Cowboy: verschil tussen versies
k |
|||
| (11 tussenliggende versies door 9 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | Een '''cowboy''' is een man die [[vee]] hoedde in het westen van de [[Verenigde Staten]]. Een vrouw wordt een [[cowgirl]] genoemd. Cowboys doen dit volgens de [[traditie]] te [[paard]]. Een cowboy werkte vroeger meestal voor een boer gedurende een [[seizoen]]. |
||
| − | Een cowboy (een Engels woord dat letterlijk 'koeienjongen' betekent) was een persoon die de veekuddes, met name runderen op de uitgestrekte vlaktes in de Verenigde Staten in de periode van het Wilde Westen moest bewaken en opdrijven. |
||
| − | De cowboy reed daarbij op een paard rond en tussen de kudde om deze op te drijven en bij elkaar te houden en wierp met een lasso om een bepaalde koe of paard (mustang) te vangen. De cowboy zoals die te zien is in westernfilms, met rokende revolvers, bestaat niet meer en heeft historisch gezien ook nooit zo bestaan, maar leeft voort als stoere macho in films, boeken, stripverhalen en reclame. |
||
| + | [[Bestand:Frederic Remington - A Mexican Vaquero - 1982.799 - Art Institute of Chicago.jpg|miniatuur|rechts|Een Mexicaanse Vaquero]] |
||
| ⚫ | |||
| + | ==Vaqueros== |
||
| + | De oorspronkelijke bewoners van [[Mexico]] hadden ook al cowboys, ze werden vaqueros genoemd. Dat komt van het Spaanse woord vaca ([[koe]]). De vaqueros werden ingehuurd om het vee de hoeden en ze stonden erom bekend dat ze heel goed waren in [[paardrijden]], [[lasso]]werpen en het hoeden van [[dieren]]. |
||
| ⚫ | |||
| − | Historici melden dat er slechts ongeveer 35.000 cowboys geweest zijn in Amerika en dat hun glorietijd (de periode waaruit wij ze kennen vanuit de westernfilms) relatief kort duurde van ca. 1860 tot 1886. |
||
| + | In 1519, kort nadat de [[Spanje|Spanjaarden]] aankwamen in Amerika, werden er [[Boerderij|ranches]] (boerderijen) gebouwd om het vee te houden. Paarden werden meegenomen vanuit Spanje om te gebruiken op deze boerderijen. |
||
| + | Rond 1700 begonnen de ranches ook te verschijnen in [[Texas]], [[New-Mexico]] en [[Arizona]] maar ook veel zuidelijker, namelijk [[Argentinië]]. Rond 1800 begonnen Engelssprekende mensen te [[Migratie|migreren]] naar het westen van Amerika. Deze mensen namen delen van de Mexicaanse vaqueros over, zoals de kledingstijl en de manier van vee hoeden. |
||
| − | Veehoeders en veedrijvers |
||
| + | [[Bestand:Railroad Construction by a River.jpg|miniatuur|rechts|Aanleg van een spoorweg]] |
||
| − | De hoofdtaak van de cowboys was om grote kudden runderen van de ranches in Noord-Texas te drijven naar plaatsen als Abilene en Dodge City, waar spoorwegstations waren, vanwaar de dieren per trein verder konden worden getransporteerd naar Chicago, het centrum van de vleesverwerkende industrie. Na verloop van tijd werden steeds meer prairiegebieden door akkerbouwers omheind met prikkeldraad (wat soms tot confrontaties tussen vee- en akkerbouwers leidde), zodat het steeds moeilijker werd routes te vinden voor de kuddes. Bovendien werden steeds meer spoorlijnen naar de zuidelijke staten aangelegd zodat op den duur de meeste veetelers relatief dichtbij een station woonden en lange trektochten met het vee niet meer nodig waren. Omstreeks 1890 was het dan ook afgelopen met de bloeitijd van de cowboy. |
||
| + | Halverwege de 19e eeuw begonnen de Verenigde Staten met het bouwen van [[spoorweg]]en richting het westen. Cowboys begonnen toen een belangrijke rol te spelen in het verzamelen van het vee zodat ze vervoerd konden worden door het land om ergens anders verkocht te worden. Er waren zo’n 12 cowboys nodig om 3000 dieren te verplaatsen naar de [[wagon]]s. |
||
| + | Gedurende de winter van 1886-1887 stierven veel dieren omdat de [[temperatuur]] ver onder het [[vriespunt]] kwam. Veel [[wetenschapper]]s denken dat die winter heeft geleid tot het einde van het cowboytijdperk. Er werd nog steeds vee gehoed, maar op een veel kleinere schaal tot ongeveer halverwege de 20e eeuw. De meeste cowboys werden toen eigenaar van een eigen ranch en omheinden het gebied met bijvoorbeeld [[prikkeldraad]]. |
||
