|
|
| (13 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| − | [[File:Belgische_gewesten_en_gemeenschappen.png|right|300px|thumb|Een kaart met de gemeenschappen en regio's van België. Deze bestuurslaag is het gevolg van de verschillende staatshervormingen.]] | + | {{Infobox politieke partij |
| − | In de [[België|Belgische]] politiek en geschiedenis wordt het woord '''staathervorming''' gebruikt voor grote wijzigingen van de [[grondwet]]. Hierbij veranderde België van een [[eenheidsstaat]] in een [[federatie]] met drie gewesten en drie gemeenschappen. Dat proces wordt ook wel de '''federalisering van België''' genoemd.
| + | | naam = Rassemblement Wallon (RW) |
| | + | | afbeelding = [[Bestand:Logo_Rassemblement_wallon.jpg|200px]] |
| | + | | oprichting = 1968 |
| | + | | opheffing = 1986 |
| | + | | actief in = {{BE-WAL}} |
| | + | | richting = [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[links (politiek)|centrumlinks]] |
| | + | | stroming = [[Wallonië|Waals]]-[[nationalisme]] <br> [[Regionalisme]] <br> [[Rattachisme]] |
| | + | | presidentskandidaat = |
| | + | | president = |
| | + | | vicepresidentskandidaat = |
| | + | | vicepresident = |
| | + | | oprichter = |
| | + | | partijleider = |
| | + | | partijvoorzitter = |
| | + | | secretaris-generaal = |
| | + | | naamkamer1 = |
| | + | | naamkamer2 = |
| | + | | naamkamer3 = |
| | + | | naamkamer4 = |
| | + | | naamkamer5 = |
| | + | | naamkamer6 = |
| | + | | naamkamer7 = |
| | + | | fractieleider1 = |
| | + | | fractieleider2 = |
| | + | | fractieleider3 = |
| | + | | fractieleider4 = |
| | + | | fractieleider5 = |
| | + | | fractieleider6 = |
| | + | | fractieleider7 = |
| | + | | zetels1 = |
| | + | | zetels2 = |
| | + | | zetels3 = |
| | + | | zetels4 = |
| | + | | zetels5 = |
| | + | | zetels6 = |
| | + | | zetels7 = |
| | + | | kamer1 = |
| | + | | kamer2 = |
| | + | | kamer3 = |
| | + | | kamer4 = |
| | + | | kamer5 = |
| | + | | kamer6 = |
| | + | | kamer7 = |
| | + | | bureau = |
| | + | | jongerenorganisatie = |
| | + | | studentenorganisatie = |
| | + | | vrouwenbeweging = |
| | + | | lhbt-vleugel = |
| | + | | zusterpartij = |
| | + | | beneuxpartij = |
| | + | | europesepartij = |
| | + | | internationaal = |
| | + | | partijkleur = FFFF01 |
| | + | | voorgaand = [[Mouvement populaire wallon]] |
| | + | | opvolgend = |
| | + | | fusie = |
| | + | | opgegaan = |
| | + | | afsplitsing = |
| | + | | afgesplitst = |
| | + | | voortzetting = [[Rassemblement Wallonie-France]] <br> [[Listes Wallon]] <br> [[Union pour la Wallonie]] |
| | + | }} |
| | + | '''Rassemblement Wallon''' ('''RW''') was een [[België|Belgische]] [[politieke partij]] die enkel actief was in [[Wallonië]]. De partij bestond tussen 1968 en 1986. Rassemblement Wallon was een centrum tot centrumlinkse partij die streefde naar meer [[zelfbestuur]] voor Wallonië. Later streefde de partij ook naar Waalse onafhankelijkheid en de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk ([[rattachisme]]). |
| | | | |
| − | Strikt genomen vonden er zes staatshervormingen plaats in de periode tussen 1970 en 2011. België had oorspronkelijk één landelijke regering met één parlement. Sindsdien zijn taken overgedragen aan regionale parlementen en regeringen, vanwege de spanningen tussen Vlamingen en Franstalige Belgen. Desondanks vonden er voor 1970 al enkele kleinere staatshervormingen plaats. De belangrijkste staatshervorming was het [[Sint-Michielsakkoord]] van 1993 (de vierde staatshervorming), waarbij België officieel een federatie werd.
