Oscar Niemeyer
| Oscar Niemeyer | |
| |
| Niemeyer in 1968 | |
| Persoonlijke informatie | |
| Volledige naam | Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho |
| Land |  Brazilië
|
| Geboortedatum | 15 december 1907 |
| Geboorteplaats | Rio de Janeiro |
| Overleden | 5 december 2012 |
| Overleden te | Rio de Janeiro |
| Carrière | |
| Beroep | Architect |
| Bekend van | Veel publieke gebouwen in Brasilia Edifício Copan Ibirapuerapark Hoofdkwartier van de Verenigde Naties Museu de Arte Contemporânea |
Portaal  Kunst & Cultuur
| |
Oscar Niemeyer (Rio de Janeiro, 15 december 1907 - Rio de Janeiro, 5 december 2012) is een Braziliaanse architect. Niemeyer is een van de belangrijkste architecten van de moderne architectuur. Hij hing het functionalisme aan. De functionalisten geloofden dat een gebouw er moest uitzien zoals waar het voor bedoeld was. Daarom gebruikten de functionalisten weinig versieringen. Niemeyer was ook een van de eerste architecten die experimenteerde met gewapend beton.
In 1956 kreeg Niemeyer de opdracht om de publieke gebouwen in Brasilia, de nieuwe hoofdstad van Brazilië, te ontwerpen. Hij ontwierp onder het kathedraal van Brasilia en het parlementsgebouw van het land. Ook heeft Niemeyer samen met Le Corbusier het Hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York City ontworpen. Na zijn ontwerpen voor Brasilia werd Niemeyer professor aan de universiteit van de stad. Na de militaire staatsgreep in 1964 moest hij het land verlaten. Niemeyer bracht zijn tijd door in Cuba en de Sovjet-Unie. In 1985 keerde hij terug naar Brazilië toen het land weer een democratie was.
Niemeyer werkte tot in zijn late jaren door als architect. Hij heeft ongeveer 600 projecten ontworpen over de hele wereld.
Biografie
Jeugd en opleiding
Niemeyer werd geboren in 1907 in Rio de Janeiro. Hij was van Europese komaf. Zijn familie kwam oorspronkelijk uit Portugal, Duitsland en Bohemen. In 1928 leerde hij Annita Baldo kennen en trouwde met haar.
Hij studeerde aan de Escola Nacional de Belas Artes, waar hij in 1934 afstudeerde.
Eerste projecten
Niemeyers vader was typograaf. Na zijn studie ging Niemeyer daar werken. Later ging hij voor de architectenstudio van Lúcio Costa, Gregori Warchavchik en Carlos Leão werken. Zij konden Niemeyer niet betalen. Niemeyer ontwikkelde in deze periode zijn eigen stijl. Hij wilde de koloniale stijl van Olinda met de moderne internationale stijl combineren.
Niemeyers werkte samen met een groep andere architecten aan de bouw van het nieuwe Ministerie van Onderwijs en Gezondheidszorg in Rio de Janeiro. Dat gebouw staat vandaag de dag bekend als het Gustavo Capanema-paleis. Ook de Zwitserse architect Le Corbusier verbleef tijdens periode in Rio de Janeiro. Het nieuwe gebouw was het begin van het Braziliaanse modernisme.
In 1939 werkte Niemeyer samen met Costa aan het Braziliaanse paviljoen op de wereldtentoonstelling 1939 in New York City. In 1940 werd hij benadert door de burgemeester van Belo Horizonte, Juscelino Kubitschek, voor de aanleg van een nieuwe wijk. Voor de wijk Pampulha ontwierp Niemeyer enkele gebouwen zoals een casino, een restaurant, een kerk, een jachtclub en een golfclub. Het hoogtepunt van de wijk is de Igreja São Francisco de Assis. De kerk viel op door de parabolische vorm.
Niemeyer was ook in het buitenland bekend. In de Venezolaanse hoofdstad Caracas ontwierp hij het Museum voor Moderne Kunst. Een ander gebouw dat ontwierp samen met Le Cobusier was het Hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York City.
Het voormalig hoofdkwartier van het Ministerie van Onderwijs en Gezondheidszorg (het Gustavo Capanema-paleis) in Rio de Janeiro
De wijk Pampulha in Belo Horizonte, Minas Gerais.
De Igreja São Francisco de Assis in Belo Horizonte, Minas Gerais.
.jpg)
Ontwerpen in Brasilia
In 1956 werd Juscelino Kubitschek verkozen tot president van Brazilië. Na zijn aantreden benaderde hij Niemeyer voor zijn nieuwe project. Kubitschek wilde namelijk een nieuwe hoofdstad voor Brazilië bouwen. Toentertijd was Rio de Janeiro de hoofdstad van het land. Kubitschek wilde een hoofdstad die centraal in het land lag. Hiervoor waren verschillende redenen. Zo wilde hij de economie in het binnenland steunen en de drukke kustregio's ontlasten. In samenwerking met Niemeyer hield Kubitschek een competitie. Uiteindelijk werd Lúcio Costa gekozen voor de plattegrond van de stad. Niemeyer ontwierp de gebouwen van de stad.
