Rogge: verschil tussen versies

Huidige versie van 24 apr 2023 om 15:25

Rogge Secale cereale


Leefgebied	Oorspronkelijk Levant, Midden- en Oost-Turkije
Leefomgeving	Akkers voedingsgewas
Behoort tot de	Grassen

Portaal Biologie

Rogge is een graansoort. Hij behoort tot de gras familie. Rogge kan gebruikt worden voor roggebrood. Dat roggebrood kan je in de winkel kopen. Als je rogge vergelijkt met tarwe, dan wordt rogge niet zo veel gebruikt in Nederland.

Gebruik

Roggekorrels

Rogge wordt meestal vermalen tot roggemeel. Maar in de Verenigde Staten en Ierland wordt rogge ook gebruikt voor whisky.

Roggemeel

Roggemeel heeft een grijsachtige kleur. Het wordt gebruikt voor roggebrood. Maar ook van ontbijtkoek, knäckebröd en pepernoten. En in sommige cornflakes, waarin verschillende granen verwerkt zijn, kan rogge in zitten. Als je van rogge roggebrood maakt, rijst het slechter dan tarwe. Dat komt doordat er weinig gluten in zitten. Als je roggemeel met tarwemeel vergelijkt, dan geeft tarwemeel meer energie. Maar er zitten meer vezels in roggemeel.

Roggebrood

Roggebrood wordt vaak gegeten bij erwtensoep, spek of boerenkaas. Dat het roggebrood heet is eigenlijk raar. Want als je roggebrood vergelijkt met tarwebrood, dan ruikt en smaakt het heel anders. Wat er in het brood zit, wordt bepaald door hoe het vroeger werd gemaakt en het gebied waar je het maakt. Als je ruwweg de soorten roggebrood in Nederland verdeeld, zouden dat drie stukken zijn. Noordelijk (Fries en Gronings), Gelders en zuidelijk (Brabants en Limburgs).

Geschiedenis

Rogge groeit oorspronkelijk in Turkije. Maar het werd niet in de prehistorie gebruikt om te eten. Rogge werd later naar Europa gebracht. Het werd blijkbaar gezien als een variant van tarwe. Later werd het duidelijk dat rogge echt een aparte graansoort was. Sinds de Middeleeuwen is het belangrijk voor brood. Vanaf de 10e eeuw werd rogge belangrijker dan gerst en spelt. Rogge was in die tijd even belangrijk als tarwe! Van de 37 rassen die in Nederland voor 1950 groeiden, zijn er nog maar 13 over.

Variaties

Er zijn twee soorten rogge. Zomerrogge en winterrogge. Zomerrogge groeit een jaar terwijl winterrogge twee jaar groeit. Winterrogge kan gewoon in het koude weer doorgroeien. Zomerrogge zou dan afsterven.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
+{{Infobox plant
-[[Bestand:Secale cereale (roggekorrels).jpg|right|thumb|250px|Roggekorrels]]
+|Naam                   = Rogge
-'''Rogge''' is een [[graan]]soort. Hij behoort tot de [[gras]][[familie]]. Rogge kan gebruikt worden voor [[roggebrood]]. Dat roggebrood kan je in de [[winkel]] kopen. Als je rogge vergelijkt met [[tarwe]], dan wordt rogge niet zo veel gebruikt in [[Nederland]].
+|Wetenschappelijke naam = Secale cereale
+|Afbeelding             =
+[[File:Rogge aar Secale cereale (4×3).jpg|250px]]
+|IUCN-status            = (zie onder)
+|Leefgebied             = Oorspronkelijk [[Levant]], Midden- en Oost-[[Turkije]]
+|Leefomgeving           = [[Akker]]s voedingsgewas
+|Behoort tot de         = [[Gras]]sen
+|AfbeeldingLeefgebied   =
+}}
+'''Rogge''' is een [[graan]]soort. Hij behoort tot de [[gras]][[Familie (mens)|familie]]. Rogge kan gebruikt worden voor [[roggebrood]]. Dat roggebrood kan je in de [[winkel]] kopen. Als je rogge vergelijkt met [[tarwe]], dan wordt rogge niet zo veel gebruikt in [[Nederland]].
 == Gebruik ==
+[[Bestand:Secale cereale (roggekorrels).jpg|right|thumb|250px|Roggekorrels]]
-Rogge wordt meestal vermalen tot roggemeel. Maar in de [[Verenigde Staten]] en [[Ierland]] wordt rogge ook gebruikt voor [[whiskey]].
+Rogge wordt meestal vermalen tot roggemeel. Maar in de [[Verenigde Staten]] en [[Ierland]] wordt rogge ook gebruikt voor [[whisky]].
 === Roggemeel ===
+[[Bestand:Rye Flour (5811761026).jpg|right|thumb|150px|Roggemeel]]
 Roggemeel heeft een [[grijs]]achtige kleur. Het wordt gebruikt voor [[roggebrood]]. Maar ook van [[ontbijtkoek]], [[knäckebröd]] en [[pepernoot|pepernoten]]. En in sommige [[cornflakes]], waarin verschillende granen verwerkt zijn, kan rogge in zitten. Als je van rogge roggebrood maakt, [[rijzen|rijst]] het slechter dan tarwe. Dat komt doordat er weinig [[gluten]] in zitten. Als je roggemeel met tarwemeel vergelijkt, dan geeft tarwemeel meer energie. Maar er zitten meer vezels in roggemeel.
-[[Bestand:Roggebrood1137.JPG|left|thumb|200px|Roggebrood]]
 === Roggebrood ===
+[[Bestand:Roggebrood1137.JPG|right|thumb|200px|Roggebrood]]
 Roggebrood wordt vaak gegeten bij [[erwt]]ensoep, [[spek]] of [[boerenkaas]]. Dat het roggebrood heet is eigenlijk raar. Want als je roggebrood vergelijkt met [[tarwebrood]], dan ruikt en smaakt het heel anders. Wat er in het brood zit, wordt bepaald door hoe het vroeger werd gemaakt en het gebied waar je het maakt. Als je ruwweg de soorten roggebrood in Nederland verdeeld, zouden dat drie stukken zijn. Noordelijk ([[Friesland|Fries]] en [[Groningen (provincie)|Gronings]]), [[Gelderland|Gelders]] en zuidelijk ([[Brabant]]s en [[Limburg (Nederland)|Limburgs]]).
 == Geschiedenis ==
 Rogge groeit oorspronkelijk in [[Turkije]]. Maar het werd niet in de [[prehistorie]] gebruikt om te eten. Rogge werd later naar [[Europa (werelddeel)|Europa]] gebracht. Het werd blijkbaar gezien als een variant van [[tarwe]]. Later werd het duidelijk dat rogge echt een aparte [[graan]]soort was. Sinds de [[Middeleeuwen]] is het belangrijk voor [[brood]]. Vanaf de 10e eeuw werd rogge belangrijker dan [[gerst]] en [[spelt]]. Rogge was in die tijd even belangrijk als [[tarwe]]! Van de 37 rassen die in Nederland voor 1950 groeiden, zijn er nog maar 13 over.
-[[Bestand:Rye Flour (5811761026).jpg|right|thumb|150px|Roggemeel]]
 == Variaties ==
 Er zijn twee soorten rogge. Zomerrogge en winterrogge. Zomerrogge groeit een jaar terwijl winterrogge twee jaar groeit. Winterrogge kan gewoon in het koude weer doorgroeien. Zomerrogge zou dan afsterven.