Annie M.G. Schmidt: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(50 tussenliggende versies door 20 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Infobox auteur
−
'''Anna (Annie) Maria Geertruida Schmidt''' was een beroemde Nederlandse kinderboeken-schrijfster.
  
  +
| naam = Annie M.G. Schmidt
  +
| afbeelding = Annie MG Schmidt.jpg
  +
| ander formaat =
  +
| onderschrift = Annie M.G. Schmidt in 1989
  +
| citaat =
  +
| volledige naam = Anna Maria Geertruida Schmidt
  +
| pseudoniem =
  +
| bijnaam =
  +
| geboren = 20 mei [[1911]]
  +
| overleden = 21 mei [[1995]]
  +
| land = {{NL}}
  +
| beroep =
  +
| jaren-actief = [[1950]]-[[1991]]
  +
| genre =
  +
| stroming =
  +
| invloeden =
  +
| bekende-werken = ''[[Ja zuster, nee zuster|Ja Zuster, Nee Zuster]]''<br />''[[Jip en Janneke]]''<br />''[[Pluk van de Petteflet]]''
  +
| uitgeverij =
  +
| website = https://www.annie-mg.com
  +
}}
   
  +
'''Anna (Annie) Maria Geertruida Schmidt''' was een beroemde Nederlandse schrijfster en dichteres van vele boeken, versjes, toneelstukken en televisie- en radio-programma's. In zowel Nederland, als België werd ze wereldberoemd door boeken als ''[[Jip en Janneke]]'' en ''[[Pluk van de Petteflet]]'', maar ook door versjes als [[Dikkertje Dap]] en [[Het Beertje Pippeloentje]].
−
Ze leefde van 20 mei 1911 tot en met 21 mei 1995. Ze was getrouwd met Dick van Duyn en heeft met hem een zoon, Flip.
  
   
  +
Volgens Annie is ze zo succesvol omdat ze in haar hart altijd acht jaar is gebleven. Ze verbaasde zich als klein meisje al over dat volwassenen vaak andere dingen zeiden dan ze deden. Kinderen zijn volgens haar altijd eerlijk, daarom spelen ze ook vaak de hoofdrol in haar verhalen.
−
Annie is de schrijfster van onder andere ''[[Jip en Janneke]]'', ''[[Abeltje]]'', ''[[Pluk van de Petteflat]]'', ''[[Minoes]]'' en ''[[Otje]]''.
  
