Thomas van Aquino: verschil tussen versies
k |
(Aanvulling) |
||
Regel 33: | Regel 33: | ||
Zijn invloed op het westerse denken is aanzienlijk, en veel van de moderne filosofie is afgeleid van zijn ideeën, met name op het gebied van [[ethiek]], natuurrecht, ''metafysica'' ([[natuurkunde]]) en politieke theorie. | Zijn invloed op het westerse denken is aanzienlijk, en veel van de moderne filosofie is afgeleid van zijn ideeën, met name op het gebied van [[ethiek]], natuurrecht, ''metafysica'' ([[natuurkunde]]) en politieke theorie. | ||
+ | |||
+ | == Levensloop == | ||
+ | Thomas van Aquino werd hoogstwaarschijnlijk geboren in het kasteel van Roccasecca, in de buurt van Aquino, in die tijd gecontroleerd door het koninkrijk Sicilië. Hij werd geboren in de machtigste tak van de familie en ''Landulf van Aquino'' was een man met geld en land. Als [[ridder]] in dienst van keizer Frederik II bezat ''Landulf van Aquino'' de zogeheten ''titelmijlen''. Thomas' moeder, ''Theodora'', behoorde tot de Rossi-tak van de Napolitaanse familie ''Caracciolo''. Landulf's broer ''Sinibald'' was ''abt'' (hoofd-monnink) van ''Monte Cassino'' , het oudste benedictijnse klooster. Terwijl de rest van de zonen van de familie een militaire loopbaan nastreefden, was de familie van plan dat Thomas zijn oom zou volgen in de abdij; dit zou een normale carrière zijn geweest voor een jongere zoon van Zuid-Italiaanse [[adel]]. | ||
+ | |||
+ | Op de leeftijd van vijf begon Thomas zijn vroege opleiding in Monte Cassino, maar nadat het militaire conflict tussen keizer Frederik II en [[Paus Gregorius IX|paus Gregorius IX]] begin 1239 de abdij overspoelde, lieten Landulf en Theodora hun zoon Thomas inschrijven aan het onlangs opgerichte ''studium generale'' (soort [[universiteit]]), opgericht door keizer Frederik in Napels. Daar was ''Petrus de Ibernia'' zijn leraar in [[rekenen]], [[meetkunde]], [[astronomie]] en [[muziek]]. Het was hier dat Thomas waarschijnlijk kennis maakte met het werk van [[Aristoteles]], Averroes en Maimonides, die allemaal zijn theologische filosofie zouden beïnvloeden. Het was ook tijdens zijn studie in [[Napels (stad)|Napels]] dat Thomas onder invloed kwam van ''John of St. Julian'', een Dominicaanse predikant in Napels, die deel uitmaakte van de actieve inspanning van de Dominicaanse Orde om vrome volgelingen aan te trekken. | ||
+ | |||
+ | Op negentienjarige leeftijd besloot Thomas zich aan te sluiten bij de Dominicaanse Orde, die ongeveer 30 jaar eerder was opgericht. Thomas' verandering van orde beviel zijn familie niet. In een poging om Theodora's inmenging in Thomas' keuze te voorkomen, regelden de Dominicanen om Thomas naar [[Rome (stad)|Rome]] te verplaatsen, en van Rome naar [[Parijs]]. Op zijn reis naar Rome grepen zijn broers hem echter, in opdracht van Theodora, terwijl hij uit een bron dronk, en brachten hem terug naar zijn ouders in het kasteel van Monte San Giovanni Campano. | ||
+ | |||
+ | Thomas werd bijna een jaar lang gevangen gehouden in de familiekastelen van Monte San Giovanni en Roccasecca in een poging hem ervan te weerhouden de Dominicaanse gewoonte aan te nemen en hem ertoe aan te zetten zijn nieuwe ambitie op te geven. Politieke zorgen weerhielden de paus ervan Thomas' vrijlating te bevelen, wat tot gevolg had dat Thomas' gevangenschap verlengd werd. Thomas bracht deze tijd van beproeving door met het geven van bijles aan zijn zussen en het communiceren met leden van de Dominicaanse Orde. | ||
