Onder moeders vleugels
Onder moeders vleugels | |
Informatie | |
Alternatieve titel | Little Women Meg, Jo, Beth and Amy Op eigen wieken |
Schrijver | Louisa May Alcott |
Taal (origineel) | Engels |
Land | Verenigde Staten |
Genre | Bildungsroman |
Datum | 1868 (deel 1) 1869 (deel 2) |
Portaal Literatuur |
Onder moeders vleugels (Engels: Little Women) is een roman van de Amerikaanse schrijfster Louisa May Alcott. Zij publiceerde het eerste deel van het boek in 1868. Eén jaar later volgde het tweede deel. Onder moeders vleugels is Alcotts bekendste roman. Later zouden er twee vervolgen komen: Little Men (1871) en Jo's Boys (1886). Deze twee delen zouden niet dezelfde populariteit hebben als het eerste deel.
Het boek volgt de vier dochters van Margareth March: Meg, Jo, Beth en Amy. De oudste dochter in 16 jaar, terwijl de jongste 12 is. Ze hebben allemaal een ander karakter en denken anders over het leven. De vader van het gezin, Robert, dient als soldaat in het leger tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Het gezin moet zuinig aandoen, aangezien zij op de rand van armoede leven. In het boek speelt ook de buurjongen Laurie een rol. Hij en Jo worden verliefd op elkaar.
Onder moeders vleugels was een groot succes en nog altijd is het een zeer bekend boek. Het boek is verschillende keren verfilmd. Ook zijn er verschillende televisieseries van het boek gemaakt.
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Deel 1
De familie March woont in de staat Massachusetts. Het gezin heeft een tijd terug al zijn geld verloren. De vader, Robert March, besloot hierdoor het leger in te gaan tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. De moeder, Margareth March, staat er alleen voor om haar vier dochters (Meg, Jo, Beth en Amy) op te voeden. Moeder en dochters vieren samen kerst. Hoewel het gezin arm is, willen ze nog altijd mensen helpen die het slechter dan hen hebben. Overgebleven eten van het kerstmaal wordt daarom aan een nog armer gezin gegeven. Op hun weg terug komen ze erachter dat hun rijke buurman, meneer Laurence, hun ontbijt gezonden heeft.
Meg en Jo besluiten om te werken, zodat ze geld verdienen voor het gezin. Meg gaat lesgeven aan een gezin van vier kinderen en Jo besluit haar oudtante (een rijke weduwe) te helpen. Ondertussen helpt Beth mee in het huishouden, terwijl Amy nog naar school gaat. Alle dochters zijn verschillend in karakter. Meg is erg knap en traditioneel. Jo houdt meer van jongensdingen en wil schrijfster worden. Beth is erg zachtaardig en verlegen. Amy houdt erg van kunst en luxe. Tussen de zussen breekt soms ook ruzie uit, aangezien ze allemaal een andere zwakte hebben. Laurie, de kleinzoon van meneer Laurence, wordt vrienden met de meisjes. Hij kan het vooral goedvinden met Jo.
Jo ervaart veel stress over het boek wat zij schrijft. Ondertussen gaat Meg weg met rijke vrienden. Ze gaat hier naar feestjes, waar ze danst met jongens. Meg denkt dat Laurie verliefd op haar is, maar zij is zelf verliefd op John Brooke (zijn leraar). Ondertussen krijgt hun vader een longontsteking en wordt naar Washington D.C. overgebracht. Hun moeder reist samen met John naar Washington D.C. John vertelt dat hij verliefd is op Meg, maar haar ouders vinden haar te jong om te trouwen.
Ondertussen krijgt Beth roodvonk, nadat zij een arme familie geholpen had. Amy wordt daarom naar hun oudtante gestuurd (zodat zij niet besmet raakt). Jo (die al roodvonk heeft gehad) verzorgt Beth. Hoewel Beth beter wordt, zal ze de rest van haar leven zwak blijven. John besluit om het leger in te gaan. Hij raakt echter gewond en besluit te gaan werken. Ondertussen gaat Laurie studeren. Tijdens de kerst komt de vader van het gezin eindelijk thuis.
