Schilderkunst: verschil tussen versies
k (Link naar doorverwijspagina Renaissance gewijzigd in Renaissance (periode) met DisamAssist) |
|||
| (22 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{Zie ook| [[Portaal:Kunst & Cultuur]]}} |
||
[[Bestand:Matt_Lamb_2002.jpg|right|300px|thumb|Kunstschilder [[Matt Lamb]] in zijn [[atelier]]]] |
[[Bestand:Matt_Lamb_2002.jpg|right|300px|thumb|Kunstschilder [[Matt Lamb]] in zijn [[atelier]]]] |
||
| − | '''Schilderkunst''' is een |
+ | '''Schilderkunst''' is een vorm van [[kunst]] waarbij men gebruikmaakt van [[schildertechnieken]], waarbij vaak [[kleur]], licht en donker en [[compositie]] een belangrijke rol spelen. Een persoon die aan schilderkunst doet wordt een '''[[kunstschilder]]''' genoemd. Schilderkunst verschilt van het normale schilderen (dat door een huisschilder wordt gedaan). Normaal schilderen is bedoeld om een onderliggend materiaal, zoals het [[hout]] van een [[kozijn]], te beschermen of op eenvoudige wijze te decoreren. Schilderkunst functioneert niet uitsluitend als [[decoratie]], maar bijvoorbeeld ook als didactisch middel, symbolische uitbeelding of om historische gebeurtenissen vast te leggen. In sommige gevallen kan schilderkunst een materiaal wel beschermen, maar heeft het alsnog een hogere kunstzinnige waarde. |
| + | == Gereedschap en materialen == |
||
| − | Een kunstschilder werkt met een ondergrond of drager. In veel gevallen is dit een [[schilderij]]; meestal een [[doek]] gemaakt van linnen of katoen. Een ondergrond kan ook hout, papier, karton, steen, metaal of kunststof zijn. Een schildering op de muur noemt men een [[muurschildering]] genoemd. Een kunstschilder maakt gebruik van [[verf]], waarvan veel verschillende soorten zijn. Binnen de schilderkunst zijn er verschillende genres (barok, gotiek, etc.) en thema's (landschappen, [[portret]]ten, etc.). |
||
| + | Een kunstschilder werkt met een ondergrond of drager. In veel gevallen is dit een [[schilderij]]; sinds de [[Renaissance (periode)|renaissance]] meestal een [[doek]] ('canvas'), gemaakt van linnen of katoen, die hij of zij plaatst op een [[schildersezel]]. Een ondergrond kan ook [[hout]], [[Glas (stof)|glas]], [[papier]], [[karton]], [[steen]], [[metaal]] of [[kunststof]] zijn. Vroeger schilderde men vaak op een houten ''paneel''. Vaak wordt de ondergrond eerst ingesmeerd met een soort grondverf, [[gesso]]. Een schildering op de muur noemt men een [[muurschildering]] of [[fresco]]. Een kunstschilder maakt gebruik van [[verf]], waarvan veel verschillende soorten zijn. De meestgebruikte verfsoorten zijn [[tempera]], [[olieverf]], [[aquarelverf]], [[acrylverf]] en [[gouache]]. Ook wordt er wel geschilderd met gekleurde inkt zoals [[ecoline]]. Hij of zij werkt met [[Penseel|penselen]], [[Kwast|kwasten]] of een [[paletmes]] om de verf op het doek te brengen. De kleuren verf worden vaak in hoopjes op een [[palet]] geplaatst en daarop ook gemengd. Meestal is de verf dekkend. Wanneer de verf heel dik wordt aangebracht, dan heet dat [[pasteus]]. Is de verf juist dun dan lijkt het doorschijnend ofwel transparant. |
||
| + | Het doek (of datgene waarop de schilder werkt) wordt vaak op een soort standaard geplaatst, de zogeheten ezel. Die heb je in allerlei formaten, van tafelezel tot atelierezel. Voor buiten heb je kleine veldezels die tot een klein pakketje opvouwbaar zijn. |
||
| − | {{beg}} |
||
| + | |||