+ | |||
+ | Familieleden werden wanhopig om Thomas te ontmoedigen, die vastbesloten bleef om zich bij de Dominicanen aan te sluiten. Op een gegeven moment namen twee van zijn broers hun toevlucht tot de maatregel om een vrouw van lichte zede in te huren om hem te verleiden. Zoals opgenomen in de officiële documenten voor zijn heiligverklaring, joeg Thomas haar weg met een brandend stuk hout - waarmee hij een kruis op de muur schreef - en viel in een mystieke slaap; twee engelen verschenen aan hem terwijl hij sliep en zeiden: "Zie, wij doen u op bevel van God de gordel van kuisheid om, die u voortaan nooit meer in gevaar (verleiding) zal brengen. | ||
+ | |||
+ | In 1244, toen ze zag dat al haar pogingen om Thomas te ontmoedigen waren mislukt, probeerde Theodora de waardigheid van het gezin te redden en regelde ze dat Thomas 's nachts door zijn raam kon ontsnappen. In haar gedachten was een geheime ontsnapping uit het gevangenschap minder schadelijk dan een openlijke overgave aan de Dominicanen. Thomas werd eerst naar Napels gestuurd en daarna naar Rome om ''Johannes von Wildeshausen'', de Generaal-Overste van de Dominicaanse Orde, te ontmoeten. | ||
[[Categorie:Italiaans schrijver]] | [[Categorie:Italiaans schrijver]] |
Versie van 8 sep 2022 17:15
|
|
Thomas van Aquino | |
![]() | |
Een altaarstuk van Thomas van Aquino in Ascoli Piceno, Italië,
door Carlo Crivelli (15e eeuw) | |
Algemene informatie | |
Naam voluit | Tommaso d'Aquino |
Bijnaam | Dokter Angelicus (de engelachtige dokter) |
Geboren | 28 januari 1225 |
Geboorteplaats | Roccasecca, Koninkrijk Sicilië |
Overleden | 7 maart 1274 (48-49 jaar),
Fossanova, Pauselijke Staten |
Nationaliteit | ![]() ![]() |
Beroep | Monnik, Theoloog, schrijver |
Werk | |
Jaren actief | ca. 1245-1274 |
Genre(s) | Commentaren op bijbel |
Invloeden | o.a. Socrates, Plato, Aristoteles, Paus Gregorius I |
Bekende werken | Summa Theologiae, Summa contra Gentiles |
Portaal ![]() |
Thomas van Aquino , (Italiaans: Tommaso d'Aquino), werd geboren op 28 januari 1225 in het Koninkrijk Sicilië (nu Italië) en overleed op 7 maart 1274 in de Pauselijke Staten (nu Noord Italië). Hij was een Italiaanse Dominicaanse monnik en priester, die een enorme invloedrijke filosoof, theoloog (godsdienst geleerde) en jurist (rechtsgeleerde) was in de traditie van de zogeheten scholastiek; hij staat binnen de scholastieke traditie bekend als de Dokter Angelicus (de engelachtige dokter), de Dokter Communis (dokter van het volk) en de Dokter Universalis (alleskunnende dokter). De naam van Aquino verwijst naar zijn voorouderlijke afkomst in het graafschap Aquino in het huidige provincie Lazio (met hoofdstad Rome), Italië. Hij was onder andere een prominent voorstander van natuurlijke theologie en de vader van een denkrichting (die zowel theologie als filosofie omvatte) die bekend staat als het thomisme.
Hij zei dat God de bron is van zowel het licht van de natuurlijke rede als het licht van het geloof.
Hij is beschreven als "de meest invloedrijke denker van de middeleeuwen" en "de grootste van de middeleeuwse filosoof-theologen."
Zijn invloed op het westerse denken is aanzienlijk, en veel van de moderne filosofie is afgeleid van zijn ideeën, met name op het gebied van ethiek, natuurrecht, metafysica (natuurkunde) en politieke theorie.
