Slag bij Carlisle
| Slag bij Carlisle | |
| Datum | 1 juli 1863 |
| Locatie | Carlisle, Pennsylvania |
| Resultaat | Zuidelijke overwinning |
| Strijdende partijen | |
 Verenigde Staten
|
.svg){kind=small} Confederatie
|
| Leiders | |
| William F. Smith | J.E.B. Stuart |
| Troepensterkte | |
| 1.000 | 12.000 |
| Verliezen | |
| ? | ? |
Portaal  Amerikaanse Burgeroorlog
| |
De Slag bij Carlisle was een onderdeel van de slag bij Gettysburg. De cavaleriegeneraal J.E.B. Stuart wou met zijn soldaten naar Gettysburg maar moest daarvoor eerst langs een stadje Carlisle, bemand door 1000 militiesoldaten.
Achtergrond
In de zomer van 1863 had de Bureroorlog in de Verenigde Staten al twee jaar gewoed, met de belangrijkste en ergste gevechten in Virginia. In een poging om de gevechten naar noordelijk gebied te verplaatsen stelde de zuidelijke generaal Robert E. Lee een invasie van Pennsylvania voor. In juni 1863 waren er in Carlisle geruchten van een groot zuidelijk leger dat onderweg moest zijn met als doel Harrisburg te veroveren.
De bezetting
De Unie had besloten om Carlisle dan maar meteen over te geven aan het zuiden om gewonden of materiële schade te voorkomen. In feite was het plan om de zuidelijken heel Cumberland County te laten innemen en ze pas te stoppen aan de bruggen over de Susquehanna River, om te voorkomen dat ze de noordelijke hoofdstad konden innemen. Deze strategie was natuurlijk voor de bevolking van Carlisle moeilijk. De zuidelijke generaal Richard S. Ewells troepen bereikten de stad op 27 juni. Hij werd meteen door de afvaardiging 
opgewacht om de overgave te regelen.
Ewells troepen stelden hun kamp in de stad op om deze te bewaken en de orde te handhaven. Een brigade sloeg hun tenten op bij de campus van het Dickinson College naar de aanvraag van de stad. Een andere bezette het kruispunt van de Tintle Road en de Dillsburg Road (waar momenteel een videotheek is). De laatste bezette de Carlisle Barracks. Een paar kampeerden in het centrum van de stad om orde te houden. In totaal bezette zo'n 12.000 soldaten Carlisle en haar omgeving. Daarnaast begonnen ze ook eisen te stellen aan de inwoners: ze vroegen 25.000 pond (1250 kilogram) spek, 100 zakken zout, 1500 vaten aardappelen en melasse, 500 pond (2500 kilogram) koffie en 25 manden gedroogde vruchten. Het is momenteel nog onduidelijk of aan deze eisen voldaan werd, maar het is wel bekend dat Ewells mannen nog een paar vaten whisky vonden. Ze hadden een grootse tijd in Carlisle.
Op de middag van 28 juni hief de 32th North Carolina Cavalry een zuidelijke vlag over de barakken. Hiermee werd Carlisle het meest noordelijk gelegen zuidelijke militair kamp. Het plezier eindigde de volgende dag, toen Lee Ewells troepen het bevel gaf om richting Gettysburg te marcheren, om daar de Slag bij Gettysburg te voeren.
De slag
De burgers uit Carlisle juichten bij het vertrek van de zuidelijke cavalerie en de terugkeer van de noordelijke militie onder bevel van generaal Smith. Maar de vreugde was van korte duur toen dat ze hoorden dat de zuidelijke cavalerie onder bevel van J.E.B. Stuart de stad naderde om zich er opnieuw met zijn troepen te installeren. Dit keer trokken de noordelijke militairen niet terug. Als generaal Fitzhugh Lees brigade de stad naderde, kwamen ze onder noordelijk vuur te liggen. De zuidelijken antwoorden met verschillende kanonskogels op het stadsplein bij High Street. F. Lee stuurde zijn afvaardiging om te vragen ofdat ofwel de stad zich overgaf, ofwel de vrouwen en kinderen zouden evacueren. Smith ging akkoord met het tweede voorstel. Hierna werd het zuidelijke bombardement meteen hervat, het schatting naar het aantal granaten die in de stad vielen was 'n stuk of 135. Verschillende huizen raakten beschadigd, enkele soldaten raakten gewond en één paard werd gedood. Het landschap buiten het oude gerechtshuis draagt nog steeds littekens van deze beschieting. F. Lee stuurde nog twee verzoeken tot de overgave voor hij de houtwerf en de meeste barakken in brand stak. Hij trok verder met zijn troepen om middernacht.
Historisch belang
Sommigen denken dat de slag bij Carlisle niet meer dan een achtergrondgevecht van de slag bij Gettysburg was of een aanleiding van de grootste actie in Gettysburg twee dagen later. Het is echter belangrijk om te onthouden dat Stuarts invasie in Pennsylvania bedoeld was om de 'ogen en oren' van Lees belangrijkste leger te zijn. De cavalerie verspilde hier een hele dag terwijl Lees leger in een moment zat waar hij alle mansterkte nodig had. Veel historici beweren dan ook dat Lee nooit de slag bij Gettysburg zou zijn aangegaan als hij de mansterkte tegenover hem had gekend.