Tsjernivtsi

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Tsjernivtsi
Land	Oekraïne
Oblast	Tsjernivtsi
'
Burgemeester	Klichuk Roman Vasyliovych
Oppervlakte	153 km²
Inwoners	264.300 (1 januari 2022)
Dichtheid	1742 mensen per km2
Postcode(s)	58000—58033
Netnummer(s)	'+ 380 372
Rayons
Portaal Europa

Tsjernivtsi of Chernivtsi (in het Oekraïens: Чернівці́) is het administratieve, politieke en religieuze centrum van de oblast Tsjernivtsi, een belangrijk cultureel en wetenschappelijk - educatief centrum van Oekraïne. De stad ligt in het zuidwesten van Oekraïne, 40 km van de Roemeense grens. De bevolking van de stad is 264,3 duizend mensen (01.01.2022). Het grondgebied van Tsjernivtsi is 153 km². De stad is het centrum van de Tsjernivtsi-agglomeratie (stedelijk gebied), met een bevolking van 723,1 duizend mensen.

Tsjernivtsi is de historische hoofdstad van de regio Bukovyna, de stad staat bekend om zijn architecturale samenstelling, waarvan er één - het architecturale monument "Residence of the Metropolitans of Bukovina and Dalmatia"  - is opgenomen in de UNESCO Werelderfgoedlijst.

De stad heeft meerdere malen hoog gescoord in verschillende beoordelingen van toeristische aantrekkelijkheid, wooncomfort, enz. Tegenwoordig heeft de stad een onofficiële status - "Song Capital of Ukraine".

Naam

De naam van de stad komt van de nederzetting, die in de "Lijst van Russische steden ver en dichtbij" wordt genoemd als Chern on the Prut. Tot 1377 behoorde Bukovina (oude naam - Shipina land) tot het Koninkrijk Hongarije. De Hongaarse gouverneur van het Shipyn-land (Boekovina) was de Silezische prins Vladislav Opolsky. In de herfst van 1377 voegde Peter I , de meester van het onafhankelijke, orthodoxe, Oekraïens sprekende Moldavië (1375-1391) uiteindelijk de Shipyn-landen (met de forten van Khmeliv, Khotyn en Chechun (of Tsetsin; nu Chernivtsi )) in bij het Moldavische vorstendom.

Voor het eerst wordt Chernivtsi (Oekraïens: Черновьци) genoemd als een Moldavische stad in het handvest van de Moldavische heerser Alexander de Goede van 8 oktober 1408, verleend aan handelaren in Lviv en Podolië met het recht op vrijhandel.

Tot 1918 heette de stad officieel Czernowitz.

Tot 1944 heette de stad officieel Chernivtsi ( Russisch: Черновицы), wat volgens onderzoekers "nieuw Tsjern" betekende.

Geografie

Plaats

Tsjernivtsi ligt in het zuidwesten van Oekraïne, in de oostelijke Prekarpaten, op de grens tussen de Karpaten en de Oost-Europese vlakte, 40 km van de grens met Roemenië.

De plaats ligt in de Oost-Europese tijdzone rond de 26e meridiaan , de lokale tijd wijkt 18 minuten af ​​van de zone. De stad ligt in het hart van de regio Tsjernivtsi.

Tsjernivtsi ligt op het kruispunt van verkeersaders: E85, H03 en H10.

Klimaat

De stad ligt in de gematigde zone. Het klimaat is gematigd landklimaat met zachte winters en warme zomers. De gemiddelde jaarlijkse luchttemperatuur is +8,6 °C, de laagste in januari (-2,9 °C), de hoogste in juli (+19,8 °C). De winter valt meestal op 28 november en eindigt op 9 maart; de zomer begint op 20 mei en eindigt op 10 september. Gemiddeld valt er 621 mm neerslag per jaar in Tsjernivtsi, de minste - in oktober en januari - Februari, de meeste - in juni - juli. Zware regenval is mogelijk in de zomer. Elk jaar wordt er in de winter sneeuwbedekking gevormd, maar de hoogte stelt niet veel voor.

