|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| − | Dit is een alfabetische '''lijst van scheikundigen'''. Een scheikundige (ook wel ''chemicus'' genoemd) is een [[wetenschap]]per die de [[scheikunde]] bestudeert en beoefent.
| + | {{Link portaal|Archeologie}} |
| | + | |
| | + | Hieronder een '''lijst van [[archeoloog|archeologen]]'''. |
| | + | {{Zie ook|Zie ook: [[Archeologie]]}} |
| | | | |
| | {{Inhoud abc}} | | {{Inhoud abc}} |
| | | | |
| | == A == | | == A == |
| − | [[Bestand:Arrhenius2.jpg|thumb|150px|Svante Arrhenius]]
| + | * [[Kamyar Abdi]] (1969), Iraans |
| − | * [[Emil Abderhalden]] (1877-1950), Zwitsers fysioloog en biochemicus, bestudeerde de opname van ijzer in bloed | + | * [[William F. Albright]] (1891-1971), Amerikaan |
| − | * [[Richard Abegg]] (1869-1910), Duits scheikundige, onderzocht [[elektronenaffiniteit]]en | + | * [[Leslie Alcock]] (1925-2006), Brits, vroege middeleeuwen |
| − | * [[Frederick Augustus Abel]] (1827-1902), Engels chemicus, mede-uitvinder van [[cordiet]]
| + | * [[Manolis Andronikos]] (1919-1992), Grieks, Griekenland |
| − | * [[Johan Afzelius]], Zweeds scheikundige
| + | * [[Nico Arts]] (1954), Nederlands |
| − | * [[Peter Agre]] (1949), Amerikaans medicus en scheikundige
| + | * [[Mick Aston]] (1946), Brits |
| − | * [[Georgius Agricola]] (1490-1555), Duits filosoof en natuurwetenschapper, bedacht een classificatie voor mineralen
| + | * [[Richard Atkinson]] (1920-1994), Brits, Engeland |
| − | * [[Arthur Aikin]] (1773-1855), Engels scheikundige en mineraloog
| |
| − | * [[Adrian Albert]] (1907-1989), Australisch medisch scheikundige
| |
| − | * [[Kurt Alder]] (1902-1958), Duits organisch chemicus, werkte aan methodes om synthetisch rubber te produceren, bekend van de [[diels-alderreactie]]
| |
| − | * [[Theodore Anderton]] (1920-2003), Amerikaans scheikundige | |
| − | * [[Thomas Andrews (natuurkundige)|Thomas Andrews]] (1813-1885), Iers fysisch chemicus en thermodynamicus, deed onderzoek naar fase-overgangen tussen vloeistoffen en gassen
| |
| − | * [[Josef Ferdinand Arens]] (1914-2001), Nederlands scheikundige, onderzocht methodes om [[Retinol|vitamine A]] te produceren | |
| − | * [[Johan Arfwedson]] (1792-1841), Zweeds chemicus, ontdekker van het element [[Lithium (element)|lithium]] | |
| − | * [[Anton Eduard van Arkel (scheikundige)|Anton Eduard van Arkel]] (1893-1976), Nederlands scheikundige, bestudeerde dipoolvloeistoffen
| |
| − | * [[Svante Arrhenius]] (1859-1927), Zweeds scheikundige, een van de grondleggers van de [[fysische chemie]]
| |
| − | * [[Francis William Aston]] (1877-1945), Engels kernfysicus en radiochemicus, ontdekker van diverse isotopen middels [[massaspectrometrie]] | |
| − | [[Bestand:Avogadro Amedeo.jpg|thumb|150px|Amadeo Avogadro]]
| |
| − | * [[Amedeo Avogadro]] (1776-1856), Italiaans natuurkundige en scheikundige, bedenker van de [[constante van Avogadro]] | |
| | | | |
| | == B == | | == B == |
| − | * [[Hilmar Johannes Backer]] (1882-1959), Nederlands hoogleraar in de scheikunde)
| + | [[Bestand:Belzoni1.jpg|thumb|150px|[[Giovanni Battista Belzoni]]]] |
| − | * [[Leo Baekeland]] (1863-1944), Amerikaans-Belgisch scheikundige, vond [[bakeliet]] uit, de eerste soort kunststof; en [[velox (fotopapier)|velox]] fotopapier
| + | * [[Churchill Babington]] (1821-1889), Brits |
| − | * [[Adolf von Baeyer]] (1835-1917), Duits scheikundige, deed onderzoek in de theoretische chemie, uitvinder van de kleurstof [[indigo (kleurstof)|indigo]]
| + | * [[Paul Bahn]] |
| − | * [[Hendrik Bakhuis Roozeboom]] (1854-1907), Nederlands scheikundige, onderzocht [[gashydraat|gashydraten]]
| + | * [[Adolph Francis Alphonse Bandelier]] (1840-1914), Amerikaan |
| − | * [[Antoine-Jérôme Balard]] (1802-1874), Frans chemicus, ontdekte het element [[broom (element)|broom]]
| + | * [[Philip Barker]] (1920 – 2001), Brits |
| − | * [[Alice Ball]] (1892-1916), Amerikaans scheikundige, vond de eerste behandelingsmethode tegen [[lepra]] | + | * [[Thomas Bateman]] (1821-1861), Brits |
| − | * [[Eugen Bamberger]] (1857-1932), Duits organisch chemicus, bekend van onder andere de [[Bamberger-omlegging]] | + | * [[Giovanni Battista Belzoni]] (1778–1823), Italiaans Egyptoloog, bracht in het Westen het Oude Egypte in de belangstelling |
| − | * [[Neil Bartlett]] (1932), Engels-Amerikaans-Canadees | + | * [[Gertrude Bell]] (1868-1926), Brits |
| − | * [[Karl Bayer]] (1847-1904), Oostenrijks, ontwikkelde het procedé om uit [[bauxiet]] [[aluminium]] te maken.
| + | * [[Gerhard Bersu]] (1889–1964), Duits |
| − | * [[Derek Barton]] (1918-1998), Brits organisch-chemicus en Nobelprijswinnaar (1969) | + | * [[Ranuccio Bianchi Bandinelli]] (1900-1975), Italiaans |
| − | * [[Antoine Baumé]] (1728-1804), Frans chemicus en farmaceut, uitvinder van een [[hydrometer]] | + | * [[Charles Ernest Beule]] (1826-1874), Frans |
| − | * [[Jacob Maarten van Bemmelen (scheikundige)|Jacob Maarten van Bemmelen]] (1830-1911), Nederlands anorganisch scheikundige, analyseerde [[bodemkunde|bodemmonsters]] uit de [[Zuiderzee]] | + | * [[Martin Biddle]] |
| − | * [[Stanley Rossiter Benedict]] (1884-1936), Amerikaans analytisch chemicus, ontdekte [[Benedicts reagens]] | + | * [[Lewis Binford]] (1930), Amerikaans |
| − | * [[Friedrich Bergius]] (1884-1949), Duits organisch chemicus, werkte aan chemisch hogedrukmethoden | + | * [[Flavio Biondo]] (1392-1463) Italiaans, Rome |
| − | * [[Torbern Olof Bergman]] (1735-1784), Zweeds scheikundige en mineraloog, vooral bekend vanwege het feit dat hij de grootste tabellen met chemische affiniteiten ooit gepubliceerd heeft opgesteld | + | * [[Carl Blegen]] (1887-1971), Amerikaans, Troje |
| − | * [[Gerrit Berkhoff]] (1901-1996), Nederlands chemicus, medegrondlegger en hoofd van alle research & development van de Staatsmijnen ([[Koninklijke DSM NV|DSM]]), overgegaan in [[Chemelot]] Campus. Tevens rector magnificus designatus en eerste rector magnificus van de TH Twente, later [[TU Twente]] genaamd. | + | * [[Frederick Jones Bliss]] (1857-1939) Amerikaans |
| − | * [[Marcellin Berthelot]] (1827-1907), Frans organisch chemicus en politicus, deed onderzoek naar synthese van koolwaterstoffen | + | * [[Jules Bogaers]] (1926-1996), Nederlands |
| − | * [[Claude-Louis Berthollet]] (1748-1822), Frans scheikundige, deed onderzoek naar [[Dichloor|chloor]] en [[hypochloriet]], bepaalde de samenstelling van [[ammoniak]] (NH<sub>3</sub>), [[Waterstofcyanide|blauwzuur]] (HCN) en [[waterstofsulfide]] (H<sub>2</sub>S) | + | * [[Harriet Boyd-Howes]] |
| − | * [[Jöns Jacob Berzelius]] (1779-1848), Zweeds pionier in de moderne scheikunde, deed onderzoek naar atoommassa's en ontdekte diverse elementen | + | * [[Giacomo Boni]] (1859-1925) Italiaans, Romeinse architectuur |
| − | * [[Johannes Martin Bijvoet]] (1892-1980), Nederlands radiochemicus, deed onderzoek naar chemische structuren met behulp van [[röntgenstraling]] | + | * [[Jacques Boucher de Crèvecœur de Perthes]] (1788-1868), Frans |
| − | * [[Joseph Black]] (1728-1799), Schots chemicus, ontdekte [[koolstofdioxide]] en deed onderzoek naar de [[soortelijke warmte]] van veel stoffen | + | * [[Richard Bradley]] |
