1975: verschil tussen versies
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox jaartelling | {{Infobox jaartelling | ||
|naam = 1975 | |naam = 1975 | ||
− | |Latijnse jaartelling = | + | |Latijnse jaartelling = 2728 MMDCCXXVIII |
− | |Chinese jaartelling = | + | |Chinese jaartelling = 4671 – 4672 |
− | |Armeense jaartelling = | + | 辛寅 – 壬卯 |
− | |Ethiopische jaartelling = | + | |Armeense jaartelling = 1424 – 1425 |
− | |Hebreeuwse jaartelling = | + | ԹՎ ՌՆԻԴ – ՌՆԻԵ |
+ | |Ethiopische jaartelling = 1967 – 1968 | ||
+ | |Hebreeuwse jaartelling = 5735 – 5736 | ||
|Indische jaartelling = | |Indische jaartelling = | ||
− | |Vikram Samvat = | + | |Vikram Samvat = 2030 – 2031 |
− | |Shaka Samvat = | + | |Shaka Samvat = 1897 – 1898 |
− | |Kali yuga = | + | |Kali yuga = 5076 – 5077 |
− | |Islamitische jaartelling = | + | |Islamitische jaartelling = 1394 – 1395 |
|portaal = Van 1945 tot nu | |portaal = Van 1945 tot nu | ||
}} | }} | ||
Regel 17: | Regel 19: | ||
==Gebeurtenissen== | ==Gebeurtenissen== | ||
===januari=== | ===januari=== | ||
+ | * 23 - In Utrecht wordt besloten om de eerste bovengrondse [[lightrail]]-lijn van Nederland aan te leggen: de [[Utrechtse sneltram|Sneltram Utrecht-Nieuwegein]]. | ||
===februari=== | ===februari=== | ||
+ | * 1 - Nederlandse [[bromfiets]]ers moeten vanaf vandaag een [[valhelm]] dragen. Vooruitlopend op de valhelmplicht hebben fabrikanten de [[snorfiets]] op de markt gebracht, die al snel populair wordt bij de jeugd. | ||
+ | * 15 - Ingebruikname van de [[Kerncentrale Doel|kerncentrale Doel I]] bij Antwerpen. | ||
===maart=== | ===maart=== | ||
+ | * 3 - Een poging van een groep [[Geschiedenis van de Molukkers in Nederland|Zuid-Molukkers]] om [[Gijzelingspoging Juliana|koningin Juliana te gijzelen]] wordt verijdeld. | ||
+ | * 22 - [[Teach-In]] wint in [[Stockholm]] het [[Eurovisiesongfestival]] met "[[Dinge-dong]]". | ||
+ | * 24 - In Amsterdam komt het tot [[rellen]] bij de ontruiming van de [[Nieuwmarkt (Amsterdam)|Nieuwmarkt]]. Buurtbewoners en actievoerders verzetten zich met geweld tegen de aanleg van een tunnel voor de [[metro]] van de [[Oostlijn]]. | ||
+ | * - Op het [[Autosalon van Parijs]] wordt de [[Volkswagen Polo]] gepresenteerd. | ||
===april=== | ===april=== | ||
+ | * 4 - Oprichting van het Amerikaanse softwarebedrijf [[Microsoft]] door [[Bill Gates]] en [[Paul Allen]]. | ||
+ | * 13 - Begin van de burgeroorlog in [[Libanon]] die tot [[1990]] zou duren. | ||
+ | * 17 - In [[Cambodja]] nemen de [[Rode Khmer]] de hoofdstad [[Phnom Penh]] in. Generaal [[Lon Nol]] en zijn regering vluchten naar het buitenland. Premier van de nieuwe regering wordt [[Pol Pot]]. | ||
+ | * 25 - Een jaar na de [[Anjerrevolutie]] kiest [[Portugal]] voor de [[parlementaire democratie]]. Bij de verkiezingen voor een grondwetgevende vergadering brengt 92 % van de kiesgerechtigden zijn stem uit. Slechts 7 % geeft gehoor aan de suggestie van de [[Beweging van de strijdkrachten]] om [[blanco stem|blanco te stemmen]]. Grote winnaar is de sociaaldemocratische partij van [[Mário Soares]]. | ||