  +
  +
Veel Nederlandse en Vlaamse kinderen zijn opgegroeid met haar versjes en verhalen. Annie M.G. Schmidt is daarom ook onderdeel van de [[Canon van Nederland]].
  +
  +
== Levensloop ==
  +
Annie M.G. Schmidt was de dochter van Johannes Daniël Schmidt en Geertruida Maria Bouhuijs. Ze werd op 20 mei 1911 geboren in [[Kapelle (Zeeland)|Kapelle]] in [[Zeeland]]. Haar vader was [[dominee]] van de plaatselijke kerk en haar moeder was onderwijzeres geweest. Zij leerde Annie al vroeg lezen en schrijven. Ook had Annie een oudere broer met wie het niet zo boterde.
  +
  +
Al op vierjarige leeftijd schreef Annie een gedichtje: ''Er was eens een hond die zat op z'n kont. Er was eens een kat die zat op z'n gat.'' Als Annie veertien jaar is stuurt ze enkele verhalen naar een bekende dichter. Hij antwoordt en schrijft dat Annie aanleg heeft.
  +
  +
Op de middelbare school verandert Annie van braaf meisje in een jongedame die vaak spijbelt, haar haar afknipt, korte rokken draagt en rookt. Na de middelbare school verblijft ze een zomer bij familie. Samen met een van de kinderen ging ze stiekem op pad naar een vliegshow waar ze aan de praat raakten met piloten. Met een van de piloten had Annie een stiekeme romance, die eindigden toen ze bij hem langs ging en bleek dat hij al getrouwd was.
  +
  +
Later ging Annie in [[den haag|Den Haag]] wonen om een studie te doen, maar ze was meer geïnteresseerd in het studentenleven en ging vaak uit.
  +
  +
In 1930 gaat ze een poosje werken als oppas in een gezin in Duitsland, maar dit was ook niet helemaal wat ze wilde.
  +
  +
Ze werkte tot de [[Tweede Wereldoorlog]] als bibliothecaresse in [[Vlissingen]] en [[Amsterdam]]. Het bibliotheekwerk bevalt haar en op aandringen van haar moeder debuteert Annie in 1938 in een christelijk tijdschrift met twee verzen. In 1946 werkte ze als documentaliste en in 1958 als redactrice van [[het Parool]]. Het gedicht 'de spin Sebastiaan' is haar doorbraak op de kinderpagina in de krant. Ook ontmoet ze bij het Parool illustratrice [[Fiep Westendorp]], met wie ze veel samen ging werken.
  +
  +
Met de chemicus Dick van Duijn kreeg ze in 1950 een relatie. Dit naar aanleiding van een geheime contactadvertentie in de krant. Hij reageerde en het klikte tussen de twee. Hij was al getrouwd, maar nog niet gescheiden. Samen met hem kregen ze in 1952 een zoon [[Flip van Duyn]]. In datzelfde jaar schreef ze ook het hoorspel 'In Holland staat een huis' oftewel 'de familie Doorsnee'. Hierin werd het eigentijdse leven van Nederlanders na de oorlog geportretteerd. De serie werd een groot succes en mensen bleven ervoor thuis. [[Bestand:SchmidtWiki1.JPG|miniatuur|191x191px|Het graf van Annie MG Schmidt]]In 1957 won Annie haar eerste prijs. Wiplala wordt het kinderboek van het jaar. Niet veel later ontmoet ze componist Harry Bannink, hij versterkt de teksten van Annie met zijn muziekstukken. Hun samenwerking verloopt goed, samen maken ze onder andere de musical 'Heerlijk duurt het langst' en de televisieserie '[[Ja zuster, nee zuster]]' die in 2002 verfilmd werd.
  +
Vanaf 1954 woonde ze in [[Berkel en Rodenrijs]]. Toch wilde ze het liefst in [[Amsterdam]] blijven wonen. Na Dick's zelfgekozen dood in 1981, ging ze in 1982 in [[Amsterdam]] wonen. Tot haar dood in 1995 bleef ze daar ook wonen, aan de [[Vossiusstraat]] te Amsterdam.
  +
  +
In 1991 stopte ze met schrijven. Haar laatste toneelstuk, ''We hebben samen een paard'', werd slecht ontvangen. Ze was inmiddels ook al slechtziend. Na dat ze in 1994 gevallen was, brak ze haar heup. De heup genas niet goed. Uiteindelijk nam ze haar levenseinde in eigen handen. Ze sprak met haar huisarts over [[euthanasie]]. De dag na haar laatste verjaardag pleegde ze euthanasie. Ze is begraven op begraafplaats het [[Zorglied|Zorgvlied]] te Amsterdam. Niet lang na haar 84e verjaardag stierf ze. Annie M.G. Schmidt werd uiteindelijk 84 jaar oud.
  +
  +
== Kritiek ==
  +
In de jaren zeventig keren studenten over de hele wereld zich tegen alles wat, in hun ogen, oud is. In Amsterdam vliegen tomaten over het toneel en de generatie van Annie moet het ook ontgelden. Er wordt kritiek geuit op haar werk. Het raakt Annie maar toch schrijft ze gewoon door. Ze vraagt jongeren om hun mening om zo goed aan te sluiten bij de huidige maatschappij. Haar werk verandert. In de loop van de jaren zeventig wordt haar werk meer beïnvloed door de [[politiek]]. In 1971 verschijnt het boek van [[Pluk van de Petteflet]], een jongetje dat een leegstaande kamer kraakt en strijdt tegen het oprukkende beton. Iets wat mensen in die tijd ook deden.
  +
  +
Jip en Janneke lagen onder vuur. In 1972 schrijft een omroepster: 'Jip en Janneke hebben niet zo gedaan. Wij liegen onze kinderen elke dag voor. En daarom Annie, moet jij nu roepen: Jip en Janneke zijn dood, dood, dood!'. Ze zouden te rolbevestigend zijn en niet passen in de nieuwe samenleving.
   