| − | * [[Jan Johannes Blanksma]] (1875-1950) was een Nederlands hoogleraar in de organische chemie. Deed onder meer onderzoek naar [[Koolhydraat|suikers]] | + | * [[Charles Etienne Brasseur de Bourbourg]] (1814-1874) Frans, Midden-Amerika |
| − | * [[Hendrik Enno Boeke]] (1881-1918), Nederlands mineraloog en petograaf | + | * [[James Henry Breasted]] (1865-1935) Amerikaan, Egypte |
| − | * [[Herman Boerhaave]] (1668-1738), Nederlands arts, anatoom, botanicus en scheikundige | + | * [[Eric Breuer]] (1968), Zwitsers |
| − | * [[Jacob Böeseken]] (1868-1949), Nederlands scheikundige en hoogleraar TU Delft
| + | * [[Jaques Breuer]] (1968), Zwitsers |
| − | * [[Dale L. Boger]] (1953), Amerikaans organisch en medisch scheikundige | + | * [[Henri Breuil]] (1877-1961), Frans |
| − | * [[Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran]] (1838-1912), Frans anorganisch scheikundige | + | * [[Patrick MMA Bringmans]] (1970), Belg |
| − | * [[Jan Boldingh]] (1915-2003), Nederlands analytisch scheikundige, deed onderzoek naar voedingsmiddelen | + | * [[Aisling Bronach]], Iers |
| − | * [[Carl Bosch]] (1872-1940), Duits industrieel chemicus, pionier van de [[hogedrukchemie]] en medeontdekker van het [[Haber-Boschproces]] | + | * [[Don Brothwell]] |
| − | [[Bestand:Robert boyle.jpg|thumb|150px|Robert Boyle]]
| + | * [[Bernard Bruyère]] (1879-1971) Frans, Egypte |
| − | * [[Robert Boyle]] (1627-1691), Iers pionier in de moderne scheikunde, bekend van de [[Algemene gaswet#Wet van Boyle|wet van Boyle]] | + | * [[Aubrey Burl]], Brits |
| − | * [[Henri Braconnot]] (1780-1855), Frans scheikundige en farmaceut | + | * [[Karl Butzer]] (1934), Amerikaans |
| − | * [[Hennig Brand]] (±1630-1692), Duits alchemist, ontdekker van [[fosfor]] | + | * [[Alexander Willem Byvanck]], 1884-1970 |
| − | * [[Johannes Nicolaus Brønsted]] (1879-1947), Deens fysisch chemicus, deed onderzoek naar zuur-base reacties en [[Katalysator|katalyse]] | |
| − | * [[Herbert Brown]], won in 1979 samen met [[Georg Wittig]] de Nobelprijs voor de scheikunde. | |
| − | * [[Robert Brown (botanicus)|Robert Brown]] (1773-1858), Schots botanicus, ontdekte de [[Brownse beweging (natuurkunde)|brownse beweging]] | |
| − | * [[Eduard Buchner]] (1860-1917), Duits biochemicus en [[fermentatie|zymoloog]], toonde aan dat geen levende [[gist]]cellen nodig zijn om fermentatie op gang te krijgen | |
| − | * [[Robert Bunsen]] (1811-1899), Duits scheikundige, deed onderzoek met [[emissiespectroscopie]], medeontdekker van de elementen [[cesium]] en [[rubidium]] | |
| − | * [[Adolf Butenandt]] (1903-1995), Duits biochemicus, deed onderzoek naar sexhormonen | |
| − | * [[Christophorus Buys Ballot]] (1817 -1890), Nederlands meteoroloog en scheikundige, deed onderzoek in de theoretische chemie
| |
| | | | |
| | == C == | | == C == |
| − | * [[Melvin Calvin]] (1911-1997), Amerikaans chemicus en biochemicus, onderzocht fotosynthese met behulp van tracers, ontdekker van de [[Calvincyclus]]
| + | [[Bestand:Jean-Francois Champollion.jpg|thumb|150px|[[Jean-François Champollion]]]] |
| − | * [[Stanislao Cannizzaro]] (1826 -1910), Italiaans organisch chemicus, aanhanger van de moleculaire theorie van Avogadro | + | * [[Frank Calvert]] (1828-1908), Brits, Troje |
| − | * [[Georg Ludwig Carius]] (1829-1875), Duits | + | * [[Halet Çambel]] (1916), Turks |
| − | * [[Heinrich Caro]] (1834-1910), Duits industrieel chemicus, een van de grondleggers van de kleurstoffenindustrie | + | * [[Luigi Canina]] (1795-1856), Italiaan |
| − | * [[Wallace Carothers]] (1896-1937), Amerikaans chemicus, deed pionierswerk in de [[polymeerchemie]] | + | * [[Howard Carter]] (1874–1939), Brit, Egypte |
| − | * [[George Washington Carver]] (1861-1943), agrarisch chemicus, uitvinder van veel toepassingen van pinda's | + | * [[Joanna Casey]] |
| − | * [[Henry Cavendish]] (1731-1810), Engels natuur- en scheikundige, bepaalde de samenstelling van lucht, ontdekker van [[Waterstof (element)|waterstof]] | + | * [[Alfonso Caso]] (1896-1970), Mexicaans |
| − | * [[Joseph Caventou]] (1795-1877), Frans chemicus, isoleerde [[kinine]] | + | * [[Jaroslav Cerny]] |
| − | * [[Ernst Boris Chain]] (1906-1979), Duits-Brits biochemicus, deed belangrijk werk in de ontwikkeling van [[penicilline]] | + | * [[Dilip Chakrabarti]] |
| − | * [[Alexandre-Émile Béguyer de Chancourtois]] (1820-1886), Frans geoloog, stelde een voorloper van het periodiek systeem op | + | * [[Jacques-Joseph Champollion]] (1778-1867) Frans |
| − | * [[Erwin Chargaff]] (1905-2002), Oostenrijks-Amerikaans biochemicus, deed onderzoek naar de compositie van [[Desoxyribonucleïnezuur|DNA]] | + | * [[Jean-François Champollion]] (1790-1832) Frans, Egypte |
| − | * [[Henry Le Chatelier]] (1850-1936), Frans chemicus en thermodynamicus, formuleerde het [[principe van Le Chatelier]] | + | * [[Dorothy Charlesworth]] (1927–1981), Brits |
| − | * [[Yves Chauvin]] (1930), Frans organisch chemicus, deed onderzoek naar de [[metathese (scheikunde)|metathesemethode]] | + | * [[Désiré Charnay]] (1828-1915) Frans, Mexico |
| − | * [[Robert Chesebrough]] (1837-1933), Brits-Amerikaans chemicus en uitvinder van de [[vaseline]] | + | * [[Vere Gordon Childe]] (1892-1959), Brit/Australiër, Europa, neolithicum |
| − | * [[Rainer Ludwig Claisen]] (1851-1930), Duits organisch en analytisch chemicus, ontdekker van [[Claisen-condensatie]] en de [[Claisen-omlegging]] | + | * [[Leopoldo Cicognara]] (1767-1834), Italiaan |
| − | * [[Georges Claude]] (1870-1960), Frans ingenieur en uitvinder van de neonverlichting | + | * [[John Grahame Douglas Clark|Grahame Clark]] (1907-1995), Brits |
| − | * [[Karl Claus]] (1796-1864), Russisch chemicus, ontdekker van het element [[ruthenium]] | + | * [[David L. Clarke|David Clarke]] (1937-1976), Brits |
| − | * [[Ernst Julius Cohen]] (1869-1944), Nederlands scheikundige, bestudeerde de [[allotropie]] van metalen | + | * [[John Coles]] |
| − | * [[Jan Coops]] (1894-1969), Nederlands organisch scheikundige | + | * [[John Collis]] |
| − | * [[Elias James Corey]] (1928), Amerikaans organisch scheikundige | + | * [[Richard Colt Hoare]], 1758-1838) Brit, Engeland |
| − | * [[William Crookes]] (1832-1919), Engels anorganisch chemicus en natuurkundige, deed onderzoek middels [[spectroscopie]], ontdekte het element [[thallium]] | + | * [[Graham Connah]] |
| − | * [[William Cruikshank]] (1745-1800), Schots chemicus en anatoom, bedacht het ontsmetten van water door chloreren, toonde aan dat [[koolstofdioxide]] is opgebouwd uit koolstof en zuurstof | + | * [[Barbara Craig]] (1915–2005), Brits |
| − | * [[Paul Crutzen]] (1933), Nederlands meteoroloog en atmosfeerchemicus, deed onderzoek naar chemische processen in de [[ozonlaag]] | + | * [[O. G. S. Crawford|O.G.S. Crawford]] (1886-1957), Brits |
| − | * [[Marie Curie]] (1867-1934), Pools-Frans kernfysica en scheikundige | + | * [[Georg Friedrich Creuzer]] (1771-1858), Duits klassiek filoloog |
| − | * [[Pierre Curie]] (1859-1906) | + | * [[Jacques Boucher de Crèvecœur de Perthes]], (1788-1868) Frans |
| − | * [[Robert Curl]] (1933), Frans kernfysicus en scheikundige | + | * [[Joseph George Cumming]] |
