Gedicht: verschil tussen versies
(tabellen nog verder aanpassen.) |
|||
(23 tussenliggende versies door 13 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
⚫ | Een '''gedicht''' is een tekst waarbij de schrijver goed heeft nagedacht over de manier waarop hij de woorden en de zinnen van de tekst opschrijft. Een gedicht kan heel kort zijn of heel lang. Een gedicht kan overal over gaan. Er zijn gedichten die voor een speciale gelegenheid worden geschreven. Er zijn ook gedichten die geschreven worden omdat de schrijver creatief om wil gaan met de taal. Iemand die gedichten schrijft noem je een dichter. |
||
− | {{werk}} |
||
+ | |||
⚫ | Een '''gedicht''' is een tekst waarbij de schrijver goed heeft nagedacht over de manier waarop hij de woorden en de zinnen van de tekst |
||
+ | Gedichten kunnen ook op [[muziek]] worden gezet. Dan wordt het een liedtekst. [[Kinderlied|Kinderliedjes]] zijn dan ook vaak in dichtvorm. |
||
⚫ | |||
+ | {{naar PIM}} |
||
+ | |||
+ | ==Kenmerken== |
||
+ | In gedichten kun je speciaal letten op: |
||
⚫ | |||
* rijmschema's |
* rijmschema's |
||
* stijlfiguren |
* stijlfiguren |
||
Regel 15: | Regel 20: | ||
==Gedichten met een bepaald doel== |
==Gedichten met een bepaald doel== |
||
− | {|{{prettytable}} |
+ | {| {{prettytable}} |
|[[ballade]] of romance |
|[[ballade]] of romance |
||
|[[beeldgedicht]] |
|[[beeldgedicht]] |
||
Regel 52: | Regel 57: | ||
|[[sinterklaasgedicht]] |
|[[sinterklaasgedicht]] |
||
|- |
|- |
||
− | |[[slamgedicht]] |
||
|[[vocalise]] |
|[[vocalise]] |
||
|[[zwanenzang]] |
|[[zwanenzang]] |
||
Regel 60: | Regel 64: | ||
==Gedichten met een hele specifieke vorm== |
==Gedichten met een hele specifieke vorm== |
||
− | {|{{prettytable}} |
+ | {| {{prettytable}} |
| [[160]] |
| [[160]] |
||
| [[abecedarium]] |
| [[abecedarium]] |
||
Regel 66: | Regel 70: | ||
| [[aforisme]] |
| [[aforisme]] |
||
| [[aldicht]] |
| [[aldicht]] |
||
+ | |- |
||
| [[blank vers]] |
| [[blank vers]] |
||
| [[clerihew]] |
| [[clerihew]] |
||
Regel 75: | Regel 80: | ||
| [[jaardicht]] (getalvers, tijdvers, carnacioen) |
| [[jaardicht]] (getalvers, tijdvers, carnacioen) |
||
| [[keerdicht]] |
| [[keerdicht]] |
||
− | | [[limerick]] |
+ | | [[limerick (gedicht)|limerick]] |
| [[ollekebolleke]] |
| [[ollekebolleke]] |
||
+ | |- |
||
| [[onzijn]] |
| [[onzijn]] |
||
| [[pantoum]] |
| [[pantoum]] |
||
Regel 82: | Regel 88: | ||
| [[prozagedicht]] (proëzie) |
| [[prozagedicht]] (proëzie) |
||
| [[rapsodie]] |
| [[rapsodie]] |
||
⚫ | |||
|- |
|- |
||
⚫ | |||
| [[ritornel]] |
| [[ritornel]] |
||
| [[retrograde]] (kreeftdicht) |
| [[retrograde]] (kreeftdicht) |
||
| [[rondeel]] (rondo) |
| [[rondeel]] (rondo) |
||
| [[snelsonnet]] |
| [[snelsonnet]] |
||
+ | |- |
||
| [[stapelgedicht]] |
| [[stapelgedicht]] |
||
| [[sonnet]] (klinkdicht) |
| [[sonnet]] (klinkdicht) |
||
Regel 93: | Regel 100: | ||
| [[tautogram]] |
| [[tautogram]] |
||
| [[tricolon]] |
| [[tricolon]] |
||
+ | |- |
||
| [[villanelle]] |
| [[villanelle]] |
||
| [[vrij vers]] |
| [[vrij vers]] |
||
Regel 125: | Regel 133: | ||
− | is een stuk tekst dat op een bepaalde manier wordt geschreven. Er zit vaak een bepaald patroon in. Een vaak genoemde regel is dat een gedicht moet [[rijm]]en. Dat is echter niet altijd zo. Een bekend voorbeeld is natuurlijk het [[ |
+ | is een stuk tekst dat op een bepaalde manier wordt geschreven. Er zit vaak een bepaald patroon in. Een vaak genoemde regel is dat een gedicht moet [[rijm]]en. Dat is echter niet altijd zo. Een bekend voorbeeld is natuurlijk het [[sinterklaasgedicht]] zoals we dat allemaal wel kennen: |
:"''De sint zat eens te denken''" |
:"''De sint zat eens te denken''" |
||
:"''wat hij Jan eens zou schenken...''" |