 
== Bekende boeken/series (selectie) ==
  
== Bekende boeken/series (selectie) ==
  +
{{Zie hoofdartikel|Lijst van werk van Annie M.G. Schmidt}}
  +
Hieronder zie je een paar van haar bekendste werken.
 
* [[In Holland staat een huis (hoorspel)|In Holland staat een huis]] (hoorspel)
  
* [[In Holland staat een huis (hoorspel)|In Holland staat een huis]] (hoorspel)
−
* [[Pension Hommeles]] (televisie)
  
 
* [[Ja zuster, nee zuster|Ja Zuster, Nee Zuster]] (televisie)1965-1969
  
* [[Ja zuster, nee zuster|Ja Zuster, Nee Zuster]] (televisie)1965-1969
−
* [[Pleisterkade 17]] (televisie)1975-1977
  
−
* [[Beppie]] (televisie)1990
  
−  
−
* [[Het Fluitketeltje en andere versjes]] 1950
  
 
* [[Abeltje (boek)|Abeltje]] 1953
  
* [[Abeltje (boek)|Abeltje]] 1953
 
* [[Jip en Janneke]] 1953-1960
  
* [[Jip en Janneke]] 1953-1960
−
* [[De A van Abeltje]] 1955
  
−
* [[Ik ben lekker stout]] 1955
  
−
* [[Het schaap Veronica]] 1955
  
−
* [[Wiplala]] 1957
  
−
* [[Het beertje Pippeloentje]] 1958
  
 
* [[Ibbeltje]] 1961
  
* [[Ibbeltje]] 1961
−
* [[Wiplala weer]] 1962
  
−
* [[Heksen en zo]] 1964
  
 
* [[Minoes (boek)|Minoes]] 1970
  
* [[Minoes (boek)|Minoes]] 1970
−
* [[Pluk van de Petteflat]] 1971
 +
* [[Pluk van de Petteflet]] 1971
 
* [[Floddertje]] 1973
  
* [[Floddertje]] 1973
−  
 
* [[Otje]] 1980
  
* [[Otje]] 1980
−
* [[Tot hier toe]] 1986
  
 
* [[Ziezo]] 1987
  
* [[Ziezo]] 1987
  +
In 2004 verscheen een nieuw ontdekt verhaal met illustraties van Fiep Westendorp: ''Pluk redt de dieren''.
−
* [[De uilebril]] 1988
  
−
* [[Tante Patent]] 1988
  
−
* [[Uit met juffrouw Knoops]] 1989
  
−
* [[Simpele zielen en nog wat]] 1989
  
−
* [[Een visje bij de thee. Drieëntwintig verhalen en achtenzestig versjes uit eenentwintig boeken]] 1991
  
−  
−
In 2004 verscheen een nieuw-ontdekt verhaal met illustraties van Fiep Westendorp: ''Pluk redt de dieren''.
  
   
−
==Externe links==
 +
==Prijzen==
  +
{| class="wikitable"
−
* [http://experience.beeldengeluid.nl/index.aspx?ChapterID=7968&ContentID=21974&onPopup=true Video: Flip van Duijn, de zoon van Annie M.G.Schmidt vertelt over zijn moeder.]
  
  +
|-
−
* [http://webje-schmidt.yurls.net/ Webje Annie M.G. Schmidt]
  
  +
! jaartal
−
* [http://oudnieuws.web-log.nl/oud_nieuws/2007/05/annie_mg_schmid.html "Annie M.G. Schmidt overleden", nieuwsbericht op OudNieuws.Web-log.Nl]
  
