Wallonië: verschil tussen versies

Huidige versie van 18 feb 2024 om 13:59

Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!

Wallonië Waals Gewest Franse Gemeenschap
Hoofdstad	Namen (gewest) Brussel (gemeenschap)
Aantal inwoners	3.576.325 (gewest) 4.663.683 (gemeenschap)
Oppervlakte	16.844 km² (gewest) 16.150 km² (gemeenschap)
Minister-president	Adrien Dolimont
Officiële Taal	Frans
Portaal: België

Zie ook Bestuurlijke indeling van België

Wallonië (Frans: Wallonie) is de naam van het zuidelijke gedeelte van België. Wallonië heeft twee hoofdsteden: Brussel (als hoofdstad van de Franse Gemeenschap) en Namen (als hoofdstad van het Waals Gewest). Wallonië grenst in het noorden aan Vlaanderen en Nederland, in het oosten aan Duitsland en Luxemburg en in het zuidwesten aan Frankrijk. In Wallonië spreekt men voornamelijk Frans, maar Duits en Nederlands worden op sommige plaatsen ook gesproken. Wallonië is minder druk bevolkt en heeft meer natuur dan in Vlaanderen. Daarvan zijn de Ardennen het bekendst.

Franse en Duitse Gemeenschap en Waals Gewest

Wallonië is een deel van België. België is officieel een federatie. Dit betekent dat de landelijke (federale) overheid gaat over zaken als buitenland en defensie. Dit is de Belgische_federale_regering, samen met het Federaal_Parlement_van_België. De federale overheid heeft veel taken overgegeven aan de deelstaten. Zo'n staatsinrichting is vergelijkbaar met Duitsland en de Verenigde Staten. België heeft een ingewikkelde verdeling qua deelstaten. Het is zowel in gemeenschappen als gewesten verdeeld.

Wallonië heeft een Franse Gemeenschap (Frans: Communauté française - met de Regering van de Franse Gemeenschap en Parlement van de Franse Gemeenschap). De Franse gemeenschap heeft Brussel als hoofdstad. De inwoners zijn vooral Franstalig en worden (overigens foutief) ook wel de Walen genoemd. Daarnaast heb je de Duitstalige Gemeenschap (met de Regering van de Duitstalige Gemeenschap en Parlement van de Duitstalige Gemeenschap) in het oosten tegen de grens met Duitsland en Luxemburg. De gemeenschappen gaan over onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur. Dus dat wat met de mensen of personen van doen heeft.

Het Waals Gewest en de Franse en Duitse gemeenschap samen hebben grotendeels hetzelfde grondgebied. Het Waals Gewest (met de Waalse Regering en Waals Parlement) omvat Wallonië inclusief de Duitstalige Gemeenschap, maar zonder Brussel. Hierdoor zijn de regering en het parlement in Namen gevestigd. Anders dan Vlaanderen (sinds 1980) hebben het Waals Gewest en de Franse / Duitse Gemeenschap een apart parlement, een aparte regering en een aparte minister-president. De stad Brussel wordt overigens met de Vlaamse Gemeenschap gedeeld, aangezien Brussel zowel Franstalig als Nederlandstalig is. Het gewest regelt de meer praktische zaken als infrastructuur, natuur en economie en openbaar vervoer.

Geschiedenis

Zie hoofdartikel geschiedenis van Wallonië

Wallonië bestond in de middeleeuwen uit vijf staatjes. Dit waren het graafschap Namen, het hertogdom Luxemburg, het graafschap Henegouwen, het prinsbisdom Luik en het zuidelijke gedeelte van het hertogdom Brabant. Luik was de belangrijkste staat en oefende grote invloed op de andere staten uit. In Wallonië werd toentertijd veel ijzer gewonnen. In de Tachtigjarige Oorlog kozen de staten de kant van Spanje. In de zeventiende eeuw werd de ijzerindustrie van Wallonië bekend in Europa. Ondertussen bereikten de ideeën van de Verlichting Wallonië en nam de invloed van Luik af.