| − | * [[Theodor Curtius (scheikundige)|Theodor Curtius]] (1857-1928), Duits | + | * [[Barry Cunliffe]] (1939), Brits |
| | + | * [[William Cunnington]] (1754-1810), Brits |
| | + | * [[James Curle]] |
| | + | * [[Ernst Curtius]] (1814-1896), Duits archeoloog en historicus, opgravingen in Griekenland |
| | + | * [[Cyriacus van Ancona]] (1391-1454), Italiaans |
| | | | |
| | == D == | | == D == |
| − | [[Bestand:Dalton John_desk.jpg|thumb|150px|John Dalton]]
| + | * [[Glyn Daniel]] |
| − | * [[John Dalton]] (1766-1844), natuurkundige, pionier op het gebied van de [[atoomtheorie]] | + | * [[Théodore Davies]] |
| − | * [[Henrik Dam|Carl Peter Henrik Dam]] (1895-1976), Deens biochemicus | + | * [[William Boyd Dawkins]] (1837-1929), Brits geoloog en archeoloog |
| − | * [[Raymond Davis Jr.]] (1914-2006), Amerikaans radiochemicus en astrofysicus | + | * [[James Deetz]] |
| − | * [[Humphry Davy]] (1778-1829), Engels chemicus, pionier in de elektrochemie, deed ook onderzoek naar zuren
| + | * [[Jules Desnoyers]] |
| − | * [[André-Louis Debierne]] (1874-1949), Frans chemicus, ontdekker van het element [[actinium]]
| + | * [[Adolphe Napoleon Didron]] |
| − | * [[Peter Debye]] (1884-1966), Nederlands-Amerikaans fysisch chemicus, deed onderzoek naar dipoolmoleculen, elektrolyse, röntgendiffractie en het atoommodel
| + | * [[Wilhelm Dörpfeld]] (1853-1940), Duits |
| − | * [[James Dewar]] (1842-1923), Schots chemicus, deed onderzoek met spectroscopie | + | * [[Moshe Dothan]] |
| − | * [[François Diederich]] (1952), Luxemburgs scheikundige | + | * [[Trude Dothan]] |
| − | * [[Otto Diels]] (1876-1954), Duits organisch chemicus, medeontdekker van de [[diels-alderreactie]] | + | * [[Hans Dragendorff]] |
| − | * [[Cor van Dis sr.]] (1893-1973), Nederlands chemicus en politicus voor de [[Staatkundig Gereformeerde Partij|SGP]], waarvan hij later fractievoorzitter werd in de [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Eerste]] en [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]] | |
| − | * [[Johann Döbereiner]] (1780-1849), Duits chemicus, deed onderzoek naar de indeling van elementen en [[Katalysator|katalyse]]
| |
| − | * [[Edward Adelbert Doisy|Edward Doisy]] (1893-1986), Amerikaans biochemicus, medeontdekker van [[vitamine K]]
| |
| − | * [[Davorin Dolar]] (1921-2005), Sloveens scheikundige
| |
| − | * [[Emmanuel Dongala]], Congolees scheikundige en schrijver
| |
| − | * [[David A. van Dorp]] (1915-1995), Nederlands scheikundige, deed onderzoek naar voedingsmiddelen | |
| − | * [[Cornelis Drebbel]] (1572-1633), Nederlands alchemist en uitvinder | |
| − | * [[Jean-Baptiste Dumas]] (1800-1884), Frans | |
| | | | |
| | == E == | | == E == |
| − | * [[Paul Ehrlich]] (1854-1915), Duits farmaceut en chemicus, ontwikkelde het [[antibioticum]] [[Arsfenamine|Salvarsan]] | + | * [[Arthur John Evans]] (1851-1941), Brits, Kreta |
| − | * [[Manfred Eigen]] (1927), Duits biofysisch chemicus, deed onderzoek naar [[Abiogenese|chemische evolutie]] | + | * [[John Evans (archaeologist)|John Evans]] (1823-1908), Brits |
| − | * [[Arthur Eichengrün]] (1867-1949), Duits chemicus, mogelijk in plaats van [[Felix Hoffmann (scheikundige)|Felix Hoffmann]] de ontdekker van [[Acetylsalicylzuur|aspirine]]
| |
| − | * [[Anders Gustaf Ekeberg]] (1767-1813), Zweeds scheikundige, ontdekker van het element [[tantaal]]
| |
| − | * [[Emil Erlenmeyer]] (1825-1909), Duits organisch chemicus
| |
| − | * [[Richard R. Ernst]] (1933)
| |
| − | * [[Hans von Euler-Chelpin]] (1873-1964), Zweeds biochemicus, onderzocht de [[fermentatie]] van suiker en fermenterende [[enzym]]en
| |
| | | | |
| | == F == | | == F == |
| − | [[Bestand:Faraday.jpg|thumb|150px|Michael Faraday]]
| + | * [[Georg Fabricius]] |
| − | [[Bestand:FeringaWiki.jpg|thumb|150px|Ben Feringa]]
| + | * Rev. [[Brian Faussett]] |
| − | * [[Michael Faraday]] (1791-1867), Engels schei- en natuurkundige, deed onderzoek in de elektrochemie | + | * [[Carlo Fea]] (1753-1836), Italiaans |
| − | * [[Camille Alphonse Faure]] (1840-1898), Frans scheikundige, verbetering van de loodaccu | + | * [[Charles Fellows]] (1799-1860), Brits |
| − | * [[Aleksej Favorski]] (1860-1945), Russisch scheikundige | + | * [[Karl Ludwig Fernow]] |
| − | * [[Hermann von Fehling]] (1812-1885), Duits organisch chemicus, ontwikkelde een methode om [[aldehyde]]-groepen aan te tonen met [[fehlingsreagens]] | + | * [[Kent Flannery]] |
| − | * [[Ben Feringa]] (1951), Nederlands organisch chemicus, [[Nobelprijs]]winnaar in 2016, ontwikkelt [[moleculaire schakelaars en motoren]] en [[Nanotechnologie|moleculaire nanosystemen]]
| + | * [[William Flinders Petrie]] (1853-1942), Brits |
| − | * [[Hermann Emil Fischer]] (1852-1919), Duits scheikundige, Nobelprijswinnaar
| + | * [[Alfred A. Foucher | Alfred Foucher]] |
| − | * [[Ernst Gottfried Fischer]] (1754-1831), Duits
| + | * [[Cyril Fox]] |
| − | * [[Hans Fischer (scheikundige)|Hans Fischer]] (1881-1945), Duits organisch chemicus, deed onderzoek naar pigment
| |
| − | * [[Nicolas Flamel]], Frans [[alchemie|alchemist]] | |
| − | * [[Antoine François de Fourcroy]] (1755-1809), Frans scheikundige en entomoloog | |
| − | * [[Antoine Paul Nicolas Franchimont]] (1844-1919), Nederlands scheikundige en hoogleraar organische chemie | |
| − | * [[Rosalind Franklin]] (1920-1958), Brits fysisch scheikundige en kristallografe, onderzocht de structuur van [[Desoxyribonucleïnezuur|DNA]], [[Virus (biologie)|virussen]] en [[grafiet]]
| |
| − | * [[Carl Remigius Fresenius]] (1818-1897), Duits | |
| − | * [[Wilhelm Fresenius]] (1913-2004), Duits
| |
| − | * [[Alexander Naoemovitsj Frumkin]] (1895-1976), [[elektrochemie|elektrochemicus]]
| |
| − | * [[Arthur Fry]] (1931), Amerikaans uitvinder van zelfklevende [[post-it]]-notitievelletjes | |
| | | | |
| − | == G == | + | ==G== |
| − | [[Bestand:Gaylussac.jpg|thumb|150px|Louis Gay-Lussac]] | + | [[Bestand:Marija-Gimbutas-newgrange.jpg|thumb|150px|[[Marija Gimbutas]]]] |
| − | * [[Sigmund Gabriel]] (1851-1924), Duits organisch chemicus, ontdekte [[gabrielsynthese]]
| + | * [[Antoine Galland]] (1646-1715), Frans |
| − | * [[Johan Gadolin]] (1760-1852), Fins | + | * [[Percy Gardner]] (1846-1937), Brits |
| − | * [[Merrill Garnett]] (1930), Amerikaans [[biochemie|biochemicus]] | + | * [[Dorothy Garrod]] |
| − | * [[Louis Gay-Lussac]] (1778-1850), Frans thermodynamicus en chemicus, bekende van de [[gaswetten van Gay-Lussac]] | + | * [[William Gell]] |
| − | * Geber, zie [[Jabir ibn Hayyan]] | + | * [[Friedrich William Eduard Gerhard]] |
| − | * [[Claude Joseph Geoffroy]] | + | * [[Albert van Giffen|Albert E. van Giffen]] (1884-1973), Nederlands |
| − | * [[Charles Frédéric Gerhardt]] (1816-1856), Frans chemicus, isoleerde een onzuivere vorm van [[Acetylsalicylzuur|aspirine]] | + | * [[Marija Gimbutas]] (1921-1994), Litouws |
| − | * [[William Giauque]] (1895-1982), Canadees thermodynamicus, deed onderzoek naar eigenschappen van materie in de buurt van het [[absoluut nulpunt]]
| + | * [[Pere Bosch-Gimpera]] |
| − | * [[Johann Rudolph Glauber|Rudolf Glauber]] (1604 -1670), Duits-Nederlands alchemist en scheikundige, ontwikkelde analysemethodes | + | * [[Seymour Gitin]] |