Deel 2
Drie jaar later zijn Meg en John getrouwd en wonen samen. Het gezin heeft een tweeling, maar John voelt zich achtergesteld. Meg vraagt advies aan haar moeder. Zij zegt dat John zich meer met de opvoeding moet bemoeien. Ondertussen is Laurie afgestudeerd en opgegroeid. Amy wordt gekozen om met haar tante op een grand tour door Europa te gaan. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Jo meeging, maar Amy heeft haar al die jaren verzorgd. Beth heeft nog altijd een zwakke gezondheid, waardoor Jo haar verzorgt. Jo komt er uiteindelijk achter dat zij verliefd op Laurie. Toch maakt zij zich wijs dat Laurie eerder een broer voor haar is.
Jo besluit om drie maanden te werken als gouvernante in New York City. Ze neemt ook lessen Duits bij professor Friedrich Bhaer. Jo schrijft daarnaast korte verhalen voor een tijdschrift. Hoewel dit geld oplevert, vindt de verhalen niets bijzonders. Ze wil liever haar eigen boek publiceren, maar uitgeverijen willen dat niet. Ondertussen merkt ze dat professor Bhaer verliefd op haar geworden is. Ze gaat terug naar Massachusetts waar Laurie een huwelijksaanzoek doet. Jo besluit echter om Laurie af te wijzen. Lauries hart is gebroken en reist naar Europa met zijn grootvader.
Ondertussen wordt Beth steeds zieker en zieker. Jo spendeert haar tijd met de zorg voor haar. In Europa komt Laurie Amy tegen. Hij wordt verliefd op haar, maar Amy is niet geïnteresseerd in hem. Amy helpt hem wel op zijn eigen doel te vinden. Ondertussen krijgen Amy en Laurie het nieuws dat Beth zal gaan sterven. Amy wil direct naar huis toe, maar haar tante weigert om haar alleen te laten reizen. Ze besluit daarom om met Laurie te trouwen en gaat naar huis. Uiteindelijk sterft Beth.
Friedrich komt naar Massachusetts en blijft bij de familie March voor twee weken. Hij doet een huwelijksaanzoek aan Jo en zij accepteert dit. De professor is echter arm, waardoor ze moeten wachten om te kunnen trouwen en samen te wonen. Friedrich besluit daarom om naar het westen van de Verenigde Staten te trekken. Eén jaar overlijdt hun oudtante. Ze laat een deel van haar fortuin en landgoed na aan Jo. Jo kan hierdoor eindelijk met Friedrich trouwen. Ze besluiten om van het huis een school voor jongens te maken. Friedrich en Jo krijgen twee jongens, terwijl Amy en Laurie één dochter krijgen. Aan het einde van het boek vieren ze allemaal de 60e verjaardag van hun moeder.
Personages
In het boek komen de volgende personages voor:
- Meg March: Aan het begin van het boek is zij 16 jaar oud. Meg gedraagt zich als een echte vrouw en staat bekend om haar schoonheid. Ze heeft lang bruin haar en blauwe ogen. Meg gedraagt zich precies zoals de samenleving dat wilt. Door Jo en Laurie wordt zij echter als snob gezien. Meg heeft een slechte band met Jo, maar later wordt deze beter.
- Jo March: Aan het begin van het boek is zij 15 jaar oud. Jo is een tomboy, waardoor zij meer van jongensdingen houdt. Ze heeft ook een sterke wil en mening, is erg koppig en heeft soms last van woedeaanvallen. Jo houdt erg van lezen en schrijven. Ze hoopt ooit haar eigen roman uit te geven.
- Beth March: Aan het begin van het boek is zij 13 jaar oud. Beth is heel erg verlegen, maar ook wijs en behulpzaam. Ze wil het liefste de vrede bewaken in het huis. Beth heeft moeite met opgroeien, aangezien ze geen dromen heeft en niet weet hoe ze er later uitziet. Beth houdt voornamelijk van de schetsen van haar vader en haar poppen. Aan het einde van het boek sterft Beth aan de gevolgen van roodvonk.
- Amy March: Zij is 12 jaar oud aan het begin van het boek. Amy is erg geïnteresseerd in kunst en houdt ook erg van luxe dingen. Het probleem is dat ze vaak alleen aan zichzelf denkt (egocentrisme). Ook wordt ze vaak als een baby beschouwt. De andere zussen denken vaak dat ze te jong is.