  +
! prijs
  +
! werk
  +
|-
  +
| 1957
  +
| [[Het Beste Kinderboek]]
  +
| Wiplala
  +
|-
  +
| 1964
  +
| [[Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur]]
  +
| Voor al haar werk
  +
|-
  +
| 1971
  +
| [[Zilveren Griffel]]
  +
| [[Minoes (boek)|Minoes]]
  +
|-
  +
| 1972
  +
| [[Zilveren Griffel]]
  +
| [[Pluk van de Petteflet]]
  +
|-
  +
| 1974
  +
| [[Edmond Hustinxprijs]]
  +
| Voor al haar toneelwerk
  +
|-
  +
| 1981
  +
| [[Gouden Griffel]]
  +
| [[Otje]]
  +
|-
  +
| 1981
  +
| Cestoda-prijs
  +
|
  +
|-
  +
| 1987
  +
| [[Constantijn Huygensprijs]]
  +
| voor al haar werk
  +
|-
  +
| 1988
  +
| [[Hans Christian Andersenprijs]]
  +
|
  +
|-
  +
| 1988
  +
| [[Publieksprijs voor het Nederlandse Boek]]
  +
| voor al haar gedichten en verzen
  +
|-
  +
| 1991
  +
| [[Publieksprijs voor het Nederlandse Boek]]
  +
| voor al haar kinder- en jeugdboeken
  +
|-
  +
| 1996
  +
| [[Venz-Kinderboekenprijs]]
  +
| [[Beestenboel]]
  +
|-
  +
| 2005
  +
| [[Prijs van de Nederlandse Kinderjury]] (6-9 jaar)
  +
| [[Pluk redt de dieren]]
  +
|-
  +
| 2008
  +
| [[John Kraaijkamp Musical Award]]
  +
| voor al haar werk
  +
|}
   
  +
Ook is er een prijs naar Annie M.G. Schmidt vernoemd: de [[Annie M.G. Schmidt-prijs]].
   
  +
== Bronnen ==
  +
*anderetijden.nl. (2010). Annie ‘oud en out’. Opgehaald op 2 oktober 2017 van https://anderetijden.nl/aflevering/247/Annie-oud-en-out
  +
*annie-mg.com. (z.j.). Biografie. Opgehaald op 2 oktober 2017 van http://annie-mg.com/biografie/
  +
*Dam, A. van & Letterie, M. (2004). Grote Nederlanders voor de jeugd. Diemen: Veen Magazines.
  +
*entoen.nu. (z.j.). Annie M.G. Schmidt. Opgehaald op 2 oktober 2017 van https://www.entoen.nu/nl/anniemgschmidt
  +
*entoen.nu. (z.j.). Kaaskoppen en Waterlanders, Annie M.G. Schmidt. Opgehaald op 2 oktober 2017 van https://www.entoen.nu/nl/anniemgschmidt
  +
*Kruijssen, A., & Letterie, M., & Molen, J. van der (2017). Over vroeger en nu. Verhalen bij de Canon. Amsterdam: Ploegsma.
  +
*Oostrom, F. van (2009). De canon van Nederland. De vijftig vensters voor kinderen. Amsterdam: University Press.
  +
*schooltv.nl. (2012). Het Klokhuis. Canon- Annie M.G. Schmidt. Opgehaald op 2 oktober 2017 van https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-canon-annie-mg-schmidt/#q=annie%20mg%20schmidt
  +
*Schooltv.nl. (2008). Annie M.G. Schmidt. Een schrijfster die dingen zei die in haar tijd eigenlijk niet mochten. Opgehaald op 2 oktober 2017 van https://schooltv.nl/video/annie-mg-schmidt-een-schrijfster-die-dingen-zei-die-in-haar-tijd-eigenlijk-niet-mochten/#q=annie%20mg%20schmidt
  +
*Zijl, A. van der (2016). Anna. Amsterdam: Querido.
   