| + | De partij ontstond in 1968 om de [[Waalse Beweging]] in één partij te verenigen. Naast Rassemblement Wallon bestond ook de partij [[Démocrate Fédéraliste Indépendant|Front démocratique des francophones]] (FDF), het huidige DéFI. In sommige gemeenten en kiesdistricten werkten FDF en RW samen onder één lijst. FDF was voornamelijk in en rond Brussel actief, terwijl RW zich meer richtte op Wallonië. Tussen 1974 en 1977 nam Rassemblement Wallon deel aan de regering van [[Leo Tindemans]]. Tijdens de jaren 1970 raakte de partij in verval en in 1986 werd de partij officieel ontbonden. |
| | | | |
| − | Staatshervormingen spelen een rol in de Belgische politiek, voornamelijk tijdens verkiezingen. Sommige partijen willen de regionale parlementen nog meer macht geven, terwijl andere partijen juist taken aan de federale overheid willen overdragen.
| + | Later ontstonden veel nieuwe partijen die claimen de voortzetting van Rassemblement Wallon te zijn. Voorbeelden zijn [[Rassemblement Wallon-France]], [[Listes Wallon]] en [[Union pour la Wallonie]]. Al die partijen behaalden niet genoeg stemmen om zetels te behalen. |
| | | | |
| − | ==Voorgeschiedenis== | + | ==Geschiedenis== |
| − | [[Bestand:Gelijkheidswet1898.jpg|right|300px|thumb|De [[Gelijkheidswet]] van 1898]]
| + | ===Ontstaan=== |
| − | België werd in 1830 opgericht als [[eenheidsstaat]]. Dat betekent dat België één regering met één parlement had. Onder die bestuurslaag zaten direct de provincies (toentertijd nog negen provincies). In 1830 was het [[Frans]] de enige officiële taal van België. Dat had verschillende redenen. Ten eerste, sprak de Vlaamse bovenklasse Frans waardoor zij het de Waalse bovenklasse vaak Frans praatten. Ten tweede, was het [[Nederlands]] niet gestandaardiseerd. Er zaten zeer grote verschillen tussen de verschillende Vlaamse dialecten. Ten derde, was de [[Belgische Revolutie]] gericht tegen de Nederlandse koning [[Willem I der Nederlanden|Willem I]], waardoor er anti-Nederlandse sentimenten waren in België. Hierdoor werkte de Belgische overheid bijna volledig in het Frans. Ook waren scholen vaak Franstalig. De Belgische hoofdstad [[Brussel (stad)|Brussel]] was oorspronkelijk grotendeels Nederlandstalig, maar werd tijdens de 19e eeuw verfranst.
| |
| | | | |
| − | Deze situatie leidde tot het ontstaan van de [[Vlaamse Beweging]] in de 19e eeuw. De Vlaamse Beweging wilde de Vlaamse taal en cultuur promoten. In 1898 leidde dat tot de invoering van de [[Gelijkheidswet]], waarbij het Nederlands een officiële taal werd naast het Frans. Vanaf 1883 kreeg het Nederlands al een belangrijkere rol in het Vlaamse secundaire onderwijs. In 1930 werd de [[Universiteit Gent]] de eerste Nederlandstalige universiteit. Deze taalwetten kunnen gezien worden als de voorlopers van de staatshervormingen.
| + | ===Hoogtepunt=== |
| | | | |
| − | Na de [[Tweede Wereldoorlog]] ontstonden er ook spanningen op cultureel en sociaal-economisch vlak. Voor Vlaanderen waren vooral culturele zaken een kwestie. Zo wilde men de [[Katholieke Universiteit Leuven]] officieel Nederlandstalig maken. In Wallonië speelden de sociaal-economische zaken een rol. Vlamingen vormen namelijk een meerderheid in België. Hierdoor zouden in theorie regeringen kunnen ontstaan volledig uit Vlamingen bestaan. De Walen vreesden dat hierdoor economisch en sociaal beleid werd doorgevoerd dat slecht voor Wallonië zou zijn. Zowel in Vlaanderen als Wallonië kwamen hierdoor regionalistische partijen op, zoals [[Volksunie]] in Vlaanderen en [[Démocrate Fédéraliste Indépendant|Front démocratique des francophones]] (FDF) en [[Rassemblement Wallon]] (RW) in Wallonië.
| + | ===Verval=== |
| | | | |
| − | In 1962 werd ook de [[taalgrens in België|taalgrens]] vastgesteld, waardoor de exacte grens tussen Nederlandse en Franse gebieden duidelijk werd. Ook ontstonden [[faciliteitengemeente]]n aan deze grens.
