Peter I van Rusland
| Peter I van Rusland | |
|---|---|
.jpg) | |
| Land |  Keizerrijk Rusland
|
| Aangetreden op | 1682 |
| Afgetreden op | 1725 (overlijden) |
| Troonopvolger | Catharina I van Rusland |
| Persoonlijke informatie | |
| Volledige naam | Peter I Aleksejevitsj Romanov (Russisch: Пётр I Алексеевич Рома́нов) |
| Geboren | Moskou, Rusland, 9 juni 1672 |
| Overleden | Sint-Petersburg, Rusland, 8 februari 1725 |
| Huwelijk | Eudoxia Lopoechina (geh. 1689)
Marta Helena Skowrońska (geh. 9 februari 1712) |
| Dynastie | Huis Romanov |
| Ouders | Alexis van Rusland Natalja Narysjkina |
| Kinderen | zie tekst |
Portaal  Monarchie
| |
Peter I "de Grote", in het Russisch: Пётр Алексе́евич Рома́нов / Pjotr Alekseevich Romanov, (Moskou, Rusland, 9 juni 1672 - Sint-Petersburg, Rusland, 8 februari 1725) was een beroemde tsaar (keizer) van Rusland.
Hij stichtte de stad Sint-Petersburg die niet - zoals wel eens wordt gedacht - naar hem, maar naar zijn beschermheilige, de apostel Petrus is genoemd. Vandaar dat woordje "Sint" voor Petersburg en dat hij zelf ook Petrus (Pieter of Peter, Russisch Pjotr) heette. Hij is in zijn jonge jaren naar Nederland geweest waar hij op een werf heeft gewerkt, om op die manier kennis van de scheepsbouw te vergaren die ze in Rusland konden gebruiken. De lange buitenlandse man (met zijn ruim 2 meter stak hij minstens een kop boven de anderen uit) maakte veel indruk op de Nederlanders. Het huis in Zaandam waar hij toen in 1697 logeerde (het Tsaar Peterhuisje) bestaat nog steeds en is een museum.
Zijn verblijf in Nederland is uitvoerig gedocumenteerd door de geschiedschrijving en daardoor weten we, dat hij er een aantal rare gewoontes op na hield. Zo was hij 's avonds thuis aan het oefenen met een nijptang, toen hij gestoord werd door nieuwsgierige jongens, die door het raam naar hem loerden. Hij vloog naar buiten met de nijptang nog in zijn hand, nam een van die jongens in een ijzeren greep, en trok hem met de nijptang een tand uit zijn mond.
Ook degenen die hem onderdak hadden verschaft, werden niet door hem, zoals ze gedacht hadden, vorstelijk beloond. Hij vertrok zonder te betalen en afscheid te nemen, hoewel dat later toch nog goed is gekomen. Kortom, een merkwaardige figuur.
In 1689 trouwde hij met Eudoxia Lopoechina. Zij kregen drie kinderen:
- Aleksej (18 februari 1690 - 26 juni 1718)
- Alexander (13 oktober 1691 - 14 mei 1692)
- Paul (1693-1693)
Het huwelijk was ongelukkig en binnen 10 jaar dwong Pjotr Eudoxia te vertrekken naar een klooster zodat hij opnieuw kon trouwen. Hij kreeg een relatie met de Litouws-Poolse Marta Helena Skowrońska, later tsarina Yekaterina I. In 1707 trouwde hij in het geheim met haar, waarna ze op 9 februari 1712 officieel trouwden in St. Petersburg. Ze kregen twaalf kinderen:
- Paul (1704-1707)
- Peter (1705-1707)
- Catharina (7 februari 1707 - 1708)
- Anna (27 januari 1708 - 15 mei 1728)
- Elisabeth (29 december 1709 - 5 januari 1762)
- Natalia (20 maart 1713 - 27 mei 1715)
- Margarita (19 september 1714 - 7 juni 1715)
- Peter (15 november 1715 - 19 april 1719)
- Paul (13 januari 1717 - 14 januari 1717)
- Natalia (31 augustus 1718 - 15 maart 1725)
- Peter (1719/1723 - 7 oktober 1723)
- Paul (1724-1724)
Het levenseinde van de tsaar, en vooral zijn laatste paar woorden, zorgden voor onduidelijkheid onder de achterblijvers. Toen Peter aanvoelde dat hij ging overlijden, vroeg hij om schrijfpapier. Hij kreeg het en schreef: 'Geef alles aan…' Toen viel de pen uit zijn hand. Hij kon niet meer schrijven en liet zijn dochter Anna halen om haar te dicteren, maar vóór de prinses arriveerde, was hij niet meer aanspreekbaar en raakte in een coma. De volgende dag om 6 uur in de ochtend overleed Peter de Grote, in het 53e jaar van zijn leven en het 43e jaar van zijn regering. Hoewel hij meer dan tien kinderen had gekregen, lukte het hem dus toch niet om een troonopvolger te benoemen.
Link
Kort artikel over het leven van Peter de Grote + zijn laatste woorden
|
Tsaardom Rusland (1547-1721) Keizerrijk Rusland (1721-1917) | |