Terschelling
| Terschelling | |
|---|---|
 |
 |
|
| |
| Provincie |  Friesland
|
| Inwoners | 4.787 (2015) |
| Oppervlakte | 673,99 km² |
| Hoofdplaats(en) | West-Terschelling |
| Burgemeester | Bert Wassink (GroenLinks) |
| Postcode(s) | 8880 - 8897 |
| Netnummer(s) | 0562 |
| Website | www.terschelling.nl |
Portaal  Nederland
| |
.png)
Terschelling is een Nederlands Waddeneiland. Daarnaast is Terschelling ook nog een gemeente in de provincie Friesland. In het noorden grenst het eiland met de Noordzee en in het zuiden met de Waddenzee, in het oosten ligt Ameland en in het westen ligt Vlieland. Terschelling is, net als de meeste waddeneilanden, populair onder toeristen. De hoofdplaats van het eiland is West-Terschelling.
Geschiedenis
Terschelling is ontstaan in de Middeleeuwen. Toen het eiland Welaxia en zandplaat de Schelling zich samenvoegden ontstond er een nieuw eiland en dat was Terschelling.
Vermoedelijk kwamen er rond 850 bewoners naar het Terschelling. De oudste resten komen namelijk uit deze tijd. In de 11de eeuw had het eiland al meer bewoners en waren er zelfs twee kerken. In 1287 was er een grote watersnoodramp, de Sint-Luciavloed. Vóór deze ramp kon je te voet op Terschelling komen. Na de ramp werd Terschelling een echt eiland.
Terschelling werd heel lang bestuurd als twee aparte plaatsen; namelijk West-Terschelling en Oost-Terschelling. De mensen in West-Terschelling waren namelijk meer bezig met zee en de mensen in Oost-Terschelling werkten op het land. Daarom waren er veel onenigheden tussen de twee plaatsen. Pas in het begin van de negentiende eeuw werd Terschelling bestuurd als één eiland.
Tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog werd West-Terschelling overvallen door de Engelsen. Oorspronkelijk was het plan om Vlieland aan te vallen, maar Vlieland bleek niet zo belangrijk te zijn. Ruim duizend huizen werden in de brand gestoken door de Engelsen. Deze gebeurtenis heet Holmes's Bonfire. De Brandaris was één van de weinige gebouwen die de brand overleefden. Tijdens de bezetting door de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog werd het eiland bij de provincie Friesland gevoegd. Daarvoor hoorde het namelijk bij Noord-Holland.
Plaatsen
Terschelling telt de volgende plaatsen:
Daarnaast had Terschelling vroeger nog de plaatsen Allum, Hierum, Stortum, Stattum, Schittrum en Wolmerum, maar deze zijn allemaal verdwenen.
Cultuur
Taal
Op Terschelling worden drie verschillende dialecten gesproken. In het West-Terschelling spreekt men Westers. In het oosten spreekt men weer Aasters. In het midden van het eiland wordt Midlands gesproken, wat erg lijkt op het Stadsfries. Vroeger was er een groter verschil tussen de plaatsen, waardoor het kon zijn dat ze in de ene plaats Aasters praten en in de andere plaats Midlands. Door het toerisme op Terschelling, spreken steeds meer inwoners Nederlands. Wel is hierin een klein verschil tussen het oosten en het westen van het eiland. In het oosten spreekt men namelijk meer Nederlands, dan in het westen van het eiland.
Evenementen en tradities
Het bekendste evenement op Terschelling is het Oerol Festival. Jaarlijks komen hier 50.000 mensen op af. In 1981 werd dit evenement voor het eerst georganiseerd door een eigenaar van een bepaald café. Tijdens het festival treden er allerlei toneelgroepen en muzikanten op op verschillende locaties. Terschelling weet een aantal oude tradities te behouden. De bekendste traditie is de Sunderum. Dat is een groot feest dat elkaar jaar op 6 december wordt gehouden. Op dit feest zijn geen vrouwen of kinderen welkom, behalve bij het dansfeest laat op de avond. De dorpen in Oost-Terschelling hebben elkaar een eigen bestuur. De Buren worden ze genoemd. Zij lossen conflicten tussen bewoners van dat dorp op. Rond de jaarwisseling vind er een vergadering plaats. Deze heet de Mantsjebier. Tijdens deze vergadering worden zakelijke problemen opgelost. Alle overige problemen worden weer besproken tijdens de Burebier. Volgens de traditie mochten alleen volwassen mannen op de vergaderingen komen, maar tegenwoordig mogen vrouwen dit ook. Daarnaast is er nog de zogeheten Burenplicht. Dit houd in dat je voor je buren zorgt. Dit kan gaan van het koken voor iemand als hij of zij ziek is tot het meehelpen met het bouwen van een huis. Terschelling kent voor de rest veel koren en dansgroepen, daarom heeft een café-eigenaar in 2005 besloten om een klein theater te bouwen.