Nadat Napoleon verslagen was, kwam België toe aan Nederland. Vooral in Wallonië was men hier niet blij mee. Wallonië was Franstalig en voelde zich achtergesteld. De Walen hadden het gevoel dat de Nederlandse koning meer voor het noorden dan voor het zuiden deed. Hierdoor brak de Belgische Revolutie uit, waarna Wallonië en Vlaanderen zich afscheiden van Nederland. België was aanvankelijk een Franstalig land met Franstalige instituten. Hierdoor hadden de Walen een voorsprong op de Vlamingen. Wallonië was in de negentiende eeuw ook veel rijker dan Vlaanderen. Door de mijnbouw werd er veel geld verdiend. Industriesteden, zoals Luik en Charleroi, kwamen op.

In de 20e eeuw verloor Wallonië zijn rijkdom en werd Vlaanderen een stuk rijker. Nog altijd is Wallonië één van de armste gebieden in West-Europa. De mijnen sloten in de jaren 60 en 70 en de werkloosheid was hoog. Vanaf de jaren 60 wordt ook gewerkt aan de taalrechten. In 1993 wordt België officieel een federale staat. Wallonië regelt daardoor nu veel zaken zelf. Hoewel Wallonië sinds de jaren 90 weer rijker wordt, blijft het nog ver achter op de recht van West-Europa.

Bevolking

Het Waals Gewest telt ongeveer 3.400.000 inwoners. De grootste steden zijn Luik, Charleroi, Bergen, Namen, Doornik en Verviers. De belangrijkste taal in Wallonië is het Frans. Haast alle inwoners spreken Frans. In de zogeheten Oostkantons spreekt men echter hoofdzakelijk Duits. Deze gemeenten vormen daarom ook de Duitstalige Gemeenschap. De lokale variëteit van het Frans wordt het Waals genoemd. Sommigen stellen dat Waals een eigen taal is, maar het wordt niet erkend door de Belgische overheid.

In Wallonië wordt haast geen Nederlands gesproken. Op school leren de meeste Walen naast Frans Engels en Duits. Nederlands wordt slechts op enkele scholen onderwezen en is niet verplicht (behalve in Brussel, waar dat wél het geval is). Dit levert soms spanningen op met de Vlamingen, aangezien de Vlamingen wél verplicht Frans op school krijgen. Uit onderzoek blijkt dat 15% van de Walen Nederlands in goede of zeer goede mate kan spreken.

Provincies

	Provincie	Hoofdplaats	Bevolking	Oppervlakte
1	Waals-Brabant	Waver	403.599	1.091 km²
2	Henegouwen	Bergen	1.344.241	3.786 km²
3	Luik	Luik	1.106.992	3.862 km²
4	Luxemburg	Aarlen	284.638	4.440 km²
5	Namen	Namen	494.325	3.666 km²

Symbolen Wallonië

Bekende symbolen van Wallonië zijn:

Bestuurlijke indeling van België

Gewesten: Vlaams Gewest · Waals Gewest · Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Gemeenschappen: Vlaamse Gemeenschap · Franse Gemeenschap · Duitstalige Gemeenschap

Provincies: Antwerpen · Henegouwen · Limburg · Luik · Luxemburg · Namen · Oost-Vlaanderen · Vlaams-Brabant · Waals-Brabant · West-Vlaanderen

