderzoek naar isotopen."
1922		Francis William Aston	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn ontdekking van isotopen in een groot aantal niet-radioactieve elementen en voor zijn wet van de gehele getallen."
1923		Fritz Pregl	Joegoslavië Oostenrijk	"Voor zijn uitvinding van de microanalyse voor organische verbindingen."
1924	Niet uitgereikt
1925		Richard Adolf Zsigmondy	Oostenrijk	"Voor zijn demonstratie van de heterogene aard van colloïdale oplossingen en zijn gebruikte methoden."
1926		Theodor Svedberg	Zweden	"Voor zijn verdiensten op het gebied van disperse systemen."
1927		Heinrich Otto Wieland	Duitsland	"Voor zijn onderzoek naar galzuur en gerelateerde substanties."
1928		Adolf Otto Reinhold Windaus	Duitsland	"Voor zijn onderzoek naar sterolen en hun verbinding met vitamines."
1929		Arthur Harden	Verenigd Koninkrijk	"Voor hun onderzoek naar de fermentatie van suiker en fermentatie-enzymen."
		Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin	Duitsland Zweden

1930-1939

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1930		Hans Fischer	Duitsland	"Voor zijn onderzoek naar heemverbindingen en chlorofyl (bladgroenkorrels)."
1931		Carl Bosch	Duitsland	"Voor hun onderzoek naar de fermentatie van suiker en fermentatie-enzymen."
		Friedrich Bergius
1932		Irving Langmuir	Verenigde Staten	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de oppervlaktechemie."
1933	Niet uitgereikt
1934		Harold Clayton Urey	Verenigde Staten	"Voor zijn ontdekking van deuterium."
1935		Frédéric Joliot-Curie	Frankrijk	"Voor hun synthese van nieuwe radioactieve elementen."
		Irène Joliot-Curie
1936		Peter Debye	Nederland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de moleculaire structuur door onderzoek naar dipoolmomenten en de diffractie van röntgenstralen en elektronen in gassen."
1937		Walter Norman Haworth	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de koolhydraten en vitamine C."
		Paul Karrer	Zwitserland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de carotenoïden, flavines, vitamine A en vitamine B2."
1938		Richard Kuhn (moest de prijs gedwongen afwijzen)	Duitsland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de carotenoïden en de vitamines."
1939		Adolf Friedrich Johann Butenandt (moet de prijs gedwongen afwijzen)	Duitsland	"Voor zijn verdiensten op het gebied van de geslachtshormonen."
		Leopold Ružička	Joegoslavië Zwitserland	"Voor zijn werk aan polymethylenen en hoge terpenen."

1940-1949

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1940	Niet uitgereikt
1941
1942
1943		George de Hevesy	Hongarije	"Voor zijn verdiensten op het gebied van het gebruik van isotopen om chemische processen te bestuderen."
1944		Otto Hahn	Duitsland	"Voor zijn ontdekking van kernsplijting van zware atoomkernen."
1945		Artturi Ilmari Virtanen	Finland	"Voor zijn onderzoek en ontdekkingen op het gebied van agricultuur (landbouw) en levensmiddelenchemie."
1946		James Batcheller Sumner	Verenigde Staten	"Voor zijn ontdekking dat enzymen kunnen kristalliseren."
		John Howard Northrop		"Voor hun bereiding van enzymen en viruseiwitten in een zuivere vorm."
		Wendell Meredith Stanley
1947		Robert Robinson	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn onderzoek naar producten van planten, in het bijzonder de alkaloïden."
1948		Arne Wilhelm Kaurin Tiselius	Zweden	"Voor zijn onderzoek op het gebied van de elektroforese en de adsorptie-analyse."
1949		William Giauque	Canada Verenigde Staten	"Voor zijn bijdragen op het gebied van de chemische thermodynamica."

1950-1959

Jaar	Winnaar		Land	Inzet/reden
1950		Otto Diels	Duitsland	"Voor hun ontdekking en ontwikkeling van de dieensynthese (de diels-alderreactie)."
		Kurt Alder
1951		Edwin McMillan	Verenigde Staten	"Voor hun ontdekkingen in de chemie van de transuraan elementen."
		Glenn Seaborg
1952		Archer John Porter Martin	Verenigd Koninkrijk	"Voor hun uitvinding van partitiechromatografie."
		Richard Laurence Millington Synge
1953		Hermann Staudinger	Duitsland	"Voor zijn ontdekkingen op het gebied van de macromoleculaire chemie."
1954		Linus Pauling	Verenigde Staten	"Voor zijn onderzoek naar de aard van de chemische binding."
1955		Vincent du Vigneaud	Verenigde Staten	"Voor zijn verrichtingen op het gebied van de zwavelverbindingen, in het bijzonder de eerste synthese van een polypeptidehormoon."
1956		Cyril Norman Hinshelwood	Verenigd Koninkrijk	"Voor hun onderzoek naar het mechanisme van chemische reacties."
		Nikolaj Semjonov	Sovjet-Unie
1957		Alec Todd	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn verrichtingen op het gebied van nucleotiden en hun co-enzymen."
1958		Frederick Sanger	Verenigd Koninkrijk	"Voor zijn verrichtingen op het gebied van de structuur van eiwitten, in het bijzonder insuline."
1959		Jaroslav Heyrovský	Tsjecho-Slowakije	"Voor zijn ontdekking en ontwikkeling van de polarografische analysemethoden."