| + | ===Einde en voortzettingen=== |
| | | | |
| − | ==Zes staatshervormingen== | + | ==Ideologie== |
| − | ===Eerste staatshervorming (1970)===
| + | Rassemblement Wallon was een [[Wallonië|Waals]]-nationalistische partij. De partij wilde de Waalse cultuur en de Franse taal in België beschermen en promoten. Ook speelden economische thema's een grote rol binnen de partij. Op sociaal-economisch vlak was de partij te vergelijken met de [[Belgische Socialistische Partij]] (BSP-PSB). De partij vond dat België moest worden omgevormd in een [[federatie]], waarbij Wallonië een mate van [[zelfbestuur]] kreeg. Dat was niet alleen zo op cultuur vlak, maar vooral op economisch vlak. De Waalse Beweging was namelijk bang dat de Vlaamse meerderheid in het parlement economisch beleid kon doorvoeren dat nadelig was voor Wallonië. |
| − | [[Bestand:Gaston_Eyskens_(1969).jpg|250px|thumb|[[Gaston Eyskens]] in 1969]] | |
| − | De eerste staatshervorming van 1970 was bedoeld om de bestaande spanningen tussen Wallonië en Vlaanderen op te lossen. De regering van [[Gaston Eyskens]] besloot daarom voor evenwicht tussen Nederlandstaligen en Franstaligen te zorgen. Dat leidde tot de volgende maatregelen:
| |
| − | * In de Ministerraad ontstond pariteit tussen Franstalige en Nederlandstalige ministers. Dat betekent dat de Ministerraad evenveel Franstalige en Nederlandstalige ministers zaten.
| |
| − | * De [[bijzondere wet]] werd ingevoerd. Voor wetgeving over Franstalige en Vlaamse taalgroepen moest een meerderheid binnen beide taalgroepen zijn. Op deze manier werd de Franstalige minderheid beschermd tegen de Vlaamse meerderheid.
| |
| − | * De [[communautaire alarmbelprocedure]] werd ingevoerd. Als wetgeving de relatie tussen de taalgroepen ernstig dreigde te schaden, kan een minderheid van een taalgroep aan de bel trekken. De regering moet zich dan uitspreken voor het parlement voordat de wet verder behandeld wordt. In de praktijk komt dat dichtbij een [[veto]].
| |
| − | * De [[Franse Cultuurgemeenschap]] en de [[Nederlandse Cultuurgemeenschap]] werden opgericht. Die bestonden uit de parlementsleden van de specifieke taalgroepen. Zij konden decreten invoeren en hadden een eigen minister van Cultuur. De decreten gaven hen wetgevende macht op het gebied van cultuur en zeer beperkt op onderwijs en taal. Op deze manier wilde men gehoor geven aan de wens van Vlaanderen voor eigen cultuurbeleid.
| |
| − | * In de grondwet worden de gewesten opgenomen. Op deze manier wilde men gehoor geven aan de wens van Wallonië voor eigen sociaal-economisch beleid.
| |
| − | Na de eerste staatshervorming bleef België een eenheidsstaat.
| |
| | | | |
| − | ===''Mislukte staatshervorming: Egmontpact (1977)''===
| + | De partij had zowel een gematigde als een radicalere vleugel. Sommige leden van Rassemblement Wallon wilden juist dat Wallonië zich zou afscheiden van België (en eventueel bij Frankrijk zou aansluiten). Rassemblement Wallon was vrij vergelijkbaar met [[Démocrate Fédéraliste Indépendant|Front démocratique des francophones]] (FDF), het huidige DéFI. Er wel enkele verschillen. Zo was FDF vrijwel alleen in Brussel actief, terwijl RW vooral in Wallonië actief was. Ook vond veel RW-politici dat Brussel te elitair was en geen onderdeel was van Wallonië. FDF richtte zich niet Walen, maar eerder op Franstalige Belgen. Ook waren er verschillen op economisch vlak, omdat FDF liberaler was. Desondanks werkten de partijen op landelijk en Europees vlak met elkaar samen. |
| − | [[Bestand:Palais_d'Egmont_Egmontpaleis_Brussels_2012-08.JPG|left|300px|thumb|Het Egmontpact is vernoemd naar het [[Egmontpaleis]], waar het pact gesloten werd.]]
| |
| − | In 1977 werd een overeenkomst gesloten om België om te vormen in een federatie: het [[Egmontpact]]. De [[Christelijke Volkspartij]] (CVP-PSC), de [[Belgische Socialistische Partij]] (BSP-PSB), de [[Volksunie]] en [[Démocrate Fédéraliste Indépendant|Front démocratique des francophones]] (FDF) zaten toen samen in de regering van [[Leo Tindemans]].
