Spaans-Amerikaanse Oorlog: verschil tussen versies
k |
|||
| Regel 23: | Regel 23: | ||
| VerliezenStrijdendePartij3 = | | VerliezenStrijdendePartij3 = | ||
}} | }} | ||
| − | De '''Spaans-Amerikaanse Oorlog''' was een oorlog tussen [[Spanje]] en de [[Verenigde Staten]] in 1898. De oorlog werd gewonnen door de Amerikanen. De oorlog zorgde voor de onafhankelijkheid van [[Cuba]]; de [[Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog]] was onderdeel van deze oorlog. De Verenigde Staten wonnen [[Puerto Rico]], [[Guam]] en de [[Filipijnen]] op de Spanjaarden. De oorlog maakte duidelijke dat de tijd waarin Spanje een wereldmacht was over was. | + | De '''Spaans-Amerikaanse Oorlog''' was een oorlog tussen [[Spanje]] en de [[Verenigde Staten]] in 1898. De oorlog werd gewonnen door de Amerikanen. De oorlog zorgde voor de onafhankelijkheid van [[Cuba]]; de [[Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog]] was onderdeel van deze oorlog. De Verenigde Staten wonnen [[Puerto Rico]], [[Guam]] en de [[Filipijnen]] op de Spanjaarden. De oorlog maakte duidelijke dat de tijd waarin Spanje een wereldmacht was over was. Het was ook het einde van het [[Spaanse Rijk]]. |
| + | |||
| + | ==Achtergrondinformatie== | ||
| + | ===Spaanse Rijk=== | ||
| + | Spanje had al sinds de 15e eeuw een groot koloniaal rijk, maar aan het begin van de 19e eeuw verloor Spanje veel van zijn Amerikaanse koloniën. Uiteindelijk hield Spanje enkel [[Cuba]], [[Puerto Rico]] en [[Spaans-Oost-Indië]] over. Spaans-Oost-Indië bestond uit de [[Filipijnen]] en enkele kleinere eilandengroepen, waaronder [[Guam]]. Spanje ging door een erg onrustige periode in de 19e eeuw met veel opstanden en conflicten. | ||
| + | |||
| + | Veel liberale Spanjaarden zagen de Spaanse koloniën ook echt als onderdeel van Spanje zelf. Vooral politicus [[Antonio Cánovas del Castillo]] vond dat er een Spaans [[nationalisme]] moest komen. Dit Spaanse nationalisme zou gebaseerd zijn op taal en cultuur. Deze taal en cultuur was ook in de koloniën min of meer hetzelfde. Cánovas zag het als de enige manier om het Spaanse Rijk te redden. Vooral Cuba werd hierdoor niet als kolonie gezien, maar eerder als een provincie van Spanje. | ||
| + | |||
| + | ===Verenigde Staten=== | ||
| + | In de 19e eeuw breidden de Verenigde Staten hun invloed over het Amerikaans continent en later [[Oceanië]] uit. De Verenigde Staten bemoeiden zich door de [[Monroedoctrine]] niet met de oorlogen in Europa. In plaats daarvan wilden de Verenigde Staten grote delen van Amerika bij hun land voegen. Kort voor de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] hadden de Verenigde Staten plannen om Cuba te kopen en er een [[slavenstaat]] van te maken. Dit idee werd echter afgewezen door de slaven die slavernij hadden afgeschaft. Na de oorlog werd slavernij in het gehele land verboden, waardoor van het plan nooit meer iets terecht kwam. | ||
| + | |||
| + | In 1897 kwam president [[William McKinley]] aan de macht. McKinley was een groot voorstander van het [[imperialisme]]. Hij wilde de macht van de Verenigde Staten verder uitbreiden. Ook moesten nieuwe gebieden onderdeel worden van de Verenigde Staten. Zo voegden de Verenigde Staten [[Hawaï]] (wat toen een zelfstandig land was) bij de Verenigde Staten. De Verenigde Staten wilden ook een kanaal bouwen door [[Panama (land)|Panama]] of [[Nicaragua]] (het [[Panamakanaal]]). Dit kanaal had echter bescherming nodig op zee. De Verenigde Staten hadden hierdoor een militaire basis op een van de Caribische eilanden nodig. | ||
| + | |||
| + | ===Cuba=== | ||
| + | Ondertussen was er een onafhankelijkheidsbeweging bezig op Cuba. Cuba probeerde zich al eerder tijdens de [[Tienjarige Oorlog]] (1868-1878) van Spanje af te scheiden. De Cubaanse opstandelingen werden toen echter door de Spanjaarden neergeslagen. Later brak de [[Kleine Oorlog]] (1879-1880) uit. Ook deze oorlog werd door het Spaanse leger neergeslagen. Toch bleef er een onafhankelijkheidsbeweging in Cuba actief. Dit was de zogeheten ''Cuba Libre''-beweging. De beweging kreeg ook steun in de Amerikaanse staat [[Florida]]. Vooral de Cubaanse dichter [[José Martí]] was actief in deze beweging. | ||
| + | |||
| + | Veel Amerikanen steunden de Cubaanse onafhankelijkheidsbeweging. In 1895 brak een derde oorlog uit op Cuba, de [[Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog]]. In de laatste drie maanden van de oorlog raakten de Verenigde Staten hier rechtstreeks bij betrokken. Deze laatste drie maanden staan bekend als de "Spaans-Amerikaanse Oorlog". | ||
| + | |||
[[Categorie:Geschiedenis van de Verenigde Staten]] | [[Categorie:Geschiedenis van de Verenigde Staten]] | ||
