Gletsjer: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
k (Categorie:Kerndoel49 toegevoegd met HotCat) |
|||
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:Grosser_Aletschgletscher_3178.JPG|right|300px|miniatuur|De Aletschgletsjer in [[Zwitserland]].]] |
||
| − | '''<big>Het proces van de waterkringloop</big>''' |
||
| + | Een '''gletsjer''' is een grote berg [[IJs (materie)|ijs]] die op het land gevormd wordt, dik en groot genoeg is om de berg af te stromen. |
||
| + | het is een soort bevroren rivier. |
||
| + | ==Hoe ontstaat een gletsjer?== |
||
| ⚫ | Een gletsjer ontstaat |
||
| ⚫ | Een gletsjer ontstaat als er in de [[winter]] meer [[sneeuw]] valt dan er af smelt in de [[zomer]]. Dan zal de sneeuw zich op stapelen. Een gletsjer wordt gevormd wanneer een dikke sneeuwlaag door het zware gewicht naar de onderkant zakt en het tot ijs wordt gedicht. Dat gaat in fases. Later en dus dieper in de gletsjer wordt door een toenemende druk het wit gletsjerijs. Ten slotte wordt het verdicht tot blauw gletsjerijs. Het ijs kan onder invloed van de [[zwaartekracht]] langzaam de berg af gaan stromen/ vallen. |
||
| − | Door de zon die op het water schijnt (in dit geval de zee) verdampt het water en het stijgt op in de wolken. Vervolgens valt dat zelfde water weer naar beneden en beland dat in een rivier. Dat water in de rivier stroomt weer naar de zee en dat noem je het proces van de waterkringloop. Nu speelt de gletsjer daar ook een rol in. Soms bereiken de wolken met regen de gletsjer, maar het is bij de gletsjer een stuk kouder en als het regent daar dan komt er geen regen uit de wolken maar sneeuw. |
||
| + | ==Weet je dat..== |
||
| − | '''<big>Locatie van gletsjers</big>''' |
||
| + | Alle gletsjers over de hele wereld plus [[Antarctica]] en de [[Groenland]]se ijskap ongeveer 15 [[miljoen]] [[vierkante kilometer]] van de aardoppervlak bedekken. Ongeveer 87% van al het zoetwater op aarde is van het ijs van alle gletsjers op de wereld. |
||
| + | In de Alpen liggen een paar honderd gletsjers . Deze rivieren van ijs schuiven over de grond. Ze breken het landschap af, maar bouwen het ook op. |
||
| − | Gletsjers kan je in verschillende gebieden vinden, één van deze gebieden zijn de Alpen. Er zijn daar meerdere gletsjers te vinden. Ook op Antarctica, Groenland en het noorden van Canada zijn vinden. Een gletsjer bedekt circa 10% van de aardoppervlakte. Gletsjers bevatten 29 miljoen km³ ijs, ongeveer 87% van al het zoete water op aarde. In Nederland zijn er geen gletsjers, maar ze zijn er wel geweest. Een groot deel van het reliëf in Nederland bestaat uit stuwwallen, een stuwwal is een rug in het landschap dat wordt gevormd door een ijstong opgestuwd materiaal. De Utrechtse Heuvelrug, de Veluwe en de Hondsrug in Drenthe bestaat uit stuwwallen. Die stuwwallen zijn gevormd tijdens het Saalien, dat was de laatste keer dat de ijskap tot in Nederland kwam. Dat is circa 200.000 jaar geleden. |
||
| + | ==Bekende Gletsjers== |
||
| − | '''<big>Weetjes</big>''' |
||
| + | * In [[Noorwegen]] is de [[Jostedalsbreen]] en de [[Briksdalsbreen]] dat is de zijarm van de Jostedalsbreen. |
||
| + | * In [[Zwitserland]] zijn de [[Aletschgletsjer]] en de [[Rhônegletsjer]]. |
||
| + | * In [[Chamonix]] in [[Frankrijk]] is de [[Mer de Glace]]. |
||
| + | * In [[IJsland]] ligt [[Vatnajökull]]. |
||
| − | <small>Wereldwijd zijn er zo'n 200.000 gletsjers. De ijsmassa's op Groenland en Antarctica zijn geen gletsjers, maar ijskappen. In warme landen rond de evenaar zijn ook gletsjers, zoals in Tanzania. Daar is de Furtwänglergletsjer.</small> |
||
[[Categorie:Natuur]] |
[[Categorie:Natuur]] |
||
| + | [[Categorie:Kerndoel49]] |
||
Huidige versie van 22 aug 2023 om 17:31
De Aletschgletsjer in Zwitserland.
Een gletsjer is een grote berg ijs die op het land gevormd wordt, dik en groot genoeg is om de berg af te stromen. het is een soort bevroren rivier.
Hoe ontstaat een gletsjer?
Een gletsjer ontstaat als er in de winter meer sneeuw valt dan er af smelt in de zomer. Dan zal de sneeuw zich op stapelen. Een gletsjer wordt gevormd wanneer een dikke sneeuwlaag door het zware gewicht naar de onderkant zakt en het tot ijs wordt gedicht. Dat gaat in fases. Later en dus dieper in de gletsjer wordt door een toenemende druk het wit gletsjerijs. Ten slotte wordt het verdicht tot blauw gletsjerijs. Het ijs kan onder invloed van de zwaartekracht langzaam de berg af gaan stromen/ vallen.
Weet je dat..
Alle gletsjers over de hele wereld plus Antarctica en de Groenlandse ijskap ongeveer 15 miljoen vierkante kilometer van de aardoppervlak bedekken. Ongeveer 87% van al het zoetwater op aarde is van het ijs van alle gletsjers op de wereld.
In de Alpen liggen een paar honderd gletsjers . Deze rivieren van ijs schuiven over de grond. Ze breken het landschap af, maar bouwen het ook op.
Bekende Gletsjers
- In Noorwegen is de Jostedalsbreen en de Briksdalsbreen dat is de zijarm van de Jostedalsbreen.
- In Zwitserland zijn de Aletschgletsjer en de Rhônegletsjer.
- In Chamonix in Frankrijk is de Mer de Glace.
- In IJsland ligt Vatnajökull.