Bezienswaardigheden
De allerbekendste bezienswaardigheid is de Brandaris. Deze vuurtoren is gebouwd in 1593 en is hiermee de oudste vuurtoren van Nederland. De toren is exact 53,66 meter hoog en het is zelfs mogelijk om te trouwen in de Brandaris. Terschelling telt daarnaast een drie kerken, de Sint Janskerk in Hoorn, de Hervormde kerk in Midsland en de Westerkerk in West-Terschelling]]. Daarnaast is er in West-Terschelling nog Het Wakend Oog te vinden, wat vroeger het wachtershuisje van de haven was. Tegenwoordig is het een restaurant. Voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog zijn er twee begraafplaatsen op Terschelling. Ook zijn er verschillende beelden te vinden op Terschelling. Eén daarvan is die van Stryper Wyfke, waar een verhaal achter zit. Tijdens de plundering op West-Terschelling trokken de Engelsen naar het oosten van het eiland toe. De Engelsen zagen in de verte een kerkhof, maar dachten dat het Hollandse troepen waren. Een vrouw uit Striep, het Stryper Wyfke in het plaatselijk dialect, kwam toevallig voorbij. De soldaten vroegen aan haar wat daar was. Ze antwoordde: Ze staan er met honderden, maar liggen er bij duizenden., waarna de soldaten op de vlucht sloegen en het eiland verlieten.
Terschelling telt 111 rijksmonumenten.
Politiek
De huidige burgemeester van Terschelling is Bert Wassink van GroenLinks. Terschelling heeft twee wethouders. Dit zijn Sietze Haringa van de PvdA en Jeltje Hoekstra-Sikkema van de VVD. Samen vormen zij het College van B & W. De gemeenteraad van Terschelling bestaat uit 11 leden. In 2018 waren de vorige verkiezingen. Tegenwoordig zitten in de gemeenteraad vier leden van de PvdA, 3 leden van de VVD, 2 leden van het Plaatselijk Belang, 1 lid van het CDA en ook 1 lid van Samen Terschelling. Het Plaatselijk Belang en Samen Terschelling zijn lokale partijen. Dit houdt in dat deze partijen alleen meedoen aan de verkiezingen in Terschelling en hier ook alleen actief is.
Natuur
Net buiten Terschelling ligt een klein eilandje, genaamd Griend. Dit eiland is een natuurreservaat en behoort bij Terschelling. Het hoogste punt van Terschelling is de Kaapsduin. Deze ligt in de buurt van het dorp West-Terschelling en is 31,4 meter hoog. 80% van Terschelling bestaat uit duinen en zogenoemde kwelders. In het westen ligt de Noordsvaarder. Dit is stuk land is ontstaan uit een zandplaat. Daarnaast heeft Terschelling nog meer natuurgebieden, zoals de Kroonpolders en de Landerumerheide. In het duingebied groeien ook cranberry's. De bessen zijn ooit belandt op het eiland, door dat een vat met deze bessen was aangespoeld op het eiland. Pas twintig jaar later, toen de plant al overal groeide, werd pas ontdekt dat het cranberry's waren. Tegenwoordig groeien de bessen veel op het eiland en is er zelfs een speciaal bedrijf voor het plukken van deze bessen. De polders op Terschelling bestaan veel uit gras, waar vee op graast. Vroeger werd er ook veel graan verbouwd op het eiland, maar in de vorige eeuw is dit verdwenen. Op het graan te beschermen tegen het zand uit de duinen werden in de duinen elzenhagen geplant. Volgens vele mensen is dit kenmerkend voor het eiland. In het natuurreservaat de Boschplaat groeien verschillende bijzonder planten. Ook broeden er verschillende vogels, zoals de grote stern en de aalscholver.
Verkeer en vervoer
Om Terschelling te bereiken vaart er tussen Harlingen en West-Terschelling een veerboot. Deze veerboot wordt gedeeld met eiland Vlieland. De veerboten worden geregeld door Rederij Doeksen. Deze hebben tot 2026 toestemming om veerboten naar het eiland te sturen en weer te brengen; geen ander bedrijf mag dit doen. Op Terschelling mogen auto's rijden, wat weer niet op Vlieland en Schiermonnikoog mag. Tussen verschillende plaatsen rijden ook lijnbussen rond. De bussen worden geregeld door bedrijf Arriva.
|
|
Plaatsen in de gemeente Terschelling |
| |
|---|---|---|---|
| Dorpen en buurtschappen: Baaiduinen · Dellewal · Formerum · Halfweg · Hee · Hoorn · Horp · Kaard · Kinnum · Landerum · Lies · Midsland · Midsland aan Zee · Midsland-Noord · Oosterend · Striep · West aan Zee · West-Terschelling Friesland: Steden en dorpen Nederland: Provincies · Gemeenten |
|||
|
Gemeenten in de provincie Friesland |
| |
|---|---|---|---|
| Achtkarspelen · Ameland · Dantumadeel · De Friese Meren · Harlingen · Heerenveen · Leeuwarden · Noardeast-Fryslân · Ooststellingwerf · Opsterland · Schiermonnikoog · Smallingerland · Súdwest-Fryslân · Terschelling · Tietjerksteradeel · Vlieland · Waadhoeke · Weststellingwerf Friesland: Steden en dorpen Nederland: Provincies · Gemeenten |
|||
| Waddeneilanden | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||