| − | * [[Christian Gmelin]] (1792-1860), Duits chemicus, bestudeerde [[Lithium (element)|lithiumzouten]] en ontwikkelde de kleurstof [[ultramarijn]] | + | * [[Alan Greaves]] |
| − | * [[Victor Moritz Goldschmidt]] (1888-1947), Noors scheikundige en geochemicus, deed onderzoek naar fase-overgangen tussen mineralen | + | * Canon [[William Greenwell]] |
| − | * [[Ljubo Golic]] (1932) | + | * [[James Bennett Griffin]] |
| − | * [[Thomas Graham]] (1805-1869) | + | * [[W. F. Grimes]] |
| − | * [[William Hardin Graham]] | + | * [[Niède Guidon]] (1933), Braziliaans |
| − | * [[Victor Grignard]] (1871-1935), Frans chemicus, ontwikkelde methode voor de synthese van koolstofverbindingen | + | * [[Gustaaf VI Adolf van Zweden|Gustaf VI Adolf]] (1882-1973), Zweeds |
| − | * [[Robert Grubbs]] (1942), Amerikaans chemicus, deed onderzoek naar [[Metathese (scheikunde)|metathesereacties]] | |
| − | * [[Cato Guldberg]] (1836-1902), Noors wiskundige en chemicus, paste wiskundige berekeningen toe in het beschrijven van chemische evenwichten | |
| | | | |
| | == H == | | == H == |
| − | * [[Fritz Haber]] (1868-1934), Duits scheikundige, deed belangrijk werk in de ontwikkeling van kunstmest en bestrijdingsmiddelen | + | * [[Phil Harding]] |
| − | * [[Otto Hahn]] (1879-1968), Duits kernfysicus en scheikundige, deed onderzoek naar [[kernsplijting]] | + | * [[Zahi Hawass]] (1947), Egyptische egyptoloog |
| − | * [[John Burdon Sanderson Haldane|John Haldane]] (1860-1936), Brits biochemicus | + | * [[Christopher Hawkes]] |
| − | * [[Paul François van Hamel Roos]] (1850-1935), Nederlands chemicus | + | * [[Christian Gottlob Heyne]] (1729-1812) |
| − | * [[Arthur Harden]] (1865-1940), Engels biochemicus, deed onderzoek naar de [[fermentatie]] van suiker en fermenterende enzymen | + | * [[Eric Higgs]] (1908–1976) |
| − | * [[Odd Hassel]] (1897-1981), Noors scheikundige
| + | * [[Charles Higham]], Nieuw-Zeelands |
| − | * [[Charles Hatchett]] (1765-1847), Engels scheikundige, ontdekker van het element [[niobium]] | + | * [[Catherine Hills]] |
| − | * [[Robert Havemann]] (1910-1982)
| + | * [[Antonie Ewoud Jan Holwerda|Antonie Holwerda]] 1845 - 1922 |
| − | * [[Walter Haworth]] (1883-1950), Engels chemicus, deed onderzoek naar [[Ascorbinezuur|vitamine C]] en [[koolhydraat|koolhydraten]] | + | * [[Jan Hendrik Holwerda]] (1873-1951), Nederlands |
| − | * [[Jabir ibn Hayyan]] (ca. 721-815), Arabisch alchemist | + | * [[Ian Hodder]] (1948), Brits |
| − | * [[Clayton Heathcock]], Amerikaans
| + | * [[Marcel Homet]] |
| − | * [[Jan Baptista van Helmont]] (1580-1644), Belgisch alchemist, fysioloog en arts, paste chemische principes toe in de geneeskunde
| + | * [[John Horsley]] (1685-1732) |
| − | * [[Dudley R. Herschbach]] (1932), Amerikaans scheikundige
| + | * [[Helen Hughes-Brock]] (1938), Brits, Minoïsch en Myceens |
| − | * [[Charles Herty]], Amerikaans
| + | * [[Jean-Louis Huot]] |
| − | * [[Richard Herz]] (1867-1936), Duits industrieel chemicus, ontwikkelde kleurstoffen, bekend van de [[Herz-reactie]]
| |
| − | * [[Gerhard Herzberg]] (1904-1999), Duits-Canadees scheikundige
| |
| − | * [[Germain Henri Hess]] (1802-1850), Zwitsers-Russisch scheikundige
| |
| − | * [[George de Hevesy]] (1885-1966), Hongaars scheikundige, ontwikkelde de methode van radioactieve tracers; ontdekte samen met [[Dirk Coster (natuurkundige)|Dirk Coster]] het element [[hafnium]]
| |
| − | * [[Jaroslav Heyrovský]] (1890-1967), Tsjechisch scheikundige, ontwikkelde de [[polarografie]]
| |
| − | * [[Cyril Norman Hinshelwood]] (1897-1967), Engels fysisch scheikundige en thermodynamicus, deed onderzoek naar moleculaire kinetica bij reacties | |
| − | * [[Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (1910-1994), Engels chemica en kristallografe, deed onderzoek naar de kristalstructuur van [[proteïne|eiwitten]]
| |
| − | [[Bestand:Vant Hoff.jpg|thumb|150px|Jacobus van 't Hoff]]
| |
| − | * [[Jacobus van 't Hoff]] (1852-1911), Nederlands fysisch scheikundige, een van de grondleggers van de [[stereochemie]]
| |
| − | * [[Albert Hofmann]] (1906), Zwitsers scheikundige, ontdekker van de hallucinogene werking van [[Lysergeenzuurdi-ethylamide|LSD]] | |
| − | * [[Felix Hoffmann (scheikundige)|Felix Hoffmann]] (1868-1946), Duits scheikundige en farmaceut, ontdekker van [[Acetylsalicylzuur|aspirine]] | |
| − | * [[Friedrich Hoffmann]] (1660-1742), arts en scheikundige | |
| − | * [[Roald Hoffmann]] (1937), Pools-Amerikaans scheikundige | |
| − | * [[August Wilhelm von Hofmann]] (1818-1892), Duits organisch scheikundige
| |
| − | * [[Ernst Homburg]] (1952), Nederlands scheikundige en historicus
| |
| − | * [[Frederick Gowland Hopkins]] (1861-1947), Engels biochemicus, ontdekte het nut van vitaminen voor de gezondheid
| |
| − | * [[Erich Hückel]] (1896-1980), Duits fysisch chemicus, ontwikkelde de [[methode van Hückel]] voor berekening van [[orbitaal|orbitalen]] en deed onderzoek naar [[elektrolyt]]e oplossingen | |
| − | * [[Ron Hulst]] (1959), Nederlands analytisch scheikundige, doet onderzoek naar analyse door middel van [[kernspinresonantie]]
| |
| | | | |
| | == I == | | == I == |
| − | * [[Dionýz Ilkovič]] (1907-1980), Slowaaks fysisch scheikundige | + | * [[Glynn Isaac]] |
| − | * [[Christopher Kelk Ingold]] (1893-1970), Engels
| |
| | | | |
| | == J == | | == J == |
| − | * [[Erling Johnson]] (1893-1967), Noors chemisch ingenieur, ontwikkelde het [[Odda procedé]] bij kunstmestproductie | + | [[Bestand:Donald Johanson (1).jpg|thumb|150px|[[Donald Johanson]]]] |
| − | * [[Frédéric Joliot-Curie]] (1900-1958), Frans schei- en natuurkundige, werkte aan [[kettingreactie]]s en de elektrochemie van radio-isotopen | + | * [[Otto Jahn]] |
| − | * [[Irène Joliot-Curie]] (1897-1956), Frans scheikundige en politicus, ontdekte kunstmatige radioactiviteit, dochter van Pière en Marie Curie | + | * [[Llewellyn Jewitt]] |
| | + | * [[Maarten Jansen]], 1952, Nederlands |
| | + | * [[Donald Johanson]] (1953) |
| | + | * [[Gregory Johnson]] |
| | + | * [[Martin Kenneth Jones|Martin Jones]] |
| | | | |
| | == K == | | == K == |
| − | * [[Paul Karrer]] (1889-1971), Zwitsers organisch chemicus, onderzocht vitaminen | + | * [[Kathleen Kenyon]] (1906-1978) |
| − | * Karl Wilhelm Gottlob Kastner (1783-1857)
| + | * [[Athanasius Kircher]] (1602 - 1680), Duits Jezuïet, filoloog, oriëntalist en natuuronderzoeker, bedacht een (incorrect) systeem voor de vertaling van hiërogliefen |
| − | * [[Martijn Katan]] (1946), Nederlands biochemicus, doet onderzoek naar invloed van voedingstoffen op het hart
| + | * [[Robert Koldewey]] (1855-1925) |
| − | * [[Friedrich Kekulé]] (1829-1896), Duits organisch chemicus, ontdekker van de [[benzeen]]ring | + | * [[Manfred Korfmann]] (1942-2005), Duits |
| − | * [[John Kendrew]] (1917-1997), Engels biochemicus en kristalloloog, onderzocht de structuur van [[heemverbinding]]en
| + | * [[Gustaf Kossinna]] (1858-1931) |
| − | * [[Jan Ketelaar (scheikundige)|Jan Ketelaar]] (1908-2001), Nederlands scheikundige
| + | * [[Jean-Baptiste Kiéthéga]] (1947) |
