1905: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''1905''' is een jaartal uit 20e eeuw. ==Gebeurtenissen== ===Januari=== * 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad Port Arthur in. *...') |
|||
| (6 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | '''1905''' is een jaartal uit [[20e eeuw]]. | + | {{Infobox jaartelling |
| + | |naam = 1905 | ||
| + | |Latijnse jaartelling = 2658 <br>MMDCLVIII | ||
| + | |Chinese jaartelling = 4601 – 4602<br> | ||
| + | 辛辰 – 壬巳 | ||
| + | |Armeense jaartelling = 1354 – 1355<br> | ||
| + | ԹՎ ՌՅԾԴ – ՌՅԾԵ | ||
| + | |Ethiopische jaartelling = 1897 – 1898 | ||
| + | |Hebreeuwse jaartelling = 5665 – 5666 | ||
| + | |Indische jaartelling = | ||
| + | |Vikram Samvat = 1960 – 1961 | ||
| + | |Shaka Samvat = 1827 – 1828 | ||
| + | |Kali yuga = 5006 – 5007 | ||
| + | |Islamitische jaartelling = 1322 – 1323 | ||
| + | |portaal = Industriële Revolutie | ||
| + | }} | ||
| + | '''1905''' is een jaartal uit [[20e eeuw]]. | ||
==Gebeurtenissen== | ==Gebeurtenissen== | ||
| Regel 5: | Regel 21: | ||
* 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad [[Port Arthur]] in. | * 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad [[Port Arthur]] in. | ||
* 22: Een vreedzaam protest voor het [[Winterpaleis]] in [[Sint-Petersburg]] wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie ([[Revolutie van 1905]]). | * 22: Een vreedzaam protest voor het [[Winterpaleis]] in [[Sint-Petersburg]] wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie ([[Revolutie van 1905]]). | ||
| − | * 30: Het [[Amerikaans Hooggerechtshof]] besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid [[monopolie | + | * 30: Het [[Amerikaans Hooggerechtshof]] besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid [[monopolie]]s mag reguleren. |
* 31: [[James Hazen Hyde]] houdt het grootste bal van de [[Gilded Age]]. | * 31: [[James Hazen Hyde]] houdt het grootste bal van de [[Gilded Age]]. | ||
| Regel 15: | Regel 31: | ||
* 3: Tsaar [[Nicolaas II van Rusland|Nicolaas II]] kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht. | * 3: Tsaar [[Nicolaas II van Rusland|Nicolaas II]] kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht. | ||
* 13: [[Mata Hari]] introduceert haar exotische dans in [[Musée Guimet]] in [[Parijs]]. | * 13: [[Mata Hari]] introduceert haar exotische dans in [[Musée Guimet]] in [[Parijs]]. | ||
| + | * [[Willem Einthoven]] neemt met zijn snaargalvanometer het eerste [[elektrocardiogram]] (ECG) op. | ||
===April=== | ===April=== | ||
* 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de [[godsdienstvrijheid]] voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd. | * 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de [[godsdienstvrijheid]] voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd. | ||
* 23: De Duitse generaal [[Lothas von Trotha]] geeft bevel om de [[Nama]] (een volk) te vermoorden in [[Duits-Zuidwest-Afrika]]. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen. | * 23: De Duitse generaal [[Lothas von Trotha]] geeft bevel om de [[Nama]] (een volk) te vermoorden in [[Duits-Zuidwest-Afrika]]. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen. | ||
| + | * Oprichting Vereniging [[Natuurmonumenten]] in Amsterdam. | ||
===Mei=== | ===Mei=== | ||
| Regel 25: | Regel 43: | ||
===Juni=== | ===Juni=== | ||
