Openbare bibliotheek: verschil tussen versies
k (→Geschiedenis) |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | Een '''openbare bibliotheek''' is een plek waar mensen boeken en andere dingen zoals films kunnen lenen om te lezen of bekijken. Iedereen uit de buurt kan lid worden en gratis gebruikmaken van de [[bibliotheek]]. De openbare bibliotheek wordt ook wel 'de bibliotheek', 'de bieb' (in Nederland), of 'de bib' (in België) genoemd. | + | Een '''openbare bibliotheek''' is een plek waar mensen boeken en andere dingen zoals films kunnen lenen om te lezen of bekijken. Iedereen uit de buurt kan lid worden en gratis gebruikmaken van de [[bibliotheek]]. De openbare bibliotheek wordt ook wel ''de '''bibliotheek''''', ''de '''bieb''''' (in [[Nederland]]), of ''de '''bib''''' (in [[België]]) genoemd. |
Het verschil van een openbare bibliotheek met andere bibliotheken is, dat er voortdurend oudere, niet meer actuele boeken en andere materialen uit de collectie worden gehaald: dat heet "afschrijven". Daarvoor in de plaats komen dan steeds weer nieuwe. Zo kan de bibliotheek steeds de meest actuele kennis, romans e.d. blijven bieden. De oudere boeken en dergelijke worden dan verkocht. Er wordt wel altijd nagekeken of ze nog bij een andere bibliotheek, bijvoorbeeld de Koninklijke Bibliotheek, zijn in te zien of te lenen. | Het verschil van een openbare bibliotheek met andere bibliotheken is, dat er voortdurend oudere, niet meer actuele boeken en andere materialen uit de collectie worden gehaald: dat heet "afschrijven". Daarvoor in de plaats komen dan steeds weer nieuwe. Zo kan de bibliotheek steeds de meest actuele kennis, romans e.d. blijven bieden. De oudere boeken en dergelijke worden dan verkocht. Er wordt wel altijd nagekeken of ze nog bij een andere bibliotheek, bijvoorbeeld de Koninklijke Bibliotheek, zijn in te zien of te lenen. | ||
Versie van 1 jan 2024 22:04
Een openbare bibliotheek is een plek waar mensen boeken en andere dingen zoals films kunnen lenen om te lezen of bekijken. Iedereen uit de buurt kan lid worden en gratis gebruikmaken van de bibliotheek. De openbare bibliotheek wordt ook wel de bibliotheek, de bieb (in Nederland), of de bib (in België) genoemd.
Het verschil van een openbare bibliotheek met andere bibliotheken is, dat er voortdurend oudere, niet meer actuele boeken en andere materialen uit de collectie worden gehaald: dat heet "afschrijven". Daarvoor in de plaats komen dan steeds weer nieuwe. Zo kan de bibliotheek steeds de meest actuele kennis, romans e.d. blijven bieden. De oudere boeken en dergelijke worden dan verkocht. Er wordt wel altijd nagekeken of ze nog bij een andere bibliotheek, bijvoorbeeld de Koninklijke Bibliotheek, zijn in te zien of te lenen.
Iedereen kan naar de bibliotheek, maar je moet er lid van zijn om materiaal te kunnen lenen voor een aantal weken. Bij lenen moet je het geleende artikel weer terug brengen. Doe je dat te laat, dan krijg je een boete. Ook bij beschadiging of kwijtraken van het geleende artikel moet je een boete betalen. Als je bijvoorbeeld een boek nog niet uit hebt, moet je op tijd vragen of je het kunt verlengen. Dat kan tegenwoordig vaak ook via de computer.
Geschiedenis
Voordat de openbare bibliotheek ontstond waren er al zogenaamde volksbibliotheken en leeszalen. Wil je meer hierover weten? Lees dan: Beleidshistorie van de openbare bibliotheek.
Aan het begin van de twintigste eeuw werden in Nederland de eerste openbare bibliotheken opgericht. Ze heetten vaak 'openbare leeszaal en bibliotheek'. Ze waren bedoeld om alle burgers de kans te bieden kennis op te doen, zich verder algemeen te ontwikkelen. Je kon er boeken, kranten en tijdschriften lezen en ook boeken lenen voor een bepaalde tijd.
Vanaf 1921 kregen die bibliotheken ook geld van de Rijksoverheid. De Wet op de openbare bibliotheken was er vanaf de zeventiger jaren van de vorige eeuw op gericht de bibliotheek zo dicht mogelijk bij de mensen te brengen. Ook in kleinere plaatsen: daar komt dan zo veel mogelijk de bibliobus of bibliotrailer. Dat is een rijdende minibibliotheek. Soms vind je de bibliotheek in hetzelfde gebouw als bijvoorbeeld het dorpshuis.
Wat kun je vinden in een openbare bibliotheek?
Collectie
Behalve de algemene collectie is er een speciale jeugd- en/of jongerenafdeling of -kast. Ook hebben veel bibliotheken wisselende themacollecties: allerlei boeken en materialen over bijvoorbeeld de herfst of de Kersttijd.
Er zijn al lang niet meer alleen maar papieren boeken, kranten en tijdschriften, maar bijvoorbeeld ook cd's met luisterboeken en hoorspelen, cd-roms met computerprogramma's, dvd’s met films: deze kun je lenen of huren.
Hulp
Dan zijn er nog andere dingen waarvoor mensen in de openbare bibliotheek steeds vaker hulp kunnen krijgen. Bijvoorbeeld bij het invullen van hun belastingaangifte of het vinden van werk. Of anders kunnen ze er vragen bij wie ze voor iets moeten zijn: dan krijg je een doorverwijzing.
Promotie
De openbare bibliotheken promoten boeken voor kinderen, jongeren en volwassenen, in de hoop dat ze meer gaan lezen. Dat is goed voor hun kennis, ontwikkeling en ontspanning! Daarom zijn ze aangesloten bij de CPNB (organisatie van boekwinkels). Ze doen elk jaar mee aan onder andere de kinderboekenweek en de boekenweek voor volwassenen. Ook werken ze vaak samen met scholen en andere instellingen.
Lid worden
Jij kunt zelf lid worden van de openbare bibliotheek in je woonplaats! Lenen kun je er met een pasje. Tot je 16 of 18 jaar bent is dat voor jou vaak gratis in Nederland.
Er zijn ook twee websites van de bieb speciaal voor jou:
- 'Ontdek je bieb', speciaal voor jou gemaakt: https://ontdekjebieb.nl/.
- Daarna kun je ook kijken op Jeugdbibliotheek.nl. Voor jou is dat speciaal: https://www.jeugdbibliotheek.nl/6-12-jaar.html
Zou je zelf later wel in een bibliotheek willen gaan werken? Dan kun je daar om te beginnen vrijwilliger worden. Is het bibliotheekvak iets voor jou? Dan zijn daar cursussen en opleidingen voor.