Phenakistiscoop
.jpg)
De phenakistiscoop of fenakistiscoop is een optisch toestel dat een voorloper is van de film of animatie.
Het is een ronde kartonnen schijf met rond het midden van de schijf een reeks afbeeldingen die opeenvolgende fasen van de animatie (beweging) tonen. Daarachter bewoog een schijf met gleufjes. De beide kartonnen schijven zitten verticaal aan een handvat bevestigd. Kleine rechthoekige openingen zijn gelijkmatig verdeeld rond de rand van de schijf. De gebruiker draaide de schijf en keek door de bewegende spleten naar de beelden die in een spiegel werden weerspiegeld.
Net als bij een film ontstaat er als het ware beweging door de opeenvolgende plaatjes.
De fenakisticope werd rond december 1832 vrijwel gelijktijdig uitgevonden door de Belgische natuurkundige Joseph Plateau en de Oostenrijkse hoogleraar praktische meetkunde Simon Stampfer. Niet veel later werd deze uitvinding opgevolgd door de zoötroop.
