Vierde Braziliaanse Republiek

Republiek van de Verenigde Staten van Brazilië República dos Estados Unidos do Brasil
Hoofdstad	Rio de Janeiro (tot 1960) Brasilia (vanaf 1960)
Talen	Portugees
Inwonersaantal	70.992.343 (1960)
Bestuursvorm	Federale presidentiële republiek (1946-1961) Federale parlementaire republiek (1961-1963) Federale presidentiële republiek (1963-1964)
Munteenheid	Braziliaanse cruzeiro
Portaal Geschiedenis

De Vierde Braziliaanse Republiek was een periode uit de geschiedenis van Brazilië tussen 1946 en 1964. Die periode staat ook wel bekend als de Populistische Republiek of de Republiek van 46. De Vierde Braziliaanse Republiek staat bekend om zijn instabiliteit. Er waren vrij veel problemen en kon weinig opgelost worden. Toch was Brazilië ook een heel stuk democratischer als voorheen.

De republiek was de opvolger van het Estado Novo-regime van president Getúlio Vargas. Vargas werd in 1945 afgezet en in 1946 keerde de democratie terug naar Brazilië. Toch verdween Vargas niet helemaal. Hij bleef een grote invloed op de Braziliaanse politiek hebben en werd tussen 1951 en 1954 zelfs president van het land. De Vierde Braziliaanse Republiek kwam in 1964 tijdens een staatsgreep ten einde. De linkse president João Goulart werd toen afgezet en Brazilië veranderde opnieuw een dictatuur. Pas in 1985 zou de democratie weer terugkeren naar het land.

Tijdens de Vierde Republiek kreeg Brazilië ook een nieuwe hoofdstad. In 1960 verhuisde de hoofdstad van Rio de Janeiro naar het nieuwgebouwde Brasilia.

Voorgeschiedenis

Brazilië was al sinds 1889 een republiek, maar nog niet echt een democratie. Tussen 1889 en 1930 bestond de Eerste Braziliaanse Republiek. In die republiek hadden vooral oligarchen en grootgrondbezitters grote invloed op de politiek. Dat leidde tot de Braziliaanse Revolutie van 1930, waarna Getúlio Vargas aan de macht kwam. Vargas voerde eerst een serie van democratische hervormingen door. Zo kregen vrouwen het recht om te stemmen in 1932. Vargas bracht in 1934 de democratie terug naar Brazilië, maar in 1937 pleegde hij een staatsgreep. Hierdoor stichtte hij het Estado Novo-regime. Brazilië veranderde in een dictatuur, waarin Vargas de absolute macht had.

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog kwam er druk op Vargas om af te treden. Uiteindelijk werd hij tijdens een staatsgreep in 1945 afgezet. José Linhares werd vervolgens tijdelijk president. Vervolgens werden er democratische en vrije verkiezingen gehouden.

Verloop

Dutra en Vargas

In 1946 werd Eurico Gaspar Dutra beëdigd als president van Brazilië. Dutra was een sociaaldemocraat, maar ook pro-Amerikaans. Hij zorgde ervoor dat Brazilië haar banden met de Sovjet-Unie verbrak en maakte het land een lid van de Verenigde Naties. Ook zorgde hij voor een verbod op casino's en gokken. Dutra had daarnaast een plan om gezondheidszorg, onderwijs, transport en energie in Brazilië te verbeteren. Toch werd er vrij weinig van dat plan uitgevoerd. Dutra's presidentschap staat bekend om de grote groei van de Braziliaanse economie.

In 1950 maakte Vargas een terugkeer in de nationale politiek. Hij werd uiteindelijk gekozen tot president van Brazilië; dit keer op een democratische manier. Hoewel Vargas Brazilië voorheen als dictatuur bestuurde, bleef Brazilië een democratie tijdens zijn tweede presidentschap. Vargas kreeg te maken met verschillende economische problemen in het land. Ook kreeg hij kritiek van de oppositie en vonden zijn aanhangers dat veranderingen uitbleven. Na de moord op major Rubens Vaz kreeg Vargas nog meer kritiek. Het leger wilde zelfs dat Vargas af zou treden. Vargas pleegde uiteindelijk zelfmoord, waardoor een einde kwam aan het populisme in Brazilië.

Democratisering

De bouw van Brasilia in 1959

Tijdens de jaren 1950 en 1960 onderging Brazilië een periode van democratisering. In 1956 kwam president Juscelino Kubitschek aan de macht. Naast verbetering op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en energie, wilde Kubitschek ook een groot nieuw project beginnen. Dat was de bouw van een nieuwe hoofdstad: Brasilia. Tot 1960 zat de regering in Rio de Janeiro in het oosten van het land. Kubitschek wilde echter een hoofdstad in het midden van het land. Ook zou de bouw goed zijn voor de economie van het land. Daarnaast zorgde hij ervoor dat meer industrie naar Brazilië kwam. Kubitschek bereikte dat door middel van buitenlandse investeringen, lage belastingen en donaties van land. Toch was zijn beleid niet altijd geliefd. Brazilië kreeg een hoge staatsschuld en werd erg afhankelijk van het buitenland.

In 1961 kwam Jânio Quadros aan de macht. Quadros kreeg te maken met hoge inflatie. Quadros maakte van Brazilië een neutraal land. Hierdoor kreeg het land weer goede banden met de Sovjet-Unie en Cuba. Quadros trad later in 1961 af. Vaak wordt er gedacht dat hij hiermee zijn eigen macht wilde vergroten. Quadros werd immers met een grote meerderheid gekozen en verwachtte dat het volk of het leger hem weer aan de macht zou helpen. Dat lukte echter niet en Quadros werd gelijk afgezet. Pascoal Ranieri Mazzilli nam zijn taken over totdat vicepresident João Goulart terugkwam uit China.

Goulart kreeg ruzie met de parlement. In 1961 werd Brazilië een parlementaire republiek, waardoor de president minder macht kreeg. De macht van de president werd echter hersteld na een referendum in 1963. Goulart wilde de Braziliaanse industrie nationaliseren. Industriëlen, grootgrondbezitters en het leger waren daarom tegen Goulart. Zij vreesden dat Brazilië een socialistische samenleving zou worden. Ook de Amerikanen vreesden dat.

Staatsgreep

De staatsgreep van 1964

Tussen 31 maart en april 1964 vond een staatsgreep plaats gesteund door de Amerikanen. Goularts regering werd omvergeworpen en Goulart zelf ging in ballingschap in Uruguay. Na de staatgreep werd de militaire dictatuur in Brazilië gesticht.

De staatsgreep was onderdeel van Operatie Condor. Dat is de naam van het Amerikaans beleid om rechtse dictaturen in Zuid-Amerika te stichten om te voorkomen dat het communisme voet aan de grond in Zuid-Amerika zou krijgen.

Presidenten

• Eurico Gaspar Dutra (1946-1951)
• Getúlio Vargas (1951-1954)
• Café Filho (1954-1955)
• Carlos Luz (1955-1955)
• Nereu Ramos (1955-1956)
• Juscelino Kubitschek (1956-1961)
• Jânio Quadros (1961-1961)
• João Goulart (1961-1964)