1905: verschil tussen versies
 (Nieuwe pagina aangemaakt met ''''1905''' is een jaartal uit 20e eeuw.   ==Gebeurtenissen== ===Januari=== * 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad Port Arthur in. *...')  | 
				|||
| (6 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | '''1905''' is een jaartal uit [[20e eeuw]].    | + | {{Infobox jaartelling  | 
| + | |naam                     = 1905  | ||
| + | |Latijnse jaartelling     = 2658 <br>MMDCLVIII  | ||
| + | |Chinese jaartelling      = 4601 – 4602<br>  | ||
| + | 辛辰 – 壬巳  | ||
| + | |Armeense jaartelling     = 1354 – 1355<br>  | ||
| + | ԹՎ ՌՅԾԴ – ՌՅԾԵ  | ||
| + | |Ethiopische jaartelling  = 1897 – 1898  | ||
| + | |Hebreeuwse jaartelling   = 5665 – 5666  | ||
| + | |Indische jaartelling     =   | ||
| + | |Vikram Samvat            = 1960 – 1961  | ||
| + | |Shaka Samvat             = 1827 – 1828  | ||
| + | |Kali yuga                = 5006 – 5007  | ||
| + | |Islamitische jaartelling = 1322 – 1323  | ||
| + | |portaal                  = Industriële Revolutie   | ||
| + | }}  | ||
| + | '''1905''' is een jaartal uit [[20e eeuw]].  | ||
==Gebeurtenissen==  | ==Gebeurtenissen==  | ||
| Regel 5: | Regel 21: | ||
* 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad [[Port Arthur]] in.  | * 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad [[Port Arthur]] in.  | ||
* 22: Een vreedzaam protest voor het [[Winterpaleis]] in [[Sint-Petersburg]] wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie ([[Revolutie van 1905]]).    | * 22: Een vreedzaam protest voor het [[Winterpaleis]] in [[Sint-Petersburg]] wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie ([[Revolutie van 1905]]).    | ||
| − | * 30: Het [[Amerikaans Hooggerechtshof]] besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid [[monopolie  | + | * 30: Het [[Amerikaans Hooggerechtshof]] besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid [[monopolie]]s mag reguleren.    | 
* 31: [[James Hazen Hyde]] houdt het grootste bal van de [[Gilded Age]].    | * 31: [[James Hazen Hyde]] houdt het grootste bal van de [[Gilded Age]].    | ||
| Regel 15: | Regel 31: | ||
* 3: Tsaar [[Nicolaas II van Rusland|Nicolaas II]] kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht.  | * 3: Tsaar [[Nicolaas II van Rusland|Nicolaas II]] kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht.  | ||
* 13: [[Mata Hari]] introduceert haar exotische dans in [[Musée Guimet]] in [[Parijs]].    | * 13: [[Mata Hari]] introduceert haar exotische dans in [[Musée Guimet]] in [[Parijs]].    | ||
| + | * [[Willem Einthoven]] neemt met zijn snaargalvanometer het eerste [[elektrocardiogram]] (ECG) op.  | ||
===April===  | ===April===  | ||
* 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de [[godsdienstvrijheid]] voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd.    | * 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de [[godsdienstvrijheid]] voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd.    | ||
* 23: De Duitse generaal [[Lothas von Trotha]] geeft bevel om de [[Nama]] (een volk) te vermoorden in [[Duits-Zuidwest-Afrika]]. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen.  | * 23: De Duitse generaal [[Lothas von Trotha]] geeft bevel om de [[Nama]] (een volk) te vermoorden in [[Duits-Zuidwest-Afrika]]. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen.  | ||
| + | * Oprichting Vereniging [[Natuurmonumenten]] in Amsterdam.  | ||
===Mei===  | ===Mei===  | ||
| Regel 25: | Regel 43: | ||
===Juni===  | ===Juni===  | ||
* 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de [[Unie tussen Zweden en Noorwegen]].    | * 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de [[Unie tussen Zweden en Noorwegen]].    | ||
| + | * De [[relativiteitstheorie]] van [[Albert Einstein]] wordt gepubliceerd.   | ||
===Juli===  | ===Juli===  | ||
| Regel 42: | Regel 61: | ||
===December===  | ===December===  | ||
| − | * 9: In Frankrijk wordt de [[  | + | * 9: In Frankrijk wordt de [[laïcité]] ingevoerd (de strikte scheiding tussen kerk en staat).  | 
| + | |||
| + | {{Navigatie 20e eeuw}}  | ||
[[Categorie:Jaaroverzicht]]  | [[Categorie:Jaaroverzicht]]  | ||
Huidige versie van 5 okt 2025 om 13:14
| 1905 | |
|---|---|
| Jaren | 1904 ← 1905 → 1906 | 
| Latijnse jaartelling | 2658  MMDCLVIII  | 
| Chinese jaartelling | 4601 – 4602 辛辰 – 壬巳  | 
| Armeense jaartelling | 1354 – 1355 ԹՎ ՌՅԾԴ – ՌՅԾԵ  | 
| Ethiopische jaartelling | 1897 – 1898 | 
| Hebreeuwse jaartelling | 5665 – 5666 | 
| Indische jaartelling: | |
| • Vikram Samvat | 1960 – 1961 | 
| • Shaka Samvat | 1827 – 1828 | 
| • Kali yuga | 5006 – 5007 | 
| Islamitische jaartelling | 1322 – 1323 | 
| Portaal  | |
1905 is een jaartal uit 20e eeuw.
Gebeurtenissen
Januari
- 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad Port Arthur in.
 - 22: Een vreedzaam protest voor het Winterpaleis in Sint-Petersburg wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie (Revolutie van 1905).
 - 30: Het Amerikaans Hooggerechtshof besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid monopolies mag reguleren.
 - 31: James Hazen Hyde houdt het grootste bal van de Gilded Age.
 