+ | * 25 - De allerlaatste aflevering van de populaire televisieserie [[Swiebertje]] wordt uitgezonden. | ||
+ | * 30 - [[Ho Chi Minhstad|Saigon]] wordt ingenomen door [[Noord-Vietnam]] terwijl de [[Verenigde Staten]] hun laatste burgers evacueren. Hiermee komt een einde aan de [[Vietnamoorlog]]. | ||
===mei=== | ===mei=== | ||
+ | * 10 - Het eerste grote optreden vindt op [[Hemelvaartsdag]] plaats van [[Normaal (popgroep)|Normaal]], in openluchttheater Lochem. | ||
+ | * 31 - oprichting van het [[European Space Agency]] (ESA). | ||
===juni=== | ===juni=== | ||
+ | * [[1 juni|1]] - Het dragen van de [[autogordel]] wordt verplicht in Nederland. | ||
+ | * 25 - [[Mozambique]] wordt [[onafhankelijkheid]] van [[Portugal]]. | ||
===juli=== | ===juli=== | ||
+ | * 5 - [[Kaapverdië]] wordt onafhankelijk. | ||
+ | * 12 - Na Mozambique verklaart ook [[Sao Tomé en Principe]] zich onafhankelijk van [[Portugal]]. | ||
+ | * 15 - [[Apollo-Sojoez Test Project]], waarbij de Amerikaanse [[Apolloprogramma|Apollo]] en de Sovjet-Russische [[Sojoez (ruimtecapsule)|Sojoez-19]] in de ruimte aan elkaar koppelen: de eerste samenwerking in de ruimte tussen de twee landen. | ||
+ | * 26 - In Waver opent het pretpark [[Walibi Belgium|Walibi]] zijn deuren. | ||
===augustus=== | ===augustus=== | ||
+ | * 8 - De [[Banqiaodam]], een [[stuwdam]] gelegen in de [[Cina|Chinese]] provincie [[Henan]], breekt. Door overstromingen vallen 26.000 doden, en later zullen door hongersnood en epidemieën nog eens 145.000 mensen omkomen. | ||
===september=== | ===september=== | ||
+ | * 15 - Een van de meest succesvolle albums van [[Pink Floyd]] komt uit: "[[Wish You Were Here (album)|Wish You Were Here]]". | ||
+ | * 16 - [[Papoea-Nieuw-Guinea]] wordt onafhankelijk, na sinds de [[Eerste Wereldoorlog]] in handen te zijn geweest van [[Australië (land)|Australië]]. | ||
===oktober=== | ===oktober=== | ||
+ | * 1 - Ingebruikname [[Kerncentrale Tihange|kerncentrale Tihange I]] bij Luik. | ||
===november=== | ===november=== | ||
+ | * 11 - Na Mozambique en Sao Tomé en Principe verklaart [[Angola]] zich als derde land dit jaar onafhankelijk van [[Portugal]]. | ||
+ | * 20 - De Spaanse dictator [[Francisco Franco|Franco]] sterft op 82-jarige leeftijd een natuurlijke dood. | ||
+ | * 25 - [[Suriname]] wordt een [[Surinaamse onafhankelijkheid|onafhankelijke republiek]]. | ||
===december=== | ===december=== | ||
+ | * 2 - Een groep [[Republik Maluku Selatan|Zuid-Molukse]] jongeren kaapt een trein vlak bij het Drentse dorp [[Wijster]] (''zie'' [[Treinkaping bij Wijster]]). Machinist J. Braam, die verzet pleegt, wordt gedood. De passagiers F. Bulter en E. Bierling worden geëxecuteerd om de eisen van de kapers kracht bij te zetten. Een lange patstelling begint. | ||
