Oekraïense Volksrepubliek
Oekraïense Volksrepubliek Українська Народна Республіка Ukrajinska Narodna Respublika (UNR) | |
|---|---|
_cropped_map.png) | |
| Artikel uit The New York Times dat de voorlopige grenzen van de Oekraïense Volksrepubliek laat zien, kwam voort uit het ineengestorte Russische rijk in 1918 | |
 |
 |
| Hoofdstad | Kiev |
| Toestand | Autonomie binnen de Russische Republiek (1917-1918),
Gedeeltelijk erkende staat (1918-1920), Regering in ballingschap (1920-1992) |
| Oppervlakte | 477.021 (1897) |
| Staatshoofd | Oekraïense Centrale Raad (tot april 1918) |
| Taal | Officieel: Oekraïens, Wijdverbreid: Russisch,
Minderheidstalen: Jiddisch, Pools, Duits, Wit-Russisch, Roemeens, Bulgaars, Grieks, Urum, enz. |
| Religie | ≈85% Oosters-orthodox
≈9% Joods ≈4% Rooms-Katholiek |
| Nationale Feestdag | |
| Munteenheid | Karbovanets, Hryvnia |
| Volkslied | Šče ne vmerla Ukrajina, "Oekraïne is nog niet omgekomen" |
Voorganger < Russische Keizerrijk
|
Opvolger Oekraïense Staat (1918) > Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek (1920) >
|
De Oekraïense Volksrepubliek (UPR), of Oekraïense Nationale Republiek (UNR), was een land in Oost-Europa dat bestond tussen 1917 en 1920. Het werd uitgeroepen na de Februarirevolutie in Rusland door de Eerste Universele. In maart 1917 koos het Nationale Congres in Kiev de Centrale Raad, bestaande uit socialistische partijen, volgens dezelfde principes als in de rest van de Russische Republiek (voorloper van de Sovjet-Unie). De autonomie (zelfstandigheid) van de Oekraïense Volksrepubliek werd erkend door de Russische Voorlopige Regering die was ontstaan na de val van het Russische Keizerrijk. Na de Oktoberrevolutie, riep het op 22 januari 1918 zijn onafhankelijkheid uit van de Russische Republiek door de Vierde Universele.
De burgerlijke Centrale Raad, voorgezeten door Mikhail Grushevsky, verklaarde op 25 januari 1918 in Kiev de onafhankelijkheid van Oekraïne (de Oekraïense Volksrepubliek). Op 30 januari 1918 werd Vsevolod Golubovich de premier van de nieuwe staat.
Tijdens haar korte bestaan heeft de republiek verschillende politieke veranderingen ondergaan - van de socialistisch georiënteerde republiek onder leiding van de Centrale Raad van Oekraïne met zijn algemeen secretariaat tot de socialistische republiek onder leiding van het directoraat en door Symon Petliura. Tussen april en december 1918 werd het socialistische gezag van de Oekraïense Volksrepubliek opgeschort, nadat het was omvergeworpen door de pro-Duitse Oekraïense staat. Pavlo Skoropadskyi werd door een boerencongres tot Hetmanate (politieke titel) gekozen. Na het einde van het Hetmanate op 14 december 1918 werd de Oekraïense Volksrepubliek hersteld. Skoropadsky herstelde het voormalige keizerlijke bestuur, herzag een aantal politieke beslissingen van de Centrale Raad en voerde een rechtse, sterk nationalistische politiek. Dit werd ook benadrukt door de hernoeming van het land naar de Oekraïense Staat.
Simon Petljura werd minister van Oorlog in zijn regering. Met de hulp van het administratieve apparaat en met de steun van de Duitse en Oostenrijks-Hongaarse bezettingslegers, kon Skoropadsky voor het eerst in de geschiedenis de Oekraïense staat stichten van rivier de Don in het oosten tot de Boeg in het westen.
Vanaf eind 1919 opereerde de UNR als bondgenoot van de Tweede Poolse Republiek. Op 10 november 1920 verloor de staat de rest van zijn grondgebied aan de bolsjewieken. De Vrede van Riga van 18 maart 1921 tussen de Tweede Poolse Republiek, Sovjet-Rusland (mede namens Sovjet-Wit-Rusland) en Sovjet-Oekraïne bezegelde het lot van de Oekraïense Volksrepubliek.
Na de Oktoberrevolutie vormden zich veel regeringen in Oekraïne, met name de Oekraïense Volksrepubliek Sovjets (1917-1918), gevestigd in Charkov, en zijn Sovjetopvolgers. Deze kracht, samen met de Oekraïense Republiek (gevestigd in Kiev), plus de Witte Beweging, Polen, Groene legers en de anarchisten, vochten constant met elkaar, wat resulteerde in veel slachtoffers onder Oekraïners die vochten in een Oekraïense burgeroorlog van 1917-21 als onderdeel van de bredere Russische Burgeroorlog van 1917-1923. De Russische SFSR zou (na het Verdrag van Riga van 1921) de controle uitbreiden over wat uiteindelijk de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek (SSR) zou worden en (in 1922) één van de oprichters van de Sovjet-Unie.
Het einde van het land nader bekeken
Na het vertrek van de Oostenrijks-Hongaarse en de meeste Duitse troepen kon de Hetmanate het niet langer volhouden; hij werd opgevolgd door de directeur van de Oekraïense Volksrepubliek. Tijdens de Russische Burgeroorlog bezetten de bolsjewieken Kiev. 14 januari 1919 werd gevolgd door het uitroepen van de Oekraïense SSR, die later fuseerde met de West-Oekraïense Volksrepubliek.
Het land hield op te bestaan in februari 1920, toen heel Oekraïne werd bezet door het Rode Leger. Maar het leger van de Oekraïense Volksrepubliek bleef aan de zijde van Polen vechten in de Pools-Russische oorlog. Na de ondertekening van het vredesverdrag van Riga was het lot van de Oekraïense Volksrepubliek definitief bezegeld. Oekraïense soldaten in Polen werden geïnterneerd; in overeenstemming met de Vrede van Riga behoorde het grondgebied van de West-Oekraïense Volksrepubliek tot Polen.
Tot 1992 was er een regering in ballingschap in de Oekraïense Volksrepubliek in München. Op 22 augustus 1992 overhandigde de laatste premier van Oekraïne in ballingschap, Mykola Plaviuk, het insigne van de Oekraïense Volksrepubliek aan de nieuwe, democratisch gekozen president van Oekraïne, Leonid Kravchuk. Tegelijkertijd erkende hij Oekraïne, opgericht in 1991, als de rechtsopvolger van de Oekraïense Volksrepubliek.