| + | Vaak wordt er een ondertekening gemaakt met krijt, potlood of houtskool, waarmee de kunstschilder de vlakverdeling bepaalt. Soms wordt daarbij gebruikgemaakt van een [[projector]]. [[Rembrandt van Rijn|Rembrandt]] gebruikte vaak een bruinachtige grondering en maakte daarop een ondertekening en daarna een onderschildering met grijs-zwart. Veelal waren dit meteen de schaduwkanten van de geschilderde voorwerpen en personen. Ten slotte werd dit overschilderd met gekleurde verf. |
||
| + | |||
| + | In de winkel voor kunstbenodigdheden zijn tal van boeken verkrijgbaar waarin de verschillende schildertechnieken worden uitgelegd. Ook online zijn er cursussen te vinden.<gallery> |
||
| + | Bestand:Linseed oil paint..JPG|Olieverf wordt gemaakt van een kleurpigment vermengd met lijnzaadolie |
||
| + | Bestand:OilPaintTube.jpg|Hoopjes olieverf op een [[palet]] |
||
| + | Bestand:Acrylfarbset.jpg|Tubes acrylverf |
||
| + | Bestand:Watercolors with a brush.jpg|Blokjes aquarelverf in een doosje |
||
| + | Bestand:Gouache.jpg|[[gouache]] verf met enkele penselen en mengbakje |
||
| + | Bestand:Liquid paint for arts and crafts use at primary school in Norway (hyller med plastflasker med flytende akvarellmaling til formingsaktiviteter på barneskole) 2017-10-23.jpg|Schoolverf of plakkaat verf |
||
| + | Bestand:Palette knife.jpg|Paletmessen |
||
| + | Bestand:Pinsel.jpg|Pot met penselen |
||
| + | </gallery> |
||
| + | |||
| + | == Technieken, genres of kunststromingen == |
||
| + | Binnen de schilderkunst zijn er verschillende periodes ([[Barok (stijlperiode)|barok]], [[gotiek]], etc.) en genres ([[abstract]], [[concreet]], aquarel, fresco, regentenstuk, landschap, [[portret]], maritieme kunst, [[stilleven]] etc.). Zie overzicht onder [[kunst]]. |
||
| + | |||
| + | == Geschiedenis == |
||
| + | [[Bestand:Cave painting, Anthropos (2).jpeg|miniatuur|Grotschildering]] |
||
| + | Al in de tijd dat er mensen in [[Grot|grotten]] leefden (de [[steentijd]]), zocht men naar een manier om het leven van alledag te verbeelden. Door aarde kleurstoffen of [[Pigment|pigmenten]] met [[speeksel]] te vermengen en dit met waarschijnlijk een gekauwd stokje als kwast op de wanden van de grot aan te brengen. Ook door het gekleurde speeksel te spugen op de rotswand, had men al een soort van [[airbrush]] of [[graffiti]]. |
||
| + | |||
| + | In de middeleeuwen werkten schilders in gildes. Een leerling kon meesterschilder worden door een [[meesterwerk]] te schilderen. In die tijd werd de schilderkunst dan ook meer gezien als een [[Ambacht (handwerk)|ambacht]], dan als kunst. |
||
| + | |||
| + | == Links == |
||
| + | * [https://www.youtube.com/results?search_query=rijksmuseum+creative+ Rijksmuseum Creatieve] |
||
[[Categorie:Kunst]] |
[[Categorie:Kunst]] |
||
Huidige versie van 23 jan 2024 om 21:26
Schilderkunst is een vorm van kunst waarbij men gebruikmaakt van schildertechnieken, waarbij vaak kleur, licht en donker en compositie een belangrijke rol spelen. Een persoon die aan schilderkunst doet wordt een kunstschilder genoemd. Schilderkunst verschilt van het normale schilderen (dat door een huisschilder wordt gedaan). Normaal schilderen is bedoeld om een onderliggend materiaal, zoals het hout van een kozijn, te beschermen of op eenvoudige wijze te decoreren. Schilderkunst functioneert niet uitsluitend als decoratie, maar bijvoorbeeld ook als didactisch middel, symbolische uitbeelding of om historische gebeurtenissen vast te leggen. In sommige gevallen kan schilderkunst een materiaal wel beschermen, maar heeft het alsnog een hogere kunstzinnige waarde.