| − | * [[Petrus Jacobus Kipp]] (1808-1864), Nederlands farmaceut en scheikundige, uitvinder van het [[toestel van Kipp]]
| |
| − | * [[Martin Heinrich Klaproth]] (1743-1817), Duits scheikundige | |
| − | * [[Aaron Klug]] (1926), Brits scheikundige en biochemicus van Litouwse afkomst, winnaar van de [[Nobelprijs]] | |
| − | * [[André Klukhuhn]] 1940, Nederlands fysisch chemicus, tegenstander van invloed van het bedrijfsleven bij wetenschappelijk onderzoek
| |
| − | * [[Emil Knoevenagel]] (1865-1921), Duits scheikundige
| |
| − | * [[William Standish Knowles]] (1917-2012), Amerikaans scheikundige en winnaar van de Nobelprijs voor de Scheikunde 2001
| |
| − | * [[Walter Kohn]] (1923), Amerikaans theoretisch natuurkundige en winnaar van de Nobelprijs voor de Scheikunde 1998
| |
| − | * Izaak Kolthoff (1894-1993), Nederlands scheikundig analyticus, grondlegger van de moderne [[analytische chemie]] | |
| − | * [[Else Kooi]] (1932-2001), Nederlands scheikundige
| |
| − | * [[Harold Kroto]] (1939), Engels scheikundige
| |
| − | * [[Hugo Rudolph Kruyt]] (1882-1959), Nederlands fysisch scheikundige | |
| − | * [[Richard Kuhn]] (1900-1967), Duits biochemicus, de eerste die [[vitamine B]] isoleerde
| |
| | | | |
| | == L == | | == L == |
| − | [[Bestand:Antoine lavoisier.jpg|thumb|150px|Antoine Lavoisier]] | + | * [[C.C. Lamberg-Karlovsky]] |
| − | * [[Irving Langmuir]] (1881-1957), Amerikaans fysisch chemicus, deed onderzoek naar de opbouw van het atoom en grensvlakken tussen stoffen | + | * [[Jan Lanting]] (1943), Nederlands |
| − | * [[Paul Lauterbur]] (1929-2007), Amerikaans chemicus, ontwikkelde de theorie die [[MRI-scanner|MRI]] mogelijk maakte | + | * [[Luigi Lanzi]] (1732-1810) |
| − | * [[Antoine Lavoisier]] (1743-1794), Frans pionier in de scheikunde, ontdekte zuurstof en ontkrachtte de [[flogiston]]theorie | + | * [[Pierre Henri Larcher]] (1726-1812) |
| − | * [[Nicolas Leblanc]] (1742-1806), Frans scheikundige en chirurg | + | * [[Jean-Philippe Lauer]] |
| − | * [[Eun Lee]] (1946), Koreaans organisch scheikundige | + | * [[Austen Henry Layard]] (1817-1894) |
| − | * [[Yuan Lee]] (1936), in Taiwan geboren Amerikaans scheikundige en winnaar van de [[Nobelprijs]] | + | * [[Louis Leakey]] (1903-1972) |
| − | * [[Luis Federico Leloir]] (1906-1987), Argentijns biochemicus | + | * [[Mary Leaky]] (1913-1996) |
| − | * [[Rudolf Leuckart]] (1854-1889), Duits chemicus, medeontdekker van de [[Leuckart-Wallach-reactie]] | + | * [[Richard Leakey]] (1944) |
| − | * [[Janez Levec]] (1943) | + | * [[Louis Th. Lehmann]] (1920–2012), Nederlands |
| − | * [[Primo Levi]] (1919-1987), verzetsstrijder, scheikundige en schrijver | + | * [[Irene Lemos]], Brits |
| − | * [[Gilbert Lewis (scheikundige)|Gilbert Lewis]] (1875-1946), Amerikaans chemicus en thermodynamicus, ontwikkelde de [[valentiebindingstheorie]] | + | * [[Charles Lenormant]] (1802-1859) |
| − | * [[Andreas Libavius]] (1555-1616), Duits arts en scheikundige | + | * [[François Lenormant]] (1837-1883) |
| − | * [[Willard Libby]] (1908-1980), Amerikaans fysisch chemicus, ontwikkelde [[C14-datering]] | + | * [[Jean Antoine Letronne]] (1787-1848) |
| − | * [[Justus von Liebig]] (1803-1873), Duits chemicus en fysioloog, uitvinder van kunstmest | + | * [[Carenza Lewis]] (1964) |
| − | * [[Edmund Oscar von Lippmann]] (1857-1940), Joods-Duits scheikundige werkzaam in de suikerindustrie | + | * [[William D. Lipe]] |
| − | * [[Teunis van der Linden]] (1884-1965), Nederlands scheikundige, uitvinder van de [[insectenverdelger]] [[lindaan]] | + | * [[Edward Llwyd]] (1660-1709) |
| − | * [[Joseph Lister]] (1827-1912), Engels chirurg | + | * [[Georg Loeschke]] (1852-1915) |
| − | * [[Cornelis Adriaan Lobry van Troostenburg de Bruyn]] (1857-1904), Nederlands scheikundige en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam | + | * [[Victor Loret]] (1859-1946) |
| − | * [[Martin Lowry]] (1874-1936), Engels fysisch chemicus, deed onderzoek naar [[optisch actief|optische activiteit]] en kwam onafhankelijk van Brønsted tot de definitie van zuren en basen | + | * [[William A. Longacre]] |
| | + | * [[John Lubbock]] (1834-1913) |
| | + | * [[William Collings Lukis]] |
| | | | |
| | == M == | | == M == |
| − | [[Bestand:Дмитрий Иванович Менделеев 2.jpg|thumb|150px|Dmitri Mendelejev]] | + | [[Bestand:Prosper Mérimée (1803-1870).jpg|thumb|150px|[[Prosper Mérimée]]]] |
| − | * [[Caroline Henriette MacGillavry]] (1904-1993), Nederlands kristallografe, deed onderzoek naar [[röntgenstraling|röntgendiffractie]] om [[kristalstructuur|kristalstructuren]] te analyseren
| + | * [[Robert Alexander Stewart Macalister]] (1870-1950), Iers |
| − | * [[Alan MacDiarmid]] (1927-2007), Nieuw-Zeelands-Amerikaans chemicus, ontdekte methodes om polymeren geleidend te maken | + | * [[John MacEnery]] (1796–1841), Engeland |
| − | * [[Pierre Macquer]] (1718-1784), Frans scheikundige | + | * [[Aren Maeir]] (1958) |
| − | * [[Andreas Sigismund Marggraf]] (1709-1782), Duits chemicus en metallurg, aanhanger van de [[flogiston]]theorie | + | * [[Max Mallowan]] (1904-1978) |
| − | * [[Vladimir Markovnikov]] (1838-1904), Russisch scheikundige | + | * [[John Manley]] (1952) |
| − | * [[Archer John Porter Martin]] (1910-2002), Engels biochemicus, deed onderzoek naar [[aminozuur|aminozuren]] en [[chromatografie]] | + | * [[Auguste Mariette|Auguste-Édouard Mariette]] (1821-1881) |
| − | * [[Martinus van Marum]] (1750-1837), Nederlands scheikundige, uitvinder en [[paleontologie|paleontoloog]] | + | * [[Spyridon Marinatos]] (1901-1974) |
| − | * [[Désiré Luc Massart]] (1941-2005), Belgisch analytisch chemicus, deed onderzoek op het gebied van [[voedingsleer]] en [[chemometrie]]
| + | * [[John Marshall (archaeologist)|John Hubert Marshall]] (1876-1958) |
| − | * [[Edwin McMillan]] (1907-1991), Amerikaans kernfysicus, slaagde erin het kunstmatige element [[neptunium]] te maken
| + | * [[Ron Mason]] USA |
| − | * [[Hippolyte Mège-Mouriès]] (1817-1880), Frans industrieel chemicus, uitvinder van [[margarine]] | + | * [[Gaston Maspero]] (1846-1916) |
| − | * [[Bert Meijer]] (1955), Nederlands organisch scheikundige | + | * [[Eduardo Matos Moctezuma]] (1940), Mexicaans |
| − | * [[Petre Melikisjvili]] (1850-1927), Georgisch scheikundige
| + | * [[Amihai Mazar]] (1942) |
| − | * [[Dmitri Mendelejev]] (1834-1907), Russisch chemicus, bedenker van het [[periodiek systeem]] van de elementen | + | * [[Benjamin Mazar]] (1906-1995) |
| − | * [[Nikolaj Mensjoetkin]] (1842-1907), Russisch fysisch chemicus, deed onderzoek naar chemische kinetiek | + | * [[Eilat Mazar]] |
| − | * [[John Mercer]] (1791-1866), scheikundige | + | * [[Charles McBurney]] (1914-1979) |
| − | * [[Robert Bruce Merrifield]] (1921-2006), scheikundige en materiaalkundige
| + | * [[Frits van der Meer]] (1904-1994), Nederlands |
| − | * [[Julius Lothar Meyer]] (1830-1895), Duits theoretisch chemicus, deed onderzoek naar [[atoomvolume]]s | + | * [[Paul Mellars]] |
| − | * [[Viktor Meyer]] (1848-1897) | + | * [[Michael Mercati]] (1541-1593) |
| − | * [[Kurt Heinrich Meyer]] | + | * [[Prosper Mérimée]] (1803-1870) |