In enkele maanden tijd maakte Niemeyer honderden ontwerpen voor appartementenblokken, bedrijfsruimten en openbare gebouwen. Zijn bekendste ontwerpen in de stad zijn de Kathedraal van Brasilia en het parlementsgebouw. Brasilia werd ontworpen vanuit een socialistisch gedachtegoed. Alle gebouwen waren bezit van de overheid en werden direct aan de werknemers verhuurd. Ook waren er geen verschillen in klassen. Dat betekende dat ministers tussen de normale arbeiders zouden wonen. De bouw van Brasilia duurde vier jaar. In 1960 werd de stad de officiële hoofdstad van het land en verhuisde de overheid naar Brasilia.
Het Parlementsgebouw van Brazilië waar het Nationaal Congres vergadert.
De Kathedraal van Brasilia (buitenkant).
De kathedraal van Brasilia (binnenkant).
Het Planaltopaleis, de werkplek van de Braziliaanse president.
Ballingschap
Na de bouw van Brasilia werd Niemeyer het hoofd van de faculteit Architectuur aan de universiteit van Brasilia. In 1964 maakte hij een reis naar Israël, waar hij sprak met de burgemeester van Haifa. De burgemeester vroeg hem om een gebouw voor de universiteit te ontwerpen. In de tussentijd was er in Brazilië een staatsgreep geweest. De linkse president João Goulart werd toen afgezet en Brazilië was een militaire dictatuur geworden. Eén jaar nam Niemeyer samen met 200 professoren ontslag uit protest tegen de militaire regering.
Niemeyer verhuisde vervolgens naar Parijs en opende een bureau aan de Champs-Élysées. Hij ontwierp vervolgens gebouwen voor klanten in Libanon en Algerije. Niemeyer ontwierp toen ook het hoofdkantoor van de Parti communiste français (PCF) in Parijs. Ook ontwierp hij meubels voor Mobilier International. Niemeyer keerde uiteindelijk in de jaren 1980 terug naar Brazilië. Het land werd toen stapsgewijs weer een democratie. Hij ontwierp onder andere een gedenkteken voor Juscelino Kubitschek in Brasilia.
Latere jaren
Niemeyer was tussen 1992 en 1996 de voorzitter van de Braziliaanse Communistische Partij. Niemeyer hielp de partij om een nieuwe identiteit te vinden na de splitsing in 1992.
Hij bleef tot in zijn late jaren nog gebouwen ontwerpen. Zo ontwierp hij in 1996 het Museu de Arte Contemporânea in Niterói. Hij was toen 89 jaar oud. In 2002 opende hij het Museu Oscar Niemeyer in Curitiba. Ook is het Centro Niemeyer in het Spaanse Avilés naar hem vernoemd.
In de laatste jaren van zijn leven moest Niemeyer regelmatig opgenomen worden. Hij had last van galstenen en darmkanker. Niemeyer stierf uiteindelijk op 5 december 2012 aan een hartstilstand. Hij werd maar liefst 105 jaar oud.
Het Complexo Cultural da República in Brasilia.
Het Museu Oscar Niemeyer in Curitiba, Paraná.
Niemeyers stijl
Niemeyer staat bekend om zijn vernieuwende stijl. Zijn gebouwen worden vaak als futuristisch gezien, oftewel alsof ze uit een sciencefictionfilm komen. Hij maakte vaak gebruik van gewapend beton en weinig versiering. Daarnaast hebben Niemeyers gebouwen zelden rechte lijnen. In plaats daarvan maakte hij gebruik van vloeiende lijnen en rondingen. Ook legde Niemeyer grote nadruk op openbare en open ruimtes.
Soms werd Niemeyer daarom eerder als beeldhouwer gezien dan architect. De naam beeldhouwer werd zowel als compliment voor als kritiek tegen hem gebruikt.
Politieke en religieuze opvattingen
Niemeyer was links en had communistische opvattingen. Zo bezocht hij verschillende keren tijdens zijn leven de Sovjet-Unie. In 1963 kreeg Niemeyer de Leninvredesprijs van de Sovjet-Unie. Ook was Niemeyer een goede vriend van Fidel Castro, de leider van Cuba. Later in zijn leven bracht hij regelmatig een bezoek aan de Venezolaanse president Hugo Chávez.
Hij was een atheïst. Desondanks weerhield dat hem niet om veel religieuze bouwwerken te ontwerpen. Tijdens zijn leven ontwierp hij verschillende kerken en moskeeën.