−
[[Categorie:Schrijvers]]
 +
[[Categorie:Nederlands kinderboekenschrijver]]
−
[[Categorie:Geschiedeniscanon]]
 +
[[Categorie:Annie M.G. Schmidt]]
  +
[[Categorie:Nederlands dichter]]
  +
[[Categorie:Nederlands schrijver]]

Huidige versie van 29 apr 2024 om 10:58

Annie M.G. Schmidt
Annie MG Schmidt.jpg
Annie M.G. Schmidt in 1989
Citaat
Algemene informatie
Naam voluit Anna Maria Geertruida Schmidt
Pseudoniem
Bijnaam
Geboren 20 mei 1911
Geboorteplaats
Overleden 21 mei 1995
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederland
Beroep
Werk
Jaren actief 1950-1991
Genre(s)
Stroming
Invloeden
Bekende werken Ja Zuster, Nee Zuster
Jip en Janneke
Pluk van de Petteflet
Uitgeverij(en)
dbnl
Handtekening
Website https://www.annie-mg.com
Portaal Portaalicoon Literatuur

Anna (Annie) Maria Geertruida Schmidt was een beroemde Nederlandse schrijfster en dichteres van vele boeken, versjes, toneelstukken en televisie- en radio-programma's. In zowel Nederland, als België werd ze wereldberoemd door boeken als Jip en Janneke en Pluk van de Petteflet, maar ook door versjes als Dikkertje Dap en Het Beertje Pippeloentje.

Volgens Annie is ze zo succesvol omdat ze in haar hart altijd acht jaar is gebleven. Ze verbaasde zich als klein meisje al over dat volwassenen vaak andere dingen zeiden dan ze deden. Kinderen zijn volgens haar altijd eerlijk, daarom spelen ze ook vaak de hoofdrol in haar verhalen.

Veel Nederlandse en Vlaamse kinderen zijn opgegroeid met haar versjes en verhalen. Annie M.G. Schmidt is daarom ook onderdeel van de Canon van Nederland.

Levensloop

Annie M.G. Schmidt was de dochter van Johannes Daniël Schmidt en Geertruida Maria Bouhuijs. Ze werd op 20 mei 1911 geboren in Kapelle in Zeeland. Haar vader was dominee van de plaatselijke kerk en haar moeder was onderwijzeres geweest. Zij leerde Annie al vroeg lezen en schrijven. Ook had Annie een oudere broer met wie het niet zo boterde.

Al op vierjarige leeftijd schreef Annie een gedichtje: Er was eens een hond die zat op z'n kont. Er was eens een kat die zat op z'n gat. Als Annie veertien jaar is stuurt ze enkele verhalen naar een bekende dichter. Hij antwoordt en schrijft dat Annie aanleg heeft.

Op de middelbare school verandert Annie van braaf meisje in een jongedame die vaak spijbelt, haar haar afknipt, korte rokken draagt en rookt. Na de middelbare school verblijft ze een zomer bij familie. Samen met een van de kinderen ging ze stiekem op pad naar een vliegshow waar ze aan de praat raakten met piloten. Met een van de piloten had Annie een stiekeme romance, die eindigden toen ze bij hem langs ging en bleek dat hij al getrouwd was.

Later ging Annie in Den Haag wonen om een studie te doen, maar ze was meer geïnteresseerd in het studentenleven en ging vaak uit.

In 1930 gaat ze een poosje werken als oppas in een gezin in Duitsland, maar dit was ook niet helemaal wat ze wilde.

Ze werkte tot de Tweede Wereldoorlog als bibliothecaresse in Vlissingen en Amsterdam. Het bibliotheekwerk bevalt haar en op aandringen van haar moeder debuteert Annie in 1938 in een christelijk tijdschrift met twee verzen. In 1946 werkte ze als documentaliste en in 1958 als redactrice van het Parool. Het gedicht 'de spin Sebastiaan' is haar doorbraak op de kinderpagina in de krant. Ook ontmoet ze bij het Parool illustratrice Fiep Westendorp, met wie ze veel samen ging werken.

Met de chemicus Dick van Duijn kreeg ze in 1950 een relatie. Dit naar aanleiding van een geheime contactadvertentie in de krant. Hij reageerde en het klikte tussen de twee. Hij was al getrouwd, maar nog niet gescheiden. Samen met hem kregen ze in 1952 een zoon Flip van Duyn. In datzelfde jaar schreef ze ook het hoorspel 'In Holland staat een huis' oftewel 'de familie Doorsnee'. Hierin werd het eigentijdse leven van Nederlanders na de oorlog geportretteerd. De serie werd een groot succes en mensen bleven ervoor thuis.

