Idiofoon
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Een idiofoon is elk muziekinstrument dat geluid maakt, voornamelijk door de trilling van het instrument zelf, zonder gebruik te maken van luchtstroom (zoals het geval is bij aerofonen), snaren (chordofoons) of membranen (membranofonen). Het is de eerste van de vier hoofdafdelingen in het oorspronkelijke Hornbostel-Sachs- schema voor de classificatie (indeling) van muziekinstrumenten. De meest voorkomende zijn aangeslagen idiofonen, of schud-idiofonen, die in trilling worden gebracht door te worden geraakt, hetzij direct met een stok of met de hand (zoals het woodblock, klankschaal, stalen tongdrum zoals de kalimba, triangel of marimba) of indirect, via een schrapende of schuddende beweging (zoals maracas). In beide groepen vallen verschillende soorten klokken zoals de buisklokken. Een gewone tokkelende idiofoon is de zogeheten joodse harp of mondharp.
De idiofonen vallen dus deels samen met de slaginstrumenten. De drum valt niet onder de idiofonen maar onder de membranofonen. Want het vel van een trommel of drum is een membraan.
Je kunt de idiofonen verdelen in 6 subgroepen:
- Slag-idiofonen zijn instrumenten die geluid produceren door tegen elkaar te worden geslagen, bijvoorbeeld claves
- Percussie-idiofonen produceren geluid door te worden geraakt door een niet-trillend vreemd voorwerp. Voorbeelden van niet-trillende voorwerpen zijn hamers en stokken, bijvoorbeeld de marimba of de xylofoon, buisklokken en carillon. Dit is dus de groep waarbij de losse onderdelen een eigen toon hebben en je er met hamers of stokken een toonladder op kunt spelen.
- Rammelende idiofonen worden geschud, zoals de maracas
- Schraper-idiofonen zijn instrumenten die met een stok of andere vreemde voorwerpen worden geschraapt om een geluid af te geven, bijvoorbeeld een Rasp
- Tokkelende idiofonen produceren geluid door een flexibele tong vanuit het instrument zelf te tokkelen, zoals de kalimba
- Wrijving-idiofonen worden gewreven om de trillingen en geluidsintensiteit te verhogen, zoals de klankschaal
De meeste idiofonen zijn gemaakt van glas, metaal, keramiek en hout. Idiofonen worden gezien als onderdeel van de slagwerksectie in een orkest.