Levensloop
Thomas van Aquino werd hoogstwaarschijnlijk geboren in het kasteel van Roccasecca, in de buurt van Aquino, in die tijd gecontroleerd door het koninkrijk Sicilië. Hij werd geboren in de machtigste tak van de familie en Landulf van Aquino was een man met geld en land. Als ridder in dienst van keizer Frederik II bezat Landulf van Aquino de zogeheten titelmijlen. Thomas' moeder, Theodora, behoorde tot de Rossi-tak van de Napolitaanse familie Caracciolo. Landulf's broer Sinibald was abt (hoofd-monnink) van Monte Cassino , het oudste benedictijnse klooster. Terwijl de rest van de zonen van de familie een militaire loopbaan nastreefden, was de familie van plan dat Thomas zijn oom zou volgen in de abdij; dit zou een normale carrière zijn geweest voor een jongere zoon van Zuid-Italiaanse adel.
Op de leeftijd van vijf begon Thomas zijn vroege opleiding in Monte Cassino, maar nadat het militaire conflict tussen keizer Frederik II en paus Gregorius IX begin 1239 de abdij overspoelde, lieten Landulf en Theodora hun zoon Thomas inschrijven aan het onlangs opgerichte studium generale (soort universiteit), opgericht door keizer Frederik in Napels. Daar was Petrus de Ibernia zijn leraar in rekenen, meetkunde, astronomie en muziek. Het was hier dat Thomas waarschijnlijk kennis maakte met het werk van Aristoteles, Averroes en Maimonides, die allemaal zijn theologische filosofie zouden beïnvloeden. Het was ook tijdens zijn studie in Napels dat Thomas onder invloed kwam van John of St. Julian, een Dominicaanse predikant in Napels, die deel uitmaakte van de actieve inspanning van de Dominicaanse Orde om vrome volgelingen aan te trekken.
Op negentienjarige leeftijd besloot Thomas zich aan te sluiten bij de Dominicaanse Orde, die ongeveer 30 jaar eerder was opgericht. Thomas' verandering van orde beviel zijn familie niet. In een poging om Theodora's inmenging in Thomas' keuze te voorkomen, regelden de Dominicanen om Thomas naar Rome te verplaatsen, en van Rome naar Parijs. Op zijn reis naar Rome grepen zijn broers hem echter, in opdracht van Theodora, terwijl hij uit een bron dronk, en brachten hem terug naar zijn ouders in het kasteel van Monte San Giovanni Campano.
Thomas werd bijna een jaar lang gevangen gehouden in de familiekastelen van Monte San Giovanni en Roccasecca in een poging hem ervan te weerhouden de Dominicaanse gewoonte aan te nemen en hem ertoe aan te zetten zijn nieuwe ambitie op te geven. Politieke zorgen weerhielden de paus ervan Thomas' vrijlating te bevelen, wat tot gevolg had dat Thomas' gevangenschap verlengd werd. Thomas bracht deze tijd van beproeving door met het geven van bijles aan zijn zussen en het communiceren met leden van de Dominicaanse Orde.
Familieleden werden wanhopig om Thomas te ontmoedigen, die vastbesloten bleef om zich bij de Dominicanen aan te sluiten. Op een gegeven moment namen twee van zijn broers hun toevlucht tot de maatregel om een vrouw van lichte zede in te huren om hem te verleiden. Zoals opgenomen in de officiële documenten voor zijn heiligverklaring, joeg Thomas haar weg met een brandend stuk hout - waarmee hij een kruis op de muur schreef - en viel in een mystieke slaap; twee engelen verschenen aan hem terwijl hij sliep en zeiden: "Zie, wij doen u op bevel van God de gordel van kuisheid om, die u voortaan nooit meer in gevaar (verleiding) zal brengen.
In 1244, toen ze zag dat al haar pogingen om Thomas te ontmoedigen waren mislukt, probeerde Theodora de waardigheid van het gezin te redden en regelde ze dat Thomas 's nachts door zijn raam kon ontsnappen. In haar gedachten was een geheime ontsnapping uit het gevangenschap minder schadelijk dan een openlijke overgave aan de Dominicanen. Thomas werd eerst naar Napels gestuurd en daarna naar Rome om Johannes von Wildeshausen, de Generaal-Overste van de Dominicaanse Orde, te ontmoeten.