Animatie

Een oud animatiefilmpje

Animatie is een filmgenre. Het is een serie van foto's of tekeningen die na elkaar worden afgespeeld. Animatie is vaak getekend, dit kan met met de hand of digitaal via de computer. De handgetekende en ingeschilderde animatie wordt vaak de traditionele animatie genoemd. De digitale wordt computeranimatie genoemd. Verder heb je nog stop-motion, waarbij met bijvoorbeeld klei en ijzerdraad poppetjes worden gemaakt die stukje bij beetje worden bewogen en telkens gefotografeerd. Buurman en Buurman is daar een voorbeeld van. Ook losse voorwerpen worden hiervoor gebruikt.

Animatie komt voor op televisie, in films, op het internet en in boeken. Animatie is naast een filmkunst ook een kunstvorm.

Geschiedenis

De animatie bestaat al sinds dat er mensen rondlopen op aarde. Vroeger in de prehistorie is het ontstaan. Er zijn namelijk grotschilderingen gevonden. Dieren werden toen bijvoorbeeld uitgebeeld met 8 poten in plaats van 4 poten. Hierdoor leek het dier te rennen. In de 19de eeuw ging de animatie zich verder ontwikkelen. In deze tijd werden een aantal dingen uitgevonden. Zoals de thaumatroop. Dit was een stok met daaraan twee verschillende tekeningetjes in het midden vastgeplakt. Door snel rond te draaien leek de afbeelding te bewegen. De twee tekeningetjes liepen in elkaar over. Vervolgens kwam de phenakistiscoop, een rond blad met daarop tekeningetjes. Het voordeel hiervan was dat de animatie langer kon duren. In het midden van het blad zat een stok vast. Door slinger aan het blad te geven, ging het beeld bewegen. Hierdoor was het volgende apparaat mogelijk te maken en het leek er ook een beetje op. Dit was de zoötroop. Dit was een cilindervormig apparaat, waar een lang blad papier in ging. Op het blad stonden allerlei tekeningetjes. Aan de zijkant van de zoötroop zaten gaten, waardoor je de beelden kon zien bewegen. Dit was het begin van de modernere animatie. Vervolgens werd er bedacht dat elke afbeelding op een apart (doorzichtig) blad getekend moest worden en snel achter elkaar afgespeeld moest worden. Door de tekeningen of foto's in een soort wiel te zetten vergelijkbaar met een waterrad, en deze te draaien, ontstonden de eerste animatiefilms. Elke tekening werd een frame genoemd. In het begin waren er 2 tot 10 frames per seconde, dit leverde vaak haperend beeld op. Daarom werd uitgevonden dat er 24 frames per seconde nodig waren om de beelden vloeiend te laten lopen. Dus voor 1 seconde tekenfilm, heb je 24 tekeningen of foto's nodig.

• 

  Een zoötroop.

• 

  Het beeld dat je krijgt bij een thaumatroop.

• 

  De plaat voor een Phenakistiscoop.

• 

  En dit is het beeld dat je krijgt.

Een filmpje met 10 frames per seconde.

Een filmpje met 2 frames per seconde.

De eerste animatiefilms waren op deze manier gemaakt. Het was het begin van een nieuwe filmtechniek. De eerste animatiefilms waren nog in zwart-wit beeld en hadden geen geluid. In de bioscopen zelf zat meestal een orkest dat muziek maakte bij de films. Het eerste animatiefilmpje was Dinner Time uit 1928, maar deze was lang niet zo populair als Steamboat Willie die een maand later uit kwam. Hoewel de techniek Technicolor al in 1915 bestond, werd het pas in de jaren 30 en 40 toegepast op animatiefilmpjes. De kleuren werden toen na het opnemen van de film toegevoegd. Een doorbraak was het, maar nog niet alle kleuren konden toegevoegd worden (zoals zilver). Na de Tweede Wereldoorlog kwam het brede beeld of de Cinemascope. Ook dit werd op filmpjes toegepast. In de jaren 50 kwam ook de televisie en hier kwamen ook animatiefilmpjes op, weer in zwart-wit en zonder geluid. Het geluid er bij lukte al na een paar jaar, maar de kleur liet nog tot de jaren 60 op zich wachten.

Vanaf deze tijd werden ook animatie-effecten in speelfilms toegepast. De eerste computeranimatie was vooral bedoeld voor het toevoegen van kleur. Dat gebeurde eerst nog geheel met de hand door elke tekening apart in te schilderen. Later werden veel animatiefilms geheel via de computer gemaakt. Zo kon er een 3D-effect aan toegevoegd worden. De eerste film die volledig door de computer is getekend is Toy Story uit 1995. De film Avatar uit 2010 was ook helemaal door de computer getekend en werd de succesvolste film ooit, hiermee heeft het de Titanic uit 1997 ingehaald.

Studio's

Met de bekende lamp van Pixar zijn ook animatiefilms gemaakt.

Veel filmstudio's maken animatie. De drie bekendste vind je hieronder.

• DreamWorks maakt zowel films als televisieseries met animatie erin. Veel televisieseries van DreamWorks worden uitgezonden op de zender Nickelodeon. De studio is opgericht in 1980 en sinds 1991 begonnen ze met het maken van filmeffecten. Bekende films van de studio's zijn Shrek, Bee Movie, Madagaskar, Kung Fu Panda en How to Train Your Dragon.
• Disney is één van de bekendste animatiestudio's. Het maakt televisieseries en films met animatie erin. Disney zelf is opgericht door Walt Disney en zijn broer Roy Oliver Disney in 1923. Disney heeft een speciaal bedrijf onder zich dat computeranimatiefilms maakt, Pixar Animation Studios. De films Toy Story, Ratatouille, Cars en Frozen zijn door Disney gemaakt.
• Blue Sky is wat minder bekend, maar de films zijn wel bekend. Blue Sky is in 1987 opgericht. Zelf heeft Blue Sky de films Ice Age, Rio, Robots en Horton Hears a Who gemaakt.

Zelf een animatie maken

Snel springende pagina's

Neem een klein notitieboekje of maak er zelf een. Teken op elke bladzijde een voorwerp dat telkens iets veranderd, liefst aan de open kant waar de blaadjes niet aan elkaar vast zitten. Je begint bijvoorbeeld met een zaadje waar vervolgens een stengeltje uitkomt dat groeit en blaadjes krijgt. Laat het boekje snel bladeren door het boekje in je ene hand stevig vast te houden en met je andere hand met je duim de velletjes te laten 'ontsnappen'.

Zie voorbeeldfilmpje op YouTube.

Zie ook

• Categorie:animatiefilm, een verzicht van beschreven animatiefilms
• Film, voor alles over films
• Televisie, voor meer over televisie