Landschap

De totale oppervlakte van Tsjernivtsi in de administratieve grenzen van 2020 is ongeveer 153 km². Volgens de functionele bestemming van stedelijke gronden wordt als volgt verdeeld: grond voor woningen en openbare gebouwen (64%), landbouwgrond (17%), industriegrond (9%), recreatie- en milieugrond (5%), openbare grond ( 3 %), handelsgrond (2%).

De belangrijkste waterweg van Tsjernivtsi is de rivier de Prut in de bovenloop, die de stad in tweeën deelt. Daarnaast stroomt de nederzetting zes kleine rivieren, beken, binnen de stad zijn er negen meren.

Het reliëf wordt gekenmerkt door aanzienlijke verschillen - van 150 m boven de zeespiegel in de Prut-valleien tot 537 m aan de westelijke rand (Mount Cecino), vanwege de ligging op de heuvels van Chernivtsi Upland.

Tsjernivtsi wordt gezien als een "groene stad", waarvan een groot gebied wordt ingenomen door parken, pleinen, tuinen, steegjes en bloemperken. Negen objecten zijn erkend als monument van landschapskunst. De stad heeft een botanische tuin van Yuri Fedkovych National University met een unieke serre (vergelijkbaar in Oekraïne is alleen in de Dnjepr Botanische Tuin). Onder de planten die in de botanische tuin groeien, wordt een speciale plaats ingenomen door een gigantische Sequoia of Mamoetboom (behalve Tsjernivtsi, die je kunt zien in de Nikitsky Botanische Tuin) .

Tsjernivtsi is eigenlijk gelegen in het centrum van het Tsjernivtsi Regionale Park, aan hun westelijke rand begint het reservaat "Tsetsino", in het noorden - het kanaal Byrd.

Geschiedenis

Oudheid en Middeleeuwen

Nederzettingen op het grondgebied van het huidige Tsjernivtsi waren al uit het Neolithicum, in hun buitenwijken werden nederzettingen van de Trypillia-cultuur, brons- en ijzertijd gevonden. In de buurt van Tsjernivtsi werden Slavische monumenten ontdekt uit het begin van onze jaartelling (2e-5e eeuw), nederzettingen van Sklavins in het kanaal van Kodyn (5e-7e eeuw), die dragers waren van de Praagse cultuur. In de vroege historische periode waren er nederzettingen van blanke Kroaten en Tiverts (9e-11e eeuw).

Een soort fort was er op de plaats van Tsjernivtsi, gesticht in de tweede helft van de twaalfde eeuw. Galicische prins Yaroslav Osmomysl had op de linkeroever van de Prut gebouwd (bewaarde ruïnes van het fort, dat bestond tot het midden van de 13e eeuw, werd toen verwoest door de Tataren. De nieuwe stad werd gebouwd op de hoge rechteroever van de Prut.

Nieuwe tijd

In de 15e eeuw maakte Tsjernivtsi deel uit van het Moldavische vorstendom en was het een van de noordelijke buitenwijken ervan. De handelsroute van Lviv naar Suceava liep door de stad. Het wordt genoemd als "Tsjernivtsi" in het handvest van de Moldavische voivode Alexander I van 8 oktober 1408, gegeven aan kooplieden in Lviv en Podolië, die daar rechten moesten betalen.

In 1488 werd Tsjernivtsi het centrum van het district Tsjernivtsi. Tijdens de Moldavische periode genoten ze zelfbestuur onder de wet van Magdeburg en waren ze als "vrije stad" direct ondergeschikt aan de voivode (Slavische vorst); het bestuur van Tsjernivtsi was in handen van de Sholtis en 12 raadsleden.