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
+{{Portaal beschikbaar|Wallonië|Deus Wallonië.png}}
-[[Afbeelding:LocatieWaalsGewest.png|250px|right|thumb]]
+{{Wallonië}}
-Het '''Waals Gewest''' of '''Wallonië''' is één van de drie deelstaten van [[België]]. De hoofdstad is [[Namen (stad)|Namen]]. De officiële taal is [[Frans (taal)|Frans]], maar sommigen spreken het [[Waals]]e [[dialect]]. In het oosten van Wallonië, aan de [[Duitsland|Duitse]] grens, wordt er [[Duits]] gesproken.
+{{Zie ook|Zie ook [[Bestuurlijke indeling van België]]}}
+'''Wallonië''' ([[Frans]]: '''Wallonie''') is de naam van het zuidelijke gedeelte van [[België]]. Wallonië heeft twee hoofdsteden: [[Brussel (stad)|Brussel]] (als hoofdstad van de Franse Gemeenschap) en [[Namen (stad)|Namen]] (als hoofdstad van het Waals Gewest). Wallonië grenst in het noorden aan [[Vlaanderen]] en [[Nederland]], in het oosten aan [[Duitsland]] en [[Luxemburg (land)|Luxemburg]] en in het zuidwesten aan [[Frankrijk]]. In Wallonië spreekt men voornamelijk [[Frans]], maar [[Duits]] en [[Nederlands]] worden op sommige plaatsen ook gesproken. Wallonië is minder druk bevolkt en heeft meer natuur dan in Vlaanderen. Daarvan zijn de [[Ardennen]] het bekendst.
+==Franse en Duitse Gemeenschap en Waals Gewest==
+Wallonië is een deel van België. België is officieel een [[federatie]]. Dit betekent dat de landelijke (federale) overheid gaat over zaken als buitenland en defensie. Dit is de [[Belgische_federale_regering]], samen met het [[Federaal_Parlement_van_Belgi%C3%AB]]. De federale overheid heeft veel taken overgegeven aan de deelstaten. Zo'n staatsinrichting is vergelijkbaar met [[Duitsland]] en de [[Verenigde Staten]]. België heeft een ingewikkelde verdeling qua deelstaten. Het is zowel in gemeenschappen als gewesten verdeeld.
+Wallonië heeft een '''Franse Gemeenschap''' (Frans: ''Communauté française -'' met de [[Regering van de Franse Gemeenschap]] en [[Parlement van de Franse Gemeenschap]]). De Franse gemeenschap heeft Brussel als hoofdstad. De inwoners zijn vooral Franstalig en worden (overigens foutief) ook wel de Walen genoemd. Daarnaast heb je de [[Duitstalige Gemeenschap]] (met de [[Regering van de Duitstalige Gemeenschap]] en [[Parlement van de Duitstalige Gemeenschap]]) in het oosten tegen de grens met [[Duitsland]] en [[Luxemburg (land)|Luxemburg]]. De gemeenschappen gaan over onderwijs, welzijn, sport, media en cultuur. Dus dat wat met de mensen of personen van doen heeft.
+Het '''Waals Gewest''' en de Franse en Duitse gemeenschap samen hebben grotendeels hetzelfde grondgebied. Het Waals Gewest (met de [[Waalse Regering]] en [[Waals Parlement]]) omvat Wallonië inclusief de Duitstalige Gemeenschap, maar zonder Brussel. Hierdoor zijn de regering en het parlement in [[Namen (stad)|Namen]] gevestigd. Anders dan [[Vlaanderen]] (sinds 1980) hebben het Waals Gewest en de Franse / Duitse Gemeenschap een apart parlement, een aparte regering en een aparte minister-president. De stad Brussel wordt overigens met de Vlaamse Gemeenschap gedeeld, aangezien Brussel zowel Franstalig als Nederlandstalig is. Het gewest regelt de meer praktische zaken als infrastructuur, natuur en economie en openbaar vervoer.
+==Geschiedenis==
+{{Zie ook|Zie hoofdartikel [[geschiedenis van Wallonië]]}}
+Wallonië bestond in de middeleeuwen uit vijf staatjes. Dit waren het [[graafschap Namen]], het [[hertogdom Luxemburg]], het [[graafschap Henegouwen]], het [[prinsbisdom Luik]] en het zuidelijke gedeelte van het [[hertogdom Brabant]]. Luik was de belangrijkste staat en oefende grote invloed op de andere staten uit. In Wallonië werd toentertijd veel ijzer gewonnen. In de [[Tachtigjarige Oorlog]] kozen de staten de kant van [[Spanje]]. In de zeventiende eeuw werd de ijzerindustrie van Wallonië bekend in Europa. Ondertussen bereikten de ideeën van de Verlichting Wallonië en nam de invloed van Luik af.
