Vuile Oorlog (Mexico)
|
|
| Vuile Oorlog | ||
|
| ||
|---|---|---|
| Mexicaanse soldaten in de straten van Mexico-Stad in 1968 | ||
| Datum | 1964 - 1982 | |
| Locatie |  Mexico
| |
| Overwinning voor | Mexicaanse regering | |
| Strijdende partijen | ||
| Extreemlinkse groeperingen | Mexicaanse overheid | |
| Mexicaanse Communistische Partij Grupo Popular Guerrillero Partij van de Armen Asociación Cívica Nacional Revolucionaria Liga Comunista 23 de Septiembre Fuerzas de Liberación Nacional Verschillende andere communistische groepen |
Mexico Institutioneel Revolutionaire Partij Mexicaanse politie, leger en veiligheidsdiensten .svg){kind=small} Verenigde Staten
|
|
Portaal  Geschiedenis
| ||
De Vuile Oorlog (Spaans: Guerra Sucia) was een periode in Mexico tussen 1964 en 1982. In deze periode voerde de Mexicaanse regering een strijd met linkse studentengroepen en guerrillabewegingen. De Mexicaanse regering stond onder leiding van de Institutioneel Revolutionaire Partij en werd gesteund door de Verenigde Staten. De Vuile Oorlog was onderdeel van Operatie Intercept en Operatie Condor tijdens de Koude Oorlog. Beide operaties waren pogingen van de Amerikanen om te voorkomen dat het communisme voet aan de grond kreeg in Latijns-Amerika.
De oorlog viel samen met het presidentschap van Gustavo Díaz Ordaz, Luis Echeverría en José López Portillo. De Institutioneel Revolutionaire Partij bestuurde Mexico in feite als dictatuur. De studenten en guerrillabewegingen wil meer democratie en vrijheid. Dat wilde zij op verschillende manieren bereiken. De studentengroepen kozen vaak voor vreedzame protesten en demonstraties, terwijl de guerrillabewegingen gebruikmaakten van geweld.
De oorlog wordt de "Vuile Oorlog" genoemd, omdat de Mexicaanse overheid gebruikmaakte van geweld, mishandeling, moord, verdwijningen en meer. Pas sinds 2000 begint duidelijk te worden hoever de Mexicaanse overheid is gegaan. Nog steeds zijn niet alle misdaden verklaard.
Voorgeschiedenis
De Institutioneel Revolutionaire Partij
Na de Mexicaanse Revolutie kwam de Institutioneel Revolutionaire Partij (PRI) aan de macht. De PRI bestuurde Mexico van 1929 tot 2000. In die tijd was Mexico in feite een eenpartijstaat en een dictatuur. De PRI was altijd gegarandeerd van een overwinning tijdens de verkiezingen. De verkiezingen waren daarom ook meer een show en werden ook vervalst. Toch was Mexico geen expliciete dictatuur. De typische eigenschappen van een dictatuur waren verborgen. Zo bleef een president maximaal maar zes jaar aan de macht. De PRI was tijdens deze periode een vorm van corporatisme.
Tussen 1940 en 1970 beleefde Mexico een periode van grote economische groei. Die periode staat bekend als het Mexicaanse wonder. Doordat de oliesector in handen was de staat, kreeg de Mexicaanse staat veel inkomsten. Die inkomsten werden gebruikt voor infrastructuurprojecten (zoals wegen en stuwdammen), onderwijs en gezondheidszorg. De investeringen waren succesvol. Zo stegen de levensverwachting en het aantal mensen dat kon lezen en schrijven. Desondanks waren er grote verschillen tussen de regio's. Sommige regio's zagen amper vooruitgang.
Ook ontstond vanaf de jaren 1960 onvrede over het bestuur van Mexico. Demonstraten was niet toegestaan en politieke tegenstanders werden onderdrukt. Dat gebeurde grotendeels op een verborgen manier. Die situatie wekte woede bij verschillende Mexicanen. Voornamelijk studenten, maar ook Mexicanen in achtergestelde regio's wilden juist dat Mexico een democratie werd en keerden zich tegen de PRI.
Opkomst van het communisme
Ondertussen was de Koude Oorlog bezig. De Verenigde Staten en haar bondgenoten voerden toen een strijd met de Sovjet-Unie en haar bondgenoten. De strijd was niet alleen tussen twee (groepen) landen, maar ook tussen twee ideologieën. De Verenigde Staten waren een aanhanger van het kapitalisme. Zij geloofden in een vrije markteconomie waarin de overheid weinig ingreep, er privaat bezit was en alles geregeld werd volgens de wet van vraag en aanbod. De Sovjet-Unie was een aanhanger van het communisme. Zij geloofde in een planeconomie, waarin de overheid een zeer grote invloed op de economie had. Door middel van vijfjarenplannen werd de economie gepland.
De Verenigde Staten waren bang dat de Sovjet-Unie het communisme zou verspreiden naar andere landen. Zo probeerden de Verenigde Staten tijdens de Vietnamoorlog te voorkomen dat het communisme zich naar Vietnam verspreidde. De Amerikanen waren al helemaal bang dat het communisme zich door Latijns-Amerika verspreidde, zoals tijdens de Cubaanse Revolutie gebeurde. De Verenigde Staten werkten daarom samen met rechtse dictaturen in Latijns-Amerika en zou die later ook aan de macht helpen.
In Mexico steunden de Amerikanen de Mexicaanse regering geleid door de PRI. Zij zagen de PRI als een middel om te voorkomen dat de Verenigde Staten een communistisch buurland zouden krijgen. Mexicaanse tegenstanders van de PRI hingen voor een deel communistische stromingen aan. De PRI voerde daarom ook een anticommunistisch beleid.