In het Vorstendom Moldavië werd de Oekraïense staat gevormd en gevestigd (M. Dnistryansky). In 1412 sloot Hongarije een apart verdrag met Polen over de deling van Moldavië. Op grond van dit verdrag eiste Hongarije samen met Kilia (Paraska) de zuidelijke landen aan de monding van de Donau (laagland) op, en Polen toonde belangstelling voor toegang tot Moldavië (bovenland, inclusief Boekovina en Bessarabië). Sinds 1388 is Pokutya een gewest onder het bewind van Moldavië. Na de dood van de Poolse koning Wladyslaw Jagiello waren er permanente oorlogen om deze erfenis.

In Tsjernivtsi vonden onderhandelingen plaats tussen vertegenwoordigers van het Koninkrijk Polen, geleid door Mykola Firley, namens koning Alexander Jagiellonian, en het Vorstendom Moldavië, bemiddeld door vertegenwoordigers van Hongarije, om de Pokutia aan het begin van de eeuw terug te geven aan Polen.

De stad werd in brand gestoken door troepen onder bevel van Kroon Hetman (hoofdman) Mykola Kamenetsky tijdens een vergelding na een aanval door de Moldavische gouverneur Bohdan de Blinde op het Koninkrijk Polen.

In de 15e-16e eeuw was Tsjernivtsi een handelscentrum met beurzen die plaatsvonden op de linkeroever van de Prut, maar vanaf het midden van de zestiende eeuw begon de handel te dalen als gevolg van constante oorlogen en in 1538 viel de stad onder Turkse heerschappij. De stad werd verwoest tijdens de oorlogen van Moldavië met Polen (1497, 1509, 1688), Turken (1476 en 1714) en Tataren (1626, 1646, 1650, 1672). De Kozakken (onder leiding van Bohdan Khmelnytsky) bezochten Tsjernivtsi in 1650 en 1653 en na de nederlaag bij Poltava in de winter van 1709-1710. Het Moskouse leger achtervolgde hen en bezette vervolgens voor de eerste keer Tsjernivtsi. De stad werd verwoest door de Russen toen ze het opnieuw bezochten tijdens de Russisch-Turkse oorlog van 1735-1739, waardoor het een kleine nederzetting werd. In 1762 waren er amper 200 houten huizen met ca. 1200 inwoners.

Oostenrijkse periode (1774-1918)

Als gevolg van een andere Russisch-Turkse oorlog in 1768-1774 , werd Tsjernivtsi ingenomen door het Russische leger en kwam onder de heerschappij van het geallieerde Oostenrijk-Hongarije (1774-1918). Vanaf het allereerste begin van de Oostenrijkse heerschappij werd Tsjernivtsi het centrum van Boekovina - eerst en vooral het militaire bestuur (1774-1786), daarna het burgerlijk bestuur: het district Bukovina van 1786-1849, dat deel uitmaakte van Galicië, de autonome regio Boekovina in 1849. In 1864 kreeg Tsjernivtsi volledig zelfbestuur van de stad. De overgang van de Turks-Balkan naar de West-Europese invloedssfeer heeft gevolgen voor de bevolkingsgroei. Al in 1779 had Tsjernivtsi 3.200 inwoners, en dit aantal groeide door de toestroom van Duitsers (ambtenaren, leraren, kooplieden), Oekraïners en Polen uit Galicië, Joden en Roemenen en Oekraïners uit Boekovina.

In 1781 vaardigde keizer Jozef II een patent (decreet) uit waarbij alle parochies en kloosters binnen het Oostenrijkse Boekovina werden verenigd tot één bisdom en ondergeschikt werden aan bisschop Dosipheus Jereskul, bisschop van Radovets. Op 12 december 1781 werd de bisschoppelijke stoel overgebracht naar Tsjernivtsi. In Tsjernivtsi ambachtelijke winkels, vanaf het einde van de achttiende eeuw. De industrie begon zich toen ook te ontwikkelen. Aan het begin van de 19e eeuw werd er een gymnasium opgericht, de kerk van St. Paraskevi (1814-1862) en de Grieks-katholieke kathedraal (1820-1821). In 1832 werd in Tsjernivtsi een magistraat (burgelijke rechter) aangesteld onder leiding van een burgemeester.

