Gebruiker:Groempdebeer/Graafschap Vlaanderen: verschil tussen versies
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Werk}} | {{Werk}} | ||
| − | + | {{Graafschap Vlaanderen}} | |
Het '''graafschap Vlaanderen''' was een [[graafschap]] in het huidige [[België]]. | Het '''graafschap Vlaanderen''' was een [[graafschap]] in het huidige [[België]]. | ||
Versie van 8 mei 2023 10:03
|
|
| Graafschap Vlaanderen
.svg) | |
|---|---|
| Hoofdstad | Brugge, Gent en Rijsel (op volgorde) |
| Regeringsvorm | Graafschap |
| Taal | Nederlands - (Oudnederlands, Middelnederlands, etc.) |
| Godsdienst | Katholiek |
| Staatshoofd | Graaf |
Portaal  Geschiedenis
| |
.svg)
Het graafschap Vlaanderen was een graafschap in het huidige België.
Etymologie
De naam Vlaanderen komt van het Germaanse Flauma, wat overstroomd land betekent. Het kustgebied overstroomde dan ook vaak.
Ligging
.png)
Het graafschap lag niet helemaal op de plek van de regio Vlaanderen nu. Het lag namelijk over de gehele breedte van België nu. Ook lag er een deel in het huidige Frankrijk. Vlaanderen liep toen ook nog niet ver naar het oosten, waardoor de meest oostelijke plaats het huidige Antwerpen is.
Belangrijke plaatsen
De belangrijke plaatsen in het graafschap zijn wat anders dan de belangrijkste Belgische steden nu. Ten eerste had Antwerpen in het begin nog niet zijn grootte bereikt van wat het nu is. In 1400 had de stad nog geen 10.000 inwoners. Ter vergelijking: de belangrijke steden Brugge en Gent hadden op volgorde 35.000 en 60.000 inwoners. Gent was de belangrijkste stad, want daar woonden de graven. Maar Brugge was heel belangrijk voor de handel, want de stad had een zeehaven.
Geschiedenis
Frankische rijk
Het graafschap Vlaanderen is gesticht in 862. Eerder die eeuw was het Frankische rijk uiteengevallen in West-Francië, Midden-Francië en Oost-Francië. Zoals je op de kaart hier links kan zien, behoorde het graafschap Vlaanderen tot West-Francië. De koning van West-Francië was Karel de Kale. Karel had een dochter, genaamd Judith.
Judith van Francië
Judith van Francië was de dochter van Koning Karel. Ze woonde samen met haar vader in wat nu Parijs heet. Dat was de hoofdstad van het rijk. De stad was versterkt, en Karel had een speciaal gedeelte om zijn schatten te bewaren. Dat gedeelte was nog meer versterkt. En dat was ook de plek waar Judith woonde. Karel beschouwde zijn dochter als een schat, die van pas kon komen bij uithuwelijking, wat toen heel normaal was. Judith is op haar zeventiende al twee keer uitgehuwelijkt geweest, beide keren met de koning van Wessex, een machtig koninkrijk in het huidige Engeland. En nu is ze verliefd geworden op Boudewijn, een lage edelman. En die liefde is wederzijds. Karel wil echter niets weten van een huwelijk, en dan verzint Boudewijn een plan...
Schaking van Judith
Boudewijn dringt in het holst van de nacht het zwaarbewaakte Parijs binnen. Hij ontmoet Judith in haar slaapkamer, vraagt haar mannenkleren aan te trekken en hem te volgen. De twee sluipen de stad uit. Later hoort Karel hiervan. Hij is woedend, maar heeft ook wel respect voor zo'n moedig man. Daarom staat hij het huwelijk toe, en aan zijn schoonzoon Boudewijn geeft hij een drassig stuk land in een uithoek van het rijk. Niet het meest ideale cadeau voor je schoonzoon natuurlijk, maar de twee zijn maar wat blij dat ze getrouwd zijn.
Regeerperiode Boudewijn I
Boudewijn I kreeg het zwaar te verduren door invallen van de Vikingen. Vanuit het westen van het huidige Engeland teisterden ze Vlaanderen. Boudewijn was echter redelijk succesvol om ze tegen te houden, daarom kreeg hij ook een bijnaam: Boudewijn met de IJzeren Arm. In 879 sterft Boudewijn een natuurlijke dood, terwijl zijn land wordt binnengevallen door Vikingen en abdijen worden geplunderd. Zijn 15-jarige zoon Boudewijn II moet dit maar op zien te lossen...
Regeerperiode Boudewijn II
Boudewijn heeft nog maar net afscheid genomen van zijn vader, en hij moet al de enorme invasie van de Vikingen proberen te stoppen. Dit is de grootste beproeving tot nu toe voor het jonge graafschap, maar dan gebeurt er iets bijzonders. Alle bronnen stoppen met schrijven over Vlaanderen. Er zijn dus helemaal geen bronnen over de eerste jaren van de regeerperiode van Boudewijn II. Maar een aantal jaar later duikt Vlaanderen weer op. Het graafschap heeft zich ontpopt tot een steenrijk gebied, en de Vikingen zijn verdwenen. De status van Boudewijn is opgeklommen tot net onder die van de koning, zo machtig is hij. Onderzoekers begrijpen nog steeds niet helemaal hoe hij dit voor elkaar heeft gekregen. Maar mogelijk heeft het iets te maken met zogenoemde ringwalburchten.