| − | * [[Stanley Miller]] (1930), Amerikaans scheikundige en biochemicus, bekend om het [[Miller-Urey-experiment]] | + | * [[Ellis Minns]] (1874-1953) |
| − | * [[Luis E. Miramontes]] (1925-2004), mede-uitvinder van de [[Anticonceptiepil]] | + | * [[Pieter Jan Remees Modderman]] (1919-2005) |
| − | * [[Alexander Mitscherlic]] (1836-1918)
| + | * [[Oscar Montelius]] (1843-1921) |
| − | * [[Karl Friedrich Mohr]] (1806-1879), Duits apotheker | + | * [[Pierre Montet]] (1885 — 1966), Frans egyptoloog |
| − | * [[Henri Moissan]] (1852-1907), Frans scheikundige, isoleerde het [[halogeen]] [[Difluor|fluor]] | + | * [[John Robert Mortimer]] (1825-1911) |
| − | * [[Mario J. Molina]] (1943), Mexicaans biochemicus, medeontdekker van het effect van [[Chloorfluorkoolstofverbinding|cfk's]] op de ozonlaag | |
| − | * [[Ludwig Mond]] (1839-1909), chemicus en industriemagnaat
| |
| − | * [[Jacques Monod]] (1910-1976), biochemicus | |
| − | * [[Peter Moore]] (1939), Amerikaans biochemicus | |
| − | * [[Carl Gustaf Mosander]] (1797-1858), Zweeds chemicus en farmaceut, ontdekte de elementen [[Lanthaan|lanthanium]], [[erbium]] en [[terbium]]
| |
| − | * [[Henry Moseley|Henry Gwyn Jeffreys Moseley]] (1887-1915), Engels natuurkundige, uitvinder van de [[wet van Moseley]] | |
| − | * [[Gerardus Johannes Mulder]] (1803-1880), Nederlands biochemicus, bestudeerde eiwitten | |
| − | * [[Robert Mulliken]] (1896-1986), Amerikaans natuurkundige en scheikundige | |
| − | * [[Kary Mullis]] (1944), Amerikaans biochemicus, ontdekker van een [[polymerasekettingreactie]] om DNA te vermenigvuldigen
| |
| | | | |
| | == N == | | == N == |
| − | * [[Robert Nalbandyan]] (1937-2002), Armeens organisch scheikundige, deed onderzoek naar eiwitten
| + | [[Bestand:Sir Charles Thomas Newton - Imagines philologorum.jpg|thumb|150px|[[Charles Thomas Newton]]]] |
| − | * [[Giulio Natta]] (1903-1979), Italiaans fysisch chemicus, onderzocht hogere [[polymeer|polymeren]]
| + | * (Henri) [[Édouard Naville]] (1844-1926), Zwitsers |
| − | * [[Walther Nernst]] (1864-1941), Duits elektrochemicus en thermodynamicus, bekend van de [[wet van Nernst]]
| + | *[[Ion Nestor]], Servisch |
| − | * [[John Newlands]] (1837-1898), Engels analytisch scheikundige, stelde een voorloper van het periodiek systeem op | + | * [[Ehud Netzer]] |
| − | * [[William Nicholson (scheikundige)|William Nicholson]] (1753-1815), Engels
| + | * [[Evzen Neustupný]] |
| − | * [[Kyriacos Costa Nicolaou]], Amerikaans | + | * [[Charles Thomas Newton]] (1816-1894), Brits |
| − | * [[Stefan Niementowski]] (1866-1925), Pools chemicus, ontdekte de [[niementowski-reactie]] | + | * [[Zelia Nuttall]] (1897-1933), Mexicaans |
| − | * [[Klarisse Nienhuys]] (3 januari 1948), Nederlandse chemicus, kernenergiedeskundige en milieu-activiste | |
| − | * [[Julius A. Nieuwland]] (1878-1936), Belgisch-Amerikaans botanicus en scheikundige, ontdekker van synthetisch rubber
| |
| − | * [[Kitty Nijmeijer]] (1972) Nederlandse hoogleraar in de membraantechnologie
| |
| − | [[Bestand:AlfredNobel2.jpg|thumb|150px|Alfred Nobel]]
| |
| − | * [[Alfred Nobel]], Zweeds scheikundige en ingenieur, vond het [[dynamiet]] uit en creëerde uit zijn nalatenschap de [[Nobelprijs|Nobelprijzen]] | |
| − | * [[Wilhelm Normann]] (1870-1939), Duits biochemicus, uitvinder van [[Hydrogenering|vetharding]]
| |
| − | * [[John Howard Northrop]] (1891-1987), Amerikaans biochemicus, bestudeerde enzymen | |
| | | | |
| | == O == | | == O == |
| − | * [[George Andrew Olah]] (1927) | + | * [[Kenneth Oakley]] (1911-1981), Engels |
| − | * [[Lars Onsager]] (1903-1976), Noors-Amerikaans fysisch chemicus en thermodynamicus, onderzocht elektrolytische oplossingen
| + | * [[Joan Oates]] (1928), Amerikaans, Oude Nabije Oosten |
| − | * [[Luitzen Johannes Oosterhoff]] (1907-1974), Nederlands organisch scheikundige, werkte bij [[Royal Dutch Shell|Shell]]
| + | * [[Jeremie Jacques Oberlin]] (1735-1806), Elzas |
| − | * [[Paul Oppenheim]] (1885-1977), Duits-Amerikaans filosoof en chemicus | |
| − | * [[Hans Christian Ørsted]] (1777-1851), Deens natuurkundige, produceerde als eerste zuiver [[aluminium]] en [[piperidine]]
| |
| − | * [[Wilhelm Ostwald]] (1853-1932), Baltisch-Duits organisch chemicus, deed onderzoek naar katalyse en ontwikkelde het [[Ostwaldproces]] voor de winning van [[salpeterzuur]] | |
| | | | |
| | == P == | | == P == |
| − | [[Bestand:Pauling.jpg|thumb|150px|Linus Pauling]]
| + | * [[Massimo Pallottino]] (1909-1995) |
| − | * [[Paracelsus]] (1493-1541), alchemist | + | * [[William Pengelly]] (1812-1894) |
| − | * [[Rudolph Pariser]] (1923), theoretisch en organisch scheikundige | + | * [[William Flinders Petrie]] (1853-1942) |
| − | * [[Robert G. Parr]] (1921), theoretisch scheikundige
| + | * [[Alessandro Pezzati]] |
| − | * [[Louis Pasteur]] (1822-1895), Frans biochemicus, uitvinder van [[pasteuriseren]] en een [[vaccin]] tegen [[hondsdolheid]]
| + | * [[Stuart Piggott]] (1910-1996), Brits, Wessex |
| − | * [[Clair Patterson]] (1922-1995), Amerikaans geochemicus en radiofysicus, bepaalde de ouderdom van [[meteoriet]]en met [[massaspectrometrie]] | + | * [[John Pinkerton]] (1758-1826) |
| − | * [[Linus Pauling]] (1901-1994), Amerikaans chemicus en biochemicus, deed onderzoek naar bindingen en de structuur van complexe moleculen
| + | * [[Augustus Pitt Rivers]] (1827-1900) |
| − | * [[Philippe Joseph Pelletier]] | + | * [[George Pitt Rivers]] |
| − | * [[William Perkin]] (1838-1907), Brits organisch scheikundige, uitvinder van [[mauveïne]] | + | * [[Nikolaos Platon]] |
| − | * [[Max Perutz]] (1914-2002), Oostenrijks-Engels biochemicus, deed onderzoek naar de structuur van eiwitten
| + | * [[Reginald Stuart Poole]] (1832-1895) |
| − | * [[John Polanyi]] (1929), Canadees scheikundige | + | * [[Georges Posener]], Engels |
| − | * [[Michael Polanyi]] (1891-1976), Hongaars-Engels fysisch chemicus, [[wetenschapsfilosofie|wetenschapsfilosoof]] en [[economie|econoom]], werkte in de [[Chemische kinetiek|chemische kinetica]]
| + | * [[Timothy Potter]] (1944-2000), Brits |
| − | * [[John Pople]] (1925-2004), theoretisch scheikundige | + | * [[Francis Pryor]] |
| − | * [[Roy Plunkett]] (1910-1994), Amerikaans chemicus, uitvinder van [[teflon]] | |
| − | * [[Fritz Pregl]] (1869-1930), Oostenrijks farmaceut en chemicus, ontwikkelde micro-analyse in de analytische scheikunde | |
| − | * [[Vladimir Prelog]] (1906-1998), Kroatisch-Zwitsers organisch chemicus, bekend om zijn onderzoek naar [[Natuurproduct (scheikunde)|natuurproducten]] en [[stereochemie]] | |
| − | * [[Joseph Priestley]] (1733-1804), Engels-Amerikaans filosoof, theoloog en chemicus, uitvinder van de [[Gum (materiaal)|vlakgom]] | |
| − | * [[Ilya Prigogine]] (1917-2003), Russisch-Belgisch thermodynamicus, deed onderzoek in de [[Irreversibel proces|irreversibel]]e thermodynamica | |
| − | * [[Louis Joseph Proust]] (1754-1826), Frans analytisch chemicus, bedacht de [[wet van constante proporties]] | |
| | | | |
| | == Q == | | == Q == |
| − | * [[Ğilem Qamay]] (1901-1970), Tataars | + | * [[Jules Etienne Joseph Quicherat]] (1814–1882) |
| | | | |
| | == R == | | == R == |
