Levensbeschouwing
Een levensbeschouwing (of levensovertuiging) is een manier van kijken tegen het leven. Je kunt een godsdienst hebben, maar er zijn ook levensbeschouwingen zonder een geloof in God of in goden, zoals het humanisme (dat uitgaat van de mens en geen uitspraak doet over God) of een atheïstische ideologie zoals het communisme. Dat betekent dat mensen met deze levensbeschouwing niet geloven in goddelijke wezens.
De bekendste godsdiensten zijn het christendom, de islam en het jodendom. In Azië zijn het hindoeïsme en het boeddhisme geen godsdiensten, maar religies, omdat ze geen persoonlijke God kennen. Binnen het boeddhisme speelt karma en het leven na de dood een belangrijke rol.
De Native Americans (Indianen) en andere natuurvolken hebben een levensbeschouwing die gericht is op de natuur en het samenleven daarin.
Levensvragen
Iedereen heeft bestaanservaringen. Dat zijn ervaringen die je diep kunnen raken en waardoor je levensvragen gaat stellen. Dat zijn vragen waarover je eindeloos kunt nadenken en waarover iedereen van mening verschilt. Zo'n vraag is: Bestaat God? Er zijn meerdere levensvragen. Naast de vraag naar het bestaan van God, is dat bijvoorbeeld de vraag naar de zin van het leven. Heb je een antwoord gegeven op de vragen, dan kan je een levensopdracht formuleren. Dat is iets dat je echt wil bereiken in je leven.
De zin van het leven
Kern van de vragen van de levensbeschouwing is: wat is de zin van het leven? Daaruit voortvloeiend is de vraag hoe je goed moet leven, ofwel de ethiek. Mensen die geloven dat het leven zin heeft, zijn snel geneigd te spreken over een levensopdracht. Je hebt het leven gekregen en dat is niet voor niets. Ook mensen die niet geloven in een zin van het leven, kunnen iets van een levensopdracht ervaren. Dat kan bijvoorbeeld het beschermen van het milieu zijn.
Nederlandse scholen
Op christelijke scholen is godsdienst een vak, op de katholieke scholen heet het vak meestal Levensbeschouwing. Openbare scholen geven meestal geen godsdienst of levensbeschouwing, maar soms wel. Ook kun je op sommige scholen filosofie kiezen als vak.
Vlaamse scholen
In het Vlaamse officieel onderwijs kiezen ouders of meerderjarige leerlingen bij de eerste inschrijving welk levensbeschouwelijk vak de leerling zal volgen. Er kan worden gekozen tussen niet-confessionele zedenleer of een van de religieuze levensbeschouwelijke vakken: Anglicaanse godsdienst, Israëlische godsdienst, Islamitische godsdienst, Orthodoxe godsdienst, Protestants-evangelische godsdienst of Rooms-katholieke godsdienst.