| |
| | | | |
| − | Door het Egmontpact zouden er drie gewesten en drie gemeenschappen komen met elk hun eigen parlement en regering. De provincies zouden afgeschaft worden en vervangen worden door subgewesten. Ook werd de federale overheid hervormd en kwam er nieuwe wetgeving voor de faciliteitengemeenten.
| + | ==Zetelaantal== |
| − | | + | {| class="wikitable" |
| − | Het Egmontpact werd echter nooit uitgevoerd. Voornamelijk binnen de Volksunie ontstonden conflicten op het pact. Tindemens kondigde in 1978 zijn ontslag aan, waardoor zijn regering viel. Het Egmontpact is dus nooit uitgevoerd, maar elementen uit de overeenkomst werden later opgenomen in andere staatshervormingen.
| + | |- |
| − | | + | ! rowspan="2"| Jaar |
| − | ===Tweede staatshervorming (1980)=== | + | ! rowspan="2"| Partijvoorzitter |
| − | In 1980 vond de tweede staatshervorming plaats onder de regering van [[Wilfried Martens]]. België had volgens de grondwet toen al drie gewesten: het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Tijdens de tweede staatshervorming werden de taken van het Waals en Vlaams Gewest verder uitgewerkt. Er werd niets besloten over het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; dat volgde pas tijdens de derde staatshervorming.
| + | ! colspan="2"| [[Kamer van Volksvertegenwoordigers|Kamer]] |
| − | [[Bestand:25_jarig_bestaan_Interparlementaire_Beneluxraad_in_Ridderzaal_in_Den_Haag_Mart,_Bestanddeelnr_932-1460.jpg|right|300px|thumb|[[Wilfried Martens]] in 1981]]
| + | ! colspan="2"| [[Senaat (België)|Senaat]] |
| − | Tijdens de tweede staatshervorming werden de volgende veranderingen doorgevoerd:
| + | |- |
| − | * De cultuurgemeenschappen werden hernoemd tot gemeenschappen. Zij kregen meer taken op het gebied van taal, cultuur en persoonsgebonden aangelegenheden.
| + | ! Zetels |
| − | * De gewesten en gemeenschappen kregen hun eigen parlement en regering. Ook kregen zij de mogelijkheid om wetten door te voeren. Om kosten te besparen koos Vlaanderen voor één parlement en één regering voor zowel het Vlaams Gewest als de Vlaamse Gemeenschap. In Wallonië bleven de regeringen en parlementen van de Franse Gemeenschap en het Waals Gewest gescheiden.
| + | ! -/+ |
| − | * De regels voor de [[communautaire alarmbelprocedure]] werden veranderd. Van de procedure werd namelijk vaak misbruik gebruikt. Sinds 1980 is die procedure slechts twee keer gebruikt.
| + | ! Zetels |
| − | In de faciliteitengemeenten ontstonden spanningen tussen taalgemeenschappen. Die spanningen werden in 1988 opgelost met de [[Pacificatiewet]].
| + | ! -/+ |
| − | | + | |- |
| − | ===Derde staatshervorming (1988-1989)===
| + | | |
| − | | + | |- |
| − | ===Vierde staatshervorming: Sint-Michielakkoord (1993)===
| + | |} |
| − | | |
| − | ===Vijfde staatshervorming: Lambermontakkoord (2001-2003)===
| |
| − | | |
| − | ===Zesde staatshervorming: Vlinderakkoord (2011)===
| |
| − | | |
| − | ==Status van de Duitstalige Gemeenschap==
| |
| − | | |
| − | ==Zevende staatshervorming?==
| |
| − | | |
| − | ==Voor- en tegenargumenten==
| |
| − | ===Voorstanders===
| |
| − | | |
| − | ===Tegenstanders===
| |
| − | | |
| − | ===Mening van politieke partijen===
| |
| | | | |
| | ==Bronnen== | | ==Bronnen== |
| | + | * Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). ''Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden.'' Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen. |
| Rassemblement Wallon (RW)
|
|
|
|
|
| Oprichting
|
1968
|
| Opheffing
|
1986
|
| Actief in
|
 Wallonië
|
| Richting
|
Centrum tot centrumlinks
|
| Stroming
|
Waals-nationalisme
Regionalisme
Rattachisme
|
| Presidentskandidaat
|
|
| President
|
|
| Vicepresidentskandidaat
|
|
| Vicepresident
|
|
| Voorzitter van het Huis van Afgevaardigden
|
|
| Oprichter(s)
|
|
