Zoogdieren
Een zoogdier is een dier dat wordt geboren uit de buik van zijn of haar moeder (levend barend - dus geen eieren leggend). Een uitzondering hiervan zijn de eierleggende zoogdieren. Daarna wordt het zoogdier door de moeder gezoogd met melk. Daar komt de naam vandaan. De moeder heeft speciale melkklieren en tepels hiervoor. De eierleggende zoogdieren zuigen het niet uit de tepels maar likken het op rond de vacht van de melkklier. Het zoogdier kenmerkt zich door de volgende eigenschappen:
- Ze hebben een geraamte
- Ze hebben longen om te ademen
- Ze zijn warmbloedig
- Ze voeden hun jongen met melk uit hun eigen lichaam
- Ze hebben meestal haar (uitzondering hiervan is de walvis)
- Ze zijn meestal levendbarend
- Ze zijn vaak intelligenter dan reptielen en vogels
- Ze hebben oren (hoewel je die bij bijvoorbeeld de zeehond niet kunt zien)
- ze leven meestal op het land
Wereldwijd bestaat er 1 zoogdieren dat echt kan vliegen, de vleermuis.
Wanneer de jongen geslachtsrijp is verschilt ook per soort. Bij de kleine dieren worden de vroegste nakomelingen al geslachtsrijp in het jaar waarin ze zijn geboren. Maar bij andere soorten, die toch de meerderheid vormen, gebeurt dit pas na 1 of 2 jaar. Bij zeezoogdieren duurt dit echter het langst.
Sommige soorten van zoogdieren houden een winterslaap, zoals een egel, hamster, vleermuis en de slaapmuis. De vleermuis en slaapmuis kunnen ook zomers in torpor gaan, maar dat is dan voor uren tot dagen. Torpor betekend dat ze bewegingloos zijn, ze slapen dus heel lang.
Je hebt binnen de zoogdieren planteneters(herbivoor), vleeseters(carnivoor) en alleseters(omnivoor). Vooral roofdieren zijn vleeseters, zij gaan zelf achter hun prooi aan. Toch is er 1 roofdier die een grote uitzondering is. De panda leeft namelijk alleen maar van planten, en dan voornamelijk bamboe. De panda is overigens te traag om achter zijn prooi aan te gaan.
Dan heb je nog bij zoogdieren het verschil in levensduur. Insecteneters, knaagdieren, hazen en konijnen worden maximaal vijf jaar oud. Roofdieren kunnen in het wild wel 15 jaar worden en vleermuizen 20 jaar. Hoefdieren worden tussen de 5 en 25 jaar oud en walvissen kunnen het oudst worden, tot wel 80 jaar!
Het allergrootste zoogdier ter wereld is de Blauwe Vinvis. De Blauwe Vinvis kan een lengte van 30 meter bereiken en 170.000 kilogram wegen. Alleen de tong van deze vinvis is even groot als een hele olifant. Maar toch is de olifant het zwaarste land-zoogdier, de savanneolifant weegt maximaal 6.300 kilogram. Deze olifanten worden zo’n 3 meter hoog en 7 meter lang.
René Dekker, directeur van de collectie van het nationaal natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden, gaf in een uitzending van Vroeg vogels aan dat er wereldwijd 4600 soorten zoogdieren leven. Waarvan slecht 95 in Nederland.
Wij, mensen, zijn ook zoogdieren. Wij zijn de zoogdieren die het meest nieuwsgierigst zijn. Door ons lichaam en voeding konden wij ons vroeger het beste verspreiden over de wereld. Toch is er nog 1 zoogdier die zich ook graag wilde verspreiden. huismuizen en bruine en zwarte ratten zijn naast de mensen de enige zoogdieren die zich over grote delen van de aarde hebben verspreid. Deze zoogdieren hebben dit niet lopend gedaan, maar zijn via schepen en wagens overal heen gegaan.
Zoogdieren bestaan al miljoenen jaren. In China zijn er fossielen van dieren gevonden van zo'n 160 miljoen jaar geleden!
Orde
De zoogdieren zijn onderverdeeld in ordes. Dit zijn de ordes:
- Eierleggende zoogdieren
- Opossums
- Opossummuizen
- Microbiotheria
- Buidelmollen
- Roofbuideldieren
- Buideldassen
- Klimbuideldieren
- Slurfdieren
- Zeekoeien
- Klipdasachtigen
- Buistandigen
- Springspitsmuizen
- Tenreks en goudmollen
- Luiaards en miereneters
- Gordeldierachtigen
- Insecteneters
- Vleermuizen
- Schubdierachtigen
- Roofdieren
- Onevenhoevigen
- Evenhoevigen
- Walvissen
- Haasachtigen
- Knaagdieren
- Toepaja's
- Huidvliegers
- Primaten