Februari
- 4: In Argentijnse steden vindt een opstand tegen president Manuel Quintana plaats.
 - 17: Grootvorst Sergej Aleksandrovitsj van Rusland komt bij een aanslag om het leven.
 
Maart
- 3: Tsaar Nicolaas II kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht.
 - 13: Mata Hari introduceert haar exotische dans in Musée Guimet in Parijs.
 - Willem Einthoven neemt met zijn snaargalvanometer het eerste elektrocardiogram (ECG) op.
 
April
- 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de godsdienstvrijheid voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd.
 - 23: De Duitse generaal Lothas von Trotha geeft bevel om de Nama (een volk) te vermoorden in Duits-Zuidwest-Afrika. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen.
 - Oprichting Vereniging Natuurmonumenten in Amsterdam.
 
Mei
- 12: In het Natural History Museum in Londen wordt het skelet van Dippy (een dinosaurus) onthult.
 
Juni
- 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de Unie tussen Zweden en Noorwegen.
 - De relativiteitstheorie van Albert Einstein wordt gepubliceerd.
 
Juli
Augustus
September
- 1: De Canadese provincies Saskatchewan en Alberta worden opgericht uit land van de Northwest Territories.
 
Oktober
- 26: Noorwegen wordt officieel onafhankelijk van Zweden.
 
November
- 12: In Noorwegen wordt een referendum gehouden over of het land een republiek of monarchie zal worden. Een meerderheid stemt voor de monarchie.
 - 18: De Deense prins Karl wordt koning Haakon VII van Noorwegen.
 - 28: In Ierland wordt de politieke partij Sinn Féin opgericht. De partij pleit voor de onafhankelijkheid van Ierland van het Verenigd Koninkrijk.
 
December
- 9: In Frankrijk wordt de laïcité ingevoerd (de strikte scheiding tussen kerk en staat).
 
| Navigatie 20e eeuw | |||
|---|---|---|---|
| 
 19e eeuw – 20e eeuw – 21e eeuw  | 
|||