| − | * [[William Ramsay]] (1852), Schots chemicus, ontdekte met [[Morris William Travers|Morris Travers]] de edelgassen [[helium]], [[Krypton (element)|krypton]] en [[xenon]] | + | * Yannick Raczynski-Henk |
| − | * [[François-Marie Raoult]], Frankrijk (1830-1901)
| + | * [[Andrew Ramsay]] (1814-1891), Schots, geoloog |
| − | * [[Henry Rapoport]], Amerikaans
| + | * [[Henry Rawlinson (archeoloog)|Henry Rawlinson]] (1810-1895), Brits |
| − | * [[Rhazes]] (Razi) (865-925) | + | * [[Maria Reiche]] (1903-1998), Duits |
| − | * [[Julius Rebek]] | + | * [[Caspar Reuvens]], Nederlands |
| − | * [[Marij Rebek]]
| + | * [[Desiré Raoul Rochette]] (1790-1854), Frans |
| − | * [[Jan Reedijk]] (1943), Nederlands anorganisch scheikundige, doet onderzoek naar [[coördinatiechemie]]
| + | * [[Jean Gaspard Felix Ravaisson-Mollien]] (1813-1900), Frans |
| − | * [[Henri Victor Regnault]] (1810-1878), Frans scheikundige en natuurkundige | + | * [[Colin Renfrew]] (1937), Engels, bekend om zijn werk aan koolstofdatering |
| − | * [[Tadeus Reichstein]] (1897-1996) | + | * [[Julian Richards]] (1951) |
| − | * [[Stuart A. Rice]] (1932), fysisch scheikundige
| + | * [[Louis Robert (archeoloog)|Louis Robert]] (1904), Frans |
| − | * [[Ellen Swallow Richards]] (1842-1911), industrieel scheikundige en milieukundige
| + | * [[Derek Roe]] |
| − | * [[Theodore William Richards]] (1868-1928), Amerikaans chemicus, deed nauwkeurige bepalingen van atoommassa's van elementen | + | * [[Michael Rostovtzeff]] (1870-1952) |
| − | * [[Jeremias Benjamin Richter]] (1762-1807), Duits | + | * [[Emmanuel de Rouge]] |
| − | * [[Andrés Manuel del Río]] (1764-1849), Spaans-Mexicaans mineraloog, ontdekker van het element [[vanadium]] | + | * [[Katherine Routledge]] (1866–1935), Brits |
| − | * [[Daniel Rutherford]] (1749-1819), Schots
| + | * [[Daan Raemaekers]] |
| − | * [[Robert Robinson]] (1886-1975), Engels chemicus, deed onderzoek naar plantaardige verfstoffen en [[alkaloïde]]n
| |
| − | * [[Karl Wilhelm Rosenmund]] (1884-1965), Duits chemicus | |
| − | * [[H. M. Rouell]] (1718-1779) | |
| − | * [[Frank Sherwood Rowland]] (1927), Amerikaans chemicus, ontdekte met [[Mario J. Molina|Mario Molina]] dat [[Chloorfluorkoolstofverbinding|cfk's]] zorgen voor de afbraak van de [[ozonlaag]] | |
| − | * [[Ernest Rutherford]] (1971-1937), Nieuw-Zeelands kernfysicus, deed onderzoek naar atoommodellen en vervalreacties | |
| − | * [[Lavoslav Ružička]] (1887-1976), Kroatisch-Zwitsers organisch chemicus, deed onderzoek naar sexhormonen, werkte in de parfumindustrie | |
| | | | |
| | == S == | | == S == |
| − | [[Bestand:Carl Wilhelm Scheele from Familj-Journalen1874.png|thumb|150px|Carl Wilhelm Scheele]] | + | [[Bestand:Prof. H. Schliemann.jpg|thumb|150px|[[Heinrich Schliemann]]]] |
| − | * [[Paul Sabatier]] (1854-1941), Frans organisch chemicus, deed onderzoek naar de [[hydrogenering]] van koolwaterstoffen
| + | * [[Yannis Sakellarakis]] |
| − | * [[Maks Samec]] (1844-1889), Sloveens | + | * [[Viktor Sarianidi]] (1929) |
| − | * [[Carl Wilhelm Scheele]] (1742-1786), Zweeds scheikundige, ontdekker van onder andere de elementen zuurstof en stikstof | + | * [[Otto Schaden]] Amerikaans egyptoloog |
| − | * [[Stuart L. Schreiber]] (1956), Amerikaans pionier in de chemische biologie | + | * [[Claude Schaeffer]] |
| − | * [[Richard Schrock]] (1945), Amerikaans organisch chemicus, deed onderzoek naar [[metathese (scheikunde)|metathesemethoden]] | + | * [[Michael Brian Schiffer]] |
| − | * [[Peter Schultz]], Amerikaans | + | * [[Heinrich Schliemann]] (1822-1890), Duits, o.a. [[Troje]], [[Mycene]] |
| − | * [[Wilbur Scoville]] (1865-1942), Amerikaans chemicus, ontwikkelde de [[Scovilleschaal]] voor de heetheid van pepers | + | * [[Philippe-Charles Schmerling]] |
| − | * [[Glenn Seaborg]] (1912-1999), Amerikaans chemicus en kernfysicus, medeontdekker van veel (instabiele) transuraniumelementen
| + | * [[Carmel Schrire]] |
| − | * [[Nils Gabriel Sefström]] (1787-1845)
| + | * [[Carl Schuchhardt]] (1859-1943), Duits |
| − | * [[Francesco Selmi]] (1817-1881), Italiaans | + | * [[Francesco Scipione]] (1675 - 1755), Italiaans |
| − | * [[Nikolaj Semjonov]] (1896-1986), kernfysicus en chemicus, onderzocht ionisatie en reactiekinetiek
| + | * [[Jean Baptiste Louis George Seroux D'Agincourt]] (1730–1814), Frans |
| − | * [[Jean-Baptiste Senderens]] (1856-1937), Frans organisch chemicus, deed onderzoek naar de [[hydrogenering]] van koolwaterstoffen | + | * [[Michael Shanks]], postprocessualist |
| − | * [[Israel Shahak]] (1933-2001) | + | * [[Thurstan Shaw]] |
| − | * [[Karl Barry Sharpless]] (1941), Amerikaans chemicus, deed onderzoek in de organometaalchemie
| + | * [[Andrew Sherratt]], Engels |
| − | * [[Alexander Shulgin (biochemicus)|Alexander Shulgin]] (1925), pionier in de [[Psychofarmacon|psychofarmacologie]] en [[Entheogeen|entheogenen]] | + | * [[Isobel Smith]] |
| − | * [[Oktay Sinanoğlu]] (1935), Turks scheikundige
| + | * [[William Robertson Smith]] (1846-1894), Schots, oriëntalist |
| − | * [[James Smithson]] (1765-1829), Brits scheikundige en naamgever van het [[Smithsonian Insitution]]
| + | * [[Steven Snape|Steven Snape (Egyptologist)]] |
| − | * [[Frederick Soddy]] (1877-1956), Brits radiochemicus, deed onderzoek naar [[vervalreeks]]en van radio-isotopen | + | * [[Marc Aurel Stein]] (1862-1943), Hongaars-Joods, Centraal-Azië |
| − | [[Bestand:Frederick Soddy.jpg|thumb|150px|Frederick Soddy]]
| + | * [[William Duncan Strong]] (1899-1962), Amerikaans, Peru |
| − | * [[Susan Solomon]] Amerikaans scheikundige en geochemicus, onderzocht de samenstelling van de [[aardatmosfeer|atmosfeer]] | + | * [[Josef Szombathy]] (1853-1943) |
| − | * [[Ernest Solvay]] (1838-1922), Belgisch scheikundige en industrieel, vond een methode uit om op grote schaal sodazout te produceren | |
| − | * [[Søren Sørensen]] (1868-1939), Deens chemicus, introduceerde het begrip [[pH]] als maat voor de zuurgraad | |
| − | * [[Georg Ernst Stahl]] (1660-1734), Duits medicus en chemicus, ontwikkelde de [[flogiston]]theorie | |
| − | * [[Wendell Meredith Stanley]] (1904-1971), Amerikaans biochemicus en [[virologie|viroloog]], isoleerde als eerste het [[nucleoproteïne]] van een virus | |
| − | * [[Branko Stanovnik]] (1938)
| |
| − | * [[Jean Stas]] (1813-1891), Belgisch analytisch scheikundige en toxioloog, bepaalde van veel elementen nauwkeurig de atoommassa
| |
| − | * [[Hermann Staudinger]] (1881-1965), Duits organisch chemicus, onderzocht [[polymeer|polymeren]], bekend van de [[staudinger-reactie]] | |
| − | * [[Paul Staunton]] (1923-2003), Amerikaans chemicus en medicus, ontwikkelde samen met [[Linus pauling]] de [[orthomoleculaire behandelwijze|orthomoleculaire behandelmethode]]
| |
| − | * [[Alfred Stock]] (1876-1946) | |
| − | * [[Fraser Stoddart]] (1945), Schots scheikundige, onderzocht [[mechanische binding]] tussen moleculen
| |
| − | * [[Gilbert Stork]] (1921-1917), Belgisch-Amerikaans scheikundige
| |
| − | * [[James Batcheller Sumner]] (1887-1955), Amerikaans organisch chemicus, ontwikkelde een methode om enzymen te isoleren | |
| − | * [[Theodor Svedberg]] (1884-1971), Zweeds fysisch chemicus, deed onderzoek naar [[colloïde]]n, [[Brownse beweging (natuurkunde)|brownse beweging]] en [[diffusie]]snelheden
