Wortel (groente): verschil tussen versies
| (42 tussenliggende versies door 18 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{Infobox plant |
||
| − | [[Bestand:Bospeen.jpg|thumb|Een bos wortelen]] |
||
| + | |Naam = Wortel of peen |
||
| + | |Wetenschappelijke naam = Daucus carota |
||
| + | |Afbeelding = [[Bestand:Carrots of many colors.jpg|250px]] |
||
| + | |IUCN-status = (zie onder) |
||
| + | |Leefgebied = afkomstig uit Europa en Zuidwest-Azië |
||
| + | |Leefomgeving = landbouwproduct |
||
| + | |Behoort tot de = [[schermbloemenfamilie]] |
||
| + | |AfbeeldingLeefgebied = |
||
| + | }} |
||
| + | De '''wortel''' of '''peen''' (''Daucus carota'') is een knolgewas, meestal oranje van kleur, hoewel er ook paarse, zwarte, rode, witte en gele varianten bestaan, die allemaal [[Domesticatie|gedomesticeerde]] vormen van de wilde peen ''(Daucus carota)'' zijn, afkomstig uit Europa en Zuidwest-Azië, het vroegere [[Perzië]]. De plant werd oorspronkelijk gekweekt om zijn bladeren en zaden. Het meest gegeten deel van de plant is de penwortel, hoewel de stengels en bladeren ook worden gegeten. |
||
| − | Een '''wortel''' is een [[groente]]. Wortels zijn [[oranje]] van [[kleur]] en hebben [[groene]] blaadjes. Ze schijnen goed te zijn voor je ogen. |
||
| + | |||
| + | De gekweekte wortel is selectief veredeld om het minder houterig, maar juist zoeter te doen smaken. Een '''wortel''', ook wel '''peen''', is vooral bekend als een [[groente]]. Wortels zijn tegenwoordig vooral [[Oranje (kleur)|oranje]] van [[kleur]] en hebben [[groen]]e blaadjes. De wortels bevatten grote hoeveelheden alfa- en bètacaroteen en zijn een goede bron van [[Vitamine A|vitamine A]], [[Vitamine K|vitamine K]] en [[Vitamine B6|vitamine B6]]. Vitamine A is goed voor de ogen, vooral waar het gaat om te zien in het donker. Je hebt wortels in verschillende groottes: |
||
| + | * [[bospeen]]: lang en slank, wordt in bosjes verkocht, vaak met het loof er nog aan |
||
| + | * [[winterpeen]]: dik en vlezig, worden veelal per stuk (gewicht) verkocht |
||
| + | |||
| + | Het eten van de wortel werd in de 1e eeuw genoemd door de [[Romeinse Rijk|Romeinen]]. |
||
| + | |||
| + | Van wortels kun je ook [[cake]] of [[taart]] maken. |
||
| + | |||
| + | Wortel kan ook naar de onderkant van een plant verwijzen. We noemen de wortel dan ook een wortel. |
||
| + | |||
| + | == Wist je dat.. == |
||
| + | *.. Vroeger wortels geel waren. |
||
| + | *.. De Nederlanders in de 16e eeuw al oranje wortels hadden gekweekt, ter ere van het [[Huis Oranje-Nassau|Huis Oranje]] en ze daarom vaak in het buitenland ''Dutch carrots'' worden genoemd. |
||
| + | *.. Wortels waterstof bevatten. |
||
| + | *.. Wortels een aparte binnen en buitenkant hebben. |
||
| + | |||
| + | ==Links== |
||
| + | * [https://www.bolster.nl/wortel-telen/t5110#:~:text=Zomerwortel%20zaai%20je%20van%20maart,al%20wortelen%20te%20kunnen%20oogsten. Zomerwortel telen] |
||
| − | {{beg}} |
||
| − | <!-- HET VOLGENDE LATEN STAAN, AUB --> |
||
[[Categorie:Woordenschat]] |
[[Categorie:Woordenschat]] |
||
[[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] |
[[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] |
||
[[Categorie:BakEten]] |
[[Categorie:BakEten]] |
||
| − | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Wortelgroente]] |
| + | [[Categorie:groente]] |
||
| + | |||
| + | [[es:Zanahoria]] |
||
| + | [[Categorie:Schermbloemenfamilie]] |
||
Huidige versie van 20 nov 2024 om 07:04
| Wortel of peen Daucus carota | |
|---|---|
|
| |
| Leefgebied | afkomstig uit Europa en Zuidwest-Azië |
| Leefomgeving | landbouwproduct |
| Behoort tot de | schermbloemenfamilie |
Portaal  Biologie
| |
De wortel of peen (Daucus carota) is een knolgewas, meestal oranje van kleur, hoewel er ook paarse, zwarte, rode, witte en gele varianten bestaan, die allemaal gedomesticeerde vormen van de wilde peen (Daucus carota) zijn, afkomstig uit Europa en Zuidwest-Azië, het vroegere Perzië. De plant werd oorspronkelijk gekweekt om zijn bladeren en zaden. Het meest gegeten deel van de plant is de penwortel, hoewel de stengels en bladeren ook worden gegeten.
De gekweekte wortel is selectief veredeld om het minder houterig, maar juist zoeter te doen smaken. Een wortel, ook wel peen, is vooral bekend als een groente. Wortels zijn tegenwoordig vooral oranje van kleur en hebben groene blaadjes. De wortels bevatten grote hoeveelheden alfa- en bètacaroteen en zijn een goede bron van vitamine A, vitamine K en vitamine B6. Vitamine A is goed voor de ogen, vooral waar het gaat om te zien in het donker. Je hebt wortels in verschillende groottes:
- bospeen: lang en slank, wordt in bosjes verkocht, vaak met het loof er nog aan
- winterpeen: dik en vlezig, worden veelal per stuk (gewicht) verkocht
Het eten van de wortel werd in de 1e eeuw genoemd door de Romeinen.
Van wortels kun je ook cake of taart maken.
Wortel kan ook naar de onderkant van een plant verwijzen. We noemen de wortel dan ook een wortel.
Wist je dat..
- .. Vroeger wortels geel waren.
- .. De Nederlanders in de 16e eeuw al oranje wortels hadden gekweekt, ter ere van het Huis Oranje en ze daarom vaak in het buitenland Dutch carrots worden genoemd.
- .. Wortels waterstof bevatten.
- .. Wortels een aparte binnen en buitenkant hebben.