Gereedschap en materialen
Een kunstschilder werkt met een ondergrond of drager. In veel gevallen is dit een schilderij; sinds de renaissance meestal een doek ('canvas'), gemaakt van linnen of katoen, die hij of zij plaatst op een schildersezel. Een ondergrond kan ook hout, glas, papier, karton, steen, metaal of kunststof zijn. Vroeger schilderde men vaak op een houten paneel. Vaak wordt de ondergrond eerst ingesmeerd met een soort grondverf, gesso. Een schildering op de muur noemt men een muurschildering of fresco. Een kunstschilder maakt gebruik van verf, waarvan veel verschillende soorten zijn. De meestgebruikte verfsoorten zijn tempera, olieverf, aquarelverf, acrylverf en gouache. Ook wordt er wel geschilderd met gekleurde inkt zoals ecoline. Hij of zij werkt met penselen, kwasten of een paletmes om de verf op het doek te brengen. De kleuren verf worden vaak in hoopjes op een palet geplaatst en daarop ook gemengd. Meestal is de verf dekkend. Wanneer de verf heel dik wordt aangebracht, dan heet dat pasteus. Is de verf juist dun dan lijkt het doorschijnend ofwel transparant.
Het doek (of datgene waarop de schilder werkt) wordt vaak op een soort standaard geplaatst, de zogeheten ezel. Die heb je in allerlei formaten, van tafelezel tot atelierezel. Voor buiten heb je kleine veldezels die tot een klein pakketje opvouwbaar zijn.
Vaak wordt er een ondertekening gemaakt met krijt, potlood of houtskool, waarmee de kunstschilder de vlakverdeling bepaalt. Soms wordt daarbij gebruikgemaakt van een projector. Rembrandt gebruikte vaak een bruinachtige grondering en maakte daarop een ondertekening en daarna een onderschildering met grijs-zwart. Veelal waren dit meteen de schaduwkanten van de geschilderde voorwerpen en personen. Ten slotte werd dit overschilderd met gekleurde verf.
In de winkel voor kunstbenodigdheden zijn tal van boeken verkrijgbaar waarin de verschillende schildertechnieken worden uitgelegd. Ook online zijn er cursussen te vinden.
Olieverf wordt gemaakt van een kleurpigment vermengd met lijnzaadolie
Hoopjes olieverf op een palet
Tubes acrylverf
Blokjes aquarelverf in een doosje
gouache verf met enkele penselen en mengbakje
Schoolverf of plakkaat verf
Paletmessen
Pot met penselen
_2017-10-23.jpg)
Technieken, genres of kunststromingen
Binnen de schilderkunst zijn er verschillende periodes (barok, gotiek, etc.) en genres (abstract, concreet, aquarel, fresco, regentenstuk, landschap, portret, maritieme kunst, stilleven etc.). Zie overzicht onder kunst.
Geschiedenis
.jpeg)
Al in de tijd dat er mensen in grotten leefden (de steentijd), zocht men naar een manier om het leven van alledag te verbeelden. Door aarde kleurstoffen of pigmenten met speeksel te vermengen en dit met waarschijnlijk een gekauwd stokje als kwast op de wanden van de grot aan te brengen. Ook door het gekleurde speeksel te spugen op de rotswand, had men al een soort van airbrush of graffiti.
In de middeleeuwen werkten schilders in gildes. Een leerling kon meesterschilder worden door een meesterwerk te schilderen. In die tijd werd de schilderkunst dan ook meer gezien als een ambacht, dan als kunst.