Latijn
Latijn is oorspronkelijk de taal van de Latijnen (de Latini), een volk dat vanaf het eerste millenium voor Christus in de streek Latium (het huidige Lazio in Italië) woonden.
Door de verovering van de Romeinen werd het overgenomen door de Romeinen.
Het was de stad Rome die na 500 voor Christus in dit gebied haar politieke en militaire invloed vergrootte en zo haar taal buiten de stadsgrenzen verspreidde. Rome werd de hoofdstad van het Romeinse Rijk, dat bleef groeien tot het in de derde eeuw na Christus haar grootste omvang bereikte. Zo werd het Latijn dus door heel Europa verspreid, en verder, tot in India en Egypte. De talen Spaans, Portugees, Italiaans en Frans zijn afgeleid van het Latijn, deze talen noemt met de Romaanse talen. In Oost-Europa bleef het Grieks belangrijker, hoewel Roemeens (de taal van Roemenië, een land in Oost-Europa) ook afstamt van het Latijn.
Er is nog maar een land ter wereld met Latijn als officiële taal, Vaticaanstad. Het is de taal van de Rooms-Katholieke Kerk. Maar dat Latijn is zo aangepast, dat het bijna een aparte taal vormt.
Latijn en Grieks krijg je op het middelbaar onderwijs als je gymnasium doet. De klassieke talen zijn handig als je iets in de gezondheid wil gaan doen.
Werkwoorden
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
In het Latijn heeft men heel andere regels dan in het Nederlands. Je kunt aan de einde van Latijnse woorden zien wat het is. Het woord habitare is bijvoorbeeld wonen, een werkwoord dus. Een woord dat eindigt op -re is altijd een infinitief, een heel werkwoord. In het Latijn word een infinitief een 'infinitivus' genoemd. Maar woorden die op -re eindigen zijn niet de enige werkwoorden. Je hebt habitare namelijk ook als: habito, habitas, habitat, habitamus, habitatis en habitant. Dit zijn in het Nederlands op volgorde: ik woon, jij/je woont, hij/zij/het woont, wij wonen, jullie wonen en zij wonen. Die vormen noemen we het praesens, in het Nederlands noemen we die persoonsvormen. Je hebt nog meer 'uitgangen', zoals je o, s, t, mus, tis en nt aan het eind van een woord in het Latijn noemt. Je hebt namelijk nog voltooid deelwoorden (in het Latijn: perfectum), verleden tijd (imperfectum) en andere vormen. Maar het praesens heb je in ieder geval gezien!
Andere woorden
In deze tabel zie je de overeenkomst tussen het Latijn, Nederlands en de andere (belangrijke) Romaanse talen.
| Nederlands | Latijn | Frans | Italiaans | Portugees | Roemeens | Spaans |
|---|---|---|---|---|---|---|
| water | aqua | eau | acqua | água | apă | agua |
| goed | bonum | bon | buono | bom | bun | bueno |
| ik | ego | je | io | eu | eu | yo |
| tien | decem | dix | dici | dez | zece | diez |
| man | homo | homme | uomo | homem | om | hombre |
| uur | hora | heure | ora | hora | oră | hora |
| zon | sol | soleil | sole | sol | soara | sol |