| |
| − | * [[Richard Laurence Millington Synge|Richard Synge]] (1914-1994), Engels biochemicus, medeontdekker van [[partitiechromatografie]] | |
| | | | |
| | == T == | | == T == |
| − | * [[Alethea Tabor]], chemisch biologe
| + | [[Bestand:Christianjürgensenthomsen.png|thumb|150px|[[Christian Jürgensen Thomsen]]]] |
| − | * [[Julius Tafel]] (1862-1918), Zwitsers elektrochemicus, bedenker van de [[Tafel-vergelijking]]
| + | * [[Jean Michel de Tarragon]] |
| − | * [[Ioan Tănăsescu]] (1892-1959), Roemeens chemicus, deed onderzoek naar stikstofbevattende [[heterocyclische verbinding]]en | + | * [[Walter W. Taylor]], USA |
| − | * [[Richard Taylor (natuurkundige)|Richard Taylor]] (1965), Brits organisch scheikundige | + | * [[Carsten Peter Thiede]] (1952-2004), Oostenrijks |
| − | * [[Henry Taube]] (1915-2005) | + | * [[Jan Thijssen (archeoloog)|Jan Thijssen]] (1943-2016), Nederlands |
| − | * [[Louis Jacques Thénard]] (1777-1857), Frans chemicus, ontdekker van [[waterstofperoxide]] | + | * [[Alexander Thom]] (1894–1985), Schots |
| − | * [[Arne Tiselius]] (1902-1971), Zweeds biochemicus, bestudeerde [[elektroforese]] bij eiwitten | + | * [[Julian Thomas]] |
| − | * [[Miha Tisler]] (1926) | + | * [[J. Eric S. Thompson]] (1898-1975), Engels, Maya's |
| − | * [[Alexander Todd]] (1907-1997), Schots biochemicus, deed onderzoek naar de bouwstenen van [[Deoxyribonucleïnezuur|DNA]] | + | * [[Christian Jürgensen Thomsen]] (1788-1865), Deens, bedenker van het [[drieperiodensysteem]]. |
| − | * [[Bernhard Tollens]] (1841-1918), Duits scheikundige | + | * [[Christopher Tilley]], Brits |
| − | * [[Morris William Travers]] (1872-1961), Engels chemicus, ontdekte met [[William Ramsay]] de edelgassen helium, krypton en xenon | + | * [[Bruce Trigger]] (1937-2006) |
| | | | |
| | == U == | | == U == |
| − | * [[Harold Urey]] (1893-1981), Amerikaans scheikundige, ontdekker van [[deuterium]] | + | [[Bestand:Vivant Denon.jpg|thumb|150px|[[Vivant Denon]]]] |
| | + | * [[Peter Ucko]] (1938), Engels, |
| | + | * [[David Ussishkin]], Israëlisch |
| | | | |
| | == V == | | == V == |
| − | * [[John Robert Vane]] (1927-2004), Engels farmacoloog en biochemicus, deed onderzoek naar de werking van aspirine | + | * [[Marie-Claude Van Grunderbeek]] (1953- ), Belgische, [[Urewe]] in Burundi en Rwanda |
| − | * [[Lauri Vaska]] (1925), Ests-Amerikaans
| + | * [[Francis Van Noten]] |
| − | * [[Evert Verwey]] (1905-1981), Nederlands scheikundige, onderzocht [[colloïde]]n | + | * [[Henri de Vaux]] |
| − | * [[Vincent du Vigneaud]] (1901-1978), Amerikaans biochemicus, bekend om zijn onderzoek naar zwavelverbindingen | + | * [[Philip Van Peer]] |
| − | * [[Artturi Ilmari Virtanen]] (1895-1973) | + | * [[Dominique Vivant Denon]] (1747-1825), Frans |
| − | * [[Alessandro Volta]] (1745-1827), elektrochemicus | |
| | | | |
| | == W == | | == W == |
| − | [[Bestand:Johannes Diderik van der Waals.jpg|thumb|150px|Johannes Diderik van der Waals]] | + | [[Bestand:Jens Jacob Asmussen Worsaae from Familj-Journalen1885.png|thumb|[[Jens Jacob Asmussen Worsaae]]]] |
| − | * [[Johannes Diderik van der Waals]] (1837-1923), Nederlands thermodynamicus, deed theoretisch onderzoek naar de moleculaire fysica van gassen
| + | * [[Marc Waelkens]] (1948-...), Belg |
| − | * [[John E. Walker]] (1941),
| + | * [[Johann Andreas Wagner]] (1797-1861), Duits |
| − | * [[Otto Wallach]] (1847-1931), Duits organisch chemicus, deed onderzoek naar [[alicyclische samenstelling]]en | + | * [[Charles Warne]] |
| − | * [[Alfred Werner]] (1866-1919), Duits chemicus, deed onderzoek naar complexen van [[overgangsmetaal|overgangsmetalen]], daarmee een grondlegger van de [[coördinatiechemie]] | + | * [[Tjalling Waterbolk]] (1924-2020), Nederlands |
| − | * [[George M. Whitesides]] (1939), Amerikaans | + | * [[Zeev Weiss]] |
| − | * [[Heinrich Otto Wieland]] (1877-1957), Duits organisch chemicus, deed onderzoek naar stikstofverbindingen en [[galzuur|galzuren]] | + | * [[Friedrich Gottlieb Welcker]] (1784 – 1868), Duits filoloog |
| − | * [[Geoffrey Wilkinson]] (1921-1996) | + | * [[Mortimer Wheeler]] (1890-1976), Brits |
| − | * [[Richard Willstätter]] (1872-1942), Duits biochemicus en analytisch chemicus, deed onderzoek naar [[Bladgroen|chlorofyl]] en was een van de ontwikkelaars van [[papierchromatografie]] | + | * [[Theodor Wiegand]] (1864-1936), Duits, Griekenland |
| − | * [[Adolf Windaus]] (1876-1959), Duits biochemicus, deed onderzoek naar [[vitamine]]n en [[steroïde]]n | + | *[[Willem Willems (archeoloog)|Willem Willems]] (1950-2014), Nederlands |
| − | * [[Clemens Winkler]] (1838-1904), Duits scheikundige en ontdekker van het element [[germanium]] | + | * [[Johann Winckelmann|Johann Joachim Winckelmann]] (1717-1768), Duits |
| − | * [[Max de Winter]] (1920-2012), Nederlands wetenschapper | + | * [[Katharine Woolley]], (1888-1945), Brits, Mesopotamië |
| − | * [[Georg Wittig]] (1897-1987), Duits organisch chemicus, onderzocht de synthese van [[alkeen|alkenen]] | + | * [[Leonard Woolley]] (1880-1960), Brits, Mesopotamië |
| − | * [[Friedrich Wöhler]] (1800-1882), Duits chemicus, ontwikkelde synthese van [[ureum]], isoleerde als eerste verscheidene elementen | + | * [[Jens Jacob Asmussen Worsaae]] (1821-1885), Deens |
| − | * [[William Hyde Wollaston]] (1766-1828), Engels schei- en natuurkundige, ontdekker van de elementen [[rodium]] en [[Palladium (element)|palladium]]
| |
| − | * [[Robert Burns Woodward]] (1917-1979),
| |
| − | * [[Peter Woulfe]] (1727-1803), Iers mineraloog en alchemist, bedacht dat het mineraal [[wolframiet (oxide)|wolframiet]] een tot dan toe onbekend element ([[wolfraam]]) bevat | |
| − | * [[Charles-Adolphe Wurtz]] (1817-1884) | |
| − | * [[Kurt Wüthrich]] (1938),
| |
| − | | |
| − | == X ==
| |
| − | * [[Xiaoliang Sunney Xie]] (1962), Chinees scheikundige, pionier in methodes als [[Single Molecule Microscopy]] en [[Coherent anti-Stokes Raman spectroscopy]]
| |
| | | | |
| | == Y == | | == Y == |
| − | * [[Sabir Yunusov]] (1909-1995), Russisch scheikundige, onderzocht [[alkaloïde]]n | + | * [[Yigael]] |
| | + | * [[Norman Yoffee]] |
| | | | |
| | == Z == | | == Z == |
| − | * [[Simon Zeisel]] (1854-1933), Tsjechisch analytisch chemicus, medeontdekker van [[Zeisel-Prey-ethersplitsing]] | + | * [[Ezra Zubrow]], Amerikaans |
| − | * [[Ahmed Zewail]] (1946), Egyptisch, bekend om zijn onderzoek naar [[femtochemie]]
| + | |
| − | * [[Karl Ziegler (scheikundige)|Karl Ziegler]] (1898-1973), Duits organisch chemicus, deed onderzoek naar hogere polymeren
| + | == Zie ook == |
| − | * [[Richard Adolf Zsigmondy]] (1865-1929), Oostenrijks-Duits chemicus, deed baanbrekend onderzoek op het gebied van [[colloïde]]n en microscopie | + | * [[Lijst van egyptologen]] |
| | | | |
| − | [[Categorie:Scheikundige| ]] | + | [[Categorie:Archeoloog| Lijst van archeologen]] |
| − | [[Categorie:Lijsten van wetenschappers|Scheikundigen]] | + | [[Categorie:Lijsten van wetenschappers|Archeologen]] |
| − | [[Categorie:Scheikundelijsten|Scheikundigen]]
| |
Zie ook: Archeologie
.jpg)
.jpg)