De ontwikkeling van Tsjernivtsi werd veroorzaakt door de aanleg van de spoorlijn Lviv - Tsjernivtsi in 1866, dit was de verlenging van de spoorlijn Wenen - Krakau - Przemyśl - Lviv; tram in gebruik genomen en in 1895-1912 een watervoorziening en riolering in gebruik genomen.

Russische bezetting

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd Tsjernivtsi drie keer bezet door Russische troepen (2 september 1914 - 20 oktober 1914; 27 november 1914 - 17 februari 1915; 18 juni 1916 - 3 augustus 1917). De Russische autoriteiten vervolgden de Boekovijnen die de Russische bezetting niet accepteerden, en er kwam verlichting na de Februarirevolutie van 1917, toen de Voorlopige Regering van Rusland begin mei 1917 Dmitry Doroshenko tot regionaal commissaris van Galicië en Boekovina benoemde. De nieuwe democratische Russische regering nam in zijn persoon onmiddellijk afstand van het beleid van de tsaar. Het nationale en openbare leven werd hersteld in Bukovyna. De regeringswisseling had echter geen positief effect op de levensstandaard van de Boekovijnse bevolking. Na het mislukken van Kerenski's offensief in de zomer van 1917 werd het Russische bezettingsregime in het grootste deel van Boekovina omvergeworpen. Oostenrijkse autoriteiten keerden terug naar Tsjernivtsi. Dit verbeterde echter niet de situatie van de verarmde bevolking. Overal was er een catastrofaal voedseltekort. Op 6 augustus bracht keizer Karel I een historisch bezoek aan Tsjernivtsi.

West-Oekraïense Volksrepubliek

Het Oekraïense Regionale Comité van Bukovyna werd opgericht op 25 oktober 1918. In Tsjernivtsi bevond zich een gehard 2500 man sterk regiment van het Legioen van Oekraïense Sich Riflemen (USS), dat werd opgericht door de Oekraïense Nationale Raad (Lviv).

Op 1-2 november 1918 kwamen op bevel van de Bukovyniaanse delegatie van de Oekraïense Nationale Raad (Lviv), 3 Oekraïense Honderden van het USS Legioen in opstand tegen luitenant Ilya Popovych. Met de hulp van honderden USS-regimenten en gewapende groepen spoorwegarbeiders ontwapenden ze het Oostenrijkse stadsgarnizoen.

Op 3 november 1918 vond een grote volksraad plaats in Tsjernivtsi, waar de meerderheid stemde voor hereniging met de in Lviv uitgeroepen Oekraïense staat. De eenheid steunde de bolsjewistische leuzen van I. Klevchuk en S. Kanyuk over de samenwerking met Sovjet Kharkiv. De Kamer protesteerde unaniem krachtig tegen de toetreding van Boekovina tot het Koninkrijk Roemenië. De grondwetgevende vergadering (gehouden op 27 oktober) veroordeelde de activiteiten van de Roemeense Nationale Raad, onder leiding van J. Flondor. Omelyan Popovych werd verkozen tot voorzitter van het Oekraïense regionale comité (de Oekraïense president). Op 6 november 1918 namen de Oekraïners de macht over in Tsjernivtsi en O. Bezpalka werd benoemd tot burgemeester van de stad.

Het bevel om een ​​leger naar Boekovina te sturen werd op  november uitgevaardigd door de Roemeense regering. Op 11 november 1918 viel het Roemeense leger Tsjernivtsi binnen en op 28 november 1918 riep het Roemeense Algemene Congres van Boekovina de annexatie (inname) uit van Noord-Boekovina en Tsjernivtsi bij Roemenië.