+Nadat [[Napoleon Bonaparte I van Frankrijk|Napoleon]] verslagen was, kwam België toe aan Nederland. Vooral in Wallonië was men hier niet blij mee. Wallonië was Franstalig en voelde zich achtergesteld. De Walen hadden het gevoel dat de Nederlandse koning meer voor het noorden dan voor het zuiden deed. Hierdoor brak de [[Belgische Revolutie]] uit, waarna Wallonië en Vlaanderen zich afscheiden van Nederland. België was aanvankelijk een Franstalig land met Franstalige instituten. Hierdoor hadden de Walen een voorsprong op de Vlamingen. Wallonië was in de negentiende eeuw ook veel rijker dan Vlaanderen. Door de mijnbouw werd er veel geld verdiend. Industriesteden, zoals [[Luik (stad)|Luik]] en [[Charleroi]], kwamen op.
+In de 20e eeuw verloor Wallonië zijn rijkdom en werd Vlaanderen een stuk rijker. Nog altijd is Wallonië één van de armste gebieden in West-Europa. De mijnen sloten in de jaren 60 en 70 en de werkloosheid was hoog. Vanaf de jaren 60 wordt ook gewerkt aan de taalrechten. In 1993 wordt België officieel een federale staat. Wallonië regelt daardoor nu veel zaken zelf. Hoewel Wallonië sinds de jaren 90 weer rijker wordt, blijft het nog ver achter op de recht van West-Europa.
 ==Bevolking==
-Het Waals Gewest telt ongeveer 3.400.000 inwoners. De grootste steden zijn [[Luik (stad)|Luik]], [[Charleroi]], [[Bergen (België)|Bergen]], [[Namen (stad)|Namen]], [[Doornik]] en [[Verviers]].
+Het Waals Gewest telt ongeveer 3.400.000 inwoners. De grootste steden zijn [[Luik (stad)|Luik]], [[Charleroi]], [[Bergen (België)|Bergen]], [[Namen (stad)|Namen]], [[Doornik]] en [[Verviers]]. De belangrijkste taal in Wallonië is het [[Frans]]. Haast alle inwoners spreken Frans. In de zogeheten ''Oostkantons'' spreekt men echter hoofdzakelijk [[Duits]]. Deze gemeenten vormen daarom ook de [[Duitstalige Gemeenschap]]. De lokale variëteit van het Frans wordt het [[Waals]] genoemd. Sommigen stellen dat Waals een eigen taal is, maar het wordt niet erkend door de Belgische overheid.
+In Wallonië wordt haast geen [[Nederlands]] gesproken. Op school leren de meeste Walen naast Frans [[Engels]] en [[Duits]]. Nederlands wordt slechts op enkele scholen onderwezen en is niet verplicht (behalve in Brussel, waar dat wél het geval is). Dit levert soms spanningen op met de Vlamingen, aangezien de Vlamingen wél verplicht Frans op school krijgen. Uit onderzoek blijkt dat 15% van de Walen Nederlands in goede of zeer goede mate kan spreken.
 ==Provincies==
+{| class="wikitable" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="float:right;"
-De Waalse provincies zijn:
+|-
-* [[Luik (provincie)|Luik]]
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"1" |
-* [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]]
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"1" |Provincie
-* [[Namen (provincie)|Namen]]
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"1" |Hoofdplaats
-* [[Henegouwen]]
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"1" |Bevolking
-* [[Waals-Brabant]]
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"1" |Oppervlakte
+! style="border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;" class="unsortable" rowspan"5" |Kaart
+|-
+| 1 || [[Bestand:Drapeau_Province_BE_Brabant_Wallon.svg|20px|border]] [[Waals-Brabant]] || [[Waver (België)|Waver]] ||  403.599   || 1.091&nbsp;km² || rowspan="5" | [[Bestand:WalloniëProvincies.png|200px]]
+|-
+| 2 || [[Bestand:Flag_of_Hainaut.svg|20px|border]] [[Henegouwen]] || [[Bergen (België)|Bergen]] || 1.344.241  || 3.786&nbsp;km²
+|-
+| 3 || [[Bestand:Flag_of_the_Province_of_Liège.svg|20px|border]] [[Luik (provincie)|Luik]] || [[Luik (stad)|Luik]] || 1.106.992 || 3.862&nbsp;km²
+|-
+| 4 || [[Bestand:Official flag of the Province of Luxembourg.svg|20px|border]] [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]] || [[Aarlen]] || 284.638 || 4.440&nbsp;km²
+|-
+| 5 || [[Bestand:Flag_province_namur.svg|20px|border]] [[Namen (provincie)|Namen]] || [[Namen (stad)|Namen]] || 494.325 || 3.666&nbsp;km²
+|}<br>
+<br><br><br>
+===Symbolen Wallonië===
+Bekende symbolen van Wallonië zijn:
+* [[Vlag van Wallonië]]
+* [[Wapen van Wallonië]]
+* [[Le Chant des Wallons]]
+* [[Vlag van de Duitstalige Gemeenschap]]
+{{Navigatie bestuurlijke indeling België}}
+[[Categorie:Bestuurlijke indeling van België]]
+[[Categorie:Wallonië| ]]
 [[Categorie:België]]
+[[fr:Wallonie]]