Shirley Jackson

Uit Wikikids
Versie door Mike1023 (overleg | bijdragen) op 27 sep 2024 om 21:00 (→‎Bronnen)
(wijz) ← Oudere versie | toon huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Shirley Jackson
Jackson shirley.jpg
Citaat
Algemene informatie
Naam voluit Shirley Hardie Jackson
Pseudoniem
Bijnaam
Geboren 14 december 1916
Geboorteplaats San Francisco
Overleden 8 augustus 1965
Nationaliteit Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Beroep Schrijfster
Werk
Jaren actief 1943-1965
Genre(s) Horror, mysterie, gothic novel
Stroming
Invloeden
Bekende werken De loterij
De geesten van Hill House
We hebben altijd in het kasteel gewoond
Uitgeverij(en)
dbnl
Handtekening Shirley Jackson signature.svg
Website
Portaal Portaalicoon Literatuur

Shirley Jackson (San Francisco, 8 augustus 1916 - North Bennington, 8 augustus 1965) was een Amerikaanse schrijfster. Jackson staat vooral bekend om haar horrorverhalen, zoals De loterij (1948), De geesten van Hill House (1959) en We hebben altijd in het kasteel gewoond (1962). Tijdens haar leven publiceerde zij zes romans, twee memoires en meer dan 200 korte verhalen.

Biografie

Jeugd en opleiding

Jackson groeide op in San Francisco in de staat Californië. Zij had tijdens haar jeugd een slechte band met haar moeder. Haar moeder was namelijk vrij jong toen zij zwanger werd. Jackson had ook moeite om overeen te komen met andere kinderen van haar leeftijd. Ze was ook erg onzeker over zichzelf. Op school was Jackson onderdeel van het orkest. Ze speelde de viool.

In haar laatste jaar van de middelbare school verhuisde het gezin naar Rochester in de staat New York. Vervolgens ging zij studeren aan de plaatselijke universiteit. Jackson had het daar helemaal niet naar haar zin. Ze besloot daarom om naar de universiteit van Syracuse te gaan. Hier studeerde ze journalistiek en schreef voor een literair tijdschrift.

Huwelijk

Jackson trouwde in 1940 met Stanley Edgar Hyman. Zij had hem ontmoet in Syracuse. Hyman werd later een literatuurcriticus. Het paar ging eerst in New York City wonen, maar verhuisde later naar Connecticut en tenslotte naar Vermont. Jackson en Hyman hadden contact met andere schrijvers, zoals Ralph Ellison. Ook hielden ze allebei enorm van lezen. Samen bezaten ze meer dan 25.000 boeken!

Schrijfster

In 1948 publiceerde Jackson haar debuutroman The Road Through the Wall. Dit boek is deels op haar eigen jeugd gebaseerd. Toch brak Jackson door met het korte verhaal De Loterij (The Lottery). Het verhaal gaat over een klein Amerikaans stadje waar jaarlijks een loterij wordt gehouden. Toch wordt pas aan het einde duidelijk wat de winnaar als prijs ontvangt. Het verhaal werd gepubliceerd in The New Yorker en werd slecht ontvangen. Abonnees schreven zelfs haatbrieven aan Jackson. Tegenwoordig staat het verhaal bekend als een van Jacksons bekendste werken.

In 1959 publiceerde Jackson een van haar andere bekende werken: De geesten van Hill House (The Haunting of Hill House). Het boek gaat over een experiment van John Montague, een wetenschapper geïnteresseerd in het paranormale. Hij huurt Hill House voor de zomer, waar vreemde dingen gebeuren. Vervolgens nodigt hij drie personen uit om de zomer daar door te brengen. Via dit experiment wil hij bewijs vinden voor het paranormale.

Aan het einde van haar leven kreeg Jackson een steeds zwakkere gezondheid. Ze had last van astma, pijn aan haar pezen, vermoeidheid, duizeligheid en colitis. Een deel hiervan werd veroorzaakt door vele sigaretten die zij rookte. Ook had zij angst voor grote ruimte (agorafobie) en angst. Desondanks bleef zij doorschrijven. In 1962 publiceerde zij We hebben altijd in het kasteel gewoond (We Have Always Lived in the Castle). In dit boek kun je duidelijk de angsten zien die Jackson zelf ervaarde.

Overlijden

Jackson overleed in 1965 in haar slaap aan (vermoedelijk) een hartaanval. Ze werd 48 jaar oud. Na haar dood werd ze gecremeerd.

Schrijfstijl

Jackson combineert vaak horror met humor in haar boeken. In veel van haar werken is een ondertoon van zwarte humor aanwezig. Dit betekent dat de spot gedreven wordt het leed van anderen. Ook besteedt zij veel aandacht aan de psychologie van haar personages en aan de details van de omgeving.

In haar werken komen thema's als uitbanning, onderdrukking en afgelegenheid (isolatie) vaak voor. Een typisch boek van Shirley Jackson speelt zich af op een groot landgoed of in kleine afgelegen dorpjes. Er is een zekere afstand tot de "bewoonde wereld", oftewel de stedelijke en dichtbevolkte gebieden. Ook staat vaak een gebroken of dysfunctioneel gezin centraal. Het traditionele gezin (een vader en een moeder met kinderen) komt vrij weinig voor. Vaak zijn de hoofdpersonages ongelukkige en instabiele vrouwen.

Een perfect voorbeeld hiervan is De geesten van Hill House. Hill House ligt aan de rand van het afgelegen dorpje Hillsdale. De inwoners van het dorpje zijn erg teruggetrokken en spreken niet tegen vreemden. Een van de hoofdpersonages, Eleanore, heeft een zeer ongelukkige relatie, terwijl Theodora alleenstaand is.

Werken

Romans

Engelse naam Nederlandse naam Jaar
The Road Through the Wall 1948
Hangsaman 1951
The Bird's Nest 1954
The Sundial 1958
The Haunting of Hill House De geesten van Hill House
Het spookhuis op de heuvel
1959
We Have Always Lived in the Castle We hebben altijd in het kasteel gewoond
Bramenstruiken met arsenicum
1961

Kortverhalen

Shirley Jackson schreef tijdens haar leven meer dan 200 kortverhalen. Haar bekendste kortverhaal is De loterij (The Lottery) uit 1949. Deze verhalen zijn uitgegeven in de volgende bundels:

  • The Lottery and Other Stories (1949)
  • The Magic of Shirley Jackson (1966)
  • Come Along with Me: Part of a Novel, Sixteen Stories, and Three Lectures (1968)
  • Just an Ordinary Day (1996)
  • Shirley Jackson: Novels & Stories (2010)
  • Let Me Tell You: New Stories, Essays, and Other Writings (2015)
  • Dark Tales (2016)

Een deel van deze bundels is pas na haar dood uitgegeven.

Kinderboeken

  • The Witchcraft of Salem Village (1956)
  • The Bad Children: A Play in One Act for Bad Children (1958)
  • Nine Magic Wishes (1963)
  • Famous Sally (1966)

Memoires

  • Life Among the Savages: An Uneasy Chronicle (1953)
  • Raising Demons (1957)
  • Special Delivery: A Useful Book for Brand-New Mothers (1960)

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Shirley_Jackson&oldid=887868"