| − | Cowboykleding en -uitrusting |
||
| + | ==Het leven van een cowboy== |
||
| − | De kleding en de uitrusting van de cowboy waren afgestemd op het zware werk dat hij te verrichten had. Dit kon van streek tot streek verschillen . |
||
| + | Over het algemeen waren cowboys jonge mannen die geld nodig hadden. Gemiddeld verdiende een cowboy rond de [[Dollar|$]]25 tot $40 per maand. Vaak hielpen de cowboys ook met het verzorgen van de paarden, het repareren van hekken en gebouwen en soms hielpen ze met het stichten en bouwen van [[buitenpost]]en. |
||
| − | Vaste onderdelen van de stereotype uitrusting zijn onder meer: |
||
| + | |||
| − | De hoed: deze geeft bescherming tegen zon en regen en tegen laaghangende takken. |
||
| + | Wanneer de cowboys aan het werk waren op een boerderij sliepen ze vaak met een aantal bij elkaar in een [[barak]], een gebouw waar mensen tijdelijk kunnen slapen. Om elkaar te vermaken zongen ze liedjes, speelde ze op de gitaar of harmonica en schreven ze gedichten en verhalen. |
||
| − | De archetypische cowboy uit de film draagt steeds zijn stetson. De filmindustrie in Hollywood droeg bij tot deze beeldvorming. Het is echter een misvatting te denken dat de veedrijvers in de 19de eeuw ook steeds dit hoofddeksel droegen. Het meest gedragen hoofddeksel voor cowboys was de bolhoed, maar ook mutsen en petten waren in gebruik volgens onderzoek van de Amerikaanse journalist en spoorweghistoricus Lucius Beebe.De sporen aan de laarzen zijn lang en puntig. Cowboys borstelden hun paarden zelden en daarom waren grote sporen nodig om door de geklitte vachten aanwijzingen te kunnen geven. Ook reden cowboys vaak op halfwilde paarden die met grove sporen makkelijker te besturen waren. |
||
| + | |||
| − | De chaps (leren beenkappen): voorkomen slijtage aan de knieën en bieden bescherming tegen doornige struiken, bijtgrage paarden en scherpe hoorns van runderen. |
||
| + | Cowboys staan bekend vanwege de hoeden die ze droegen met grote randen om zich te beschermen tegen de zon. Werkdagen van cowboys duurden rond de 15 uur. Veel van die tijd zaten ze op een paard om het vee te hoeden of waren ze ander zwaar lichamelijk werk aan het doen. |
||
| − | De bandana: een doek om de hals, die ook om de mond en de neus gebonden kon worden bij zandstormen (of overvallen). |
||
| + | |||
| − | De laarzen: stevige rijlaarzen, meestal van het type 'Spaanse laarzen' of cowboylaarzen. |
||
| + | ==Cowboys nu== |
||
| − | De bullwhip: een lange zweep van gevlochten leer waarmee men kan knallen en vee drijven. |
||
| + | [[Bestand:Texascowboys2.jpg|miniatuur|rechts|Cowboys in het heden]] |
||
| − | De lasso: een werptouw met een verschijfbare lus waarmee men een dier kan vangen. |
||
| + | Tegenwoordig is het aantal cowboys flink afgenomen, maar ze zijn nog niet helemaal verdwenen. De levensstijl en de cultuur van de cowboys is nog steeds terug te vinden in sommige delen van de Verenigde Staten. |
||
| + | |||
| + | Er zijn nog steeds een aantal cowboys die helpen op ranches in Texas, [[Utah]], [[Kansas]], [[Montana]], [[Wyoming]] en [[Colorado]]. Volgens een onderzoek uit 2003 werkten er toen 9.730 mensen in de categorie ‘ondersteunende activiteiten voor dierlijke productie’. De cowboys vallen hier ook onder. Cowboys verdienen tegenwoordig zo’n $19.340 per jaar. |
||
| + | |||
| + | ==Bronnen== |
||
| + | Cowboy. (z.d.). Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Cowboy |
||
| + | |||
| + | Definition of cowboy | Dictionary.com. (z.d.). Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://www.dictionary.com/browse/cowboy |
||
| + | |||
| + | History. (2010, 26 april). Cowboys. Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://www.history.com/topics/westward-expansion/cowboys |
||
| + | |||
| + | |||
| + | [[Categorie:Beroepen]] |
||
| + | [[Categorie:Wilde Westen]] |
||
Huidige versie van 19 sep 2022 om 20:02
Een cowboy is een man die vee hoedde in het westen van de Verenigde Staten. Een vrouw wordt een cowgirl genoemd. Cowboys doen dit volgens de traditie te paard. Een cowboy werkte vroeger meestal voor een boer gedurende een seizoen.