:"''wat hij Jan eens zou schenken...''" |
||
Regel 139: | Regel 147: | ||
* [[naamdicht]] |
* [[naamdicht]] |
||
⚫ | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | ==Links== |
||
− | * [http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/tv/nps/hetklokhuis/bb.20040408.asf Gedichten (klokhuis)] |
||
− | * [http://weetje-gedicht.yurls.net/ Weetje gedicht] |
||
⚫ | |||
[[Categorie:Gedicht| ]] |
[[Categorie:Gedicht| ]] |
||
[[Categorie:Literatuur]] |
[[Categorie:Literatuur]] |
Huidige versie van 28 nov 2023 om 23:42
Een gedicht is een tekst waarbij de schrijver goed heeft nagedacht over de manier waarop hij de woorden en de zinnen van de tekst opschrijft. Een gedicht kan heel kort zijn of heel lang. Een gedicht kan overal over gaan. Er zijn gedichten die voor een speciale gelegenheid worden geschreven. Er zijn ook gedichten die geschreven worden omdat de schrijver creatief om wil gaan met de taal. Iemand die gedichten schrijft noem je een dichter.
Gedichten kunnen ook op muziek worden gezet. Dan wordt het een liedtekst. Kinderliedjes zijn dan ook vaak in dichtvorm.
Kenmerken
In gedichten kun je speciaal letten op:
- klank
- rijmschema's
- stijlfiguren
- strofes
- beeldspraak
- metrum
- ritme
- typografie
Dichtvorm
Er zijn heel veel verschillende soorten gedichten. Hieronder hebben we gedichten bij elkaar gezet die je kunt schrijven met een bepaald doel, gedichten die een hele specifieke vorm hebben, gedichten met een specifiek aantal regels, lettergrepen en maat en versvoet.
Gedichten met een bepaald doel
ballade of romance | beeldgedicht | burleske | cadavre exquis | cantilene |
concrete poëzie | copla | dierdicht | drinklied | elegie (klaagdicht) |
epigram (puntdicht, sneldicht) | flarf | gelegenheidsgedicht | grafschrift (epitaaf) | hymne |
klankdicht | leerdicht | light verse | lijkdicht | nonsenspoëzie |
ode (lofdicht, lofzang) | pastorale (herdersdicht, ecloge, idylle) | palinodie | poesiealbumgedicht | poésie pure |
raadselrijm | readymade | romance zie: ballade | satire (hekeldicht, spotdicht) | sinterklaasgedicht |
vocalise | zwanenzang | zintuigengedicht |
Gedichten met een hele specifieke vorm
160 | abecedarium | acrostichon (naamdicht, lettervers) | aforisme | aldicht |
blank vers | clerihew | elfje | figuurgedicht | gevonden poëzie |
haiku (senryu, tanka, waka) | jaardicht (getalvers, tijdvers, carnacioen) | keerdicht | limerick | ollekebolleke |
onzijn | pantoum | poésie parlante | prozagedicht (proëzie) | rapsodie |
referein (stokvers) | ritornel | retrograde (kreeftdicht) | rondeel (rondo) | snelsonnet |
stapelgedicht | sonnet (klinkdicht) | stiftgedicht | tautogram | tricolon |
villanelle | vrij vers |
Gedichten met specifiek aantal regels
- distichon, 2 regels
- terzine, 3 regels
- kwatrijn, 4 regels
- kwintijn, 5 regels met bepaald rijmschema
- sextet, 6 regels (ook als onderdeel van sonnet)
- octaaf, 8 regels, als onderdeel van sonnet
- Onzijn, 11 regels
- sonnet, 14 regels
Gedichten met specifiek aantal regels en lettergrepen
- Haiku, drie regels van 5, 7 en 5 lettergrepen
- Senryu, drie regels van 5, 7 en 5 lettergrepen (vgl. ook Haiku)
- Tanka, vijf regels met 5, 7, 5, 7 en 7 lettergrepen
Gedichten met een specifiek aantal versvoeten
is een stuk tekst dat op een bepaalde manier wordt geschreven. Er zit vaak een bepaald patroon in. Een vaak genoemde regel is dat een gedicht moet rijmen. Dat is echter niet altijd zo. Een bekend voorbeeld is natuurlijk het sinterklaasgedicht zoals we dat allemaal wel kennen:
- "De sint zat eens te denken"
- "wat hij Jan eens zou schenken..."
Er zijn verschillende soorten gedichten:
Schrijven | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|