Roemeense bezetting

Onder Roemeens bewind bleef Tsjernivtsi het administratieve centrum van Boekovina. Ondanks de Roemeense vervolging bleven ze het centrum van het Oekraïense leven in Boekovina. Naast deze verenigingen werden er nieuwe opgericht - "Bukovynian Kobzar", "Oekraïens mannenkoor", "Oekraïens theater". Er waren ook sportclubs "Dovbush" en "Mazepa" en verschillende anderen. Er was ook een afdeling van de Oekraïense Nationale Partij in Tsjernivtsi. De publicatieactiviteit is afgenomen.

Aan het einde van de Roemeense overheersing werd Tsjernivtsi een machtig economisch centrum. In 1936 waren er 155 grote en 61 kleine bedrijven.

Van 1938 tot 1940 maakte de stad deel uit van de zogeheten Suceava Cinuta.

Sovjet-periode

In juni 1940 werden de stad en heel Noord-Boekovina door de Sovjet-Unie bij Roemenië ingelijfd en werden ze onderdeel van de Oekraïense SSR. In Tsjernivtsi waren er enorme veranderingen in de samenstelling van de bevolking: de Duitsers werden in 1940 hervestigd in Duitsland, enkele Roemenen verhuisden naar Roemenië. Toen Duitsland op 6 juli 1941 de USSR binnenviel, bezetten Roemeense en Duitse troepen de stad. Tsjernivtsi werd het administratieve centrum van het gouvernement Bukovyna. De Duitsers hebben met de hulp van de Roemeense politie het grootste deel van de Joodse bevolking vermoord of gedeporteerd naar Transnistrië. De synagoge, bruggen over de Prut en andere werden vernietigd. Het Oekraïense en Joodse sociale en culturele leven werd volledig verwoest en veel activisten werden gearresteerd. Dankzij de activiteiten van de burgemeester van Tsjernivtsi, Trayan Popovych, werden ongeveer 20.000 Tsjernivtsi-joden gered van deportatie (afvoeren) en uitroeiing door de Nazi's.

Naoorlogse periode

Na de verovering van Tsjernivtsi door het Sovjetleger (29 maart 1944), werd de stad een regionaal centrum. Naast de districten Bukovyna (districten Zastavnivsky, Kitsmansky, Vyzhnytsky, Storozhynetsky, Hlybotsky, een deel van de districten Novoselytsky en Hertsaivsky), omvatte de regio ook gebieden die vroeger deel uitmaakten van Bessarabië (onderdeel van het district Novoselytsky, Khotyn, Kelmenetsky en Soky). Hertz kwam ook binnen met het aangrenzende gebied, dat altijd Roemeens was geweest. De Polen verlieten de stad, terwijl Oekraïners, Russen en Joden arriveerden. In 1957 begon de bouw van Tsjernivtsi langs de hoofdweg: Khotynska - Vokzalna (Gagarina) - Lenina (Holovina) - Krasnoarmeyska (Heroiv Maidan) - Storozhynetska-straten. In 1965 werd de stad Sadhora toegevoegd aan Tsjernivtsi op de linkeroever van de Prut.

Oekraïense periode

Op 24 augustus riep de Verchovna Rada de onafhankelijkheid van Oekraïne uit. Op 6 september van hetzelfde jaar werd in Tsjernivtsi een monument voor Lenin verwoest.

In 2001 vond de All-Oekraïense volkstelling plaats. Meer dan 79% van de bevolking van de stad sprak Oekraïens als moedertaal.

Russische invasie

Op 24 februari 2022 werd in Tsjernivtsi, net als in de rest van Oekraïne, de staat van beleg afgekondigd vanwege de Russische invasie. Ontheemde Oekraïneers kwamen uit andere (oostelijk gelegen) oblasten om onderdak en hulp te krijgen. Sinds het begin van actieve vijandelijkheden in de stad klonken verschillende keren de sirenes van het luchtalarm, maar er waren geen explosies en vernietiging.