Het graf van Annie MG Schmidt

In 1957 won Annie haar eerste prijs. Wiplala wordt het kinderboek van het jaar. Niet veel later ontmoet ze componist Harry Bannink, hij versterkt de teksten van Annie met zijn muziekstukken. Hun samenwerking verloopt goed, samen maken ze onder andere de musical 'Heerlijk duurt het langst' en de televisieserie 'Ja zuster, nee zuster' die in 2002 verfilmd werd.

Vanaf 1954 woonde ze in Berkel en Rodenrijs. Toch wilde ze het liefst in Amsterdam blijven wonen. Na Dick's zelfgekozen dood in 1981, ging ze in 1982 in Amsterdam wonen. Tot haar dood in 1995 bleef ze daar ook wonen, aan de Vossiusstraat te Amsterdam.

In 1991 stopte ze met schrijven. Haar laatste toneelstuk, We hebben samen een paard, werd slecht ontvangen. Ze was inmiddels ook al slechtziend. Na dat ze in 1994 gevallen was, brak ze haar heup. De heup genas niet goed. Uiteindelijk nam ze haar levenseinde in eigen handen. Ze sprak met haar huisarts over euthanasie. De dag na haar laatste verjaardag pleegde ze euthanasie. Ze is begraven op begraafplaats het Zorgvlied te Amsterdam. Niet lang na haar 84e verjaardag stierf ze. Annie M.G. Schmidt werd uiteindelijk 84 jaar oud.

Kritiek

In de jaren zeventig keren studenten over de hele wereld zich tegen alles wat, in hun ogen, oud is. In Amsterdam vliegen tomaten over het toneel en de generatie van Annie moet het ook ontgelden. Er wordt kritiek geuit op haar werk. Het raakt Annie maar toch schrijft ze gewoon door. Ze vraagt jongeren om hun mening om zo goed aan te sluiten bij de huidige maatschappij. Haar werk verandert. In de loop van de jaren zeventig wordt haar werk meer beïnvloed door de politiek. In 1971 verschijnt het boek van Pluk van de Petteflet, een jongetje dat een leegstaande kamer kraakt en strijdt tegen het oprukkende beton. Iets wat mensen in die tijd ook deden.

Jip en Janneke lagen onder vuur. In 1972 schrijft een omroepster: 'Jip en Janneke hebben niet zo gedaan. Wij liegen onze kinderen elke dag voor. En daarom Annie, moet jij nu roepen: Jip en Janneke zijn dood, dood, dood!'. Ze zouden te rolbevestigend zijn en niet passen in de nieuwe samenleving.

Bekende boeken/series (selectie)

Zie Lijst van werk van Annie M.G. Schmidt voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Hieronder zie je een paar van haar bekendste werken.

In 2004 verscheen een nieuw ontdekt verhaal met illustraties van Fiep Westendorp: Pluk redt de dieren.

Prijzen

jaartal prijs werk
1957 Het Beste Kinderboek Wiplala
1964 Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur Voor al haar werk
1971 Zilveren Griffel Minoes
1972 Zilveren Griffel Pluk van de Petteflet
1974 Edmond Hustinxprijs Voor al haar toneelwerk
1981 Gouden Griffel Otje
1981 Cestoda-prijs
1987 Constantijn Huygensprijs voor al haar werk
1988 Hans Christian Andersenprijs
1988 Publieksprijs voor het Nederlandse Boek voor al haar gedichten en verzen
1991 Publieksprijs voor het Nederlandse Boek voor al haar kinder- en jeugdboeken
1996 Venz-Kinderboekenprijs Beestenboel
2005 Prijs van de Nederlandse Kinderjury (6-9 jaar) Pluk redt de dieren
2008 John Kraaijkamp Musical Award voor al haar werk

Ook is er een prijs naar Annie M.G. Schmidt vernoemd: de Annie M.G. Schmidt-prijs.

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Annie_M.G._Schmidt&oldid=856654"