Edward Gibbon

Edward Gibbon
Gibbon in 1779
Citaat
Algemene informatie
Naam voluit
Pseudoniem
Bijnaam
Geboren	8 mei 1737
Geboorteplaats	Putney
Overleden	16 januari 1794
Nationaliteit	Verenigd Koninkrijk
Beroep	Historicus, politicus, essayist
Werk
Jaren actief	1764-1787
Genre(s)	Non-fictie, historische werken, essays, brieven
Stroming
Invloeden
Bekende werken	The History of the Decline and Fall of the Roman Empire
Uitgeverij(en)
DBNL
Handtekening
Website
Portaal Literatuur

Edward Gibbon (Putney, 8 mei 1737 - Londen, 16 januari 1794) was een Engelse historicus, politicus en essayist. Gibbon staat vooral bekend om zijn historische werk The History of the Decline and Fall of the Roman Empire (De geschiedenis van de neergang en val van het Romeinse Rijk). Dat boek heeft een grote invloed gehad op de manier waarop geschiedenis beschreven wordt. Zo maakte Gibbon gebruik van bronnen en schreef vaak met ironie. Winston Churchill noemde Gibbon zelfs de "eerste moderne historicus".

Tussen 1774 en 1784 was Gibbon ook lid van het Britse Lagerhuis. Hij was lid van de liberale Whig Party. Toch was Gibbon zelf aanhanger van het conservatisme. Zo bekritiseerde hij vaak georganiseerde vormen van religie, waaronder het christendom.

Biografie

Gibbon werd geboren in een rijk gezin. Zijn moeder stierf toen hij een jonge leeftijd had. Ook had Gibbon een zwakke gezondheid. Sinds zijn jeugd hield Gibbon enorm van lezen. Hij las vooral over reizen en geschiedenis. Hij studeerde eerst in Oxford aan Magdalen College. Later leerde hij Latijn en klassieke geschiedenis in Lausanne in Zwitserland. Gibbon was oorspronkelijk katholiek, maar na zijn tijd in Zwitserland deed hij afstand van het katholicisme.

Tussen 1763 en 1765 maakte hij een grote reis door Europa. Hij bezocht toen onder meer Parijs en Rome. Toen hij in Rome de Romeinse ruïnes zag, kreeg het idee om een boek te schrijven over de ondergang van het Romeinse Rijk. In 1773 begon hij aan dat werk, waarvan hij in 1776 het eerste deel publiceerde. Oorspronkelijk wilde Gibbon stoppen met de val van het West-Romeinse Rijk. Daarna schreef hij echter nog drie delen over het verval van het Oost-Romeinse Rijk. Gibbon schreef hierdoor een boek met zes delen, 71 hoofdstukken over 13 delen. In totaal raadpleegde hij meer dan 6.000 bronnen in verschillende talen.

Later schreef Gibbon nog een memoires over zijn eigen leven. Gibbon stierf uiteindelijk op 56-jarige leeftijd.

The History of the Decline and Fall of the Roman Empire

The History of the Decline and Fall of the Roman Empire

Tussen 1776 en 1789 publiceerde Gibbon zijn bekendste werk: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire. In het Nederlands wordt het boek vaak vertaald als De geschiedenis van de neergang en val van het Romeinse Rijk. In zes delen beschrijft Gibbon het verval van het Romeinse Rijk. Het boek begint 98 n.Chr. op het hoogtepunt van het Romeinse Rijk. Vervolgens vertelt het boek over de komst van het christendom naar het Romeinse Rijk en de uiteindelijke status van het christendom als staatsgodsdienst. Het boek eindigt in het jaar 1590 met de val van het Byzantijnse Rijk (oftewel het Oost-Romeinse Rijk).

In het boek probeert Gibbon uit te leggen waarom het Romeinse Rijk gevallen is. Volgens Gibbon verloren de Romeinse burgers hun deugdzaamheid na de komst van het christendom. Gibbon noemde het christendom als de grootste interne oorzaak van de zwakte. Een andere (externe) oorzaak waren de vele aanvallen op het Romeinse Rijk van buitenaf. Die eerste reden viel slecht bij de Rooms-Katholieke Kerk. Gibbons boek werd zelfs op de Index librorum prohibitorum gezet.

Desondanks kreeg Gibbons ook veel lof. Nog altijd wordt het gezien als een voorbeeld hoe geschiedenisboeken geschreven moeten worden, hoewel sommige informatie onjuist of verouderd is. Zijn taalgebruik is vaak afstandelijk, maar ook vaak kritisch en soms zelfs ironisch. Gibbon staat daarnaast bekend als iemand die veel bronnen gebruikte. In plaats van secundaire bronnen (oftewel dingen die andere historici geschreven hadden over het onderwerp) gebruikte hij veel primaire bronnen (bronnen uit de tijd waarover hij schreef). Volgens Gibbon waren de secundaire bronnen namelijk erg door het christendom beïnvloed, waardoor zij een bias hadden.

Invloed

Hoewel Gibbon een aanhanger van het conservatisme was, was hij lid van de liberale Whig Party. Gibbon geloofde in de bestaande instituten en structuren. Aan de andere kant was Gibbon ook door de verlichting beïnvloed. Gibbon haatte georganiseerde vormen van religie waaronder het christendom. Ook had hij een hekel aan monachisme. Dat is de levensstijl van monniken die afgezonderd van de wereld leven. Gibbons theorie dat het christendom de val van het Romeinse Rijk veroorzaakte, wordt tegenwoordig door veel historici afgewezen. In plaats daarvan wordt verwezen naar andere oorzaken of onderliggende oorzaken.

Gibbons methodes worden wel nog steeds geprezen. Anders dan andere 18e eeuwse geschiedenisschrijvers, maakte Gibbon gebruik van primaire bronnen waar dat kon. Hij zag de primaire bronnen als dichter bij de realiteit dan de secundaire bronnen. Ook latere schrijvers prezen Gibbons stijl. Sciencefictionschrijver Isaac Asimov gebruikte Gibbons stijl voor zijn boekenreeks Foundation. De Engelse schrijver Evelyn Waugh hield ook van Gibbons stijl, maar niet van positie tegenover de kerk. Zo schreef Waugh in zijn boek Helena dat Gibbon een "valse historicus" was "met het brein van Cicero of Tacitus, maar de ziel van een beest".

Werken

• Essai sur l'étude de la littérature (1761)
• History of the Liberty of the Swiss (1763)
• Vindication (1779)
• The History of the Decline and Fall of the Roman Empire' (1776 - 1788)
• Miscellaneuos Works (na zijn dood)