+ | * 4 - Zuid-Molukkers bezetten het [[Indonesië|Indonesisch]] consulaat in [[Amsterdam]]. Bij de gijzelingsactie valt één dode: de heer Abedy (52) sprong uit het raam om te ontsnappen. | ||
+ | * 14 - Na bemiddeling door ingenieur [[Johannes Alvarez Manusama|Manusama]] en de weduwe van [[Chris Soumokil]] geven de Molukse gijzelnemers in Wijster zich over. De resterende gijzelaars komen met de schrik vrij. Door journalist [[Ger Vaders]], een van de gegijzelden, werd over de treinkaping later een boek uitgebracht getiteld ''IJsbloemen en witte velden''. | ||
+ | * 19 - De gijzelnemers in Amsterdam beëindigen hun actie. | ||
+ | * [[DAF (fabrikant)|DAF]] gaat zich weer volledig toeleggen op de productie van vrachtwagens. De divisie personenauto's in [[Born (Nederland)|Born]] wordt verkocht aan [[Volvo Car Corporation|Volvo]], dat de productie van de [[DAF 66]] voortzet met als typeaanduiding ''Volvo 66''. | ||
+ | * De jeugdbladen [[Sjors (1954-1975)|Sjors]] en [[Pep (tijdschrift)|Pep]] gaan samen onder de naam [[Eppo (tijdschrift)|Eppo]]. | ||
+ | * [[LEGO]] introduceert de [[Minifig]], in 2003 waren al 3,7 miljard van deze poppetjes geproduceerd. | ||
{{Navigatie 20e eeuw}} | {{Navigatie 20e eeuw}} | ||
− | |||
[[Categorie:Jaaroverzicht]] | [[Categorie:Jaaroverzicht]] |
Versie van 10 okt 2025 15:56
1975 | |
---|---|
Jaren | 1974 - 1975 - 1976 |
Latijnse jaartelling | 2728 MMDCCXXVIII |
Chinese jaartelling | 4671 – 4672
辛寅 – 壬卯 |
Armeense jaartelling | 1424 – 1425
ԹՎ ՌՆԻԴ – ՌՆԻԵ |
Ethiopische jaartelling | 1967 – 1968 |
Hebreeuwse jaartelling | 5735 – 5736 |
Indische jaartelling | |
Vikram Samvat | 2030 – 2031 |
Shaka Samvat | 1897 – 1898 |
Kali yuga | 5076 – 5077 |
Islamitische jaartelling | 1394 – 1395 |
Portaal ![]() |
1975 is een jaar in de twintigste eeuw
Gebeurtenissen
januari
- 23 - In Utrecht wordt besloten om de eerste bovengrondse lightrail-lijn van Nederland aan te leggen: de Sneltram Utrecht-Nieuwegein.
februari
- 1 - Nederlandse bromfietsers moeten vanaf vandaag een valhelm dragen. Vooruitlopend op de valhelmplicht hebben fabrikanten de snorfiets op de markt gebracht, die al snel populair wordt bij de jeugd.
- 15 - Ingebruikname van de kerncentrale Doel I bij Antwerpen.
maart
- 3 - Een poging van een groep Zuid-Molukkers om koningin Juliana te gijzelen wordt verijdeld.
- 22 - Teach-In wint in Stockholm het Eurovisiesongfestival met "Dinge-dong".
- 24 - In Amsterdam komt het tot rellen bij de ontruiming van de Nieuwmarkt. Buurtbewoners en actievoerders verzetten zich met geweld tegen de aanleg van een tunnel voor de metro van de Oostlijn.
- - Op het Autosalon van Parijs wordt de Volkswagen Polo gepresenteerd.
april
- 4 - Oprichting van het Amerikaanse softwarebedrijf Microsoft door Bill Gates en Paul Allen.
- 13 - Begin van de burgeroorlog in Libanon die tot 1990 zou duren.
- 17 - In Cambodja nemen de Rode Khmer de hoofdstad Phnom Penh in. Generaal Lon Nol en zijn regering vluchten naar het buitenland. Premier van de nieuwe regering wordt Pol Pot.