- Margareth March: Zij is de moeder van de vier meisjes. De meisjes noemen haar vaak "Marmee". De moeder geeft de meisjes vaak advies over hun problemen.
- Robert March: Hij is de vader van de vier meisjes. Hij werkte in het leger en later voor de kerk.
- Friedrich Bhaer: Hij is een arme, Duitse professor uit Berlijn. Bhaer verhuisde later naar de Verenigde Staten. Hij trouwt uiteindelijk met Jo.
Achtergrondinformatie
Naam
In het Engels staat boek bekend onder de naam Little Women. Dit betekent letterlijke Kleine vrouwen (of iets vrijer vertaald Jonge vrouwen). De vier hoofdpersonages zijn namelijk tieners die in de loop van het verhaal opgroeien. Ze leren allerlei belangrijke lessen die zij als volwassene kunnen gebruiken. Little Women is dan ook een typische Bildungsroman. Deze romans gaan over de periode van kindertijd tot volwassenheid.
In de Verenigde Staten werden beide delen gepubliceerd onder deze naam. In het Verenigd Koninkrijk gaf men enkel het eerste deel de naam Little Women. Het tweede deel werd oorspronkelijk gepubliceerd onder de naam Good Wives (Goede vrouwen). Moderne uitgaven bevatten beide delen onder de naam Little Women.
In het Nederlands werd de Britse indeling gebruikt. Het eerste deel werd gepubliceerd als Onder moeders vleugels en het tweede deel als Op eigen wieken. Net als in de Britse indeling is een duidelijke scheiding zichtbaar. Het eerste deel richt zich voornamelijk op de vroege jeugd van de meisjes. Hun moeder speelt dan nog een belangrijke rol. In het tweede deel leren zij op eigen benen te zijn. Ze zijn een stuk ouder en moeten voor zichzelf leren zorgen. Moderne Nederlandse uitgaven bevatten beide delen onder de naam Onder moeders vleugels.
Ontstaan
Een groot deel van het boek is gebaseerd op Alcotts eigen jeugd. Alcott had drie zussen (Anna, Lizzie en May). Zij stonden model voor de dochters Meg, Beth en Amy. De vierde dochter, Jo, was op Alcott zelf gebaseerd. Het is dan ook niet toevallig dat Jo een boek probeert te schrijven en uit te geven. Meneer March is losjes gebaseerd op Alcotts vader. Waar meneer March vrij weinig aanwezig is in het boek, speelde Alcotts vader een zeer grote rol. Hij was erg streng. Het gezin leefde ook op de rand van armoede, zoals de familie March in het boek. Een groot van het boek is geïnspireerd door het leven van haar moeder.
Alcotts moeder vond dat Alcott het boek niet moest publiceren. Volgens haar was het te saai en zou het niet goed verkopen. Desondanks werd Alcott overtuigd door haar redacteur. Haar jongste zus maakte enkele tekeningen voor het boek. Tegen de verwachting was Onder moeders vleugels onmiddellijk een groot succes.
Thema's
In het boek komen de volgende thema's voor:
- De rol van de vrouw: In Onder moeders vleugels spelen vrouwen de hoofdrol. Mevrouw March moet het gezin leiden, terwijl hun vader weg is. Hoewel meneer Laurence als een vaderfiguur gezien kan worden, moet mevrouw March zowel de moeder als de vader van het gezin zijn. Het boek gaat ook over het traditionele en moderne beeld van de vrouw. Meg staat voor het traditionele beeld van de vrouw, terwijl Jo juist een moderne vrouw wil zijn. Hierom doorbreekt zij allerlei stereotypes.
- De moraal: Onder moeders vleugels is geschreven als jeugdboek. Alcott heeft het hierdoor vaak over morele lessen. Lezers kunnen hierdoor leren hoe zij zich moeten gedragen. In het boek wordt vaak verwezen naar The Pilgrim's Process van John Bunyan. De moraal wordt gebracht vanuit het christendom. Mevrouw March geeft vaak advies aan de meisjes, maar de meisjes leren ook lessen door dingen te doen. Uiteindelijk leren zij om goede volwassenen te worden.
