Radicaal-links: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
(Ik ga dit artikel splitsen in een apart artikel voor "extreemlinks" en "radicaal-links", zoals dat met "extreemrechts" en "radicaal-rechts" het geval is.)
Regel 1: Regel 1:
'''Radicaal-linkse''' of '''extreemlinkse''' [[politiek]] is een vorm van politiek die nog linkser is dan de normale [[links (politiek)|linkse]] politiek. Radicaal-linkse politieke partijen zijn vaak geïnspireerd door extremere vormen van het [[socialisme]]. Het tegenovergestelde is [[radicaal-rechts]], waarmee verwezen wordt naar extremere stromingen aan de rechterkant van het [[politieke spectrum]].
+
[[File:La_France_Insoumise_au_1er_mai_2019_à_Lyon.jpg|right|300px|thumb|[[La France insoumise]] (LFI) wordt als linkse tot radicaal-linkse beschouwd vanwege haar kritiek op het [[kapitalisme]].]]
 +
'''Radicaal-linkse''' [[politiek]] is een vorm van politiek die nog linkser is dan de normale [[links (politiek)|linkse]] politiek. Radicaal-linkse politieke partijen zijn vaak geïnspireerd door extremere vormen van het [[socialisme]] of het [[communisme]]. Het tegenovergestelde is [[radicaal-rechts]], waarmee verwezen wordt naar extremere stromingen aan de rechterkant van het [[politieke spectrum]]. Radicaal-links is wat anders dan [[extreemlinks]]. Extreemlinks is nog een stuk linkser.  
  
== Stromingen ==
+
In tegenstelling tot extreemlinks wil radicaal-links haar doelen op democratische manier bereiken. Voorbeelden van radicaal-linkse ideologieën zijn [[democratisch socialisme]] en bepaalde vormen van het [[marxisme]]. Die vormen wijzen de democratie zelf niet af. Radicaal-linkse stromingen zijn tegen het [[kapitalisme]] en het [[imperialisme]]. Zij streven naar economische en sociale gelijkheid, een eerlijkere verdeling van de [[welvaart]] en een democratisering van bedrijven ([[arbeiderszelfbestuur]]). Radicaal-linkse partijen zijn vaak [[internationalisme|internationalistisch]]. Toch hebben zij ook [[patriottisme|patriottische]] elementen, maar op een inclusieve manier.  
Binnen de radicaal-linkse politiek zijn er grof gezegd twee stromingen: een extreemlinkse stroming en een democratische radicaal-linkse stroming.
 
 
 
* De extreemlinkse stroming wijst de democratie af, omdat zij vindt dat die te veel de belangen van grote bedrijven dient. In plaats daarvan zijn zij voorstander van een autoritaire of totalitaire staat die van bovenaf  economische gelijkheid oplegt. [[Ideologie|Ideologieën]] zoals het [[stalinisme]] en [[maoïsme]] (en andere vormen van antirevisionistisch marxisme-leninisme) passen hierin. Deze ideologieën waren in het verleden vooral populair, met als hoogtepunt de [[Sovjet-Unie]]. De [[Volksrepubliek China]] is officieel nog steeds maoïstisch, maar wordt tegenwoordig eerder georganiseerd zoals een [[socialistische markteconomie]]. Het land is echter niet democratisch.
 
* De democratische radicaal-linkse stroming probeert haar doelen te bereiken op een democratische manier. Hierbinnen vallen veel [[communisme|communistische]] en [[antikapitalisme|antikapitalistische]] [[politieke partij]]en in [[Europa (continent)|Europa]] en de [[Verenigde Staten]].  
 
 
 
Andere [[socialisme|socialisten]], [[marxisme|marxisten]] en [[trotskisme|trotskisten]] wijzen de liberale democratie af, maar pleiten voor democratie in de vorm van arbeiderszelfbestuur en bevrijding van het kapitalistische systeem.
 
  
 
== Kritiek ==
 
== Kritiek ==
Regel 13: Regel 8:
  
 
== Politieke partijen ==
 
== Politieke partijen ==
In [[Nederland]] is [[BIJ1]] een radicaal-linkse politieke partij. In [[België]] geldt dit voor de [[Partij van de Arbeid van België]].
+
* In [[Nederland]] geldt [[BIJ1]] als radicaal-linkse partij. De partij sinds 2023 niet meer vertegenwoordigd.
 +
* In [[België]] geldt de [[Partij van de Arbeid van België]] (PVDA-PTB) als radicaal-linkse partij.
 +
* In de rest van [[Europa (werelddeel)|Europa]] zijn [[Die Linke]] (Duitsland) en [[La France insoumise]] (Frankrijk) links tot radicaal-links.
 +
* In de [[Verenigde Staten]] bestaan een tal van kleinere radicaal-linkse partijen. [[Democratisch Socialists of America]] (DSA) heeft een radicaal-linkse vleugel.
 +
* In Zuid-Afrika wordt [[Economic Freedom Fighters]] (EFF) als radicaal-links gezien.
 +
* In Canada heeft de [[Nieuwe Democratische Partij]] (NDP) een radicaal-linkse vleugel.  
  
 
[[Categorie:Politiek]]
 
[[Categorie:Politiek]]

Versie van 5 okt 2025 23:05

La France insoumise (LFI) wordt als linkse tot radicaal-linkse beschouwd vanwege haar kritiek op het kapitalisme.

Radicaal-linkse politiek is een vorm van politiek die nog linkser is dan de normale linkse politiek. Radicaal-linkse politieke partijen zijn vaak geïnspireerd door extremere vormen van het socialisme of het communisme. Het tegenovergestelde is radicaal-rechts, waarmee verwezen wordt naar extremere stromingen aan de rechterkant van het politieke spectrum. Radicaal-links is wat anders dan extreemlinks. Extreemlinks is nog een stuk linkser.

In tegenstelling tot extreemlinks wil radicaal-links haar doelen op democratische manier bereiken. Voorbeelden van radicaal-linkse ideologieën zijn democratisch socialisme en bepaalde vormen van het marxisme. Die vormen wijzen de democratie zelf niet af. Radicaal-linkse stromingen zijn tegen het kapitalisme en het imperialisme. Zij streven naar economische en sociale gelijkheid, een eerlijkere verdeling van de welvaart en een democratisering van bedrijven (arbeiderszelfbestuur). Radicaal-linkse partijen zijn vaak internationalistisch. Toch hebben zij ook patriottische elementen, maar op een inclusieve manier.

Kritiek

Er is veel kritiek op extreemlinkse organisaties vanwege de manier waarop sommige hebben geprobeerd om met geweld een einde te maken aan het kapitalisme en de heerschappij van de bovenklasse. Veel van deze organisaties kwamen op in de jaren 60 en 70 van de twintigste eeuw. Voorbeelden waren de Monoteros in Argentinië, de Prima Linea en Rode Brigades in Italië, de Rote Armee Fraktion in Duitsland en het Nieuwe Volksleger in de Filipijnen.

Politieke partijen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Radicaal-links&oldid=978536"