[[Categorie:Geschiedenis van Spanje]] | [[Categorie:Geschiedenis van Spanje]] | ||
Versie van 21 mei 2023 21:25
| Spaans-Amerikaanse Oorlog | ||
|
| ||
|---|---|---|
| Datum | 21 april 1898 - 13 augustus 1898 | |
| Locatie | Cuba, Puerto Rico, Filipijnen en Guam | |
| Overwinning voor | Verenigde Staten | |
| Strijdende partijen | ||
.svg){kind=small} Verenigde Staten  Cubaanse rebellen  Filipijnse rebellen
|
 Spanje
|
|
| Leiders | ||
| William McKinley Nelson Miles Theodore Roosevelt William Shafter George Dewey William Sampson Wesley Merritt Joseph Wheeler Charles Sigsbee Máximo Gómez Calixto García Demetrio Duany Emilio Aguinaldo Apolinario Mabini Baldomero Aguinaldo Antonio Luna |
Koningin Maria Christina Práxedes Mateo Sagasta Patricio Montojo Pascual Cervera Arsenio Linares Manuel Cámara Manuel Macías Ramón Blanco Antero Rubín Valeriano Weyler José Velázquez Basilio Augustín Fermín Jáudenes Diego Ríos |
|
| Troepensterkte | ||
| 165.339 | 261.000 | |
| Verliezen | ||
| 385 doden 1.662 gewonden |
700-800 doden 700-800 gewonden |
|
Portaal  Geschiedenis
| ||
De Spaans-Amerikaanse Oorlog was een oorlog tussen Spanje en de Verenigde Staten in 1898. De oorlog werd gewonnen door de Amerikanen. De oorlog zorgde voor de onafhankelijkheid van Cuba; de Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog was onderdeel van deze oorlog. De Verenigde Staten wonnen Puerto Rico, Guam en de Filipijnen op de Spanjaarden. De oorlog maakte duidelijke dat de tijd waarin Spanje een wereldmacht was over was. Het was ook het einde van het Spaanse Rijk.
Achtergrondinformatie
Spaanse Rijk
Spanje had al sinds de 15e eeuw een groot koloniaal rijk, maar aan het begin van de 19e eeuw verloor Spanje veel van zijn Amerikaanse koloniën. Uiteindelijk hield Spanje enkel Cuba, Puerto Rico en Spaans-Oost-Indië over. Spaans-Oost-Indië bestond uit de Filipijnen en enkele kleinere eilandengroepen, waaronder Guam. Spanje ging door een erg onrustige periode in de 19e eeuw met veel opstanden en conflicten.
Veel liberale Spanjaarden zagen de Spaanse koloniën ook echt als onderdeel van Spanje zelf. Vooral politicus Antonio Cánovas del Castillo vond dat er een Spaans nationalisme moest komen. Dit Spaanse nationalisme zou gebaseerd zijn op taal en cultuur. Deze taal en cultuur was ook in de koloniën min of meer hetzelfde. Cánovas zag het als de enige manier om het Spaanse Rijk te redden. Vooral Cuba werd hierdoor niet als kolonie gezien, maar eerder als een provincie van Spanje.
Verenigde Staten
In de 19e eeuw breidden de Verenigde Staten hun invloed over het Amerikaans continent en later Oceanië uit. De Verenigde Staten bemoeiden zich door de Monroedoctrine niet met de oorlogen in Europa. In plaats daarvan wilden de Verenigde Staten grote delen van Amerika bij hun land voegen. Kort voor de Amerikaanse Burgeroorlog hadden de Verenigde Staten plannen om Cuba te kopen en er een slavenstaat van te maken. Dit idee werd echter afgewezen door de slaven die slavernij hadden afgeschaft. Na de oorlog werd slavernij in het gehele land verboden, waardoor van het plan nooit meer iets terecht kwam.
In 1897 kwam president William McKinley aan de macht. McKinley was een groot voorstander van het imperialisme. Hij wilde de macht van de Verenigde Staten verder uitbreiden. Ook moesten nieuwe gebieden onderdeel worden van de Verenigde Staten. Zo voegden de Verenigde Staten Hawaï (wat toen een zelfstandig land was) bij de Verenigde Staten. De Verenigde Staten wilden ook een kanaal bouwen door Panama of Nicaragua (het Panamakanaal). Dit kanaal had echter bescherming nodig op zee. De Verenigde Staten hadden hierdoor een militaire basis op een van de Caribische eilanden nodig.
Cuba
Ondertussen was er een onafhankelijkheidsbeweging bezig op Cuba. Cuba probeerde zich al eerder tijdens de Tienjarige Oorlog (1868-1878) van Spanje af te scheiden. De Cubaanse opstandelingen werden toen echter door de Spanjaarden neergeslagen. Later brak de Kleine Oorlog (1879-1880) uit. Ook deze oorlog werd door het Spaanse leger neergeslagen. Toch bleef er een onafhankelijkheidsbeweging in Cuba actief. Dit was de zogeheten Cuba Libre-beweging. De beweging kreeg ook steun in de Amerikaanse staat Florida. Vooral de Cubaanse dichter José Martí was actief in deze beweging.
Veel Amerikanen steunden de Cubaanse onafhankelijkheidsbeweging. In 1895 brak een derde oorlog uit op Cuba, de Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog. In de laatste drie maanden van de oorlog raakten de Verenigde Staten hier rechtstreeks bij betrokken. Deze laatste drie maanden staan bekend als de "Spaans-Amerikaanse Oorlog".