1975: verschil tussen versies

Versie van 10 okt 2025 15:59

1975 is een jaar in de twintigste eeuw

23 - In Utrecht wordt besloten om de eerste bovengrondse lightrail-lijn van Nederland aan te leggen: de Sneltram Utrecht-Nieuwegein.

1 - Nederlandse bromfietsers moeten vanaf vandaag een valhelm dragen. Vooruitlopend op de valhelmplicht hebben fabrikanten de snorfiets op de markt gebracht, die al snel populair wordt bij de jeugd.
15 - Ingebruikname van de kerncentrale Doel I bij Antwerpen.

3 - Een poging van een groep Zuid-Molukkers om koningin Juliana te gijzelen wordt verijdeld.
22 - Teach-In wint in Stockholm het Eurovisiesongfestival met "Dinge-dong".
24 - In Amsterdam komt het tot rellen bij de ontruiming van de Nieuwmarkt. Buurtbewoners en actievoerders verzetten zich met geweld tegen de aanleg van een tunnel voor de metro van de Oostlijn.
- Op het Autosalon van Parijs wordt de Volkswagen Polo gepresenteerd.

4 - Oprichting van het Amerikaanse softwarebedrijf Microsoft door Bill Gates en Paul Allen.
13 - Begin van de burgeroorlog in Libanon die tot 1990 zou duren.
17 - In Cambodja nemen de Rode Khmer de hoofdstad Phnom Penh in. Generaal Lon Nol en zijn regering vluchten naar het buitenland. Premier van de nieuwe regering wordt Pol Pot.
25 - Een jaar na de Anjerrevolutie kiest Portugal voor de parlementaire democratie.
25 - De allerlaatste aflevering van de populaire televisieserie Swiebertje wordt uitgezonden.
30 - Saigon wordt ingenomen door Noord-Vietnam terwijl de Verenigde Staten hun laatste burgers evacueren. Hiermee komt een einde aan de Vietnamoorlog.

10 - Het eerste grote optreden vindt op Hemelvaartsdag plaats van Normaal, in openluchttheater Lochem.
31 - oprichting van het European Space Agency (ESA).

5 - Kaapverdië wordt onafhankelijk.
12 - Na Mozambique verklaart ook Sao Tomé en Principe zich onafhankelijk van Portugal.
15 - Apollo-Sojoez Test Project, waarbij de Amerikaanse Apollo en de Sovjet-Russische Sojoez-19 in de ruimte aan elkaar koppelen: de eerste samenwerking in de ruimte tussen de twee landen.
26 - In Waver opent het pretpark Walibi zijn deuren.

8 - De Banqiaodam, een stuwdam gelegen in de Chinese provincie Henan, breekt. Door overstromingen vallen 26.000 doden, en later zullen door hongersnood en epidemieën nog eens 145.000 mensen omkomen.

15 - Een van de meest succesvolle albums van Pink Floyd komt uit: "Wish You Were Here".
16 - Papoea-Nieuw-Guinea wordt onafhankelijk, na sinds de Eerste Wereldoorlog in handen te zijn geweest van Australië.

11 - Na Mozambique en Sao Tomé en Principe verklaart Angola zich als derde land dit jaar onafhankelijk van Portugal.
20 - De Spaanse dictator Franco sterft op 82-jarige leeftijd een natuurlijke dood.
25 - Suriname wordt een onafhankelijke republiek.

2 - Een groep Zuid-Molukse jongeren kaapt een trein vlak bij het Drentse dorp Wijster (zie Treinkaping bij Wijster). Machinist J. Braam, die verzet pleegt, wordt gedood. De passagiers F. Bulter en E. Bierling worden geëxecuteerd om de eisen van de kapers kracht bij te zetten. Een lange patstelling begint.
4 - Zuid-Molukkers bezetten het Indonesisch consulaat in Amsterdam. Bij de gijzelingsactie valt één dode: de heer Abedy (52) sprong uit het raam om te ontsnappen.
14 - Na bemiddeling door ingenieur Manusama en de weduwe van Chris Soumokil geven de Molukse gijzelnemers in Wijster zich over. De resterende gijzelaars komen met de schrik vrij. Door journalist Ger Vaders, een van de gegijzelden, werd over de treinkaping later een boek uitgebracht getiteld IJsbloemen en witte velden.
19 - De gijzelnemers in Amsterdam beëindigen hun actie.
DAF gaat zich weer volledig toeleggen op de productie van vrachtwagens. De divisie personenauto's in Born wordt verkocht aan Volvo, dat de productie van de DAF 66 voortzet met als typeaanduiding Volvo 66.
De jeugdbladen Sjors en Pep gaan samen onder de naam Eppo.
LEGO introduceert de Minifig, in 2003 waren al 3,7 miljard van deze poppetjes geproduceerd.

	Navigatie 20e eeuw
19e eeuw – 20e eeuw – 21e eeuw jaren '00: 1900 - 1901 – 1902 – 1903 – 1904 – 1905 – 1906 – 1907 – 1908 – 1909 jaren '10: 1910 - 1911 – 1912 – 1913 – 1914 – 1915 – 1916 – 1917 – 1918 – 1919 jaren '20: 1920 - 1921 – 1922 – 1923 – 1924 – 1925 – 1926 – 1927 – 1928 – 1929 jaren '30: 1930 - 1931 – 1932 – 1933 – 1934 – 1935 – 1936 – 1937 – 1938 – 1939 jaren '40: 1940 - 1941 – 1942 – 1943 – 1944 – 1945 – 1946 – 1947 – 1948 – 1949 jaren '50: 1950 - 1951 – 1952 – 1953 – 1954 – 1955 – 1956 – 1957 – 1958 – 1959 jaren '60: 1960 - 1961 – 1962 – 1963 – 1964 – 1965 – 1966 – 1967 – 1968 – 1969 jaren '70: 1970 - 1971 – 1972 – 1973 – 1974 – 1975 – 1976 – 1977 – 1978 – 1979 jaren '80: 1980 - 1981 – 1982 – 1983 – 1984 – 1985 – 1986 – 1987 – 1988 – 1989 jaren '90: 1990 - 1991 – 1992 – 1993 – 1994 – 1995 – 1996 – 1997 – 1998 – 1999

@@ Regel 35: / Regel 35: @@
 * 13 - Begin van de burgeroorlog in [[Libanon]] die tot [[1990]] zou duren.
 * 17 - In [[Cambodja]] nemen de [[Rode Khmer]] de hoofdstad [[Phnom Penh]] in. Generaal [[Lon Nol]] en zijn regering vluchten naar het buitenland. Premier van de nieuwe regering wordt [[Pol Pot]].
-* 25 - Een jaar na de [[Anjerrevolutie]] kiest [[Portugal]] voor de [[parlementaire democratie]]. Bij de verkiezingen voor een grondwetgevende vergadering brengt 92 % van de kiesgerechtigden zijn stem uit. Slechts 7 % geeft gehoor aan de suggestie van de [[Beweging van de strijdkrachten]] om [[blanco stem|blanco te stemmen]]. Grote winnaar is de sociaaldemocratische partij van [[Mário Soares]].
+* 25 - Een jaar na de [[Anjerrevolutie]] kiest [[Portugal]] voor de [[parlementaire democratie]].
 * 25 - De allerlaatste aflevering van de populaire televisieserie [[Swiebertje]] wordt uitgezonden.
 * 30 - [[Ho Chi Minhstad|Saigon]] wordt ingenomen door [[Noord-Vietnam]] terwijl de [[Verenigde Staten]] hun laatste burgers evacueren. Hiermee komt een einde aan de [[Vietnamoorlog]].