Vaqueros
De oorspronkelijke bewoners van Mexico hadden ook al cowboys, ze werden vaqueros genoemd. Dat komt van het Spaanse woord vaca (koe). De vaqueros werden ingehuurd om het vee de hoeden en ze stonden erom bekend dat ze heel goed waren in paardrijden, lassowerpen en het hoeden van dieren.
Geschiedenis
In 1519, kort nadat de Spanjaarden aankwamen in Amerika, werden er ranches (boerderijen) gebouwd om het vee te houden. Paarden werden meegenomen vanuit Spanje om te gebruiken op deze boerderijen.
Rond 1700 begonnen de ranches ook te verschijnen in Texas, New-Mexico en Arizona maar ook veel zuidelijker, namelijk Argentinië. Rond 1800 begonnen Engelssprekende mensen te migreren naar het westen van Amerika. Deze mensen namen delen van de Mexicaanse vaqueros over, zoals de kledingstijl en de manier van vee hoeden.
Halverwege de 19e eeuw begonnen de Verenigde Staten met het bouwen van spoorwegen richting het westen. Cowboys begonnen toen een belangrijke rol te spelen in het verzamelen van het vee zodat ze vervoerd konden worden door het land om ergens anders verkocht te worden. Er waren zo’n 12 cowboys nodig om 3000 dieren te verplaatsen naar de wagons.
Gedurende de winter van 1886-1887 stierven veel dieren omdat de temperatuur ver onder het vriespunt kwam. Veel wetenschappers denken dat die winter heeft geleid tot het einde van het cowboytijdperk. Er werd nog steeds vee gehoed, maar op een veel kleinere schaal tot ongeveer halverwege de 20e eeuw. De meeste cowboys werden toen eigenaar van een eigen ranch en omheinden het gebied met bijvoorbeeld prikkeldraad.
Het leven van een cowboy
Over het algemeen waren cowboys jonge mannen die geld nodig hadden. Gemiddeld verdiende een cowboy rond de $25 tot $40 per maand. Vaak hielpen de cowboys ook met het verzorgen van de paarden, het repareren van hekken en gebouwen en soms hielpen ze met het stichten en bouwen van buitenposten.
Wanneer de cowboys aan het werk waren op een boerderij sliepen ze vaak met een aantal bij elkaar in een barak, een gebouw waar mensen tijdelijk kunnen slapen. Om elkaar te vermaken zongen ze liedjes, speelde ze op de gitaar of harmonica en schreven ze gedichten en verhalen.
Cowboys staan bekend vanwege de hoeden die ze droegen met grote randen om zich te beschermen tegen de zon. Werkdagen van cowboys duurden rond de 15 uur. Veel van die tijd zaten ze op een paard om het vee te hoeden of waren ze ander zwaar lichamelijk werk aan het doen.
Cowboys nu
Tegenwoordig is het aantal cowboys flink afgenomen, maar ze zijn nog niet helemaal verdwenen. De levensstijl en de cultuur van de cowboys is nog steeds terug te vinden in sommige delen van de Verenigde Staten.
Er zijn nog steeds een aantal cowboys die helpen op ranches in Texas, Utah, Kansas, Montana, Wyoming en Colorado. Volgens een onderzoek uit 2003 werkten er toen 9.730 mensen in de categorie ‘ondersteunende activiteiten voor dierlijke productie’. De cowboys vallen hier ook onder. Cowboys verdienen tegenwoordig zo’n $19.340 per jaar.
Bronnen
Cowboy. (z.d.). Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Cowboy
Definition of cowboy | Dictionary.com. (z.d.). Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://www.dictionary.com/browse/cowboy
History. (2010, 26 april). Cowboys. Geraadpleegd op 6 november 2019, van https://www.history.com/topics/westward-expansion/cowboys