Ringwalburchten
Ringwalburchten stammen al uit de prehistorie, maar versterkingen zijn er in de vroege middeleeuwen nauwelijks. Tot de periode van Boudewijn II dus. Hij brengt de burchten weer terug. Langs de gehele Vlaamse en Noord-Franse kust zijn ze te vinden. Binnen deze burchten vormden zich verschillende steden, waarvan Brugge de bekendste is. Door deze burchten konden de Vikingen niet meer plunderen, en werden ze verslagen.
Machtig graafschap
In de loop der jaren wordt Vlaanderen steeds machtiger en groter.
918 - 1254
In 918 sterft Boudewijn II. Het graafschap wordt verdeeld onder zijn zoons Adalolf en Arnulf. In 933 sterft Adalolf, waardoor Arnulf het volledige graafschap onder zijn bewind krijgt. Arnulf veroverd ook een paar gouwen (provincies van West-Francië). De status van Vlaanderen stond inmiddels op vrijwel gelijke voet met die van West-Francië, en de twee hadden steeds vaker ruzie. In 962 overleed Arnulfs zoon Boudewijn zonder zelfstandig geregeerd te hebben. Dit veroorzaakte chaos, en de twee zonen van Adalolf kwamen in opstand. Arnulf werd vermoord. Na heel wat ingewikkeld politiek gedoe kwam de jonge Arnulf II aan de macht. Hij was toen 5, en zijn twee regenten, Boudewijn Baldzo en Dirk II van Holland pakten twee stukken grond af. Baldzo werd graaf van Kortrijk en Dirk werd graaf van Gent en Waas.
Boudewijn IV kwam in 988 aan de macht, en hij heroverde Gent en Waas en Kortrijk. Hierna kwamen nog twee graven, Boudewijn V en Boudewijn VI. Beide graven lagen overhoop met andere vorsten, en breidden het graafschap uit. Na de dood van Boudewijn VI in 1070 kwam Arnulf III, maar hij kreeg het aan de stok met zijn oom Robrecht de Fries. Deze nam in 1071 zelf de macht over. Hoewel Robrecht zich hier niet van zijn beste kant liet zien, hielp hij zijn stiefzoon om weer graaf van Holland te worden. En hij ging op kruistocht, en hij hervormde ook nog eens het bestuur, met minder macht voor de adel, en meer macht voor de steden. Brugge maakte in deze tijd echt een groei door. De stad werd het belangrijkste handelscentrum van Europa! Zijn opvolgers gingen hiermee door, en dit waren gouden dagen voor Vlaanderen.
Na de dood van Boudewijn VII in 1119 kwam er onrust, maar de Franse koning hielp de door Boudewijn benoemde opvolger Karel de Goede in het zadel. Dit was de zoon van de Deense koning. Na de moord op Karel ontstond er verwarring, waarna de Franse koning Willem Clito benoemde tot graaf. Na zijn dood in 1128 kwam er een meer op het Heilig Roomse Rijk gerichte graaf, Diederik van de Elzas.
Politiek verval (1278-1384)
Hoewel er politiek verval was, was er zeker geen economisch verval. Er was namelijk een nieuwe groep mensen: de lakenhandelaren. Dit waren zogenoemde patriciërs. Dat zijn steenrijke mensen, die niet van adel zijn. Meer over het laken staat hieronder.
De graaf van Vlaanderen, Gwijde van Dampierre, had weinig macht in handen. De patriciërs waren de baas, en de gewone man werkte voor de patriciërs. Bovendien werkten de patriciërs samen met de koning van Frankrijk, Filips de Schone. Dit leidde uiteindelijk tot de Guldensporenslag.
De Guldensporenslag
Zie Guldensporenslag voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De Zwarte Dood
Onder het Huis Valois (1384-1506)
Naar de Habsburgers
Verval
Spanjaarden de baas
Tachtigjarige Oorlog
Oostenrijkers de baas
Revolutie
Einde graafschap
Vervolg
Verenigde Nederlandse Staten
Na een aantal jaar onder het bewind van Napoleon te hebben gestaan wordt tijdens het Congres van Wenen bepaald dat Nederland, België en Luxemburg een land gaan vormen, de Verenigde Nederlandse Staten.
Koninkrijk België
Laken
Het Vlaams laken was wereldberoemd vanwege de hoge kwaliteit. Door de verkoop van het laken werd Vlaanderen steenrijk.
Relatie tot andere landen
Frankrijk
Het graafschap had een bijzondere relatie met Frankrijk. Bij het stichten ervan behoorde het toe aan de Franse kroon, en werd het "uitgeleend" aan de graven. De Franse koningen keken er echter nauwelijks naar om, vanwege de afgelegen ligging. Na de enorme ontwikkeling werd het wel belangrijk, maar toen wilden de Vlamingen zelfstandigheid, en geen vreemde mannen op de vloer.
Engeland
Engeland was de belangrijkste handelspartner van het graafschap Vlaanderen. Dit land leverde de wol voor het beroemde Vlaams laken. Vanwege de gespannen verhouding tussen Frankrijk en Engeland koos Vlaanderen echter nooit helemaal voor Engeland.
Henegouwen
Heilig Roomse Rijk
Het Heilig Roomse Rijk was de derde grootmacht, maar eigenlijk veel minder belangrijk voor het graafschap.