* 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de [[Unie tussen Zweden en Noorwegen]]. | * 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de [[Unie tussen Zweden en Noorwegen]]. | ||
| + | * De [[relativiteitstheorie]] van [[Albert Einstein]] wordt gepubliceerd. | ||
===Juli=== | ===Juli=== | ||
| Regel 42: | Regel 61: | ||
===December=== | ===December=== | ||
| − | * 9: In Frankrijk wordt de [[ | + | * 9: In Frankrijk wordt de [[laïcité]] ingevoerd (de strikte scheiding tussen kerk en staat). |
| + | |||
| + | {{Navigatie 20e eeuw}} | ||
[[Categorie:Jaaroverzicht]] | [[Categorie:Jaaroverzicht]] | ||
Huidige versie van 5 okt 2025 om 13:14
| 1905 | |
|---|---|
| Jaren | 1904 ← 1905 → 1906 |
| Latijnse jaartelling | 2658 MMDCLVIII |
| Chinese jaartelling | 4601 – 4602 辛辰 – 壬巳 |
| Armeense jaartelling | 1354 – 1355 ԹՎ ՌՅԾԴ – ՌՅԾԵ |
| Ethiopische jaartelling | 1897 – 1898 |
| Hebreeuwse jaartelling | 5665 – 5666 |
| Indische jaartelling: | |
| • Vikram Samvat | 1960 – 1961 |
| • Shaka Samvat | 1827 – 1828 |
| • Kali yuga | 5006 – 5007 |
| Islamitische jaartelling | 1322 – 1323 |
| Portaal | |
1905 is een jaartal uit 20e eeuw.
Gebeurtenissen
Januari
- 2: Na vijf maanden nemen de Japanners de Russische havenstad Port Arthur in.
- 22: Een vreedzaam protest voor het Winterpaleis in Sint-Petersburg wordt bruut neergeslagen. Er volgt een onsuccesvolle revolutie (Revolutie van 1905).
- 30: Het Amerikaans Hooggerechtshof besluit in een beroemde rechtszaak dat de Amerikaanse overheid monopolies mag reguleren.
- 31: James Hazen Hyde houdt het grootste bal van de Gilded Age.
Februari
- 4: In Argentijnse steden vindt een opstand tegen president Manuel Quintana plaats.
- 17: Grootvorst Sergej Aleksandrovitsj van Rusland komt bij een aanslag om het leven.
Maart
- 3: Tsaar Nicolaas II kondigt een gekozen parlement aan om het volk te vertegenwoordigen. Het parlement zal een adviserende rol spelen; de tsaar en ministers hebben nog altijd de volledige macht.
- 13: Mata Hari introduceert haar exotische dans in Musée Guimet in Parijs.
- Willem Einthoven neemt met zijn snaargalvanometer het eerste elektrocardiogram (ECG) op.
April
- 17: Tsaar Nicolaas II ondertekent een decreet waardoor de godsdienstvrijheid voor alle Russische onderdanen wordt ingevoerd.
- 23: De Duitse generaal Lothas von Trotha geeft bevel om de Nama (een volk) te vermoorden in Duits-Zuidwest-Afrika. Uiteindelijk sterven 10.000 mensen.
- Oprichting Vereniging Natuurmonumenten in Amsterdam.
Mei
- 12: In het Natural History Museum in Londen wordt het skelet van Dippy (een dinosaurus) onthult.
Juni
- 7: Het Noorse parlement verklaart een einde aan de Unie tussen Zweden en Noorwegen.
- De relativiteitstheorie van Albert Einstein wordt gepubliceerd.
Juli
Augustus
September
- 1: De Canadese provincies Saskatchewan en Alberta worden opgericht uit land van de Northwest Territories.
Oktober
- 26: Noorwegen wordt officieel onafhankelijk van Zweden.
November
- 12: In Noorwegen wordt een referendum gehouden over of het land een republiek of monarchie zal worden. Een meerderheid stemt voor de monarchie.
- 18: De Deense prins Karl wordt koning Haakon VII van Noorwegen.
- 28: In Ierland wordt de politieke partij Sinn Féin opgericht. De partij pleit voor de onafhankelijkheid van Ierland van het Verenigd Koninkrijk.
December
- 9: In Frankrijk wordt de laïcité ingevoerd (de strikte scheiding tussen kerk en staat).
| Navigatie 20e eeuw | |||
|---|---|---|---|
|
19e eeuw – 20e eeuw – 21e eeuw |
|||