| Partijleider
|
|
| Partijvoorzitter
|
|
| Secretaris-generaal
|
|
|
|
| -
|
|
| -
|
|
| -
|
|
| -
|
|
| -
|
|
| -
|
|
| -
|
|
|
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| -
|
van de <div style="background-color: #FFFF01; width: Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /.%; height: 100%;">
|
| Overig
|
| Wetenschappelijk bureau
|
|
| Partijblad
|
|
| Partijlied
|
|
| Jongerenorganisatie
|
|
| Studentenorganisatie
|
|
| Vrouwenbeweging
|
|
| Lhbt-vleugel
|
|
| Zusterpartij(en)
|
|
| Fractie in het Benelux-parlement
|
|
| Europese fractie
|
|
| Internationale organisatie
|
|
| Voorgaande partij(en)
|
Mouvement populaire wallon
|
| Opvolgende partij(en)
|
|
| Fusie van
|
|
| Opgegaan in
|
|
| Afsplitsing van
|
|
| Afsplitsing(en)
|
|
| Voortzetting van
|
Rassemblement Wallonie-France
Listes Wallon
Union pour la Wallonie
|
Portaal  Politiek
|
Rassemblement Wallon (RW) was een Belgische politieke partij die enkel actief was in Wallonië. De partij bestond tussen 1968 en 1986. Rassemblement Wallon was een centrum tot centrumlinkse partij die streefde naar meer zelfbestuur voor Wallonië. Later streefde de partij ook naar Waalse onafhankelijkheid en de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk (rattachisme).
De partij ontstond in 1968 om de Waalse Beweging in één partij te verenigen. Naast Rassemblement Wallon bestond ook de partij Front démocratique des francophones (FDF), het huidige DéFI. In sommige gemeenten en kiesdistricten werkten FDF en RW samen onder één lijst. FDF was voornamelijk in en rond Brussel actief, terwijl RW zich meer richtte op Wallonië. Tussen 1974 en 1977 nam Rassemblement Wallon deel aan de regering van Leo Tindemans. Tijdens de jaren 1970 raakte de partij in verval en in 1986 werd de partij officieel ontbonden.
Later ontstonden veel nieuwe partijen die claimen de voortzetting van Rassemblement Wallon te zijn. Voorbeelden zijn Rassemblement Wallon-France, Listes Wallon en Union pour la Wallonie. Al die partijen behaalden niet genoeg stemmen om zetels te behalen.
Geschiedenis
Ontstaan
Hoogtepunt
Verval
Einde en voortzettingen
Ideologie
Rassemblement Wallon was een Waals-nationalistische partij. De partij wilde de Waalse cultuur en de Franse taal in België beschermen en promoten. Ook speelden economische thema's een grote rol binnen de partij. Op sociaal-economisch vlak was de partij te vergelijken met de Belgische Socialistische Partij (BSP-PSB). De partij vond dat België moest worden omgevormd in een federatie, waarbij Wallonië een mate van zelfbestuur kreeg. Dat was niet alleen zo op cultuur vlak, maar vooral op economisch vlak. De Waalse Beweging was namelijk bang dat de Vlaamse meerderheid in het parlement economisch beleid kon doorvoeren dat nadelig was voor Wallonië.
De partij had zowel een gematigde als een radicalere vleugel. Sommige leden van Rassemblement Wallon wilden juist dat Wallonië zich zou afscheiden van België (en eventueel bij Frankrijk zou aansluiten). Rassemblement Wallon was vrij vergelijkbaar met Front démocratique des francophones (FDF), het huidige DéFI. Er wel enkele verschillen. Zo was FDF vrijwel alleen in Brussel actief, terwijl RW vooral in Wallonië actief was. Ook vond veel RW-politici dat Brussel te elitair was en geen onderdeel was van Wallonië. FDF richtte zich niet Walen, maar eerder op Franstalige Belgen. Ook waren er verschillen op economisch vlak, omdat FDF liberaler was. Desondanks werkten de partijen op landelijk en Europees vlak met elkaar samen.
Zetelaantal
| Jaar
|
Partijvoorzitter
|
Kamer
|
Senaat
|
| Zetels
|
-/+
|
Zetels
|
-/+
|
|
|
Bronnen
- Witte, Els, Craeybeckx, Jan en Meynen, Alain (1997). Politieke Geschiedenis van België: Van 1830 tot heden. Zesde herziende uitgave, Standaard Uitgeverij NV, Antwerpen.
Wallonië
Politiek
