Portaal:Filosofie/artikelen

Maand	Artikel	Omschrijving en vraag	Antwoord
1	Desiderius Erasmus	Desiderius Erasmus was filosoof en theoloog. Erasmus zelf was christelijk, maar hij vond toch dat het moest veranderen hoeveel macht de Kerk had en hoe die daar gebruik van maakte om rijk te worden en nog meer macht te krijgen. Hij vond dat de mensen zelf moesten nadenken en dat mensen de Bijbel in hun eigen taal moesten kunnen lezen. Paus Adrianus VI heeft aan Erasmus gevraagd om hem te helpen bij de hervorming van de Katholieke Kerk en zo de kloof met Maarten Luther te verkleinen, alleen werkte Erasmus hier niet aan mee. Weet jij waarom?	Erasmus wilde een onafhankelijke denker in de wetenschap blijven.
2	Benjamin Franklin	Benjamin Franklin was filosoof, wetenschapper en droeg bij aan de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten van Amerika. Hij leefde in de tijd van de Verlichting. Franklin heeft enkele uitvindingen en ontdekkingen gedaan. Weet jij welke?	Franklin vond onder andere biofocale glazen, de bliksemafleider en zwemvliezen uit. Hij was tevens de ontdekker van de golfstroom in de oceanen en had ideeën voor zeeankers, catamaran-rompen, waterdichte compartimenten in schepen, bliksemafleiders aan boord en een soepkom om stabiel te blijven in stormachtige het weer.
3	Friedrich Nietzsche	Friedrich Nietzsche was een beroemde Duitse filosoof, dichter en componist. Nietzsche stond bekend om zijn radicale ideeën, waaronder zijn opvattingen over de slaven- en herenmoraal. Weet jij wat dit inhoudt?	Het herenmoraal gaat volgens Nietzsche over zelfstilering, vrijheid en geluk en het slavenmoraal gaat volgens hem over gehoorzaamheid aan God en de wet.
4	Confucius	Confucius was een opvoeder en filosoof. Hij is de oprichter en belangrijkste vertegenwoordiger van het confucianisme, en was zelf een van de vier grote wijzen van het confucianisme. Een Chinees vroeg Confucius: "Is er één woord waaraan je je tijdens je hele leven altijd moet houden, één regel die de beste is van alle?" Weet jij wat Confucius daarop antwoordde?	Confucius antwoordde: "Het is 'vergeving'. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet gij dat ook een ander niet."
5	Socrates	Socrates was een Grieks filosoof uit Athene. Hij was de leermeester van Plato, en die was op zijn beurt weer de leermeester van Aristoteles. Die drie samen zijn de belangrijkste Griekse filosofen. Uiteindelijk werd Socrates veroordeeld door een Atheense rechtbank. Weet jij waarom?	Socrates zou onrecht hebben gepleegd door de goden die de stad vereert niet te vereren en door andere nieuwe goddelijke wezens te introduceren. Voorts zou hij onrecht plegen door zijn slechte invloed op de jeugd.
6	Plato	Plato is een van de bekendste, meest gelezen en bestudeerde filosofen ter wereld. Hij was de leerling van Socrates en de leraar van Aristoteles. Hij werd hoofdzakelijk beïnvloed door Socrates, en die is dan ook de hoofdpersoon in veel van Plato's geschriften, de "dialogen". Plato stichtte een school in Athene en aan de plaats van die school is een Nederlands woord ontleend. Weet jij welk woord?	De school stond bekend als de "Akademeia". Het Nederlandse woord "academie" is ontleend aan de plaats van die school.
7	Aristoteles	Aristoteles was een van de grootste filosofen van het oude Griekenland. Ook Socrates en Plato behoren tot die groep. Aristoteles werd beïnvloed door de denker Plato, die ook een gymnasium had waar Artistoteles op zat. Aristoteles was Plato's bekendste leerling. Helaas is veel van Aristoteles' werk verloren gegaan. Toch is er door de eeuwen heen het nodige van zijn werk vertaald en overgeschreven. Weet jij door wie?	Door onder andere Arabische wetenschappers en later Latijn schrijvende monniken.
8	Benedictus de Spinoza	Benedictus de Spinoza is een beroemde Nederlandse filosoof. Al tijdens zijn leven was hij een beroemd filosoof. Hij kon hoogleraar worden, maar bleef liever eenvoudig. Zoals veel filosofen vond hij dat iedereen zelf moest nadenken en vrij was om daarover te praten. De boeken van Spinoza werden zonder zijn naam erop uitgegeven. Weet jij waarom?	Het verspreiden van sommige ideeën was gevaarlijk in de tijd van Spinoza.
9	René Descartes	René Descartes was een Frans filosoof en natuurwetenschapper uit de 17e eeuw. Hij was niet alleen de eerste moderne filosoof, maar ook een groot wiskundige. Descartes is bekend geworden met zijn uitspraak Cogito ergo sum. Weet jij wat dit betekent?	Dat betekent: "Ik denk, dus ik ben." Ook al twijfel je aan alles, door te erkennen dat je denkt, staat tenminste vast dat je bestaat.
10	Jean-Jacques Rousseau	Jean-Jacques Rousseau was een Frans filosoof en schrijver uit de 18e eeuw. Hij vond dat de mensen zich niet hoefden te onderwerpen aan één persoon, die absolute macht had: de Franse koning in die periode. Beter was dat de mensen onderling afspraken maakten en een contract opstelden. Rousseau schreef een boek genaamd Émile, ou De l’éducation. Kan jij raden waar dit boek over gaat?	Het boek gaat over de perfecte opvoeding.
11	Pierre-Simon Laplace	Pierre-Simon Laplace was een Franse geleerde en alleskunner. Zijn werk was belangrijk voor de ontwikkeling van techniek, wiskunde, statistiek, natuurkunde, astronomie en filosofie. Net als Isaac Newton deed Laplace onderzoek naar een bepaald iets. Weet jij waarnaar?	Laplace en Newton deden allebei onderzoek naar de stabiliteit van het zonnestelsel.
12	Immanuel Kant	Immanuel Kant was een Duitse filosoof en verlicht denker. Hij leefde tussen 1724 en 1804, in de tijd van de Verlichting. Hij zei de mensen dat ze 'mondig' moesten worden, dat ze zelf moesten durven meningen te vormen om zo mee te kunnen doen in de samenleving. Kant had net als vele andere filosofen ook ideeën over God. Weet je waar hij in geloofde?	Volgens Kant is het niet mogelijk om het bestaan van God te bewijzen, doordat ons kenvermogen daarvoor te beperkt is.