Bodybuilding
Bodybuilding is een sport waarbij deelnemers proberen om gespierder te worden. Zij proberen hun spieren groter (of zo groot mogelijk) te maken door training. Bij bodybuilding gaat het voornamelijk om grootte en uiterlijk. Kracht speelt geen rol in de sport. Deelnemers kunnen op verschillende manieren hun spieren trainen. Meestal doen zij dat in de sportschool, maar soms ook thuis met behulp van gewichten en machines.
De sport is niet hetzelfde als fitness. Fitness is een verzamelnaam voor verschillende oefeningen. Ook kan fitness verschillende doelen hebben zoals krachttraining, uithoudingsvermogen of gewichtsverlies. Bodybuilders kunnen wel gebruikmaken van fitness om te trainen.
Geschiedenis
_-_Eugen_Sandow_(1867-1925).jpg)
Bodybuilding ontstond aan het einde van de 19e eeuw. Toch heeft de sport al veel oudere wortels. De sport is ontstaan uit de krachttraining. In het Oude Griekenland en de Egyptische oudheid werden wedstrijden gehouden waarbij sterke mannen gewichten en andere objecten tilden. Dat waren krachtsporters. Ook in de latere geschiedenis komt krachtsport voor. In die tijd ging de sport dus vooral over het laten zien hoe sterk iemand was. Zogeheten strongmen daagden elkaar uit voor wedstrijden om te kijken wie het meeste kon tillen. Uiterlijk speelde toen geen rol. Die strongmen hadden vrij veel lichaamsvet en vaak een dikke buik.
De Duitse sporter Eugen Sandow wordt gezien als de "vader van het moderne bodybuilding". Hij was geïnspireerd door de standbeelden uit de Griekse en Romeinse oudheid tijdens een bezoek aan Italië. Hij wilde een vergelijkbaar lichaam als dat Romeinse goden of gladiatoren en trainde daarvoor. Sandow gaf shows waarbij toeschouwers niet konden zien hoe veel hij kon tillen, maar hoe gespierd hij was. In tegenstelling tot strongmen had Sandow een veel lager vetpercentage en meer zichtbaar gespierd lichaam. Hij kreeg veel bekendheid en kracht de sport uiteindelijk naar Engeland. In 1901 werd hier de eerste bodybuildingwedstrijd gehouden. Het succes van de wedstrijd zorgde voor een grotere bekendheid van de sport.
Tijdens de jaren 1950 en 1960 kreeg de sport meer populariteit door tijdschriften. In die tijdschriften konden deelnemers aan routines en tips komen voor voeding en training. Ook werden sportscholen, gewichten en voedingssupplementen meer verkrijgbaar. Vanaf de jaren 1960 speelden film en televisie hierop in. Acteurs als Arnold Schwarzenegger stonden bekend vanwege hun gespierde lichaam. Ook kwamen er nationale en internationale bonden en wedstrijden.
Doel
Het doel van bodybuilding is om een zo gespierd mogelijk uiterlijk te krijgen. Hierbij speelt esthetiek een belangrijke rol. Bepaalde spiergroepen worden namelijk als "mooier" gezien dan anderen. Die mooie spiergroepen worden extra benadrukt tijdens de sport. Men kijkt niet alleen de grootte, maar ook naar de verhouding. Zo moet één spiergroep niet veel groter zijn dan een andere spiergroep. Daarnaast speelt ook symmetrie een rol. Beide kanten van het lichaam moeten namelijk even groot zijn. Organisaties en wedstrijden kunnen zich richten op specifieke aspecten. Ook zijn er vaak aparte categorieën. Daardoor kan het specifieke doel verschillen.
Bodybuilders kunnen meedoen aan een wedstrijd samen met anderen. Op het podium doen zij dan aantal poses, waarbij zij hun spieren laten zien. Een jury geeft hen op basis van hun lichaam punten. Uiteindelijk wordt er per categorie een winnaar gekozen. De beoordeling hangt af van een lijst met aspecten waarop juryleden letten. Die aspecten verschillen per organisatie en per categorie.
Voor bodybuilding is vaak maandenlange (en soms jarenlange) voorbereiding nodig. Die voorbereiding bestaat uit krachttraining, maar ook een specifiek dieet. Professionele bodybuilders nemen daarom vaak een coach in dienst die hen begeleid. Meestal bestaat de voorbereiding uit twee fases:
- Bulken: tijdens deze fase eten bodybuilders bewust meer, omdat spiermassa te kweken. Hun training is ook aangepast op het kweken van spieren. Tijdens de bulkfase hebben de deelnemers een hoger vetpercentage. Hierdoor zijn hun spieren minder duidelijk. Tijdens de bulkfase komen zij dus zowel in vet- als spiermassa aan.
- Cutten: tijdens deze fase proberen de bodybuilders hun vetpercentage weer te verlagen. Vaak is 12 tot 14 weken voor een hun wedstrijd. Tijdens deze periode doen zij meer cardio (om vet te verbranden) en eten zij vrijwel geen vet of suiker en weinig koolhydraten. Door het cutten wordt de spiermassa uit de bulkfase zichtbaar.
In de voorbereiding spelen ook andere factoren een rol. Voorbeelden zijn het aantal uur slaap, het herstel van de spieren en de genetische aanleg. Bij professionele bodybuilding speelt die laatste factor een grote rol.
Gevaren
Bodybuilding heeft verschillende gevaren. Zo kan te intensieve training zorgen voor blessures of gescheurde spieren. Herstellen hiervan kan zeer lang duren. Ook kan het dieet gevolgen hebben voor de gezondheid. Tijdens het cutten kunnen sporters voedingsstoffen mislopen, terwijl men tijdens het bulken te ongezond eten. In de dagen voor wedstrijden drinken bodybuilders ook vaak minder (en soms geen) water. Dat leidt tot uitdroging. In sommige gevallen kan dat komen doordat de sporter niet goed geïnformeerd is. Daarnaast zijn er ook risico's verbonden aan de voedingssupplementen die bodybuilders nemen.
Daarnaast staat bodybuilding bekend als een sport waarin veel verboden middelen gebruikt worden. Die verboden middelen worden gebruikt om de spiergroei of het herstel te versnellen. Voorbeelden van die middelen zijn anabole steroïden, groeihormonen en testosteroninjecties. Aan die verboden middelen zitten allerlei risico's verbonden. Voorbeelden zijn een hogere kans op kanker en hart- en vaatziekten, kaalheid, acne, de vorming van borsten (bij mannen) en een sterke veroudering van het lichaam. Een ander middel is synthol. Dat is een soort van olie die direct in de spier gespoten wordt, waardoor die groter lijkt. Synthol kan echter tumoren veroorzaken en er zelfs voor zorgen dat een spier afsterft.
Ook heeft bodybuilding een hoger sterfpercentage dan andere sporten. Bodybuilders kunnen door het gebruik van verboden middelen en te intensieve trainingsmethodes vroeger sterven. Uitdroging, een hartaanval en extreme gewichtsafnames/-toenames zijn de meest genoemde doodsoorzaken. In tegenstelling tot andere sporten vinden er geen drugstests plaats bij bodybuildingwedstrijden. Hierdoor komt het gebruik van verboden middelen veel vaker voor.