- 25 - Een jaar na de Anjerrevolutie kiest Portugal voor de parlementaire democratie. Bij de verkiezingen voor een grondwetgevende vergadering brengt 92 % van de kiesgerechtigden zijn stem uit. Slechts 7 % geeft gehoor aan de suggestie van de Beweging van de strijdkrachten om blanco te stemmen. Grote winnaar is de sociaaldemocratische partij van Mário Soares.
- 25 - De allerlaatste aflevering van de populaire televisieserie Swiebertje wordt uitgezonden.
- 30 - Saigon wordt ingenomen door Noord-Vietnam terwijl de Verenigde Staten hun laatste burgers evacueren. Hiermee komt een einde aan de Vietnamoorlog.
mei
- 10 - Het eerste grote optreden vindt op Hemelvaartsdag plaats van Normaal, in openluchttheater Lochem.
- 31 - oprichting van het European Space Agency (ESA).
juni
- 1 - Het dragen van de autogordel wordt verplicht in Nederland.
- 25 - Mozambique wordt onafhankelijkheid van Portugal.
juli
- 5 - Kaapverdië wordt onafhankelijk.
- 12 - Na Mozambique verklaart ook Sao Tomé en Principe zich onafhankelijk van Portugal.
- 15 - Apollo-Sojoez Test Project, waarbij de Amerikaanse Apollo en de Sovjet-Russische Sojoez-19 in de ruimte aan elkaar koppelen: de eerste samenwerking in de ruimte tussen de twee landen.
- 26 - In Waver opent het pretpark Walibi zijn deuren.
augustus
- 8 - De Banqiaodam, een stuwdam gelegen in de Chinese provincie Henan, breekt. Door overstromingen vallen 26.000 doden, en later zullen door hongersnood en epidemieën nog eens 145.000 mensen omkomen.
september
- 15 - Een van de meest succesvolle albums van Pink Floyd komt uit: "Wish You Were Here".
- 16 - Papoea-Nieuw-Guinea wordt onafhankelijk, na sinds de Eerste Wereldoorlog in handen te zijn geweest van Australië.
oktober
- 1 - Ingebruikname kerncentrale Tihange I bij Luik.
november
- 11 - Na Mozambique en Sao Tomé en Principe verklaart Angola zich als derde land dit jaar onafhankelijk van Portugal.
- 20 - De Spaanse dictator Franco sterft op 82-jarige leeftijd een natuurlijke dood.
- 25 - Suriname wordt een onafhankelijke republiek.
december
- 2 - Een groep Zuid-Molukse jongeren kaapt een trein vlak bij het Drentse dorp Wijster (zie Treinkaping bij Wijster). Machinist J. Braam, die verzet pleegt, wordt gedood. De passagiers F. Bulter en E. Bierling worden geëxecuteerd om de eisen van de kapers kracht bij te zetten. Een lange patstelling begint.
- 4 - Zuid-Molukkers bezetten het Indonesisch consulaat in Amsterdam. Bij de gijzelingsactie valt één dode: de heer Abedy (52) sprong uit het raam om te ontsnappen.
- 14 - Na bemiddeling door ingenieur Manusama en de weduwe van Chris Soumokil geven de Molukse gijzelnemers in Wijster zich over. De resterende gijzelaars komen met de schrik vrij. Door journalist Ger Vaders, een van de gegijzelden, werd over de treinkaping later een boek uitgebracht getiteld IJsbloemen en witte velden.
- 19 - De gijzelnemers in Amsterdam beëindigen hun actie.
- DAF gaat zich weer volledig toeleggen op de productie van vrachtwagens. De divisie personenauto's in Born wordt verkocht aan Volvo, dat de productie van de DAF 66 voortzet met als typeaanduiding Volvo 66.
- De jeugdbladen Sjors en Pep gaan samen onder de naam Eppo.
- LEGO introduceert de Minifig, in 2003 waren al 3,7 miljard van deze poppetjes geproduceerd.
Navigatie 20e eeuw | |||
---|---|---|---|
19e eeuw – 20e eeuw – 21e eeuw |