Dictatuur

Een dictatuur is zowel een land als een staatsvorm. De leider van een dictatuur heet een dictator. De woorden zijn afgeleid van het Latijnse woord 'dictare', dat bevelen betekent.

Er zijn over het algemeen drie definities (betekenissen) van het woord dictatuur:

1. Een dictatuur is gewoon een alleenheerschappij. Elk land waar één iemand de baas is, is gewoon een dictatuur. Volgens deze definitie zijn er honderden dictators in de geschiedenis geweest. Uiteraard zaten daar ook een heleboel goede dictators bij. Volgens deze definitie is Vaticaanstad ook een dictatuur, met de paus als dictator.
2. Een dictatuur is een alleenheerschappij die geen monarchie is (een monarchie is een land wat door een monarch geregeerd wordt, ook wel vorst genoemd. Een monarch is bijvoorbeeld een koning, een sultan of een keizer).
3. Een alleenheerschappij heet alleen dictatuur, als de leider echt kwaadaardige kenmerken heeft. Hierbij moet iedereen dezelfde denkwijze als de dictator hebben, en wie dat niet heeft, die gaat naar de gevangenis, of erger, die wordt vermoord. Wegens deze definitie heeft het woord "dictator" een slecht karakter en houden dictators er niet van om dictator genoemd te worden. Ook vinden mensen het wegens deze reden het niet leuk als de paus dictator wordt genoemd.

Dictator, daar zit het woord dicteren in, met andere woorden: iemand die bepaalt wat mensen schrijven, lezen en moeten doen.

Waarom is er zo weinig vrijheid in een dictatuur?

In dictaturen is vaak zeer weinig vrijheid. Vaak hebben mensen er weinig vrijheid van meningsuiting. Ze mogen dan niet kwaadspreken over de dictator, grappen over hem maken, of moeten zelfs verplicht dezelfde denkwijze hebben als de dictator. In sommige dictaturen mag je niet over politiek praten. Het internet is in dictaturen vaak heel gecontroleerd, zodat mensen geen anti-dictator ideeën uitwisselen. Om de controle makkelijker te maken mogen mensen vaak ook niet op het Wereld Wijde Web; je mag enkel pagina's van landgenoten bekijken. Wat tegenwoordig niet vaak meer voorkomt is dat je in een dictatuur verplicht een bepaald geloof moet hebben en daar niet van af mag wijken. Tijdens de middeleeuwen is dit massaal voorgekomen.

Stel je voor dat je in een dictatuur wel kwaad mag spreken over de dictator: iedereen kan dan met elkaar praten over hoe kwaadaardig die dictator wel niet is. Deze anti-dictator ideeën zullen zich mondeling als een virus over een groot deel van de bevolking verspreiden, terwijl het de mensen eerst niet zoveel kon schelen (dit zal vooral dankzij internet vaak gebeuren). De dictator hoeft bovendien maar iets een beetje fout te doen en direct komen er allerlei relletjes. Als er genoeg relschoppers zijn, kunnen deze uiteindelijk net zo zwaar bewapend worden als de overheid en gebieden van het land veroveren; dat heet een opstand. Bovendien zullen veel politieagenten of soldaten bepaalde taken niet uitvoeren, of zich zelfs aansluiten bij de opstandelingen.

Echter, vaak wil een dictator beslissen dat hijzelf heel veel geld uit de staatskas (het geld wat de staat binnenkrijgt, onder meer door middel van belasting) krijgt en zo heel rijk wordt. Ook wil hij dat de belangrijkste bestuurders die voor hem werken veel geld krijgen, zodat deze hem trouw zullen dienen. De bevolking zal het hier absoluut niet mee eens zijn ("dus dit is waar ons belastinggeld naartoe gaat!?") en snel gaan protesteren. Presidenten en Ministers-presidenten uit democratische landen krijgen vaak veel minder geld dan dat dictators krijgen.

Totalitaire dictatuur

Naast normale dictaturen heb je ook nog totalitaire dictaturen. Hierbij wil de dictator vaak een leger dat sterk en trouw genoeg is om de grenzen van het land uit te breiden. Soldaten willen alleen hun leven opofferen voor zo'n oorlog als ze het zeer rechtvaardig vinden dat het land wordt uitgebreid. Soms wil de dictator zelfs delen van de bevolking laten uitroeien; dan moeten de soldaten en politieagenten wel heel trouw zijn (het grootste deel van de bevolking zal echter niet weten dat deze massamoord plaatsvindt).

In totalitaire dictaturen krijgen kinderen op school les over hoe goed de dictator is en hoe goed zijn idealen zijn. Ook worden er andere dingen gedaan om de daden van de dictator te rechtvaardigen in de vorm van film, muziek, krantenberichten, boeken (dit heet propaganda). Zou dit niet worden gedaan, dan kan de dictator zijn land niet uitbreiden omdat de bevolking het te weinig met hem eens zal zijn. Adolf Hitler had dus ontzettend veel aanhangers; anders kon hij die grote oorlog niet voeren.

Voorbeelden van dictators

Bij deze voorbeelden van dictators gebruiken we definitie 2 uit de bovenstaande lijst:

• Adolf Hitler, was dictator en Führer van Duitsland (en Europa) gedurende de Tweede Wereldoorlog, hij heeft zich onder andere schuldig gemaakt aan de vervolging op ca. 6 miljoen Joden.
• Josef Stalin, was dictator van communistisch Rusland. Onder zijn bewind werden ca. 20-40 miljoen mensen omgebracht.
• Francisco Franco, was dictator van fascistisch Spanje, hij heeft tot begin jaren '70 van de vorige eeuw geregeerd.
• Mao Zedong, was dictator van communistisch China. Zo'n 50 miljoen Chinezen werden het slachtoffer van de door hem uitgeoefende terreur.
• Benito Mussolini, was dictator (Duce) van fascistische Italië in de jaren 1924 en 1943.