Vlaamse Kinderliteratuurprijs

De Boekenleeuw en Boekenwelp zijn het vervolg van de Referendumprijs voor Vlaamse kinder- en jeugdboeken, die in 1962 werd ingesteld door de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB), tegenwoordig Boek.be. Dit is vergelijkbaar met de Nederlandse CPNB. Boekenleeuwen worden uitgereikt sinds 1986, eerst nog aan drie boeken bestemd voor verschillende leeftijdsgroepen. Sinds 1990 wordt jaarlijks slechts één Boekenleeuw uitgereikt, naast drie of vier Boekenwelpen. Voor de Boekenleeuw komen alleen Vlaamse auteurs in aanmerking. Dat geldt ook voor de Boekenwelpen, met uitzondering van de Boekenwelp voor het ‘beste boek in vertaling’, die toegekend wordt aan een bij een Vlaamse uitgever verschenen in het Nederlands vertaald kinder- of jeugdboek. De keuze van de bekroonde boeken is in handen van een vakjury. Alle genres (roman, poëzie, gedicht) komen in aanmerking, en het maakt niet uit voor welke leeftijdscategorie. De Boekenleeuw is de bekroning van het - volgens de jury - beste kinder- of jeugdboek uit het voorgaande jaar. De winnaar ontvangt een geldbedrag en een gouden Boekenleeuwspeld. De winnaars van een Boekenwelp krijgen elk een zilveren Boekenwelpspeld. De Boekenleeuw is vergelijkbaar met de Gouden Griffel en de Boekenwelp met de Zilveren Griffel in Nederland.

De Boekenpauw en Boekenpluim zijn de prijzen voor de beste illustratoren. Deze worden jaarlijks door een vakjury toegekend aan het best geïllustreerde Vlaamse kinder- of jeugdboek. De prijs is in 1989 ingesteld door de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB), in samenwerking met de heer Ludo Gillé, echtgenoot van Yvonne Gillé-Decoene. Zij werkte jarenlang mee aan de productie van braillebladen. Voor dit verdienstelijke werk ontving ze in 1973 het Gulden Boek van de VBVB. Ze overleed in 1989.

Vanaf 2000 worden naast de Boekenpauw ook twee Boekenpluimen toegekend, eervolle aanmoedigingen voor illustratoren. Zeg maar het Bronzen penseel in Nederland.

Daarnaast bestond er in Vlaanderen ook de Gouden uil.

Boek.be, de uitbater én organisator van de Antwerpse Boekenbeurs en uitgever van bovenstaande prijzen, is in 2021 failliet verklaard. Vandaar dat onderstaand overzicht maar tot 2020 loopt. De stad Oostende zette in het voorjaar van 2022 weer een non-fictieboekenfestival op. Dat festival komt er naar aanleiding van de eerste uitreiking van de Boon-prijzen, de nieuwe VZW Vlaamse literatuurprijzen, in Oostende op 24 maart.

Winnaars Boekenleeuwen vanaf 2010

• 2020: Bette Westera voor Uit elkaar, geïllustreerd door Sylvia Weve
• 2019: Kathleen Vereecken voor Alles komt goed, altijd. Met illustraties van Charlotte Peys (Lannoo, 2018)
• 2018: Annet Schaap voor Lampje (Querido, 2017)
• 2017: niet uitgereikt
• 2016: Koos Meinderts voor De zee zien (De Fontein, 2015)
• 2015: Michael De Cock voor Veldslag om een hart. Het verhaal van Helena. Met illustraties van Gerda Dendooven. (Davidsfonds, 2014)
• 2014: Jef Aerts voor Groter dan een droom. Met iIlustraties van Marit Törnqvist. (Querido, 2014)
• 2013: Bart Moeyaert voor Wie klopt daar?. Met illustraties van Gerda Dendooven (De Eenhoorn, 2012)
• 2012: Bart Moeyaert voor De Melkweg (Querido, 2011)
• 2011: Pat van Beirs en Jean-Claude van Rijckeghem voor Galgenmeid (Manteau, 2010)
• 2010: Kathleen Vereecken voor Ik denk dat het liefde was (Lannoo, 2009)

Winnaars Boekenpauwen vanaf 2010

• 2020: Sebastiaan Van Doninck voor De fantastische vliegwedstrijd
• 2019: Kaatje Vermeire voor Ans & Wilma verdwaald, auteurs Alice Reijs en Ariane Van Vliet (De Eenhoorn, 2018)
• 2018: Marit Törnqvist voor Het gelukkige eiland (Querido, 2017)
• 2017: niet uitgereikt
• 2016: Kitty Crowther voor Mama Medusa (De Eenhoorn, 2015)
• 2015: Ingrid Godon voor Ik denk, auteur Toon Tellegen (Lannoo, 2014)
• 2014: Anton Van Hertbruggen voor Het hondje dat Nino niet had, auteur Edward van de Vendel (De Eenhoorn, 2013)
• 2013: Tom Schamp voor Het leukste abc ter wereld, vertaald uit het Frans door Sylvia Vanden Heede (Lannoo, 2012)
• 2012: Leo Timmers voor Boem (Querido, 2011)
• 2011: Ellen Vrijsen voor Cantecleir, auteurs Greet Vissers en Jo Roets (De Eenhoorn, 2010)
• 2010: André Sollie voor De Zomerzot (Querido, 2009)

Winnaars Boon prijzen vanaf 2022

2022

• Mijn lieve gunsteling (Atlas Contact) van Marieke Lucas Rijneveld. Ze kreeg niet alleen de eerste Boon voor fictie en non-fictie, maar ook de publieksprijs. ‍
• Een zee van Liefde (Lannoo) van Pieter Gaudesaboos won de Boon voor kinder- en jeugdliteratuur én de publieksprijs.

Links

• Officiële website van De Boon