- Sociale klassen: De familie March is een typisch gezin uit de werkende klasse. Ze leven erg zuinig en op de rand van armoede. Toch zijn ze gelukkig. Tante March daarentegen is rijk, maar totaal niet gelukkig. De familie Laurence is ook rijk en ook niet gelukkig. Volgens het boek is welvaart niet slecht. Toch hebben lagere klassen een belangrijke deugd die de hogere klassen niet hebben. Zij werken voor hun geld, terwijl de hogere klassen vaak van hun bezittingen leven.
- Natuurlijkheid: De familie March leeft op een zeer simpele en eenvoudige manier. De meisjes leren dat korsetten en hakken niet goed voor de gezondheid zijn. Zo kun je makkelijk je enkel verzwikken en kun je zelf flauwvallen. In plaats daarvan staat natuurlijke schoonheid centraal in het boek.
Vervolgboeken
Alcott schreef later twee vervolgen op Onder moeders vleugels. Het twee deel van het boek heet Little Men. Het boek speelt zich een tijdje na het einde van het eerste deel af. Jo en professor Bhaer runnen hun school voor jongens. Het boek begint als een nieuwe leerling arriveert; het weesjongetje Nat Blake. Hij speelt een centrale rol in het boek. Nat heeft de slechte gewoonte om te liegen. Ook gaat hij om met slechte vriendjes.
Het laatste deel is Jo's Boys. De kinderen van de zussen March zijn inmiddels opgegroeid. Ze proberen nu een baan en een partner te vinden. Het boek speelt zich 10 jaar na Little Men af. Alcott heeft veel moderne en progressieve waarden in haar boek verwerkt. Zo schrijft ze over het moderne beeld van de vrouw.
Adaptaties
Films
Little Women is verschillende keren keren verfilmd. In 1917 werd er een Britse geluidloze film gemaakt van het boek met in de hoofdrollen Daisy Burrell (als Amy), Mary Lincoln (als Meg), Ruby Miller (als Jo) en Muriel Myers (als Beth). Er is weinig bekend over deze film, aangezien deze verloren gegaan is. Eén jaar later maakten de Amerikanen ook een geluidloze film. Deze film is ook verloren gegaan.
In 1933 maakte George Cukor de eerste verfilming met geluid. In de hoofdrollen speelden Katharine Hepburn (als Jo), Joan Bennett (als Amy), Frances Dee (als Meg) en Jean Parker (als Beth). De verfilming was zo succesvol dat in 1934 ook Little Men werd verfilmd. In 1949 volgde een nieuwe verfilming door Mervyn LeRoy. Dit was de eerste verfilming in kleur. In de film speelden onder andere June Allyson (als Jo), Margaret O'Brien (als Beth), Elizabeth Taylor (als Amy) en Janet Leigh (als Meg).
In 1994 maakte Gillian Armstrong een verfilming. In 2018 volgde een nieuwe verfilming door Clare Niederpruem. Deze laatste versie volgt het verhaal, maar speelt zich af in het heden. In 2019 maakte Greta Gerwig een verfilming van Little Women. Deze verfilming werd voor zes Oscars genomineerd. In de film speelden onder andere Emma Watson (als Meg), Timothée Chalamet (als Laurie) en Meryl Streep (als tante March) een rol.
Televisieseries
Het verhaal is ook gebruikt voor verschillende televisieseries. De BBC maakte maar liefst vier verschillende series van het verhaal: in 1950, 1958, 1970 en 2017. De televisieserie uit 2017 bestaat uit drie afleveringen en werd in Nederland en België uitgezonden op BBC First.
In 1950 maakte de Amerikaanse omroep CBS een twee uur durende special over het boek als onderdeel van het programma Studio One. In 1979 maakte de NBC zijn eigen versie. De Amerikaanse zender Lifetime maakte in 2012 een moderne versie van het verhaal. Ook in India en Zuid-Korea werden televisieseries over Little Women gemaakt.
In 1981 werd Little Women gebruikt voor een animeserie. In 1987 volgde een tweede versie: Tales of Little Women.
Toneel
In 1912 werd het eerste toneelstuk gebaseerd op Little Women gemaakt.